Moralność kanibali. Ayn Rand wobec lewicowej wizji społeczeństwa

Moralność kanibali. Ayn Rand wobec lewicowej wizji społeczeństwa

W prezentowanej pracy zostanie ukazany jeden z aspektów myśli społeczno-politycznej Rand, który – jak się wydaje – może decydować o atrakcyjności prezentowanych przez nią konceptów. Tym aspektem jest sformułowana przez nią krytyka lewicowej wizji świata, którą określiła dosadnie mianem moralności kanibali. To właśnie moralność kanibali stanowi punkt odniesienia dla zarysowanej przez nią wizji człowieka, społeczeństwa, państwa i gospodarki. Czym byłby bowiem amerykański sen widziany przez pryzmat kapitalistyczno-indywidualistycznej utopii, gdyby punktem odniesienia dla niego nie była kolektywistyczno-socjalistyczna rzeczywistość Rosji Radzieckiej? To właśnie ów dualizm – czy wręcz kontinuum dualizmów – jest przyczyną popularności twórczości i myśli autorki Atlasa zbuntowanego. Nieustanna walka kapitalizmu z komunizmem, indywidualizmu z kolektywizmem, egoizmu z altruizmem, rozumu z kaprysami, a wreszcie: życia ze śmiercią – niosą ów potencjał mobilizujący zwolenników i przeciwników Rand. Oczywiście w erze postzimnowojennej, kiedy to porządki kapitalistyczne nie tylko zawitały do nowej Rosji, ale sam kapitalizm przeobraził się na skutek globalizacyjnych przemian i kryzysów finansowych, formowane przez Rand walki przeciwieństw mogą już nie nieść tej samej, co trzydzieści czy czterdzieści lat temu, intensywności i atrakcyjności. Wszak z punktu widzenia człowieka ery ponowoczesnej także i saga Gwiezdnych wojen stała się raczej przedmiotem popkulturowej konsumpcji aniżeli lustrzanym odbiciem Reaganowskich zbrojeń przeciwstawionych Breżniewowskiemu zagrożeniu.