Obrazy na stronie
PDF
ePub

Hi 2695

IANI GR V TER I

CORP V S

INSCRIPTIONVM,

EX RECENSIONE

ET CV M

ADNOTATIONIBVS
IOANNIS GEORGII GRAEVII.

TOMI SECVNDI
PARS II.

CONTINENS INDICES XXV,
AVCTOS ET EMENDATOS.

VT ET

NOTAS TIRON IS

A C

SENECA E

AERE SCVLPTO EXPRESSAS.

IN HOO SIGNOVINCES

AMSTELA E DA MI,

EXCVDIT FRANCISCVS HALMA, TYPOGRAPH.
clɔ ɔcc VII.

[ocr errors]

LECTORI

EDVARDVS

Ntequam, mi Lector, pergis ad fe-
quentia, haec paucula de iis perle-
ge. Jani Gruteri, V. C. doctiffimi-
que, Infcriptionum collectio prae-
ftantiffima & utiliffima olim in
lucem prodiit comitata Indicibus
viginti quatuor. Jofephum Scali-
gerum V. E., quo nulla aetas do-
&tiorem mirata eft, eos confeciffe ejus probant epifto-
lae, ipfi vero typotethas non raro peccaffe in numeris
paginarum & epigrammatum defcribendis. Corrigere,
quod illi exprefferant male, operam dedi. Quoties offen-
di, quae nulla mea arte emendare valui, fpatium reliqui,
implendum tibi, cum in ea incideris, quae me fugerunt.
Verum enim vero veteribus Indicibus corrigendis dum
totus incumbo & in hofce novos quafdam irrepfiffe
mendas novas deprehendi. Sunt illae fequentes.

Pag. 1. col. 3. Deanae facrum non reperitur pag.

Infcriptionum cccxxxix. fed cxxXIX.

Pag. v. col. 3. Oso nataxdovíos adeft, fecundo loco,

CCCXVI. I. at hic numerus denario eft augendus, ut

fit CCCXXVI. I.

Pag. VI. col. 2. Miyas Zaparis habet numerum ccccxIIII.

J. tu vero bene feceris, fi dempferis c.

Pag. XVII. col. I. his fequentibus: Decurialis Decu-
riae Juliae, adde xxxvI. 6.

Pag. xxx. deleatur Legio XIII. Vlpia, Scaligeri er-

rore notata. Nam Legio Ulpia fuit trigefima, quae

fuo loco notatur.

Pag. cix. tres priores lincae poft P. fequentes ex-

pungendae funt.

Pag. cxi. col. 3. poft Acindynus pater & fil. cix.6.

fequentia fic reftitue integritati fuae, ut deletis Pollio

& linea fubfequente tota, remaneat folummodo: P.

Acius vel Accius Agrippae. xxx. 4. not. XXXI. 3.

Pag. cxiv.col. 3. habet T. Aelius Rufinus. DLXVIII.

2. at tu bene feceris fi ex numeralibus induxeris L,

ut reftent DXVIII. 2.

Pag. cxvII. col. 2. habes: Albinus Cos. VII. 3. CXV.

9. cLxxv. 8. Iis connectuntur fequentia Poft Albini

& Amanti Conf. CDLXXVI. 7. Haec vero erant, fiqui-

dem typotethae mihi morem geffiffent, locanda ante

Imp. xxxxv. 12. quod fequitur poft lineas quinque.

Pag. cxxIII. col. 3. Anullinus (Sext. Cornelius)

Cos. habet in numeralibus, immediate fequentibus, vi-

tii quid, quod emendaveris inferendo x. ut notetur

pag. CLXXXIII. 4«

Pag. CXXXII. col. 1. itidem paginae emenda nume-

rum. Nam Aurelia Primitiva reperitur DXCIX. 5.
Pag. cxxxvII. idem eft quod agas. Etenim C. Ba-
filides Eq. Rom. legitur pag. cccLXXIV. 4.

Pag. CXLVI. col. 1. poft Cartica Termilla Ci
nifl... MIV. 5. legendum Cartilia Altilia.
Pag. CLXIII. col. 2. Cucius Romulus Quartus exi-
git numerum pag. CмIX. 6.

Quod fi, amice lector, praeter haec & alia depre-
hendas, in quibus eft peccatum, cogites velim quam
negligentes fere fint typotethae in corrigendis, quae
illis praefcribuntur corrigenda. Velim quoque fcias me
quandoque longius domo abeffe coactum, quam quo
folia, adhuc a praelo madentia, mitti poterant, ac
propterea alios corum correctioni praefuiffe, minufque
eam ex voto curaffe. Quod vero in primis & jure fum-
mo a te expofco, ne offendas ad naevos, quos in hoc
Indicum corpore forfan deprehendes, eft ut expendas
ejus molem, & laboris taedium, quod mihi fuit de-
vorandum, dum illud adornare laborarem. Etenim ut
tuis commodis confulerem non mihi fatis fuit inquifi-
viffe fingula, quae indicabant Indices priores, & emen-
daffe paginarum ac epigrammatum male defcriptos
numeros. Indices locupletavi & quandoque, in iis
confcribendis, olim ipfi Scaligero humani quid ac-
cidiffe notavi. Ad Viri maximi Indicem xxiii. cum
perveneris deprehendes hujus titulum per me auctio-
rem. Nam qui olim fuit: Index propriorum nominum,
cognominumque tam virorum, quam mulierum, jam
eft, Index propriorum nominum, cognominum,agno-
minumque, virorum, mulierum, nec non equorum.
Nempe isti veteri non folum, ex Alphabeti ordine,
habita ratione nominum, inferui Augustos, Augustas,
Caefares, & tam in Faftis quam alibi defcriptos Con
fules, tempus adnotans, quo hi functi funt Confula
tu, fecundum Faftos, quos nuperrime publici juris
fecit V. C. Theod. Joan. ab Almeloveen, qui in Aca-
demia Harderovicenfi, fummo cum adplaufu, litteras
profitetur humaniores; non folum & Chriftianos in
Chriftianorum monumentis defcriptos in eo Indice

+

defcripfi,

defcripfi, ne equos quidem fpernens: fed, ut hic Index jure merito & cognominum & agnominum dici poffet, homines fingulos, omiffo nomine, denuo recenfui, ubi id fieri poftulabant cognominum litterae initiales. Quicunque agnominibus leguntur infigniti, hos, nominibus & cognominibus abjectis, codem modo tertium in fcenam produxi, quin faepius, qui pluribus quam uno agnomine gaudent, quales, labante Imperio R. plures fuere. Ut te in rem praefentem deducam: Notatur pag. CCCLXXV. 4. C. Betuus C. F. TRO. Cilo Minucianus Valens Antonius Celer. Hunc, cum omni fuo apparatu, reperies primum in claffe incipientium a littera B; truncatum nomine fub C. Cilo Minucianus Valens Antonius Celer; fine cognomine, fub M. Minucianus Valens Antonius Celer; abjecto priore agnomine, fub V. Valens Antonius Celer; abjecto altero, fub A. Antonius Celer; & denique abjecto tertio rurfum fub C. Celer. Norunt, qui antiquitatis funt periti, non paucos olim vel cognominatos, vel agnominatos effe à locis, ubi fuerant nati, alios vero a regionibus, ubi fe factis egregiis immortalitate reddiderant digniffimos. Acque notum eft iis, qui noftris facris operantur, illa nomina, quae Grammaticorum filii appellativa vocant, tum dignitatum, honorum & officiorum titulos, non raro propriorum, five cognominum, five agnominum induiffe naturam. Ne itaque in illis recenfendis me peccaffe celerius pronunties. Expendas, rogo, prius, an non Anus p. cccxcvIIII. II; Legio. CDLXXXVIII. 7; Triarius CCXL. col. 2; Verna Amantii pater, DCLXVII. 7; Veftalis CMXXXV.6; Victimaria, CDXVII.1; Vilic. quod eft loco Villic. five explicite pro Villicus cv11. 9. depofuerint fuam naturam. Quod fi de aliis dubites, an idem ab illis fit factum, fcias & me de iis dubitaffe priorem ac maluiffe accuratiorem, quam negligentiorem haberi. Quam ob rem & ne Scaligeri Manes temere laceffiviffe videar, malui, quoties Vir max. abiit a Gruteri marmoribus, defcribere, quae fcripfit ille, additis figlis Scal. & iis addere a Grutero defcripta, quam protervos hujus feculi Criticos imitari, quorum deteftamur intemperias. In notis, quae funt Epigrammatibus additae, fi quod nomen deprehenderim, aliter quam a Grutero. defcriptum, & hoc huic Indici infertum probant figlae

not.

Indicibus xxiv, a Scaligero elaboratis, addidi vigefimum quintum, in ufus eorum, qui fcire defiderant quid lapidibus olim infcripferint poëtae Romani, Graecique. Huic adeffet & vigefimus fextus, qui ex Alphabeti ordine indicaret loca, marmoribus infcriptis nobilitata, ut de hifce commentari aliquid volentibus inferviret; nec non illa, ubi alibi eruta adfervantur ab aequis cimeliorum iftorum aeftimatoribus, quo peregrinantes antiquitatis ftudiofi ipfos lapides, a Grutero defcriptos adire, infpicere, atque adeo laetiffimo eorum fpectaculo oculos, animumque pafcentes infcriptos cum defcriptis conferre, & quofdam horum ex illis emendare, aliorum vero adftruere auctoritatem teftes oculati valerent. At cum in molem majorem excreviffent Indices, & quia is, de quo jam ago, minore forma typis defcribendus commodius circumferri poterit, a me adfervatur & adfervabitur, ufque dum illum expofcant, qui antiquitati eruendae fefe devoverunt.

Poft Indices, huic Gruterianarum Infcriptionum vasto operi adjunctos, reperies ipfius Gruteri Corrigenda & Animadvertenda. Haec ego illi adfcribo,

ob ea quae habent ad pag. CCXXIX. I. CCLV. 4. MLII. 6. MCLXXVIII. 9.

Mens fuerat Joanni Georgio Graevio Viro optimo, & in Rep. litteraria fummo, ex Gruteri illis Corrigen. dis & Animadvertendis excerpere ac Epigrammatibus, in iis notatis, addere, quae facerent ad eorum aut emendationem aut illustrationem. Morte praeventus, ille aeternum lugendus bonis omnibus, bonas qui amant litteras, quod adfectum erat, non confecit. Confectum id poftea eft per alios: fed non ex voto meo, neque id fieri potuit. Curandum omnino erat ut priori Gruterianarum Inscriptionum editioni refponderet haec nova, cum paginarum tum epigrammatum, in fingulis defcriptorum numero, quo commodius inveniri quaelibet poffent, olim a doctis citata ex Grutero. Id procurantibus faepe minus fpatii eft inter epigrammata relictum, quam quod caperet Gruteri Corrigenda aut Animadvertenda. Auctor propterea typographo fui ut omnia Viri doctiffimi typis defcriberet, uti illa olim fuerant, ne quid defiderares.

Gruteri Corrigenda & Animadvertenda excipiunt alia Variorum doctorum, per me collecta. Nam quidquid habet Martinus Smetius & Jufti Lipfii Auctarium, quidquid eft Inscriptionum apud Pighium, Urfinum, Urfatum, Sponium, Fabrettum, Menestrierum, Philippumque a Turre, infpexi, & quotquot apud illos exftantia epigrammata haberet Gruterus cum illis contuli non fupine, omne discrimen notavi, ne quidem omiffis diftinétionum aut characterum differentiis. Poft Graevii mortem mihi ab heredibus commodatae funt quaedam Infcriptiones in fchedis, nec non plurimae defcriptae in Codice quodam membranaceo elegantiffimo,qui jam eft Principis Sereniffimi Joannis Wilhelmi Electoris Palatini potentiffimi. Hic enim, qui Mufas & Mufarum Antiftites maximi facit, non contentus Graevium dilexiffe vivum, defuncti bibliothecam, omnemque chartaceam ejus fupellectilem, depenfo pretio, fuam fecit, fuum ut faceret ipfum Graevium, poft fata in illis fpirantem per notas, correctiones & elucidationes, fua manu paffim adfcriptas. Ex Graevii fchedis & Codice mf. jam Palatino excerpfi quoque, quae facerent ad Gruterum. Id agenti adfertur ex bibliotheca instructiffima V. C. Nicolai de Vicq, Reip. Amftelaedamenfis Scabini, Gruteri prior editio, in cujus marginalibus non pauca olim adfcripferat Petrus ille Scriverius, hoc nomine, quo noftrates Scriptorem fignificant, ob fcripta elaboratiffima digniffimus. Venit poftea ad me jam laudatus V. C. Almeloveen, quem amicum facio maximi; venit tandem & V. C. Joannes Maffon, Verbi divini inter Gallos praeco doctiffimus, difertiflimus, & prodigiofa Chronologiae fcientia maxime ftupendus, quocum, dum hac in urbe ageret, non vulgarem contraxi amicitiam. Uterque fuas offert & adfert in Gruterum notas, quibus V. E. Maffon addit Illustrissimi & Reverendiffimi Viri D. Guil. Lloyd Vigornienfis Epifcopi Emendationes. Oblatas laetiflimus accipio, & cum meis excerptis in ordinem redigo. Hoc agenti & quaedam meae mihi fubnatae funt notae, quas ex ordine inferui reliquis, quarum fingulae figlas habent auctorum indices. Sic tibi, fie mihi enata eft, haec mea, mi lector, collectio, qua ut diu utaris, fruaris tanto cum gaudio, quanto cum fudore ego incubui Grutero & iis quae illi funt addita precor, tibique Vale dico.

Trajecti ad Rhenum pridie. Kal. Martii, clɔ ɔcc vi.

&

TO

INSCRIPTIONVM

CONSPECTVS, CVIVS PARTES SEPTEM;
CAPITA XXIIII olim, jam XXV.

Primae partis quatuor capita continent ea, quae ad Deos, Sacra, Fefta,
Ludos, Sacerdotes, Magiftratus facris faciundis, Thymelicos,
Xyfticos & Amphitheatralia pertinent.

I. CAPVT. Deorum Dearumque nomina & attributa. p. 1.
II. CAPVT. Templa, Aedes, Arae, loca facra. p. VI.

III. CAPVT. Sacerdotes, Religiofi, Magiftratus facris faciundis, Miniftri facrorum. p. VII.

IV. CAPVT. Sacra, Ludi. Theatricorum, Circenfium, Amphitheatricorum praepofiti, miniftri artifices, operae. Collegia, Corporati ludorum & facrorum cauffa coëuntes. p. XI.

Secundae partis quinque Capita continent Magiftratus majores, mino-
refque, eorum publicos & privatos Miniftros: quae ad militiam
& bella pertinent: Officia domus Auguftae & privatae: artes,
artifices: artificum collegia, corporatus, ordines.

V. CAPVT. Magiftratus majores, minorefque, dignitates, honores, officia. p. XV.
VI. CAPVT. Quae ad rem militarem & bellicam pertinent. p. XXIV.
VII. CAPVT. Officia domus Auguftae & privatae. p. xxxiii.
VIII. CAPVT. Artes, Profeffiones, Negotiationes. p. xxxvi.
IX. CAPVT. Collegia, Corpora, Ordines. p. xxxix.

Tertiae partis Capita tria continent Provinciarum, Regionum, Tribuum, Urbium, Locorum publicorum, privatorum nomina.

X. CAPVT. Regionum, Populorum, Oppidorum nomina, aliaque Chorographi

[merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][ocr errors]
« PoprzedniaDalej »