tuis! et propterea virtutes ope- | mihi in disco caput Joannis Barantur in illo.

ptistae. 15. Alii autem dicebant: Quia 26. Et contristatus est Rex: Elias est! Alii vero dicebant: propter jusjurandum, et propter Quia Propheta est, quasi unus ex simul discumbentes noluit eam prophetis!

contristare; 16. Quo audito, Herodes ait: 27. sed, misso spiculatore, Quem ego decollavi Joannem, hic | praecepit afferri caput ejus in a mortuis resurrexit.

disco. Et decollavit eum in car17. Ipse enim Herodes misit, cere, ac tenuit Ioannem, et vinxit eum 28. et attulit caput ejus in in carcere, propter Herodiadem, disco; et dedit illud puellae, et uxorem Philippi fratris sui, quia puella dedit matri suae. duxerat eam.

29. Quo audito, discipuli ejus 18. Dicebat enim Joannes He- venerunt, et tulerunt corpus rodi: Non f licet tibi habere uxo- ejus; et posuerunt illud in monurem fratris tui,

mento. 19. Herodias autem insidiaba 30. &Et convenientes Apostoli tur illi; et volebat occidere eum, | ad Jesum, renuntiaverunt ei omnec poterat.

nia, quae egerant, et docuerant. 20. Herodes enim metuebatJo 31. Et ait illis : Venite seorsum annem, sciens eum virum justum in desertum locum, et requiesciet sanctum ; et custodiebat eum, te pusillum! Erant enim, qui veet audito eo multa faciebat et li niebant et redibant multi; et nec benter eum audiebat.

spatium manducandi habebant. 21. Et cum dies opportunus

32. Et ascendentes in navim, accidisset, Herodes natalis sui

abierunt in desertum locum secoenam fecit principibus, et tri

orsum. bunis, et primis Galilaeae,

33. Et viderunt eos abeuntes, 22. cumque introisset filia ipsi

et cognoverunt multi; et pedeus Herodiadis, et saltasset, et

stres de omnibus civitatibus conplacuisset Herodi, simulque re

currerunt illuc, et praevenerunt cumbentibus; Rex ait puellae:

eos. Pete a me, quod vis, et dabo tibi!

34. Et exiens, vidit turbam 23. Et juravit illi: Quia, quid

multam Jesus; et misertus' est quid petieris, dabo tibi, licet di

super eos, quia erant sicut oves midium regni mei.

non habentes pastorem, et coepit 24. Quae cum exisset, dixit illos docere multa. matri suae: Quid petam? At illa

35. Et cum jam hora multa dixit: Caput Joannis Baptistae. fieret, accesserunt discipuli ejus,

25. Cumque introisset statim dicentes: Desertus est locus hic, cum festinatione ad Regem, peti-l et jam hora praeteriit; vit dicens: Volo, ut protinus des

& v. 30-44. Matth. 14, 13---21. Luc. f Lev. 18, 16.

I 9, 10 - 17. Joh. 6, 2-15. Matth. 9,36.

Cap. VI 15 Helias; ibid. alii vero dicebant: propheta est. 17. Herodiadam. 23. et dabo. 24. et illa. 26. contristatus rex (omiss. et); ibid. recumbentes. 27. speculatore. 30. illi. 31. rediebant; ibid. nec (deest et). 32. in navi. 33. et de omnibus. 34. docere illos multa. 35. praeterivit.

36. dimitte illos, ut euntes in 48. Et videns eos laborantes, proximas villas, et vicos, emant in remigando [erat enim ventus sibi cibos, quos manducent. . contrarius eis] et circa quartam

37. Et respondens, ait illis: vigiliam noctis venit ad eos amDate illis vos manducare! Et bulans supra mare; et volebat dixerunt ei: Euntes emamus du praeterire eos. centis denariis panes, et dabimus 49. At illi, ut viderunt eum illis manducare.

ambulantem supra mare, putave38. Et dicit eis : Quot panes runt, phantasma esse, et exclahabetis ? ite, et videte! Et cum maverunt. cognovissent, dicunt: Quinque, 50. Omnes enim viderunt eum, et duos pisces.

et conturbati sunt. Et statim 39. Et praecepit illis, ut ac- | locutus est cum eis, et dixit eis: cumbere facerent omnes secun Confidite! ego sum, nolite timere. dum contubernia super viride | 51. Et ascendit ad illos in foenum.

navim, et cessavitk ventus. Et 40. Et discubuerunt in partes, plus magis intra se stupebant; per centenos et quinquagenos. 52. non enim intellexerunt

41. Et acceptis quinque pani- de panibus; erat enim cor eorum bus, et duobus piscibus, intuens obcaecatum. in coelum, benedixit, et fregit 53. Et cum transfretassent, panes; et dedit discipulis suis, ut | venerunt in terram Genesareth, ponerent ante eos; et duos pi- et applicuerunt. sces divisit omnibus.

54. Cumque egressi essent de 42. Et manducaverunt omnes, navi, continuo cognoverunt eum. et saturati sunt.

55. Et percurrentes univer43. Et sustulerunt reliquias sam regionem illam, coeperunt fragmentorum, duodecim cophi in grabatis eos, qui se male ha-. nos plenos, et de piscibus. bebant, circumferre, ubi audie

44. Erant autem , qui mandu bant, eum esse. caverunt, quinque millia viro 1 56. Et quocumque introibat, rum.

in vicos, vel in villas, aut civita45. ¿Et statim coegit discipu tes, in plateis ponebant infirmos, los suos ascendere navim , ut et deprecabantur eum, ut vel praecederent eum trans fretum fimbriam vestimenti ejus tangead Bethsaidam, dum ipse dimitte rentm; et quotquot tangebant ret populum.

eum, salvi fiebant. 46. Et cum dimisisset eos, abiit in montem orare. 47. Et cum sero esset, erat na

CAP. VII. vis in medio mari, et ipse solus Pharisaei Dei mandata ob suas train terra.

ditiones violant. Quaenam hominem iv. 45 -- 56. Matth. 14, 22 - 36. Joh. | * Marc. 4, 39. Marc. 8, 17. sqq. 6, 16 — 21.

m Malth. 9, 21.

Cap. VI. 37. date eis manducare; ibid. denariis ducentis; ibid. dabimus eis manducare. 40. et per quinquagenos. 44. milia. 45. navem. 49. viderunt et; ibid. super mare. 50. dixit illis. 51. in navem. 52. cor illorum. 53. Gennesareth. 55. grabattis. 56. aut in civitates.

inquinent? Syrophoenissae filia a „nora patrem tuum et matrem Daemonio liberatur. Surdi ac muti tuam. Et: „Qui maledixerit curatio.

„patri vel matri, morte moria1,"Et conveniunt ad eum Pha „tur 9.“ risaei, et quidam de Scribis, ve 11. Vos autem dicitis : Si dinientes ab Ierosolymis.

xerit homo patri aut matri, Cor2. Et cum vidissent quosdam ban (quod est donum) quodcumex discipulis ejus communibus que ex me, tibi profuerit; manibus, id est, non lotis, man 12. et ultra non dimittitis eum ducare panes, vituperaverunt. quidquam facere patri suo, aut 3. Pharisaei enim, et omnes

matri, Judaei, nisi crebro laverint ma

13. rescindentes verbum Dei nus, non manducant, tenentes / per traditionem vestram, quam traditionem Seniorum;

tradidistis; et similia hujusmodi 4. et a foro nisi baptizentur,

multa facitis. non comedunt; et alia multa sunt, 14. Et advocans iterum turquae tradita sunt illis servare,

bam, dicebat illis: Audite me baptismata o calicum, et urceo omnes, et intelligite! rum, et aeramentorum, et lecto

15. Nihil" est extra hominem ram.

introiens in eum, quod possit 5. Et interrogabant eum Pha eum coinquinare; sed quae de risaei et Scribae: Quare discipuli homine procedunt, illa sunt, quae tui non ambulant juxta traditio- | communicant hominem. nem Seniorum, sed communibus

16. Si quis habet aures aumanibus manducant panem?

diendi, audiat! 6. At ille respondens, dixit

17. Et cum introisset in doeis: Bene prophetavit Isaias de

mum a turba, interrogabant eum vobis hypocritis, sicut scriptum

discipuli ejus parabolam. est: „Populus hic labiis me ho- ] 18. Et ait illis : Sic et vos im„norat, cor autem eorum longe prudentes estis ? Non intelligitis,

quia omne extrinsecus introiens 7. „In vanum autem me colunt, in hominem, non potest eum entes doctrin

communicare; „pta hominum P.

19. quia non intrat in cor ejus, 8. Relinquentes enim manda- sed in ventrem vadit, et in secestum Dei, tenetis traditionem ho- | sum exit, purgans omnes escas? minum, baptismata urceorum et 20. Dicebat autem: Quoniam, calicuin; et alia similia his faci- quae de homine exeunt, illa comtis multa.

municant hominem; 9. Et dicebat illis: Bene irri 21. ab intus enim de corde hotam facitis praeceptum Dei, ut | minum malae cogitationes protraditionem vestram servetis. cedunt, adulteria, fornicationes,

10. Moyses enim dixit: „Ho homicidia, 10.1–23. Matth. 15, 1–20. Matth. | Exod. 20, 12. Levit. 20, 9. Matth. 23, 25. Jes. 29, 13.

| 15, 17-20.

Cap. VII. 5. interrogant. 7. doctrinas praecepta. 10. patri aut matri mortem moriatur. 19. omiss. vadit. 21. cogitationes malae.

22. furta, avaritiae, nequitiae, | in auriculas ejus; et exspuens, dolus, impudicitiae, oculus ma- | tetigit linguam ejus; lus, blasphemia, superbia, stulti | 34. et suspiciens in coelum, tia.

ingemuit, et ait illi: Ephpheta! 23. Omnia haec mala ab intus quod est, adaperire. procedunt, et communicant ho 35. Et statim apertae sunt auminem.

res ejus, et solutum est vincu24. Et inde surgens, abiit in lum linguae ejus; et loquebatur fines Tyri et Sidonis; et ingres recte. sus domum, neminem voluit sci 1 36. Et praecepitu illis, ne cui re, et non potuit latere.

dicerent. Quanto autem eis prae25. Mulier enim statim ut au- cipiebat, tanto magis plus praedivit de eo, cujus filia habebat dicabant; spiritum immundum, intravit, et 37. et eo amplius admirabanprocidit ad pedes ejus.

tur, dicentes: Bene omnia fecit! 26. Erat enim mulier gentilis, et surdos fecit audire, et mutos Syrophoenissa genere, et roga- loqui. bat eum, ut daemonium ejiceret de filia ejus. 27. Qui dixit illi: Sine prius

CAP. VIII. saturari filios! non est enim bonum sumere panem filiorum, et

Septem panes et pauci pisciculi mul

tiplicantur. Pharisaeorum fermenmittere canibus.

tum. Caecus sensim curatur. Petri 28. At illa respondit, et dixit confessio. Tollendae crucis necesilli : Utique, Domine! nam et ca

sitas. telli comedunt sub mensa de mi

1. v In diebus illis, iterum cum cis puerorum.

turba multa esset, nec haberent, 29. Et ait illi: Propter hunc

quod manducarent, convocatis sermonem vade! exiit daemoni

discipulis, ait illis; um a filia tua.

2. Misereor super turbam! 30. Et cum abiisset domum su

quia ecce jam triduo sustinent am, invenit puellam jacentem

me, nec habent, quod manducent; supra lectum, et daemonium exi

3. et si dimisero eos jejunos isse.

in domum suam, deficient in via; 31. Et iterum exiens de fini

quidam enim ex eis de longe vebus Tyri, venit per Sidonem ad

nerunt. mare Galilaeae inter medios fines

4. Et responderunt ei discipuDecapoleos.

li sui: Unde illos quis poterit hic 32. Et adducunt ei surdum et

saturare panibus in solitudine? mutum, et deprecabantur eum,

5. Et interrogavit eos: Quot ut imponat illi manum.

panes habetis ? Qui dixerunt:Se33. Et apprehendens eum de

ptem. turba seorsum, misit digitos suos

tc. 8, 23. u Matth. 8, 4. ov. 1-10. sv, 24–31. Matth. 15, 21-31. Matth. 15, 32-39.

Cap. VII. 22. inpudicitia. 25. cujus habebat filia. 26. erat autem. * 28. dicit ei; ibid. sub menga comedunt. 29. de filia. 30. exisse. 32. deprecantur. 33. auriculas (omiss. ejus.) 34. effetha. VIII. 2. super turba. 4. unde istos poterit quis hic.

6. Et praecepit turbae discum- sus: Quid cogitatis, quia panes bere super terram. Et accipiens non habetis? nondum cognosciseptem panes, gratias agens fre tis, nec intelligitis ? adhuc caegit, et dabat discipulis suis, ut ap catum habetis cor vestrum ? ponerent; et apposuerunt tur

18. Oculos habentes non vide

tis? et aures habentes non audi7. Et habebant pisciculos pau

tis? Nec recordamini, cos; et ipsos benedixit, et jussit

19. quando quinque panes fre

gi in quinque millia; quota co8. Et manducaverunt, et satu

phinos fragmentorum plenos susrati sunt; et sustulerunt, quod

tulistis ? Dicunt ei: Duodecim. superaverat de fragmentis, se

20. Quando et septem panes ptem sportas. 9. Erant autem, qui manduca

in quatuor millia ; quot sportas verant, quasi quatuor millia; et

fragmentorum tulistis ? Et dicunt

ei: Septeme. dimisit eos. 10. Et statim ascendens navim

21. Et dicebat eis : Quomodo cum discipulis suis, venit in par

nondum intelligitis ? tes Dalmanutha.

22. Et veniunt Bethsaidam, et 11. w Et exierunt Pharisaei,

adducunt ei caecum, et rogabant et coeperunt conquirere cum eo,

eum, ut illum tangeret. quaerentes* ab illo signum de

23. Etapprehensa manu caeci, coelo, tentantes eum.

eduxit eum extra vicum; et ex12. Et ingemiscens spiritu, ait:

spuensb in oculos ejus, impositis Quid generatio ista signum quae

manibus suis, interrogavit eum, rit? Amen dico vobis : Si dabitur

si quid videret. generationi isti signum!

24. Et aspiciens, ait: Video 13. Et dimittens eos, ascendit

homines velut arbores, ambuiterum navim et abiit trans fre

lantes.

25. Deinde iterum imposuit tum. 14. Et obliti sunt panes sume

manus super oculos ejus; et coere; et nisi unum panem non ha

pit videre, et restitutus est ita, bebant secum in navi. ,

ut clare videret omnia. 15. Et praecipiebat eis, dicens:

26. Ét misit illum in domum Videte, et cavete a fermento

suam, dicens: Vade in domum Pharisaeorum, et fermento He

tuam! et si in vicum introieris, rodis.

neminic dixeris. 16. Et cogitabant ad alteru

27. d Et egressus est Jesus, et trum, dicentes: Quia panes non

discipuli ejus in castella Caesahabemus!

reae Philippi; et in via interro17. Quo cognito, ait illis Je

y c. 6, 52. c. 6, 43. a cf. v. 8. bc.

7, 33. Joh 9, 6. Matth. 8, 4. dv. W v. 11–21. Matth. 16, 1–12. ~ Matth. 27 – 39. Matth. 16, 13 - 28. Luc. 9, 12, 38.

18 - 27.

Cap. VIII. 6. sopra terram. 10. navem. 12. quaerit signum. 13. ascendens iterum abiit. 14. sumere panes. 15. videte cavete. 17. Jesus ait illis; ibid. neque intellegitis. 19. et quot cophinog. 22. Bethsaida. 23. adprehendens manum; ibid. si aliquid. 25. videret clare. 27. in castello.