Obrazy na stronie
PDF
ePub

siæ Romanæ cum chirographo sancti archiepiscopi Leonis. Sed et in præsentia catholici 10 principis Marciani Augusti congregatum concilium numero 400 (a) episcoporum, una cum Augusto Marciano. Qui exposuerunt fidem catholicam et apostolicam, duas naturas in uno Christo Deo simul et homine. In quo loco piissimus Augustus Marcianus, una cum uxore sua Augusta Pulcheria, deposita regia majestate, fidem suam exposuerunt ante conspectum sanctorum episcoporum. Ubi et damnaverunt Eutychem, Nestorium et 15 Dioscorum. Et iterum fidem suam imperator Marcianus Augustus cum conjuge sua Pulcheria Augusta chirographo proprio fidem suam exponentes, postulaverunt sanctum Concilium, ut dirigerent ad beatissimum papam Leonem rogantes, ut fidem catholicam exponeret (b). Beatus vero Leo direxit fidei catholicæ tomum et exposuit, damuans omnes hæreses. Iterum multas epistolas fidei misit beatissimus Leo archiepiscopis, quæ hodie re20 conditæ in archivo (c) tenentur. Hic firmavit frequenter suis epistolis Synodum Chalcedonensem. Ad Marcianum Augustum epistolas duodecim, ad Leonem Augustum epistolas 13, ad Flavianum episcopum epistolas octo (d), episcopis per Orientem epistolas decem et octo, per quas fidem confirmavit synodi.

67 Hic renovavit post cladem Vandalicam omnia ministeria sacrata argentea per omnęs titulos conflata, hydrias sex, duas basilicæ Constantinianæ, duas basilicæ B. Petri apostoli, duas basilicæ B. Pauli apostoli quas Constantinus Augustus obtulerat, quæ pensaverunt singulæ libras centum. Quæ omnia vasa renovavit sacrata. Hic fecit came3 ram basilicæ Constantinianæ, et aliam cameram basilica beati Petri ornavit, et basilicam beati Pauli apostoli (e) renovavit, fecit autem et basilicam beato Cornelio episcopo, et martyri, juxta cœmeterium Calixti, via Appia. Hic propter nomen Romanum suscipiens legationem ambulavit ad regem Unnorum (), nomine Athilam (g), et liberavit totam Italiam a periculo hostium. Hic constituit monasterium apud B. Petrum aposto10 lum, quæ nuncupatur sanctorum Joannis et Pauli (h). Hic constituit ut monacha non acciperet velaminis capitis benedictionem, nisi probata fuerit in virginitate sexaginta annorum. Hic constituit super sepulcra apostolorum custodes, qui dicuntur cubicularii (1) ex clero Romano. Hic fecit ordinationes quatuor in urbe Roma per mensem Decembris, presbyteros octuaginta et unum, diaconos unum et triginta, episcopos per diversa loca nu15 mero centum octuaginta quinque. Qui etiam sepultus est apud basilicam beati Petri apostoli III Idus Aprilis; et cessavit episcopatus dies 7 (j).

NOTULE MARGINALES FABROTTI.

(a) C, mille 200, al. 600. Baron 600, ex Leon. epist 52. (b) Vide Baron ad ann 450. (c) C, Rom Ecclesie. (d) C, novem. (e) CB, post ignem divinum, id est, conflagrationem. (f) fulmine. (9) Hunnorum. Vide Baron ad an. Dom 452, pag 178, (h) CB, Hic constituit ut infra actionem sacrificii diceretur : Sanctum sacrificium, immaculatam hostiam. (i) B, qui capellani nunc dicuntur. (j) B, refellit.

VARIE LECTIONES.

[blocks in formation]

Num 67, lin 6, B, post ignem divinum ibidem renovavit B,fecit vero cameram in basilica Constantiniana. Fecit autem basil. lin 9 B, Hunnorum. lin 40, B, Apostolorum. Hic constituit ut intra actionem sacrificii diceretur, Sanctum sacrificium. etc.

Ex codice Regio Mazarino et Thuano. Num 66, linea 1, nat Romanus; in ora: al. Thuscus (M, Tuscus). linea 2, d, 13, linéa 3, milliario 3, linea 7, in Chalcedonia. linea 9, 408 episc. linea 10, cum chirog episcopi Leonis. Sed et ca

A thol pr. M. A. præsentia congregavit concilium M. cc episcop qui exposuerunt fidem catholicam et apost. linea 16, Eutychem et Nestorium. Et iterum Marcianus A. linea 19, Leonem, damnantes omnes hæreses. Item multas epistolas fidei misit b. Leo archiep quæ hodie reconditæ sunt in archivo. Hic firm. fr. suis epistolis concilium,seu syodum Chalcedonensem. Ad Marcianum epist 12, ad L. linea 25, episcopum 8, episcopis per Orient 18, quas fidem confirmavit synodi.

Num 67, lin 2, hydrias sex argenteas. lin 3, P. Petri, duas basilica B. P. quas const A. lin 7, fecit quoque basilicam B, lin 10, apud S. P. apost. Hoc quoque constituit, ut intra actionem sacrificii diceretur, Sanctum sacrificium, etc. Hoc etiam constituit ut monachæ non acciperent benedictionem velam cap nisi probatæ fuerint (M, nisi fuerint in virg) in virg quadraginta annorum. Hic quoque constituit

sup. lin 6,86.lin pen, apud S. Petrum Apostolum A graphus. linea 9, Tomo. linea 11 Flor 1200, alias Iv. Id. A, et cess episc dies 7. 600. linea 15, desunt in Florent. fidem suam.

Ex codice Thuano altero.

Num 66, linea 2, d. 13 linea 3, mil 5. ibid Eutychii et Nestorii. linea 7, in Chalcedonia. linea 8, cyrographus C, 406 episcoporum una cum Thomo. linea 11, congregatum est c. n. m. 200, episc. linea 12, fidem cathol. duas n. linea 15. Pulcheria regia m. linea 16, Eut et Nest et iterum. linea 19, ut dirigeret ad b. P. L. damnantes omnes hæreses. Iterum.

Num 67, lin 5, hic fecit cameram B. P. basilica ornavit lin 6, renovavit. Hic fecit ord 4.

Apud Holstenium et Schelestratium.

Num 66, linea 2, Flor dies XIII, cujus, etc.linea 3, Flor et Cass milliario tertio. linca 5, Flor, Orthodoxum principem, et Cathol etc. linea 8, Chiro

BENCINI.

[ocr errors]

Num 67, lin 4, Obtulerit. lin 5, Flor. Hic renovavit basilicam B. Petri apostoli, et cameram, et B. Pauli, propter ignem diutinum renovavit. Fecit vero cameram in basilica Constantiniana. Fecit autem basilicam B. Cornelio episcopo. Flor 2 legit post ignem divinum Loco propter,etc.lin 8. Flor.Hic papa Romanam suscipiens legationem, lin 15, Flor, diaconos 21.

Apud Peniam ex codice Cavensi.

Num 66, linea 3, duas hæreses per quosdam episcopos.linea 9 et 10 h.e. fide apostolicæ Ecclesiæ Romanæ cum cyrographo sancti archiepiscopi Leonis. linea 19, beatissimum papam Leonem damnantes omnes hæreses, etc.

Num 67, lin 9, nomine Athela,

NOTE VARIORUM.

Num. 66, linea 8. Congregati sunt 256 sacerdotes et alii, quorum chirographum currarit 406 episcopi. Chalcedonenses itaque Patres juxta lauda tum numerum fuere 622, cum tamen alii non recenseantur in Actis nisi 630. Hi vero in duplici classe ponuntur, qui subscripserunt epistolæ dogmaticæ ante synodi celebrationem, et qui ei non subscripserunt, sed tamen concilio adfuere. Si divinandum esset,dicerem in eo numero denotari episcopos utriusque partis, qui in eo discrimine actione 1 Chalcedonensi recensentur. Catholici stabant ex parte legatorum cum Anatolio, erantque omnes Orientales, qui a Dioscoro in latrocinali Ephesino depositionis sententia notantur, de qua depositione loquitur Theophanes, qui, latrocinalis Ephesini actis recensitis mox addit, in Chron. pag. 87: << Porro Dioscorus Theodoretum, Ibam et Andream, Domnum insuper Antiochiæ, cunctosque Orientis episcopos ecclesiastica potestate fecit extorres. Hos sæpius Dioscori asseclæ eadem actione 1 Nestorianos appellant, ut legere ibi erit. Altera pars ex adverso stabat cum Dioscoro, et erant episcopi Egyptii, Illyrieani et Palæstini; et inter utramque partem concertatio facta est actione prima, quousque episcopi Palæstini et Illyricani in partem catholicorum abierunt, relicto Dioscoro cum solis tredecim episcopis Egypti. Priorem itaque partem Liber Pontificalis ait fuisse episcoporum 406, posteriorem 256.

Poterant id agnoscere ex epistola dogmatica ante concilium anno 450 subscripta ab episcopis Orientis sub S. Abundio, quæ Romam missa in archivo reposita, locum dederat collectori numerum commemorandi. Authenticæ etenim subscriptiones in archivo sedis apostolicæ diligenter custodiebantur, ubi de subscriptionibus concilii Antiocheni anno 378 ad tomum Damasi observatur in fragmento Holste niano in calce ejusdem. Nomine vero chirographi quod cucurrit, venire fidei a Leone editum decretum in epistola dogmatica ad Flavianum,inter alia ostendit similitudo locutionis, quæ sæpe expensaest in Silvestro cum de decreto Nicæno actum est. Hæc vero subscriptio facta est in concilio Constantinopolitano, in quo subscripta est a præsentibus, et deinde ad absentes directa est, quod hic exprimitur, quorum chirographum cucurrit, et chirographum, subscriptum iterum in eadem synodo examinatur. De synodo Constantinopolitana sub S. Abundio, S.Leonis pcr Orientem legato, testatissimum id facit fragmentum Vitæ ejusdem, ubi ita (apud Baron., an. 450): « Anatolius episcopus Constantinopolitanus novæ Roma accepta epistola S. Leonis papæ de confessione catholicæ fidei contra vesaniami hæreticorum, congregavit concilium episcoporum,archimandritarum, presbyterorum et diaconorum, et ante conspectum omnium recitata est epistola S.

B Leonis papæ, quam beatus Abundius coram omnibus præsentavit. Concordantibus testimoniis Romanorum Patrum et Græcorum Anatolius episcopus Constantinopolitanus huic epistolæ S. Leonis papæ continenti catholicæ fidei veritatem, concordantibus testimoniis Patrum ab eadem apostolica sede directorum, plena devotione consensitet subscripsit, anathema dicens Eutycheti et Nestorio, et ipsorum dogmati cum sectatoribus eorum. Id ipsum fecerunt qui aderant episcopi, presbyteri, Archimandritæ et diaconi. » De qua subscriptione lætatus Leo paulo post Paschasio Lylibitano episcopo scripsit, eamque primus vulgavit. Quesnellius (ep,68):

[ocr errors][merged small]

Totam Constantinopolitanam Ecclesiam,cum monasteriis omnibus, ac multis episcopis noveris præbuisse consensum, et subscriptionibus suis Nestorium atque Eutychem cum suis anathematizasse dogmatibus. » Eodem tempore eadem epistola ad metropolitas dirigitur, qui in provinciis sedentes, subjectisque epistolis subscribentes, chirographum subscriptum synodo Constantinopolitanæ adhuc coactæ dirigunt.Quod legitur act. 4 Chalced., p. 30. «Cum pauci Constantinopolim convenissent, missa est epistola almi archiepiscopi Lconis iis qui ubique erant metropolitis, et subscripta est. » Unde in eadem actione inter interlocutiones sæpius episcopi dicunt, jam epistolæ subscripsisse. Exemplar allatarum subscriptionum exstat in epistola Theodoreti rescribentis S. Abundio, qui ei direxerat epistolam dogmaticam subscribendam.Ait enim Theodoretus: <«< Gratias egi Deo omnipotenti quod religio quæ periclitabatur renovata est per sanctitatem vestram... Hæc ex litteris... domini nostri Leonis didicimus. Legimus enim quæ ad sanctæ et beatæ memoriæ Flavianum scripsit et gratias egimus Deo, quod advocatum et propugnatorem veritatis invenimus. His ergo litteris consensi, et huic epistolæ meæ exemplum earum copulavi, cui et subscripsi.... Item et Dominus meus Ibas,et dominus meus Aqui

linus. » Partis hujus catholicæ episcoporum 406 inde in concilio Chalcedonensi erat specialis prærogativa, quod epistolæ dogmaticæ subscripserint. In ipso etenim limine actionis 2 cum judices episcopos rogarent de regula, seu fidei decreto condendo Cecropius Sebastinopolitanus episcopus omnium nomine qui subscripserant audacter respondit (pag. 286): «Emerserunt qnæ ad Eutychem pertinebant, et super his forma data est a sanctissimo archiepiscopo Romanæ urbis, et sequimur eum, et epistolæ omnes subscripsimus. » Regulam fidei putasse epistolam S. Leonis ac post subscriptionem alienam omnem retractationem pandunt in eadem actione, cum Illyriciani et Palæstini retractatum et collationem cum epistola S. Cyrilli promoverent, et judices annuerent. Subscripti enim episcopi petitionibus refragantes (pag. 307): « Omnes reverendissimi episcopi clamaverunt: Nos ita credimus.

Sicut Leo ita credimus, nostrum nullus dubitat. A Nos jam subscripsimus. » Unde cum ex judicum indulgentia episcopis Illyricianis et Palasinis catechismus permitteretur,ne permissio præjudicaret editæ professioni facta ab episcopis qui subscripserant Florentius episcopus Cecropii interlocutionem laudans obtestatus est: « Quamvis in nostra persona, qui epistola SS. Leonis subscripsimus, non indigemus correctione. »> Subscriptio itaque hæc tanti habita ab ipsa parte catholicorum, tot professionibus iterata, debuit esse authenticum veritatis testimonium; et in fastis ecclesiasticis recensitum, potuit collector id inserere, et numerum subscribentium liberare. >>

B

recitavit definitionem, quam non placet his gestis insererc, et post lectionem, dubitantibus aliquibus. Joannes... episcopus Germaniciæ transiens in medium dixit, Non bene habet definitio, sed debet integre fieri.» Quæ verba certo manifestum faciunt episcopos universos non interfuisse ad decreti compilationem.Alioquin qui dubitabant,et qui refragari publice non sunt veriti, insulse id actitassent,cum in congressu opportunius id agere potuissent. Deinde qnod Orientalium potior pars adfuerit congregationi patet, quia conclamatum est: Nestorianos mitte foras, inimicos Dei mitte foras, a Joanne Germaniciæ episcopo, cui assensere dubitantes. Porro hac nota in priori actione compellari Orientales,qui a parte Dioscori sæpius ea censura notantur. Et universim Eutychianos Nestorianismi incusasse catholicos monet S. Leo in epistola ad Proterium, quam primus vulgavit Quesnellius, ubi sic (epist. 103) lloc igitur, frater charissime, pro sollicitudine fidei communis admoneo, ut quia inimici crucis Christi omnibus et verbis nostris insidiantur et syllabis,nullam illis vel tenuem occasionem demus, qua Nestoriano nos sensui congruere mentiantur.»> Qua conjectura ducti putamus 400 fuisse qui exposuerunt fidem priorem, et hoc voluisse innuere Librum Pontificalem.

Linea 14.- Una cum uxore sua Augusta Pulcheria. Concordant exemplaria aliqua Latinæ editionis concilii Chalcedonensis, actione 6, ubi legitur, pag. 463: Præsente ex divino zelo et fervore fidei etiam piissima et Christianissima regina Augusta Pulcheria.» Concinit Breviculum Eutychianistarum, ubi eadem gesta recensentur synodi Chalcedonensis, et additur: « in qua et ipse, et Pulcheria resedit, et omnis cum eo senatus et potestates. » Verum Baluzius docet prædicta verba sicuti non exstant in cunctis Græcis exemplaribus,ita nec in Latinis antiquioribus exstare. Unde posteriori manu additio facta est,sicut et in Libro Pontificali. (In nova Conc. C coll., pag. 1264).

Lin. 9. Qui congregati una cum Tomo, hoc est fde apostolica Ecclesiæ Romanæ cum chirographo S. archiepiscopi Leonis. Duplicem sensum patiuntur hæc verba. Primus sic expendendus: Qui congregati cum Tomo, in quo continebantur subscriptiones episcoporum Occidentis, qui epistolam subscripserant, et testabantur hanc esse communem professionem et fidem apostolicæ ecclesiæ Romanæ ; et cum chirographo quod cucurrit, quodque continebat epistolam S. Leonis, et Orientalium episcoporum subscriptiones, vel sic. Qui congregati cum Tomo, seu epistola dogmatica, quæ erat expositiva et declarativa fidei de articulo controverso apostolicæ sedis, qui erat conscriptus a S.archiepiscopo Leone,et cum chirographo quod cucurrit ante synodi Chalcedonensis celebrationem per Orientem. Utraque expositio ex superioribus animadversionibus firmitatem accipit, et ex epistolis opiscoporum Occidentalium exstantibus inter S. Leonis epistolas, qui subscripsere epistolæ dogmaticæ, antequam eadem ad Orientem fuerit directa. Neque enim novum aut inusitatum, ut in concilio œcumenico dirigerentur epistolæ Occidentalium,in quo sensus totius Ecclesiæ erat expendendus. Priorem expositionem confirmat subsequens factum ejusdem Leonis Magni,qui cum videret per refractarios monachos et Eutychianos concilii Chalcedonensis auctoritatem oppugnari an. Chr. 357, scripsit ad metropoli anos et ad patriarchas, ut eos excitaret ad defensionem. Id testatur epistola data Actio presbytero Constantinopolitano,quam vulgavit Quesnellius, ubi sic (epist. 121): « Placuit etiam nobis ut ad metropolitanos episcopos generales litteras mitteremus,quæ animum eorum firmant atque corroborent; ut sciant ad defendendam Chalcedonensem synodi æquali studio et concordi unitate nitendum: de quibus epistolis unam ad Antiochenum,alteram ad Jerosolymitanum,si vobis in commune visum fuerat dirigetis. Nos etiam ad Illyrios episcopos, similia jam scripta transmisimus. » De epistolis vero Occidentalium receptis ut unanimem pro tuendo concilio Chalcedonensí consensum ostenderent, ac imperatoris reliquisque offerrent, exemplaria mittere scribit : «< Exemplaria quoque litterarum,quas Galli ad nos atque Itali episcopi concordi credulitate miserunt pariter direximus; ut quam D etiam illorum nobiscum sit fides una non lateat, »> etc.

Lin. 10. Sed in præsentia catholici principis congregatum concilium numero 400 episcoporum. Per hæc verba denotari videntur actiones 5 et 6,in quibus fidei decretum enucleatum tandem publicatur præsente Marciano. Addit enim Liber Pontificalis: Qui exposuerunt fidem catholicum, etc. Certum enim est quod ad decretum condendum non fuerint vocati omnes episcopi, sed pars episcoporum, et cum hic dicatur quadringentos congregatos, et superius dictum fuerit quod ii ante celebrationem subscripserant,exinde colligimus juxta hane Libri Pontificalis memoriam, eosdem quadringentos fuisse electos ad decretum efformandum. Equidem nec omnes fuisse vocatos, et delectos fuisse subscribentes hæc suadent.Actione enim 5,pag.447, legitur:« Asclspiades diaconus magni nominis SS.Ecclesiæ Constantinam

Linea 17.- Et iterum fidem suam imperator Marcianus Augustus cum conjuge sua Pulcheria Augusta chirographo proprio fidem suam exponentes, postulaverunt S. concilium ut dirigerent ad beatissimum papam Leonem,rogantes ut fidem catholicam exponeret. Iterata hæc concilii expositio et ad Leonem directio innuere videtur quoddam aliud præter decretum fidei, quod necessarium putarunt Marcianus et Pulcheria, quodque Patres Chalcedonenses exsecutioni demandarunt et Leo M. approbavit. Quale sit hocce decretum difficiliter explicari potest. Verum si conjecturis,et quidem petitis ex temporum circumstantiis,locus suppetit, non improbabiliter dicere possumus his verbis indicari auream concilii Chalcedonensis allocutionem ad Marcianum, editam ad occurrendum dispersis rumoribus Eutychianistarum. Tempore celebrationis concilii erat fundamentale Eutychianistarum principium, nullam aliam fidei formulam retinendam profitendamque nisi Nicænam, et quamcunque aliam, a quolibet ecclesiastico tribunali editam,uti alienam excludendam esse; ac depositionis pœna multandos sive editores, sive profitentes. Principium istud unicum in latrocinali. Ephesino promovit Dioscorus, qui canonem Ephesinum legi curavit, a quo id vetari declaravit, et suis votis accessere concordes qui aderant Dioscori sectatores. Eo motivo inhibuit lectionem epistolæ dogmaticæ, Flavianum deposuit, quia in concilio priori sub Constantinopolitano Eutychi et Patribus proposuit alteram formulam profilendam; majori deinde insania cum videret per orbis provincias dogmaticam sancti Leonis recipi, profiteri et solemni more subscribi, ausus est excommunicationis sententiam in ipsum proferre. Hæreticale fundamentum arte aulicorum lege data firmavit Theodosius, sequendumque per imperii provincias decrevit. Cum vero Dioscori asseclæ præcipue in Palæstina monachi, ubi Hieroso

lymis Theodosii uxor, nempe Eudoxia, degebat, A editasque absque ulla hæsitatione fuisse susceptas: audirent latrocinale Ephesinum fuisse rejectum a Chalcedonensi, ob firmatam epistolam dogmaticam, et Dioscorum depositionis poena multatum, imperatricem viduam circumvenientes, Patresque Chalcedonenses veluti injurios legi Theodosii conjugis traducentes, imo œcumenica Ephesinæ decretis osores, Theodosio monacho duce, Patres omnes Chalcedone adhuc consistentes uti depositos declaratos habere cœperunt ex decreti Ephesini dispositione, eo quod ausi essent novam formulam recipere, cum id omnino, ut hariolabantur Eutychiani, canone Ephesino foret inhibitum. Hæc autem acta tempore concilii Chalcedonensis, et quidem per monachos Eutychianos ope Eudoxia refert Theophanes in Chronico, funestæ hujus tragœdiæ initia recensens, pag. 92: «Theodosius monachus, vir exitiosus, peracto Chalcedone concilio (prioribus nempe sex actionibus celebratis) cursu concito Hierosolymam delatus, et de Eudoxia Augu- B stæ versus Dioscorum a concilio depositum affectu certior factus, adversus illud, quasi rectam pervertisset fidem vociferare ac declamare cœpit : et Augusta in propriam sententiam rapta, circumventis itidem monachis, familiaribus sibi cædibus usus, barbarico more in pontificium thronum,etiam ipsis Augusta domesticis invasionis hujusmodi administris intruditur (dum Juvenalis legitimus episcopus Hicrosolymitanus in synodo Chalcedonensi assideret) et per urbes episcopis adhuc in concilio (Chalcedonensi nempe (considentibus episcopos destinat: Severianum autem Scythopoleos episcopum cum ipsius pravis erroribus assentiri nollet, civitate expulsum interficit, persecutionemque in eos qui ejus communionem aversarentur, excitat, et quosdam quidem exanimat tormentis, aliorum ædes igne depopulatur, adeo ut civitatis a barbaris devastate faciem in ipsa civitate exhiberet. Tandemque Anastasium sanctæ Resurrectisnis diaconum,summam ejus impietatem probris et reprehensionibus insectantem, necavit crudeliter, sanctique corpus per urbem publice in ludibrium raptum canibus objecit. » Patriarchalem itaque Hierosolymitanam sedem occupavit, et relituorum episcoporum Chalcedone considentium,quos uqi depositos jure dispositionis Ephesini canonis et latrocinalis sub Dioscoro declaravit, potuitque Augustam allicere sub motivo tuendi conjugis vulgata edicta. Quæ tragica imperatoris et asseclarum arte facta sunt, pluribus prosequuntur epistolæ exstantes parte i concilii Chalcedonensis. Imo pari audacia in facinoribus audent nedum concilium Chalcedonense anathematizare,verum et S. Leonem, quod eis objicit Marcianus in epistola ad eosdem (ibidem., pag. 671): «Vos autem præter ea quæ dudum ausi estis gladiis, aliisque crudelitatibus... necessitatem plurimis non dubitastis inferre, ut consentirent vestris perversis doctrinis; et clamoribus atque subscriptionibus anathematizarent eamdem sanctam synodum, et sanctissimum patriarcham sedis apostolicæ maxi- D mæ Romæ Leonem, et alios sanctissimos Patres. >> Rumoribus hisce perlatis ad imperatorem et ad concilium, etsi primo putassent Patres per actionis prima gesta, in qua lectum cassatumque erat latrocinale Ephesinum, sufficienter provisum; nihilominus cum adhuc exstaret, vigeretque Theodosiana constitutio de latrocinali et canone Ephesino servando, et hujus esset necessaria interpretatio seu auctoritativa declaratio, imperator iterum, ut hic dicitur, Patribus collectis discussionein demandat, qui auream ad Marcianum dederunt allocutionem, in qua primo probant etiam invitis Dioscorianis fatendum esse, a concilio Nicæno ad Chalcedonensis tempora exaratas fuisse varias fidei formulas et professas, decemque nobiliores assignant, quarum aliquas hæretici admittebant, ut inde probarent ab ipsa Nicæni celebratione Ecclesiam, pro hæresum circumstantia, novas fidei declarationes edidisse,

C

imo post canonem Ephesinum editam fuisse episto-
lam pacificam a S. Cyrillo, canonis Ephesini contro-
versi auctore, et a catholicis schismaticisque con-
cordi suffragio subscriptam, indeque fundamentum
hæreticale Eutychianistarum convellunt.Secundo ve-
ram germanamque canonis Ephesini mentem expla-
nant, nec Nicænum concilium aut Ephesinum cano-
nem Ecclesiæ adimere potuisse potestatem fidei
defensandæ. Tertio tandem S. Leonis dogmaticæ de-
fensionem suscipiunt, et consuetudinem expendunt
priorem, per hasce epistolas fidei dogmata decla-
randi. Argumentum hocce allocutionis sic exhibent
Acta (pag. 643): «Allocutio sancti et universalis
Chalcedonensis concilii ad Marcianum piissimum et
amatorem Christi imperatorem. Quod non innovans
aliquid adversus Nicænam fidem nunc sanctissimus
archiepiscopus Leo scripsit epistolam ad sanctæ me-
moria Flavianum Constantinopolitanæ regiæ urbis
episcopum; sed sanctos Patres secutus est, qui post
magnam synodum Nicænam hæreses quæ per unum-
quodque tempus exortæ sunt, similiter refutave-
runt. Hanc post decimam sextam actionem editam
probare videtur tum quod hic dicitur, iterum con-
gregatum concilium,sicuti et quod allocutio primum
occupet in cunctis exemplaribus locum gestorum
post sexdecim celebratas actiones; tandem quia
Marcianus anno 452 vulgavit legem qua irritavit
Theodosianam, qua latrocinaleEphesinum concilium
recipiendum ut cecumenicum decernebatur: exstat
in parte I concil. Chalcedonensis, sub titulo (pag.
675): De infirmandis iis quæ contra sanctæ memo-
ria Flavianum episcopum Constantinopolitanæ urbis
injuste sunt prolata, et confirmadis iis quæ postea de
eo constituta suut a sancta synodo Chalcedonensi.
Hæc lex subditur Theodosianæ legi quæ habet hanc
epigraphem (ibid. pag. 673): Interpretatio legis, a
Theodosio juniore, cum seductus fuisset a Chrysapio,
adversus Flavianum et socios pro Eutyche promul-
gatæ, quod religiosissimi Marciani principis lex sub-
secuta destruxit. Occasio hæc orta ex turbis mona-
chorum, quæ augebantur ex Augustæ favore, Dio-
scoro et asseclis patrocinantis, debuit certe impellere
imperatorem ut eam provinciam illustrandam Patri-
bus Chalcedonensibus committeret, et assignatam
impigre episcopi adhuc collecti exsequerentur; quod
effecere in laudata allocutione Patres, ut editam
mitterent Leoni.De hac itaque iterata congregatione
loqui videtur Liber Pontificalis. Porro Eudoxiam
obstinato animo a concilii Chalcedonensis celebra-
tione promovisse causam latrocinalis Ephesini et
monachorum seditiosorum per quatuor integros an-
nos ostendit Nicephorus cum de Eudoxia lib. xiv,
cap. 50 « Hierosolymis undecim transegit; ex eo
tempore quatuor vixit annos universalis synodi Chal-
cedonensis Acta non probans; postquam autem
synodi ejus decreta rata grataque habuit,alios etiam
transegit annos quatuor, et tandem mortua est. »>
Quæ autem decreta synodi Chalcedonensis hic'lau-
dantur, alia non sunt nisi fidei decretum, epistola
S. Leonis dogmatica, et allocutio ad Marcianum;
quæ ut Eudoxia agnovit, et pondus scrutata, nedum
hæresis patrocinium reliquit, verum Juvenale et
episcopis catholicis revocatis catholicam religionem
propugnavit et in ca decessit e vivis. Tria porro illa
decreta laudat S. Leo, et per ea sufficienter rescissa
omnia Eutychianismi capita ita Theodoreto propo-
nit, unde auctoritas allocutionis ex Leonina hac
confirmatione libranda. Sic enim anno 453 scribit
Theodoreto de perfidia Eutychiana, epist. 93:
«Quam et in apostolicae sedis epistola, universalis
sanctæ synodi assensu firmata tanta divinæ auctori-
tatis testimonia novimus esse congesta, ut nullus
queat ulterius dubitare nisi sibimetipsi errorum
tenebras inferre maluerit; cum synodalia gesta, vel
quibus primum definitio fidei legitur esse firmata,
vel quibus præfatæ litteræ apostolicæ sedit, etiam

[ocr errors]

tuæ fraternitatis studio defense sunt, et maxime ad A qui singulas hæreses pro divina sibi dispensatione piissimos principes totius concilii allocutio, tot sit commissa cum synodali congregatione damnantes, præcedentium Patrum testimoniis roborata, ut quam- quid cuncti generaliter sequi debeant Christiani, vis impudenti ac pertinaci animo, si tamen non mansura in ævum lege, laudabili commemorastis jam cum diabolo pro sua impietate damnatus est, affectu. >> valeant suadere.» Maximum fuisse impedimentum Linea 22. Quæ hodie reconditæ in archivio tenenab Eudoxia susceptum Eutychianistarum patroci- tur. Hinc magis probantur superiores animadversionium, præter clades tragoediasque in Palæstina nes, constituta nempe fidei R. R. pontificum dilisecutas, docent conatus Marciani, qui Leonem adhi- genter servata in archivis, et quia hæc obvia, Liber buit veluti suasorem, ut Augustam ad meliora con- Pontificalis constitutionum argumentum omiserit. silia adduceret ; et pontifex Valentinianum Eudoxiæ generum excitavit, ut Augustam monitam redderet. Ita enim in epistola Juliano Coensi primum a Quesnellio edita, epist. 88, pag. 306: « Et quia secretius mihi clementissimus imperator per filium rostrum Paulum mandare dignatus est de admonenda filia nostra clementissima Eudoxia, feci quod voluit, ut litteris quam fructuosum sibi foret si catholicæ fidei, faveret, agnosceret; et ut clementissimi filii sui litteris super hoc admoneretur, obtinui:non ambigens ipsum quoque pro studio elaboraturum, ut auctores seditionum propositum suæ professionis agnoscant; ut si non intelligant docentium prædicationem, saltem vindicantium timeant potestatem. » Occasione ista missam arbitror Leonis epistolam a Marciano, quam ex codice Boldeiano G. L. edidit Quesnellius, ubi post initium, ibi pag. 307: «Vehementer admiramur quod synodo in Chalcedone celebrata, et litteris venerabilium episcoporum ad pietatem tuam missis, per quos omnium rerum in synodo gestarum seriem exposuerunt, neutiquam illæ a sanctitate tua fuerint emissæ, quæ tamen in sacris ecclesiis lectæ, in singulorum notitiam pervenisse debebant ; unde aliquibus, qui Eutychis falsam opinationem et pravitatem etiamdum persequuntur, magnus est injectus scrupulus, utrum beatitudo tua, quæ synodus decrevit, confirmaverit. Idcirco pietas tua emittere litteris dignetur, queis omnes et Ecclesiæ et populi cognoscant acta synodi a beatitudine tua approbari, etc. » et reliqua quæ ibi continentur, unde magis hæc Li-C

bri Pontificalis adnotatio relucet. Et hæc est secunda Marciani epistola petens concilii Chalcedonensis a pontifice auctoritativam confirmationem,de qua hic loqui videtur Liber Pontificalis.

Linea 20. Leo direxit fidei catholicæ tomum, et exposuit. Approbasse missam allocutionem ostendit epistola data Theodoreto; ulteriorem confirmationem dedisse actis concilii Chalcedonensis scribit in epistola ad Marcianum, quæ est edit. Quesn.89.Direxisse tomum fidei catholicæ uberiori retractatu expositum ostendit epistola 97, ad monachos Palæstinæ, in qua incarnationis mysterium adversus Nestorium et Eutycbem ampliori tractatu expendit, et veritatem catholicam explanat. Unde in epistola Juvenali data 110, ubi congaudet sedi restitutum, profert epistolam dogmaticam sequendam, et allocutionem, qua ejusdem epistolæ defensio suscepta est: «< Hæc autem veritas quantis et Novi et Veteris estam enti auctoritatibus declaretur, pro antiqui- D tate sacerdotii tui evidenter agnoscis, cum fides Patrum, et scripta mea ad sanctæ memoriæ Flavianum data, quorum mentionem ipse fecisti, adjecta universalis synodi confirmatione sufficiant. >>

[ocr errors]

Linea 21. Damnans omnes hæreses. Edidisse tractatum, quo singulis hæresibus propositis regulam fidei sequendam exposuit, testatur Justinianus, qui tum Cœlestini, tum Leonis istiusmodi opus commendat Vigilio papa teste in epistola data imperatori, in qua cum exstaret Justiniani fidei professio, edicit, recte se gessisse damnando hæreses universas juxta methodum servatam a Coelestino, et Leone R. R. pontificibus, apud Bar. ann. 540, pag. 304 : « Ex qua re venerabilis imperator, devota venerationis gratulatione suscipimus, quod ardore fidei, et suavis iracundiæ commotione succensus, nobis etiam pios direxistis affatus, in quibus beatæ recordationis Colestinum, atque Leonem apostolicæ sedis præsules,

Linea 23. Hic firmavit frequenter suis epistolis synodum Chalcedonensem. Necessaria cautela numerus epistolarum recensetur, et a Libro Pontificali LI laudantur. Confirmationis necessitatem pandit laudata Marciani epistola ex cod. Boldeiano eruta, quæ iterato confirmationem petit. Et quidem ut omnium evacuetur dissidiorum causa, ut in fine epistolæ imperator scribit, pag. 307: « Quapropter veneranda dignitas tua istud quam primum per litteras ubique significat, quibus plenissime ostendat, synodum Chalcedonensem te ratum habere, ne dissidiorum discordiarumque de judicio sanctitatis tuæ ulla relinquatur suspicio.» Ulterius has collectas, reor, occasione Timothei Eluri, qui sub Leone imperatore anno 457 retractatum Chalcedonensis promovebat, veluti de concilio non recipiendo uti œcumenico, ob quam controversiam sedandam ad episcopos totius orbis epistolæ diriguntur, qui synodis particularibus per epistolas encyclicas profitentur se recepisse et recipere ut œcumenicam synodum Chalcedonensem, ex quibus factus est liber encyclicus concilii Chalcedonensis, et epistolæ plures exstant in 1 parte ejusdem concilii. Ecclesia vero Romana particularem codicem epistolarum Leonis collegit, ubi pontifex firmabat decreta concilii Chalcedonensis, quæ erat necessaria cautela, ut occurreretur Eutychianistarum tergiversationibus. Hunc codicem veluti notum etiam reservari in archivis palatinis principis scribit Simplicius in epistola ad Basiliscum (non vero ad Zenonem, ut vulgata habet lectio, de quo infra) cum imperator Eutychianis favens de perdendo concilio Chalcedonensi meditaretur. Ita enim pontifex: « Suppetunt affatim clementiæ tuæ (si in palatii sui reperiri mandet archivis) cum nostrorum coeuntium definitione majorum documenta copiosa. Neque enim conscientiam vestram latere credendum est, quæ per cunctas provincias Orientis ex imperii vestri arce diffusa sunt, illa scilicet quæ vel ad angustæ memoriæ Marciani nihilominus et Leonis, vel ad Chalcedonensis concilii beatæ recordationis prædecessor meus Leo consulta direxit. »

[ocr errors]

Num 67, lin 6. Basilicam beati Pauli...renovavit. Additur in aliquibus codicibus post ignem divinum. De qua renovatione et pictis imaginibus hæc habet Adríanus I, scribens Carolo pro concilio Nicæno II, tom IV, Concil, pag 812: « De sacro quarto concilio egregius atque mirificus prædicator S. Leo papa, qui et ipse fecit ecclesias, quas in musivo ex diversis historiis seu imaginibus pingens decoravit: magis autem in basilica S. Pauli apostoli arcum ibidem majorem faciens, et in musivo depingens Salvatorem Dominum nostrum Jesum Christum,et secum viginti quatuor seniores nomine suo cum versibus decoravit, et a tunc usque hactenus fideliter a nobis reservantur. »

[blocks in formation]
« PoprzedniaDalej »