zanéj mowy i wiele rymów jego było w Tygodniku Wieleńskim. W r. 1822 otrzymał stopień doktora, a w następnym, objął po ks. Chodanim katedrę teologii moralnej i pasterskiej w uniwersytecie wileńskim. Napisał ważną rozprawę pod tytułem: Uwagi nad artykułem o hierarchii kościoła ruskiego z rzymskim zjednoczonego, umieszczoną w dziejach dobroczynności w Wilnie pod r. 1823 i 1824. Ułożył trzy ważne konkursowe rozprawy, starannie nagromadził materyaly do bibliografii ascetycznych książek, które wydawali polscy teologowie po polsku i po łacinie, napisał wyluszczenie chrześciańskich obowiązków ku bliźnim, nadto odznaczał się darem wymowy, a kazania jego nosiły cechę porządku, jasności i prostoty, mocy wymowy, wyboru myśli, dowodów przekonywających i pobudek szlachetnych. Kilka kazań jest umieszczonych w zbiorze kazań w czasie jubileuszu r. 1826 odbytego w Wilnie. Umarl r. 1827. Jakób Falkowski Z. K. P. L. wydał: Nowa kaznodziejska biblioteka r. 1823 tom. I i II w drukarni XX. Pijarów. Tom III, IV i V tamże u Zawadzkiego 1827 w 8ce. Gawiński Kajetan (właściwie Kalinka) wydał Kaza- własciwie Edw. zania czyli krótkie nauki religijne zastosowane do oświe- Walenty Rainko. cenia chrześcian w powinnościach wiary i obyczajności podług ewangelii św. Część I, II, III. Wrocław 1822 kilka doczekało się wydań: Także wydał: Kazania na niedziele całego roku podług ewangelii św. dla użytku i wygody Jci. XX. proboszczy i kaznodziejów w Wrocławiu u Korna tomów 4ry 1826 to jest 1 i 2gi niedzielne 3 świętalne 4ty passyonalne i przygodne. Piotr Blachowicz L. S. teol. kaznod. missyi apostolskich XX. Bernardynów wielkopolskiej prowincyi tom I i II w Warszawie 1822. Andrzej Filipecki za jedenaście lat kaznodziejskiej pracy, kanonią archi katedr. Iwowską otrzymał wydał: Kazania na niedziele całego roku tom. 4 w 8ce 1784. Przedruk z poprawkami Wilno 1838. Tłumaczenia z francuzkiego i niemieckiego języka. 1) Bossueta Biskupa niektóre kazania z edycyi paryzkiej 1808 roku przetłumaczone przez jednego kapłana dyecezyi wileńs. w drukarni XX. Missyon. wileńskich roku 1821 w 8ce. 2) Bourdaloue Ludwika przełożył Jerzy Dewina Jezuita w Kaliszu r. 1769. Nauki duchowne na adwent, post wielki, wielkanoc, Boże ciało, o komunii, o obraniu stanu i t. d. Kalisz 1772. Krótkie zebranie kazań okazujące naprzód osnowę, potém wszystkie dowody, toż tychże dowodów rozłożenie przełożone od kapłana F. L. tegoż zakonu (S. J.) na dwa tomiki podzielone w Kaliszu 1773. Piotr Konitzer przełoż. kaz. niedzielne tom. 4 w Kaliszu 1784. 3) Cochin Homilie na niedziele i święta przełożone z franc. Warszawa 1817 2 tom. w 8ce. 4) La Fitau przełożył ksiądz Gołecki S. T. Dr. proboszcz stęszewski pod tytułem: Zbiór krótki kazań postnych w Kaliszu 1784. 5) Girarda plebana de St. Loup, przełożył Wacław Piasecki S. Piar. tom I i II w Warszawie 1783. 6) Haberkona de Habersfeld, Kazania o tajemnicy męki Zbawiciela, z niemieckiego wytłumaczył Wawrzyniec 7) Lamberta kazania wiejskie czyli krótkie i proste nauki na niedziele i święta całego roku przełożył ksiądz Wawrzyniec Dunin w Kaliszu 1782. 8) De Langres biskup, Nauki pasterskie do ludu to jest tłumaczenie ewangelii na niedziele i uroczyste święta przełożył ks. kaz. Gołecki kan. kat. poz. w Poznaniu 1804 tom. 5 w 8ce. 9) Massiliona Jan Chr. Mowy postne mi ne przed Delfinem który potém panował pod imieniem Ludwika XV, przełożył ks. Karól Lenkiewicz rządzca szkół pobożnych w Wilnie 1783. Massiliona Jan Chr. Maly post wytłumaczony przez Ant. Dyon. Meleniewskiego magistra ob. prawa, w Warszawie 1826 w 8ce. " " Biskupa klermontańskiego kazania przelo- Kazanie o poście przetł. przez J. W. J. Kaz. adwent. z fran. wytłumaczone przez 10) Segaud. S. J. przetłumaczył Wawrzyniec Dunin Jezuita B. PROZA DZIEJOPISARSKA. §. 121. Teraz dopiero zaczęto krytycznie nad dziejami się zastanawiać. Wprawdzie nie wielu istniało w tym kró 1 tkim okresie dziejopisarzy, lecz za to mają niezaprzeczoną A. POWIESĆ I ROMANS. §. 122. Powieść i romans znalazły wielką liczbę milo- a) Ignacy Krasicki (zob. §. 115.) szczególniej w Panu c) Bezimienny wydał: Lińska hrabina, powieść polska. d) X. Franciszek Jezierski. Na podobieństwo romansu w 3 tomikach 1806 w Wilnie. พ FX. Jr. Jezierski, sam szlachcic i duchowny (kanonik) był jednym z najozynniejszych i może najbardzią uzdolnionych spółpracowników 4.3. Keegnicy Kołłąiajoroskiej"i w działach swych bronił poglądów bardzo postępowych niemal radykalnych, walcząc z gryzącą istoric, 84wym. dowcipem, bystrym davem obserwacji i nielitościwą logiką przeciwko przywilejom szlache ckim, oraz upośledzeniu ułościan i starus miqskiego. Obacz • nim: Władysław Smoleński, Kuźnica Koliqiajouska. Kraków 1887. A e) Księżna Wirtemberska (z domu Czartoryska). Jest jej plodem: Malwina czyli domyślność serca. tom 2. Warsz. 1816. f) Julian Niemcewicz (zob. §. 114.) napisal: Dwaj panowie Sieciechowie. Warsz. 1815. Lejbe i Siora. t. 2. Warsz. 1821 i Kraków 1837. Jan z Tęczyna tomów 3 Warszawa 1826. Zaleca się cieniowaniem charakterów. §. 123. żywoty. a) Michał Dym. Krajewski (zob. §. 115.) napisał: Życie Stefana Czarneckiego hetm. w. kor. Warszawa 1787, 1805 r. b) Franciszka Bochomolca (zob. §. 116.): Życie Jana Za mojskiego kanc. w. kor. Warsz. 1775, 1805., tudzież c) Adama Naruszewicza (zob. §. 113): Historya Jana e) Bezimienny przełożył z francuzkiego Życie Stanisława |