wego z dodatkiem objaśnień osobliwości artystycznych. War. 1856. str. 301.

7) BENEDYKT ALEKSANDROWICZ 1) Instrukcya ekonomowi folwarku. wyd. 3. Wars. 1856. 2) Gorzelnictwo u nas w stosunku do innych przemysłów Warsz. 1859.

8) MAXYMILIAN ŻELKOWSKI nowy ekonom czyli szkola porządnego wykonywania głównych robót w roli. Kraków 1855.

9) JAN SIKORSKI 1) Praktyczne wiadomości gospodarswta wiejskiego. Wilno 1855. 2) Ziemianin, czyli łatwy sposob powiększenia dochodów za pomocą wiejskiego gospodarstwa, praktyczne podręczne dziełko, obejmujące treściwe wiadomości o rólnictwie, o hodowli wszelkiego rodzaju domowych zwierząt, ich chorobach, leczeniu o pszczołach. Wilno 1856.

10) JÓZEF ZAWADZKI Zasady gospodarstwa wiejskiego z doświadczenia zebrane. 2 części. Poznań 1859.

11) J. K. GREGOROWICZ. Ekonom (dobry) czyli popularnie przedstawiony skrócony wykład, z zastosowaniem do potrzeb kraju polskiego, nauki o naturze i pokarmie roślin, o własności, uprawie i obsiewie gruntu i o produkcyi i obchodzeniu się z nawozem napisany w 2ch tom. Warszawa 1859.

12) STANISŁAW ZDZITOWIECKI. O rólnictwie i ekonomii wiejskiej we Francyi, Belgii, Hollandyi i Szwajcaryi przekład Henryka Kolman, Warsz. 1857. Tenże przełożył z franc. p. Joudier: Katechizm rolnictwa, Wars. 1859. str. 344.

13) JÓZEF GLUZIŃSKI napisał i wydał: Drobnostki gospodarskie z własnego 40 letniego doświadczenia spisane. Warsz. 1860. Jak hodować las, żeby z niego mieć największe korzyści. Warszawa 1860.

14) MIECZYŃSKI ADAM. Członek wielu towarzystw agronomicznych i redaktor gazety rolniczej wydał swoim nakładem dzieło: Rzeczy gospodarskie, przypisane Wojciechowi Jastrzębowskiemu ozdobione wielu rycinami, oraz portretami Michała Oczapowskiego i Ignacego Leszczyńskiego

Warsz. 1959. str. 400. Tenże wydal: Gospodarstwo mleczne wedle najlepszych źródeł praktycznych skreślone ze 134 drzeworytami w tekscie Warsz. 1859. Nadto wydał: Rolnik polski dzielo podręczne obejmujące w sobie zasady rolnictwa polskiego. Warsz. 1860.

15) LEON KAKOLEWSKI wydał: Nauka uprawy ląk przel. z niem. podług Friesa i uzupelnil podług innych autorów Warsz. 1860. 220 drzeworytów.

Chów i leczenie zwierząt.

1) A. F. ADAMOWICZ Nauka utrzymywania i ulepszenia zwierząt domowych, Wilno 1836. O chorobach koni, 1838. Praktyczne najnowsze postrzeżenia niektórych lekarzy, Wilno 1846. Zoonomia weterynarna czyli nauka o życiu zwierząt gospodarskich z tabl. Wilno 1841.

2) J. GER. WYŻYсKI Nauka hodowli zwierząt domowych, czyli o systematycznej poprawności oraz chowaniu i pielęgnowaniu krajowych koni, bydła rogatego i t. d. z przedmową M. Oczapowskiego, Warsz. 1838.

3) STANISTAW ŁYSZKOWSKI wypracowal: Naukę chowu owiec etc. z 6 tabl. ryc. Warsz 1839. Hodowla koni etc. 2 tomy Warsz. 1849. Poradnik hodowli weterynaryi dla ziemianina 2 tomy i atlas z 31 tabl. w arkus. Warszawa 1839. Dzierżawca, i inne.

4) JAKOB LEWANDOWSKI, Poradnik weterynaryi gospodarczej, wydanie 2gie zupełnie poprawione i pomnożone z 12 tablic. ryc. w oddzielnej oprawie, Warsz. 1858.

§ 149. Nauki lekarskie. W tym okresie stanęły na wyższym stopniu. Bardzo przydatnemi okazują się pisma :

1. Pamiętnik Towarzystwa Lekarskiego Warszawsk. wydawany za upoważnieniem rządu. Wydawcami po roku 1830 byli lekarze Malcz, Janikowski, Koeler, Lebrun, Leo, Lebel i inni, južto przybierani, już zastępujący ubyłych. Obecnie wydawcą jest Dr. Kulesza. Wychodzi raz na kwartał, ogólnego zbioru jest tom. XLII. Serya 2ga tom. XVIII.

Wielu znakomitych pisarzy wspiera to pismo. Warszawa r. 1860.

2. Pamiętnik Towarz. Lekars. Warszaw. wydawany za upoważnieniem rządu. Wychodzi raz na miesiąc w 4ce. Redaktorami różni byli, obecnie jest Dr. Dybek. Ogólnego zbioru tom. XLIII. Serya 3cia tom I. 1860 r.

3. Tygodnik lekarski pod redakcyą Dra Ludwika Natansona, wychodzi raz na tydzień w 4ce, ogólnego zbioru rok 14. Seryi nowej rok 4. Warszawa 1860. Tygodnik ten odznacza się doborem rozpraw i dążnością posuwania nauki. Poświęcony jest medycynie, chirurgii, farmacyi i weterynaryi.

4. LUDWIK GASIOROWSKI Dr. Medycyny i Chirurgii, praktyczny lekarz, biegły i wysoko ceniony w Poznaniu, wydal: Zbiór wiadomości do historyi sztuki lekarskiej w Polsce od czasów najdawniejszych aż do najnowszych. Tom Iszy 1839. Tom 2gi r. 1853. Tom IIIci r. 1854. Tom 4ty 1855. Monografia ta, wyczerpująca zupełnie przedmiot obrany, wymagala długich poszukiwań, które wiele lat autorowi zajęly nim na widok publiczny wyjść mogla. Cale to dzieło pilnie zebrane i sumiennie opracowane, arcybogatém jest zródłem dla uczonych badaczów, którzy w niem czerpać będą swój przedmiot ulubiony, czém sobie autor na chlubne imie zasłużył, a literaturze polskiej prawdziwą wyświadczył przysługę. Do dzieła jego odsyłamy wszystkich, którzy mieć pragną wiadomość o mężach i ich pracach, w tym okresie odznaczających się, jako to: Adamowicz, Boczkowski, Malcz Kaczkowski Karól, Bętkowski Nikodem, Majer, Marcinkowski, Skobel, Kryszka, Natanson, Orkisz i w. i.

W następnym czasie odznaczyli się:

1) J. A. MosZYŃSKI + 22 sierpnia roku 1856, wydał Pierwsze zasady sztuki położniczej etc. z 9 tablic. Wilno 1855. Rady dla matek, czyli sposób utrzymania zdrowia kobiety. Wilno 1859.

2) WITOLD ROSE † 1858. Nowy poradnik lekarski, według najlepszych źródeł ułożony. Warsz. w 8ce 1857.

3) THUGUTT przełożył z niem. Teuchtersleben Higiena duszy. Warsz. 1857.

4) A. RAPOU. Gorączka tyfoidalna i jej leczenie homeopatyczne. Warsz. 1858.

5) J. PODWYSOCKI napisał: Domowy lekarz hemeopata podlug Dra Heringa. Warsz. 1858.

6) W. G. napisal: Przewodnik w leczeniu krupu i kokluszu oraz niektórych zapaleń gardlowych, wedle zasady homeopatycznej poprzedzonej przedstawieniem w krótkości nauki lekarskiej homeopatycznej Hahnemanna, tudzież różnemi objaśnieniami dla początkujących w homeopatyi. Paryż 1858.

7) ADAM RACIBORSKI Dr. med. szef kliniki etc. wydał mowę: O styczności medycyny z innemi sztukami pięknemi i literaturą. Pryż 1858.

8) MILLER. Lekarz Homeopata, czyli poradnik jak Jeczyć zwyczajne choroby homeopatycznemi środkami w nieobecności i do przybycia lekarza napisany. Tłum. z niem. Lipsk i Petersburg 1858.

9) JÓZEF MAJER. Fizyologia zmysłów. Kraków. 1857. Badania plam krwawych sądowo - lekarskie, ze szczególném uwzględnieniem w tej mierze heminy i użytku wodanu. Kraków 1859.

10) LUDWIK NATANSON Krótki rys anatomii ciala lu dzkiego. Warsz. 1858. Przyczynek do fizyologicznej diagnostyki kurczów. Warsz. 1859.

11) EDWARD OSTROWSKI dyrektor szkoły weter.; Opisunie i leczenie influenzy czyli zarazy końskiej podlug Spi

nola. Warsz. 1859.

12) Rocznik Towarzystwa paryzkiego lekarzy polskich. Paryż 1859.

13) TEOFIL MATECKI. Jeden z znakomitszych i najwziętszych lekarzy miasta Poznania, wydał małe lecz treściwe dziełko pod napisem Domowa apteczka w Sce str. 51. nakładem J. K. Żupańskiego. Poznań 1859, które z powodu swej użyteczności i latwo dostępnego wykladu w żadnym nie

powinno zbywać domu. Jako professor przy duchowném seminarium poznańskiem wykłada medycynę pastoralną dla przyszłych plebanów. Wkrótce wykład ten ogłoszony zostanie drukiem, nakładem J. K. Żupańskiego, w Poznaniu. Da. wniej wydał Dr. Matecki: Poradnik dla młodych matek, czyli fizyczne wychowanie dzieci. Poznań 1848. Nakladem N. Kamieńskiego i Sp.

14) HENRYK ŁUCZKIEWICZ wydał Farmakologia według układu Dra J. Oesterlena do podrzędnego użytku opracowana. Warsz. 1860.

15) JÓZEF KONSTANTY ROSE skreślił: Diagnostyka fizyczna chorób płuc i serca z szczególnym względem na auskultacyą i perkussyą. Warsz. 1860.

16) LUDWIK ADOLF NAUGEBAUER. Professor akuszeryi w C. K. Med. Chir. warszawskiej akademii, wydaje: Anatomia opisowa ciala ludzkiego. Dzieło ozdobione drzeworytami starannemi. Tom I Warsz 1860. Wydanie to odznaczające się obok czystości języka, dob rych rysunków przystępnym wykładem, starannością pod każdym względem, zasługuje na uwagę nie tylko specyalistów, ale w ogóle ludzi naukę miłujących.

17) LUDWIK HIRSZFELD i HIPPOLIT KORZENIOWSKI drukują dzieło pod napisem: Anatomia opisowa ciala ludzkiego. Całe dzieło skladać się będzie z 5 t. Tom 1 zesz. I Warsz. 1860.

§ 150. Nauki matematyczne na niższym są stopniu, chociaż wielu pracuje z pożytkiem dla ogółu.

1) FRANCISZEK SAFALSKI urodził się 1 kwietnia 1791 roku z ojca Szymona rejenta przy ówczesném ministerstwie i matki Teresy Krzysztofowiczowej. Naprzód w zakładzie naukowym Kajzera, później w liceum krzemienieckiem odznaczył się zdolnościami. Po śmierci ojca w r. 1809 pracował przez 10 miesięcy w ministerstwie skarbu, ale rozmiłowany w matematyce, porzucił nowy zawód: wstąpił do wojska, a mianowicie do artyleryi i wkrótce, bo w r. 1810 postąpił po odbytym egzaminie na podporucznika, ucznia szkoły artyleryi i inżynieryi, a w roku posunięty na porucznika II