wskich czystą polską mową wyłuszczonych. Gdy przyszło do druku téj mowy, przydał autor liczne przepisy, w których wywodzi obszernie myśli swoje w mowie napomknięte, i o mężach, z imion tylko w mowie wspomnionych, krytyczną załącza wiadomość, tak co do szczegółów ich życia akademicznego lub prywatnego, jako téż ich prac uczonych. Wyszła na widok pod tytuł.: O stanie akademii krakow. od jej założenia w r. 1347 aż do teraźniejszego czasu, w Krakow. w drukar. Greblowskiej 1810 (właściwie 1812). Z upragnieniem oczekiwała publiczność uzupełnienia przy końcu obiecanego, ponieważ przypiski o uczonych akademikach do połowy tylko 17 wieku dochodzą. Dzieło to wówczas najpierwsze miejsce w języku polskim zajęło i stało się zrzódłem do historyi literatury polskiej. Inne prace są: Glos na prędce do stanu miejskiego Kraków 1790. 3) Roztrząśnienie przyczyn dla których stan miejski do prawodawstwa przypuszczony być nie może. (Toruń, właściwie Kraków) 1791. 4) Wywód o skutecznym sposobie zaprowadzenia i ugruntowania dobrych obyczajów. Kraków 1791. 5) O przyczynach wewnętrznych i najbliższych tudzież zewnętrznych i dalszych nędzy naszych włościan; z wyłożeniem sposobów zniszczenia tychże przyczyn i ich skutków. Kraków 1815. 6) Rozprawa nad przyczynami uwłaczających naukom mniemań, odradzających się w różnych wiekach świata. Na 4ch posiedzeniach publicznych czytana. W Krak. 1828.

Gwilelm Kaliński urodził się w Poznaniu d. 6 marca r. 1747. Po odbytych naukach szkólnych wstąpił do Zgromadzenia księży Missyonarzów warszawskich; w 1765 odbywszy z wielkim pożytkiem kurs filozofii, teologii i innych nauk jakie wówczas wykładały się w seminarium u św. Krzyża, został kapłanem w 1772, a wkrótce potém professorem przy témže seminarium. Gdy Karpowicz w r. 1774 z woli swo

niu nauk w konwikcie Pijarskim, poświęcił się stanowi duchownemu i 4ry lata strawił w seminarium księży Missyonarzy w Warszawie. Później zwiedził Niemcy, Franeya i Włochy. Po powrocie zostaje proboszczem w różnych miejscach następnie pralatem kated. wileńs. a w r. 1798 dnia 14 pazd. biskupem tamże. Zwiedzając w Wiedniu słynną tamtejszą szkołę głuchoniemych, pierwszy powziął pomysł założenia podobnego zakładu na ziemi litewskiej i w tym celu wysłał roztropnego duchownego, aby się bezslownego języka w caléj dokładności nauczył; zaledwie gorliwy kapłan powróciwszy rozpoczął pierwsze doświadczenia, w tém powolany zostal do Petersburga dla utworzenia podobnéj szkoły; pierwszym więc twórcą tego pocieszającego dla ludzkości instytutu był Polak. Ustanowienie dobroczynności wileńskiej jest także jego dziełem. Był on niepoślednim także pisarzem, dowodzą tego rozprawy jego umieszczone w rocznikach Tow. Przy. Nauk. Podał do druku 10 kazań wzorowych, tchnących duchem Bożym i piękną wymową. Reszta z wielu innemi pismami znajduje się w rękopismie u księży Missyon. wileńskich złożone. Umarł w badeńskich wodach pod Wiedniem .r 1808.

Raczyński Ignacy ur. 1741 z początku Jezuita r. 1776 d. 3 czerwca kan. poznań. potém scholastykiem, biskupem pozn. 1793 arcb. gniezn. 1805 złożył takowe po 1820 † w Galicyi 1823, wydał Kazanie o zbytkach krajowi naszemu szkodliwych na zaczęciu sejmu walnego ordynaryjnego d. 30 września r. 1782 w kollegiacie warszaw. przez ks. Ig. Raczyńskiego kanon. katedr. poznań. miane. Warszawa 1782 w 8ce str. 36.

Zygmunt Linowski urodzony w Poznańskiem r. 1738 zostaje Pijarem, wydal: Sposób postępowania sobie cnotliwie i chwalebnie na świecie dla kawalerów po skończonej edukacyi wychodzących ułożony. Warsz. 1770. Myśli filozoficzne o prawdzie objawienia Karola Bonneta z francuzkiego przetłumaczone Warsz. 1772. Kazania adwentowe i postne w kościele Warszaw. księży schol. Piar. przez ks. Zyg.

Linowskiego kaznodzieję. Wars. 1776 2 tomy w 8ce. Uwagi nad historyą powszechna Bossueta i dopelnienia dalszego ciągu historyi tegoż autora tom. 4 Wars. 1793. Umarl d. 26 czerwca 1808 w Krakowie.

Grodzicki Tomasz Exjezuita, proboszcz przy kościele św. Jędrzeja w Warszawie wydał Mowy parafialne dla wygody nie mogącym być na kazaniu w domu do przeczytania ofiurowane. Część I-IV. w Wars. 1795 w 4ce.

Michal Karpowicz (ur. 25 wrześ. 1744 w Brześciu litewskim. Skończywszy nauki pod Jezuitami w Brześciu, zostal 1761 Misyonarzem w Warszawie; 1766 rozpoczyna tamże zawód kaznodziejski i zaraz wsławia się: następnie w Krakowie i Wilnie uczy teologii; z probostwa w Grazyskach dostał się do Pren, a 1793 przeszedłszy pod panowanie pruskie, mianowano go niespodziewanie biskupem wigierskim, co bylo nagrodą za mowę, którą miał w Gąbinie bez przygotowania w przy tomności ministra wyznaczonego do odebrania przysięgi na wierność od zgromadzonych mieszkańców;

5 list. 1805). Kazania w różnych okolicznościach t. 3 Kra1806. Zbiór zaś: Kazań postnych, niedzielnych, świętalnych, jubileuszowych, trybunalskich, pogrzebowych i przygodnych t. 8 War. 1807 i następnych; w tomach IX, X, XI są inne jego pisma. Wymowa płynna, mocna, ognista lubo czasem rozwlekły i powtarza się.

Jan Pawel Woronicz. (Obacz wyżej) Stoi między pierwszymi polskimi mowcami i kaznodziejami i spór zachodzi, komu oddać pierwszeństwo, jemu czy Skardze. Wszystkie jego mowy i kazania wydane wraz z innemi tworami prozą pod napisem: Pisma Woronicza, t. 6, Krak. 1832 same Kazania i Nauki Parafialne wyszły w lat. 1845 1857. Homilie zaś w roku. 1852 a wszystko w Krakowie. Co do piękności pisania po polsku jeden H. Kolłątaj może stoi wyżej.

Teodor Mietelski. Schodzi nam na wiadomości o jego życiu. Podał do druku trzy kazania, 1sze kazanie, O różnych odmianach świata, a szczególniej tych, które się stały w wieku XVIII w narodach, rządach, charakterze i opinii

niu nauk w konwikcie Pijarskim, poświęcił się stanowi duchownemu i 4ry lata strawił w seminarium księży Missyonarzy w Warszawie. Później zwiedził Niemcy, Franeya i Włochy. Po powrocie zostaje proboszczem w różnych miejscach następnie prałatem kated. wileńs. a w r. 1798 dnia 14 pazd. biskupem tamże. Zwiedzając w Wiedniu słynną tamtejszą szkołę głuchoniemych, pierwszy powziął pomysł założenia podobnego zakładu na ziemi litewskiej i w tym celu wysłał roztropnego duchownego, aby się bezslownego języka w całej dokładności nauczył; zaledwie gorliwy kapłan powróciwszy rozpoczął pierwsze doświadczenia, w tém powołany został do Petersburga dla utworzenia podobnéj szkoły; pierwszym więc twórcą tego pocieszającego dla ludzkości instytutu był Polak. Ustanowienie dobroczynności wileńskiej jest także jego dziełem. Był on niepoślednim także pisarzem, dowodzą tego rozprawy jego umieszczone w rocznikach Tow. Przy. Nauk. Podał do druku 10 kazań wzorowych, tchnących duchem Bożym i piękną wymową. Reszta z wielu innemi pismami znajduje się w rękopismie u księży Missyon. wileńskich złożone. Umarł w badeńskich wodach pod Wiedniem .r 1808.

Raczyński Ignacy ur. 1741 z początku Jezuita r. 1776 d. 3 czerwca kan. poznań. potém scholastykiem, biskupem pozn. 1793 arcb. gniezn. 1805 złożył takowe po 1820 † w Galicyi 1823, wydał Kazanie o zbytkach krajowi naszemu szkodliwych na zaczęciu sejmu walnego ordynaryjnego d. 30 września r. 1782 w kollegiacie warszaw. przez ks. Ig. Raczyńskiego kanon. katedr. poznań. miane. Warszawa 1782 w 8ce str. 36.

Zygmunt Linowski urodzony w Poznańskiem r. 1738 zostaje Pijarem, wydal: Sposób postępowania sobie cnotliwie i chwalebnie na świecie dla kawalerów po skończonej edukacyi wychodzących ułożony. Warsz. 1770. Myśli filozoficzne o prawdzie objawienia Karola Bonneta z francuzkiego przetłumaczone Warsz. 1772. Kazania adwentowe i postne w kościele Warszaw. księży schol. Piar. przez ks. Zyg.

Linowskiego kaznodzieję. Wars. 1776 2 tomy w 8ce. Uwagi nad historyą powszechną Bossueta i dopelnienia dalszego ciągu historyi tegoż autora tom. 4 Wars. 1793. Umarł d. 26 czerwca 1808 w Krakowie.

Grodzicki Tomasz Exjezuita, proboszcz przy kościele św. Jędrzeja w Warszawie wydał Mowy parafialne dla wygody nie mogącym być na kazaniu w domu do przeczytania ofiarowane. Część I-IV. w Wars. 1795 w 4ce.

Michal Karpowicz (ur. 25 wrześ. 1744 w Brześciu litewskim. Skończywszy nauki pod Jezuitami w Brześciu, zostal 1761 Misyonarzem w Warszawie; 1766 rozpoczyna tamże zawód kaznodziejski i zaraz wsławia się: następnie w Krakowie i Wilnie uczy teologii; z probostwa w Grazyskach dostał się do Pren, a 1793 przeszedłszy pod panowanie pruskie, mianowano go niespodziewanie biskupem wigierskim, co było nagrodą za mowę, którą miał w Gąbinie bez przygotowania w przy tomności ministra wyznaczonego do odebrania przysięgi na wierność od zgromadzonych mieszkańców;

5 list. 1805). Kazania w różnych okolicznościach t. 3 Kra1806. Zbiór zaś: Kazań postnych, niedzielnych, świętalnych, jubileuszowych, trybunalskich, pogrzebowych i przygodnych t. 8 War. 1807 i następnych; w tomach IX, X, XI są inne jego pisma. Wymowa płynna, mocna, ognista lubo czasem rozwlekły i powtarza się.

Jan Pavel Woronicz. (Obacz wyżej) Stoi między pierwszymi polskimi mowcami i kaznodziejami i spór zachodzi, komu oddać pierwszeństwo, jemu czy Skardze. Wszystkie jego mowy i kazania wydane wraz z innemi tworami prozą pod napisem: Pisma Woronicza, t. 6, Krak. 1832 same Kazania i Nauki Parafialne wyszły w lat. 1845 1857. Homilie zaś w roku 1852 a wszystko w Krakowie. Co do piękności pisania po polsku jeden H. Kolłątaj może stoi wyżej.

Teodor Mietelski. Schodzi nam na wiadomości o jego życiu. Podał do druku trzy kazania, 1sze kazanie, O różnych odmianach świata, a szczególniéj tych, które się stały w wieku XVIII w narodach, rządach, charakterze i opinii