Melius et dignus est esse magnum sapientia quam spatio, 4. Non decet Deum aliquid injuste aut inordinate facere, 80. Deum non decet aliquid in suo regno inordinatum di- mittere, 72, 79, 84. In Deo quamlibet parvum inconve niens sequitur impossibilitas, 46, 79, 84. In Deo quam- libet parvam rationem, si majori non vincitur, comitatur necessitas, 79. Hoc ipsum quod quis perverse vult et agit, in universitatis ordinem Dei sapientia convertit, 80. Dei sapientia in bonum universi convertit ipsa peccata, 80. Sapientia Dei etiam mala bene ordinat, 76. Impos- sibile est ut sit in ordine universi deformitas, 80. Im- possibile ut Deus in sua dispositione, deficiat, 80, 86. Deus omniscius. Summæ sapientiæ inest scire et intel- ligere, 23. Ad summæ naturæ essentiam pertinet scientia et intelligentia, 23. Summus Spiritus, sicut est æternus, ita æterne sui memor est, et se intelligit, 26, 20. Sum- ma sapientia sui memor esse negari non potest, 20. Etiamsi nihil esset præter summam essentiam, ipsa seip- sam intelligeret, 16. Summus Spiritus tantum sui me- nor est et se intelligit, quanta est ejus essentia, 21. Æternæ incommutabilisque scientia, et intelligentiæ na- turale est id semper præsens intueri quod scit et intelli- git, 23. Dicere et Scientia Creatoris longe superior et ve- rior est creatis substantiis, 17. Omne verum et non nisi verum est præsens in æternitate, 125. Veritas Dei im- mensa uno intuitu videt quæcunque facta sunt, et a quo et per quem, et quommodo de nihilo facta sunt, 33. Deus scit omnem veritatem, 124, et non scit nisi verita- tem, 124 et 125, 127. Deus nihil ignorat, 182. Negari ne- quit Deum scire quæ vult et facit, et præscire quæ volet et faciet, 125. Deus, sicut sunt, spontanea vel necessaria videt, 124, 125, 127, et sicut videt ita sunt, 124. Deum nosse est perfecte scire, 245. Summe omnia cognoscit, 31. Deus omnia præscit, 126. Vide Proedestinatio. Præ- scientia. Si Deus a rebus habet scientiam, res illæ prius sunt quam ejus scientia, et sic a Deo non sunt, 126. A Deo revesse nequeunt nisi per ejus scientiam, 126. Summus Spiritus eodem modo scit omnia quæ scit, quo ea dicit, 17. Comprehendi non potest ab homine quomodo summus Spiritus dicat vel sciat ea quæ facta Sunt, 17, 24, 228. Scientia Dei est inenarrabilis, 228. Deus non corporeo sensu cognoscit, 31.
Deus sui amans, Summus Spiritus, sicut sui meminit et se intelligit, ita se amat, 20. Deus semper meminit sui, se intelligit et amat, 203. Summus Spiritus non ideo sui memor est et se intelligit, quia se amat, 21. Sed ideo se amat quia sui meminit et se intelligit, 21. Summus Spiri- tus se tantum diligit, quantum sui meminit et se intelli- git, 21. Ipsum omnino est quod amat vel amatur in Patre, et quod in Filio, 21. Necesse est ut pari amore uterque (Pater et Filius) se diligat et alterum, 21. Tantus est amor summi Spiritus, quantus ipse, est, 21. Deus bonus. Est unum aliquid summe bonum, 4; cunc- ta bona sunt bona per unum aliquid quod est bonum per seipsum, 4. Deus est illud unum bonum, in quo est omne bonum, 34, 242. Quodlibet bonum summa natura sit, summe illud est, 10. Idco deficere non potest, 10. Quam delectabile sit illud bonum, 10. Jucundus est omnibus bonis creatis, 10. Summa natura est bona per se, et nihil aliud est bonum nisi per illam, 25. Dei essentia non est aliud quam bonitas, 238. Deus a se ipso æternaliter et essentialiter bonus, 238, 248. Nullum bo- num potest intelligi ante illud bonum, sine quo nihil est bonum, 6. Summa natura est bonum, sine quo nullum est bonum, 6. Deus nec esse nec velle potest aliud, quam esse bonus, 238. Deus est bonum ad quod non potest ac- cedere ullum malum, 212. Deus nunquam nisi bonus est, 212. Deo nihil majus aut mefius est, 80, 196. Deus non potest esse aut intelligi melior, 32, 248. Si mens aliqua posset cogitare aliquid melius Deo, ascenderet creatura super Creatorem, 30. Nullum bonum deest summo bono, per quod est omne bonum, 31. Dei bonitas incompre- hensibilis, 31. Deus est bonum sibi omnino sufficiens, 31. Nemo bonus nisi solus Deus, 228. Deus nullus eget, 87. Deus magnus sine quam itate, bonus sine qualitate: et ideo vere et summe bonus, 228. Deus est omnia bona, 240. In se habet harmoniam, odorem, saporem, Fevitatem, et pulchritudinem, 33, 242. Cur hæc in Deo anima non sentit, 242. Inastimabilis bonitas Creatoris erga hominem, 237. Deus minus bonus esset, si nulli malo benignus esset, 31. Vide Deus misericors. Malis parcit quia totus summe bonus est, 31. Deus est noster finis ultimus, 177. Deus est summum bonum, 31, 45, 196. Deus est bonum incommutabile quo creatura rationalis beata flat, 182. Vide Beatitudo, Bonum, Rationalis creatura. Deus justus. Dei justitia non est aliud quam ipse Deus, 80. Summa natura non est justa, nisi per justitiam, 10. Nec justa esse potest, nisi per se, 10. Summa natura est
ipsa justitia, 10. Cum dicitur esse justa per justitiam, idem est ac juxta per se, 10. Et idem est de illa dici quod sit justa, et quod sit justitia, 10. Si quæratur, quid sit summa natura; nihil verius respondetur, quam justí- tia, 10. Beatitudo et justitia non sunt in Deo diversa, sed unum bonum, 67. De summa natura non proprie dicitur quod habeat justitiam, sed quod sit justitia, 10. Justum est Deum sic esse justum, ut justior nequeat cogitari, 32. Deus est summe justus et totus justus, 34. Nihil justius, quam Dei justitia, 80. Summe justus non facit aliquid nonjustum, 31. Nihil injustius toleratur quam ut creatura creatori non solvat quod aufert, 86. Deus nihil justius ser- vat quam suum bonorem, 80. Necesse est ut ablatus Deo honor solvatur, aut poena sequatur, 80. Nihil justius quam ut boni bona, et mali mala recipiant, 32, Summe justus Creator neminem eo bono, ad quod factus est, injuste privat, 26. Non decet ut Deus peccatorem impunitum dimittat, 80. Si peccatum impunitum dimittitur, similiter apud Deum erit peccanti et non peccanti, 79. Deo non convenit ut apud eum similiter sit peccanti et non pec- canti, 79. Justitia non nisi pœnam reddi permittit propter peccatum, 86. Si peccatum nec solvitur, nec punitur, nulli legi subjacet, 79. Et liberior est injustitia quam justitia, 79. Et injustitia facit similem Deo, 79.
Deus punit peccatores ut honorem quem sponte red- dere noluerunt, ab invitis exigat, et ne quid inordinatum sit in regno suo, 99. Deus se dominum peccatoris osten- dit, dum eum inventum torquendo sibi subjicit, 80. Et ei aufert quod hominis est, 80. Quæ justitia est merenti mortem æternam dare vitam sempiternam, 31. Non re- pugnat Deum juste punire et juste parcere, 32. Justus Dominus in omnibus viis suis, etsi viæ Domini, misericor- dia et veritas, 32. Justum est ut Deus malos puniat, 32. Et justum est ut malis parcat, 32. Cum punit, justum est, quia meritis convenit peccatoris, 32. Cum parcit, justum est, quia suæ bonitati condecet, 32. Deus parcendo malis, justus est secundum se, sed non secundum nos, 32. Ju- stus est Deus secundum se, et cum punit et cum par- cit, 32. Quos vult punire, non est justum salvari, et qui- bus vult parcere, non est justum damnari, 32. Quod non juste fit, non debet fieri; et quod non debet fieri, injuste fit, 32, Deus justus judex malis operibus tormenta irro- gat, 210. Resipiscentes a malis, et bona facientes æterna mercede remunerat, 210. Deus bonis bona et malis mala ex bonitate, et tamen ex justitia retribuit, 31. Deus jus- tos salvat, justitia comitante: peccatores liberat, justitia dominante, 32. Illos, meritis adjuvantibus, istos, me- ritis repugnantibus, 32. Illos, bona quæ dedit cogno- scendo; istos, mala quæ odit, ignoscendo, 32. Vide Damnatio, Deus misericors, Internus, Peccati pœna.
Deus misericors. Dei misericordia, 212 et seq. Mirum quomodo Deus qui summe justus est, malis parcit, nec eos punit, sed eis bona tribuit, 31, 32. Quomodo Deus malis non modo parcit, sed bona tribuit, 32. Videtur unde Deus sit misericors, et non pervidetur : cernitur unde fluvius misericordiæ manat et non perspicitur fons unde hic fluvius nascitur, 31. In secretissimo bonitatis Dei latet unde sit misericors, 34. Dei miseri- cordia non adversatur justitiæ : imo nulla est sine justi- tia, 32. Deus idcirco misericors est, quia summe justus est, 32. Quia ideo misericors est, quia summe bonus, 32. Et summe bonus non est, nisi quia summe justus est, 32. Dei misericordia ex ejus nascitur justitia, 32.
Deus est misericors secundum nos, qui sentimus mise- ricordis effectum, 31, 32. Non est misericors secundum se, qui non sentit compassionis affectum, 32. Deus est mise- ricors, quia miseros salvat,et peccatoribus parcit, 31. Et misericors non est, quia nulla miseria compassione affici- tur, 31. Si Deus non debet misereri, injuste miseretur, 32. Hoc dici nefas est, 32. Ergo Deus juste miseretur, 32. Deo nihil benignius, 79. Misericordia Dei nos fecit, cum non essemus, 213. Misericordia et pietas non est neces- saria, ubi non est miseria aut indigentia, 190. Mirabilior Deus viscerib. pietatis, 252. Pietas Redemptoris superat malitiam peccatoris, 209, 247. Quanto gravior infelicitas peccatoris, tanto mirabilior pietas indultoris, 293. De islo est talem misericordiam Deo attribuere quæ ideo dimittat homini quia homo reddere non potest, 86. Misericordia hæc faceret hominem beatum propter peccatum, 86. Et esset nimis contraria justitiæ, 86. Impossibile est Deum esse hoc modo misericordem, 86. Benignitas non dicenda est, quæ aliquid Deo indecens operatur, 80. Deus non vult mortem, sed vult conversionem peccatoris, 209, 212. Deus bonum incipit in nobis propter nos, non propter se, 87. Deus solus de immundis mundos facit et de peccatoribus justos, 268. Vide Deus bonus.
Dei amor in nos. Nisi Deus diligeret non diligentem diligentem non eficeret, 224, Deus prior diligit nos, 224,
Bonum quod se super omnia amari exigit, non minus se ab amante desiderari cogit, 26. Summe bonus Creator omnem naturam se vere amantem amat, 25. Dei dilectio et pietas erga nos, 72. Dei amor erga peccatores, 210. Vide Deus bonus. Deus misericors.
Dei voluntas. Divina natura sine voluntate et potestate intelligi non potest, 45. Voluntas Dei quatuor modis acci- pitur: pro scientia Dei, et ordinatione omnia sapienter disponente: pro voluntate sanctorum: pro ratione hu- mana: pro præceptis divinis, 151. Quo sensu Deus vult peccatum, v. g. adulterium, hoc est præscit, prævidet, 151. Deus non vult peccatum, v. g. adulterium, hoc est non præcipit, vel non inspirat, 151. Quidquid Deus ab æterno facturum se ordinavit, nihil inexpletum reliquit, 151.
Voluntas Dei sumitur secundum quemdam affectum mi- sericordiæ Dei, 151. Quo sensu Deus vult omnes homines salvos fieri, 116, 151, 152. Deus vult omnes salvos fieri, hoc est, facit sanctos velle ut omnes salvi fiant, 151. Et hoc ipse vult, quia hoc disposuit, 151. Efficiens in Deo voluntas facit quidquid vult, 116, 152. Et secundum eam dictum est, omnia quæcunque voluit fecit: et, cui vult miseretur, 116. Secundum voluntatem approbantem dici- tur quia Deus vult omnem hominem salvum fieri, hoc est, placet illi ut si justi essent singuli homines, singuli salvi fierent, 116. Secundum permittendem voluntatem dici- tur quia quem vult indurat, 116.
Voluntas Dei alia est efficiens, quæ facit quidquid vult: alia approbans, quæ aliquid approbat; et qua Deus vult omnes homines salvos fieri alia concedens, quæ concedit ut aliquid flat, qua Deus vult ut homo qui melius non pro- posuit, uxorem dicat: alia permittens, quæ aliquid fieri permittit quod quandoque malum est,hac Deus velle mala dicitur, 152. Voluntas Dei dicitur, quam ipse facit in cor- dibus,152. Deus facit sanctos suos aliquando id velle quod ipse non vult, 152. Sancti aliquando pie sancteque inspi- rati id volunt et orant quod Deus non vult, 152. Deus ali- quando non facit id quod orant sancti ab ipso inspirati, 152. Deus fecit omnia, etiam futura,quæ voluit voluntate quæ præscientia est, 152. Deus vult omnes homines salvos fie- ri, id est nulli salvantur nisi quos vult salvari, vel, de omni genere hominum aliqui salvantur ; vel, neminem cogit ut damnetur, 152. Sicut bono male uti, malum est; sicut malo bene uti, bonum est, 152.
Voluntas Dei semper bona est, 222. Id solum justum est, quod Deus vult; et non justum quod non vult, 32. Nihil est rectum aut decens, nisi quod Deus vult, 79. Quod vult, justum est ; quod non vult, justum non est, 80. Cum dicitur, si Deus velit mentiri, justum est menda- cium: duo impossibilia dicuntur, 80. Si Deus vellet ali- quod inconveniens, non ideo justum esset, quia ipse vult, 80. Non sequitur, si Deus velit mentiri, justum esse men- tiri; sed potius Deum illum non esse, 80. De illis solis verum est dicere, si Deus hoc vult, justum est; quæ Deum velle non est inconveniens, 80. Sufficere debet ad ratio- nem voluntas Dei, cum aliquid facit, licet non videamus curita velit, 77. Voluntas Dei nunquam est irrationabilis, 77. In Deo non est aliud voluntas, aliud rectitudo, 114. Et in Deo non est aliud potestas, quam divinitas, 114. Bene in Deo dicitur rectitudo voluntatis, aut voluntaria rectitudo, seu recta voluntas, 114. Sicut dicitur potestas divinitatis seu potens divinitas, 114. Dei voluntas est opus; et velle illius est posse, 228, 236. Necesse est esse quidquid Deus vult; et quod vult Deus non potest non esse, 34, 124, 242. Solius Dei est propria voluntate regi, 64. Aliquando laudabile, et aliquando damnabile est cohærere Dei voluntati, seu velle quod vult Deus, 151, 152. Tunc tantum est bona voluntas humana, quando vult illud quod Deus vultillam velle, 152. Voluntas Dei magi- stra est humanæ, 152. Est incomprehensibilis, 152. Non præter voluntatem Dei fit, quod contra voluntatem Dei fit, 152. Nec nisi volens sinit Deus, nec sineret bonum fieri male, nisi posset et de malo facere bene, 152. Divina institutio non improprie appellatur voluntas Dei, 152. Voluntatem Dei appellamus quidquid in nobis ipse mise- ricorditer operatur, 152. Voluntas quoque dicitur pœna et reprobatio quorumdam Dei occulta districtione facta justitiæ, 152. Voluntas Dei est quidquid dit, ut invenitur fieri in creaturis, 152.
Dei libertas. Dei voluntas nulla cogitur necessitate, et nulli subditur necessitati, 93, 12, 94. Omnis necessitas subjacet. Dei voluntati, 94. Necesse non est Deum velle quod vult, 93, 124. Nihil est necessarium, nisi quia ita vult, 93. Nulla necessitas præcedit Dei velle et nolle, 93. 94. Deus est justus, necessitate, non coactione, 123. Non quia cogitur, sed quia nulla res polest facere ut sit inju- stus, 123. Deus omnia quæ vult facit, et non nisiquæ vult facit, 93, 91. Deus nihil facit necessitate, 87, 93. Quia
nullo modo cogitur aut prohebitur aliquid facere, 93. Vide Deus causa rerum. Deus improprie dicitur aliquid necessitate, facere, 93. In Deo aliquid faciendi necessitas, non est aliud quam spontanea cjus immutabilitas, 93, 94. Quod Deus proponit immutabiliter se facturum,antequam fiat, non potest non esse futurum, 93, 94. Non tamen ulla est in eo faciendi necessitas, aut non faciendi impossibi- litas, 94. Quia sola in eo operatur voluntas, 94.
Deus facit aliquid necessitate vitandi inhonestatem, id est, necessitate servandæ honestatis, 87. Hæc necessitas non est aliud, quam immutabilitas honestatis quam a sei- pso habet, 87. Hæc immutabilitas improprie dicitur ne- cessitas, 87. Deus multa vult immutabiliter, et facit, 93, 94. Deus propositum in æternitate immutabile est, 125. Sed in ipsis hominibus ex libertate arbitrii aliquando est mutabile, 125. Quod in æternitate mutari nequit, in tem- pore aliquando per liberam voluntatem, antequam sit, est mutabile, 125, 127. Quid Deus faciendum disposuit, jam in ejus conspectu factum est, 156. Deus opera mutat, sed non mutat consilium, 227. Deum non poenitet boni quod fecit, 83. Deus creando hominem, sponte ut ince- plum bonum perficeret, se obligavit, 87.
Deus causa rerum. Quidquid est, per summam essen- tiam est, 7. Præter summam essentiam nihil est, nisi ea faciente, 7. Omne quid est, aut est Creator, aut creatura, 62. Sive creator, sive creatura, non potest haberi nisi ab ipso Creatore, 62.Solus a se habet quidquid habet,62.0m- nia alia non nisi ab illo habent aliquid, 62. Et ab ipso non habent nisi aliquid, 62. Quo sensu non esse aut desinere seu nihil sit a Deo, 61. Qui potest facere ut non sit aliquid, et non facit, dicitur facere esse, 62. Qui potest facere ut aliquid sit, et non facit, dicitur facere non esse, 62. Hoc sensu Deus dicitur multa facere quæ non facit, 62. Ideo id quod erat, redit in non esse, quia Deus cessat facere esse, 62. Non esse non a Deo sed a se, creatura habet, 62. Et cum redit in non esse, non in aliquid quod Dei sit, sed in id quod suum est redit, 62. A summo bono non est nisi bonum, 62. Et omne bonum est a summo bono, 62. A summa essentia non est nisi essentia, 62. Et omnis essentia est a summa essentia, 62 et 99, 126, 127. Quæcunque vigent, per unum aliquid vigent, 8. Ipsum solum viget per seipsum, et alia per aliud, 8.
Nihil factum est, nisi per creatricem præsentem essen- tiam, 8, 9, 28, 62. Nihil viget et esse perseverat nisi per ejusdem servatricem potentiam, 62. Deus totam substantiam de nihilo fecit, 7, 120. Et eam potest redi- gere in nihilum, 120. Deus ex nihilo fecit omnia quæ sunt, 238. Summa essentia nihil omnino facere potuit per aliud, vel instrumentum vel adjumentum, quam per seipsam, 7. Omne quod summa natura fecit, sine du- bio aut fecit ex aliquo, velut ex materia; aut ex nihi- lo, 7. Essentia omnium, quæ sunt, a summa essentia facta est, et quidem ex nulla materia, 7. E summa natu- ra, sicut et per ipsam esse dici possunt, quæcunque sunt, 5. Nulla minor natura est materialiter ex sum- ma natura, 6, 7. Si ex summæ naturæ materia potest esse aliquid minus ipsa, summum bonum mutari et cor- rumpi potest, 6. Rerum universitas non potest esse ex summæ naturæ materia, 6. Nec ex se, nec ex alio, 7. Igi- tur exnulla materia est, 7. Summa substantia non per aliud quam per semetipsam omnia fecit, 8, 15, 17.
Deus sola voluntate ex nihilo omnia fecit, 28, 101, 228. Ipsa est ex qua, et per quam, et in qua omnia, 91, 28. Res non sunt a summa natura, tanquam ab adju- vante seu instrumento, 6. Quæcunque summus Spiritus facit, eadem et Verbum ejus facit, 17. Et quæ Verbum summi Spiritus facit, eadem ipse summus Spiritus fa- cit, 17. Quidquid per aliud est, minus est quam illud per quod cuncta alia sunt, et quod solum est per se, 5, 14. A Deo et in Deo omnia bona, 240. Deus bona ope- ra facit sua sola bonitate, 134. Quia creat voluntatem cum libero arbitrio, et dat illi justitiam per quam opera- tur, 134.
Deus mala fecit sola culpa hominum, 134. Quia ea non faceret, si homo illa facere non vellet, 134. Deus facit in malis hoc quod sunt, 134. Quia condidit in homine volun- tatem cum libertate arbitrii, 134. Deus habet in bonis et quod bona sunt per essentiam, et quod bona sunt per ju- stitiam, 134. In malis Deus habet solummodo quod bona sunt per essentiam, non quod mala sunt per absentiam debitæ justitiæ, 134. Solus Deus est, per quem cuilibet, et sine quo nulli bene est, 28. Omnia Deo indigent ut sint, et ut bene sint, 34. Sine Deo malo est nobis, 30, 242. Quædam facit sola Dei potestas et voluntas, quædam creata natura, quædam voluntas creaturæ, 101. Creata natura per se nihil facere potest, nisi quod a voluntate Dei accepit, 101. Voluntas creaturæ nequit per se quid- quam operari, nisi quod natura adjuvat aut concedit, 101. A Deo nihil est injustum, 99, 126. Creaturam Deus non
facitinjustam, nisi cum non facit justam, 70, 127. Et dat malam voluntatem, eam non prohibendo, cum potest, 70, 73. A Deo nihil est nisi bonum, 99. Deus omnem creatu- ram fecit bonam, 38.
Deus facit omnia opera bona et mala, 126. In bonis facit quod sunt et quod bona sunt, 126, 127. In malis facit quod sunt, sed non quod mala sunt, 126, 127. Voluntatem Deus non fecit vitiosam et pronam ad malum, 133. Nihil facit voluntas, quod Deus non faciat in bonis sua gratia, in ma- lis non sua sed voluntatis culpa, 127. Ille diciturverius facere omne quod facit natura aut voluntas ; qui facit na- turam, et instrumentum volendi cum affectionibus suis, 133. Deus facit singulas actiones etiam quæ fiunt mala voluntate, 70. Deus fecit omnes naturas substantiales et accidentales, universales et individuas, 70. Etiam quæ fiunt injusta voluntate et inhonesta actione, 70. Quod ali- quid est, à Deo fit et Dei est, 70, 73. Quod malum seu nihil est, ab injusto fit et ejus est, 70. Deus non est auctor mali, nec illud facere potest, 228. Peccata non fecit, 215. Facit malum, quod est incommodum seu aliquid,116.Non facit malum, quod ex injustitia seu nihil, 116. Deus ideo facit omnes actiones et omnes motus; quia facit res a qui- bus, et ex quibus, et per quas, et in quibus fiunt, 116. Et nulla res habet ullam potestatem volendi aut faciendi,nisi illo dante, 116. Deus mala, quæ non facit, dicitur facere, quia permittit, 116. Deus dicitur hominem indurare cum nonemollit,127. Deus dicitur inducere in tentationem cum non liberat, 62, 70, 167. Deus dat cum permittit rapi, 73. Cum diabolus voluit quod non debuit, hoc accepit à Deo; quia Deus permisit, 70, 73. Et non accepit, quia Deus non consensit, 70. Deus mirabilis in operibus suis, 252. Deus creavit omnes, 155. Jus habet in omnibus, 155. Omnibus dominatur, 28. Necesse est ut Deus perficiat quod incepit, 83, 86, 87, 88. Propter immutabilem suam, 87. Qui crea- vit primum hominem, creat etiam eos qui per creatam ab illo fiunt propagandi naturam, 101. Jussio Dei est virtus efficiens,161.Incomprehensibile est quomodo summa sa. pientia sciat ea quæ fecit, 23. Secundum dignitatem ope- ris laudatur et prædicatur sapientia artificis, 131.Nullum malum in regno omnipotentis sapientiæ inordinatum re- manet, 72, 79, 84. In Deo vivimus, movemur et sumus, 203. Homo Deo totum debet quod est, quod sapit, quod movet, 216. Diabolus et homo non sunt nisi Dei, et intra ejus potestatem, 72. Deus nulli quidquam debet, 84. Sed omnis creatura debet, 84. Nan expedit homini utagai cum Deo, velut par cum pari, 84. Vide Creatura.
Dei visio. Dei visio, 30, 241. In bac terra morien- tium Deus videri non potest mortalibus occulis, 260. Deum nullus hominum vidit aut videre potest, 228. Deum, qui lux est,anima non omnino videt,propter tenebras suas 33, 242. Lux, quam Deus inhabitat, inaccessibilis est viribus, nostris, sed acceditur ad eam muneribus divi. nis, 164. Lux est inaccessibilis, in qua Deus habitat, 32, 33, 242. Cur hanc non videmus, nec sentimus, cum ubi- que sit, 242. Deus lux est et caligo, 242, 116. Qui Filium aut Patrem videt, videt et Spiritum sanctum, 58. Qui Dei essentiam videt, non potest videre unam de tribus personis sine duabus aliis, 58. Recedet doctrina legis et Prophetarum, ubi manifestatio divinæ visionis sanctis apparuerit, 164.
Dei cultus. Vide Laus. Nihil tam pro sua dignitate venerandum, et pro qualibet re deprecandum, quam sum- me bonus et summe potens Spiritus, 28, quam optabile jugiter in Deo esse, 203. Deum habere, vita æterna, 253. A Deo separari, mors æterna, 253. Manere in Deo, et Deum in nobis manere quam beatum, 203. Dulce est in Deo vitam habere, 203. Absentia Dei ab anima grave malum, 239, 240. Dolor animæ de absentia Dei, 239, 240, 241. Omnia præter Deum excludenda ab eo qui Deum quærit, 29, 241. Deum occidere nullus homo scienter velle posset, 91. Diabolus non fuit in veritate, nec deseruit veritatem nisi voluntate, 110. Peccavit in coelo nullo suadente, 85. In veritate et rectitudine fuit, quandiu voluit quod de- buit, 110. Cum voluit quod non debuit, rectitudinem et veritatem deseruit, 110. Sponte dimisit velle quod de- bebat, 64. Juste amisit quod habebat, 64. Diabolus inimi- cus hominis, 210. Ejus fallaciæ, 2 0. Incensus invidia ho- mini peccatum suasit, 83, 85. Diabolus et homo in Filium Dei specialius peccasse videntur, 47. Homo puniri debuit ab illo cui consenserat ut peccaret, 76 Homo juste a dia- bolo torquetur post peccatum, 76, 77. Diabolus tamen hominem injuste torquet, 77. Diaboli meritum uullum erat ut puniret, 76. Homo non peccavit adversus diabo- lum, sed adversus Deum, 222. Nec homo diaboli erat, sed homo et diabolus Dei erant, 222. Homo post peccatum diabolo nihil debebat, 222. Diabolus vexabat hominem, non zelo justitiæ, sed nequitia; nec jubente Deo, sed pormittente; non diaboli, sed Dei justitia exigente, 76, 222. Nihil erat in diabolo cur Deus adversus cum ad sal-
vandum hominem celare aut differe deberet suam forti- tudinem, 222. Diabolo Deus non debebat nisi pœnam ; et homo nisi vicem, hoc est, ut diabolum vinceret, 222. Plures sunt dæmones quam ca die, qua Christus, est mor- tuus, viverent homines de puibus est resturandus nu- merus eorum, 92. Honorat Deum qui vincit diabolum, 85. Inhonorat Deum qui a diabolo vincitur, 85. Satanas in suis viribus extremo tempore contra justos relaxabitur, 161. Officium dæmonum est reprobos torquere, 169. Ma- lus homo diabolus vocatur, 83. Vide Angelus.
DIDACUS. S. Jacobi episcopus, 342. Milites ab Ansel- mo petit contra Saracenos, 342.
Dialecticorum ratio est in imaginationibus corporali- bus obvoluta, 43, 44. Dialectici prorsus a spiritualium quæstionum disputatione sunt exsufflandi, 42. Dialec- ticorum errores, 42, 43, 44.
Dialogus. Quæ per interrogationem et responsionem investigantur, multis et maxime tardis plus placent et magis patent, 75.
Differre. Bonum est differre ut melius fiat, si certum est, 346. Vide Conversio.
DIONYSIUS (S.) de luce et divina caligine, 164. Discere quid est nisi scientiam accipere, 55. Discordia. Vide Concordia, Pax.
Discretio. De discretione, 177, 193. Vide Rationalis creatura.
Dispensatio legitima, 384. SS. Patres et Apostoli di- spensationibus usi sunt, 384.
Disputatio. De disputatione, 183. Dissaisiri, 435, 436.
Divites, divitiæ. Divites semper miseri, 196. Mors divi- tum, 196. Divitum vitia, 195. Divitias Deus sa pe datira- tus, 198. Etiam impii hæc bona possident, 198. Nec pro- inde bona sunt, 198. Vanitas divitiarum, 196. Iniquum est ut alius divitiis superabundet, alius egeat, 184. Vide
Docere. Prius doceri quam docere appetendum, 323. Dolor est aliquid, 73.
Dona. Vide Beneficia. Dona seu operationes Spiritus sancti, 159., etc. Congruunt septem virtutibus seu beati- tudinibus, 159.
DONATUS Ecclesiæ Dublinensis episcopus, 393. Et li- bros et ornamenta dedit Lanfrancus archiep. 393. Ei successit Samuel ejus nepos, 393. Vide Dublinensis Sa- muel.
Dorobernensis Ecclesia. Vide Cantuariensis Ecclesia. Dublinæ episcopus Donatus, 393. Successit ei Samuel ejus nepos, 393, 434. Eum corripit Anselmus quod bona Ecclesiæ male expenderet, et quod monachos in ea Ec- clesia Deo servientes vexaret, 393. Et quod crucem ante se deferri faceret, 393. In Ecclesia Dublinensi monachi, 393, 434. Ei bona dedit Lanfrancus archiep., 434.
DUNSTANUS (S.). Ejus miracula, 298. Angelorum cum eo colloquia, 298. Eorum canticis recreatus, 298. Ab eis in coelum deducitur, 298. Ipse prædixit suæ mortis diem, 298. Obtinet mortis dilationem ne suo populo pastor de- sit in festo Ascensionis, 298. S. Dunstano apparuit S. Petrus, ei tradens gladium verbo Dei inscriptum, 364. Hoc ipsum Cantuariæ archiepiscopum futurum præfi- guravit, 364. S. Dunstanus regulam vitæ monasticæ instituit, 323. Ejus vitam et instituta legenda quærit Anselmus, 323, 324.
DURANDUS abbas Casa Dei Anselmi meditationes lau- dat, 334. Unitatem societatis cum Anselmi congregatione postulat, 334. Ab eo deposcit S. Pauli Epistolas, 334.
EADMERUS et Alexander, monachi Cantuarienses, accu- santur regem infamasse, 400.
EADMERUS, seu Edmetus, seu Ermerna, seu Elmerus, seu Almerus, 318, 334. Monachus Beccensis, baculus senectutis Anselmi, 375. Transcribit libros, Cur Deus homo, 375.
Eadmundi (S.) coenobium, 389, 392, 410, 431, 432, 433. Ipsius monachis pro electione vis infertur a Rogero abbate, et a Roberto monacho S. Ebrulphi, 431, 432, 433. Est in archiepiscopatu Cantuariensi, 423. Illius abbas debet consecrari a Cantuariensi archiepiscopo, 433. Rogerus abbas S. Ebrulphi Robertum juvenem sui monasterii monachum, inordinate viventem, conatur in- trudere in hujusce coenobii abbatem, 433. Hinc mona- chi passi persecutionem, 433. Vide Elpberus.
Eboracensis episcopus possessionem obedientiæ ar- chiepiscopo Cantuariensi debet facere, 421, 422. Ab eo consecrari, 422 et 420. Pallio honorari consuevil, 428. Archiepiscopus Eboracensis et alii duo episcopi regis legati, mendaces et perjuri, 393, 394. Excommunicantur, 394. Mentiuntur. Romanum pont. non prohibere in- vestituras, nec excommunicaturum regem si eas faceret, 391. S. Anselmum ut investituras regi concederet menda- cio trahere pertentant. 393, 394. Vile Thomas.
Ebrietas. Immoderatam bibendi voluptatem qui vult, perdit gratiam, 129.
EBRULPHUS (S.) abbas et monachi, 431, 432. S. Ebrulphi abbas monachum juvenem inordinate viventem dedit in abbatem Ecclesiæ S. Eadmundi, 392. De quo Anselmus graviter conqueritur, 392. Vide Edmundus, S. Ebrulphi monachi Regulam S. Benedicti profitentur, 431.
Ecclesia est civitas Dei, 156. In coelo et in terra, id est, in angelis et hominibus, 156. Ecclesia sedes majestatis Christi, 161. Dominus in Ecclesia semper est, 184. Do- minus cum Ecclesia se esse usque ad consummationem sæculi promittit, 41. Fideles membra et corpus Christi sunt, 169, 170, 171, 184. Quæ de illis fiunt, de ipso fieri recte dicuntur, 169, 170, 171. Corpus Christi, quod est Ecclesia vocatur christus,169. Universi fideles cum capite suo sunt Christus, 169. Purgatione Christi corpus indiget: sed non Christus, 169. Vide Ecclesia. Deus extra Eccle- siam inveniri non potest, 172. Ecclesia per naviculam figu- rata, 160. Ecclesia potest fluctibus turbari, mergi non po- test,160. Quia Christus orat, 160. Ecclesiæ consuetudines velle convellere, genus est hæresis, 141. Cuilibet Eccle- siæ, quæ vel per regnum dilatatur, licet aliquid secun- dum rectam fidem constituere, quod in conventu populi utiliter legatur aut cantetur, 59. Ecclesiæ libertas, 384, 429, 430, 440. Nihil Deus magis diligit in hoc mundo, quam Ecclesiæ libertatem, 440. Divina in nullius bonis sunt, 384. Ecclesia regibus et principibus commendata ad tutelam, non data in hæreditariam dominationem,389, 391, 429, 430.
Ecclesiæ bona. Decimas et bona Ecclesiæ principes aut laici retinere non debent, 433. Sed restituere tenen- tur, si nolunt a Dei regno excludi, 433. Episcopus ferre non debet ut rex bona Ecclesiæ auferat, et det militibus 375. Licet bona Ecclesiæ locis dare ad firmam, 404. Licet a laicis redimere decimas et alia bona Ecclesiæ, 424. Ec- clesiæ defensio, 388, 389, 391.
Ecclesiæ consecratio. Consecratio Ecclesiæ et altaris, 423. Si aliqua pars ecclesia destructa reficitur aut nova fit, immoto altari, non consecranda, sed solum aqua bene- dicta aspergenda est ecclesia, 423.
EDIT virgo, 414.
EDMERUS. Vide EADMERUS.
EDULPHUS Wintoniensis monachus a Mathilda regina pro parte sua nominatur in abbatem Malmesburiensem, 410, mittit ad Anselmum scyphum, cum litteris quæ ejus confirmationem poscebant, 410. Ideo Anselmus eum confirmare recusat, 410.
Egestas. Vide Indigentia, Paupertas.
Electi. In angelis non fuit perfectus numerus electo- rum, 81, 82, 83. Utrum plures homines eligendi sint, quam sint angeli perditi, an non quidquid inde sentia- tur, nullum est animæ periculum, 83. Homin's electi non gaudent de casu angelorum, 82. Tot homines assumentur ad gloriam, quot in ea remanserunt angeli, 83. Nullum unquam tempus sine Christi electis fuit, qui per eum ab originali culpa fuerint liberati, 175. Plures sunt electi homines quam qui mortuis Christi tempore erant, 92.Ele- ctorum Ecclesiæ partes Dei sunt, 156. Hæreditas Dei Ele- ctorum multitudo, 155. Electi sunt membra Christi, 157, 158. Plus finiendo peragunt, quam inchoando proponunt, 158. Omes electi non solum unum, sed etiam unus recte dici possunt, 158. Nullus est electorum qui aut in ordine confessorum, aut in ordine martyrum non computetur 170. Mundus renovabitur statim postquam completus fue- rit numerus electorum, 83. Non in omnibus, sed in his qui præsciti sunt, Deus moratnr et perseveranter requie- scit, 155. In illis qui ad tempus credunt non moratur Dei sapientia, 155. Vide Prædestinatio.
Electio. Principis et laici electioni episcoporum se non immisceant, 394. Ab ecclesiasticis electionibus arcendos sæculares principes decreverunt concilia, 383. Vide ab bas, Episcopus, Prælatus.
Eleemosyna, 193. Anselmi sententia de eleemosyna, 327. Per eleemosynam pervenitur ad æternam vitam,237. Qui divitias indigenti pauperi non distribuit, illi eas tol- lit, 184, Divitiæ sunt iniquitatis, 184. Eleemosyna paupe- rum non minuenda, 376. Eleemosynæ de divitis iniqui- talis, 183, 184. Non ex rapinis et usuris et fraudibusac- quirere debemus, unde eleemosynas faciamus, 183 Elee- mosynæ non per servientes faciendæ, 409. Vide Avaritia, Divitiæ Paupertas.
Elementa. Tota hæc mundi moles constat ex terra, et aqua,et aere, et igne, 6. Quatuor elementa ignis,aer,aqua, et terra, possunt intelligi sine his formis qnas conspici- mus, 6. Vide Causa.
ELIAS comes ab Anselmo consilia salutis, et absolu- tionem petit, 450.
Eliensis abbas ab excommunicatione,propter repeti- tam investituram, non absolvitur, 416.
Eligii (S) de Monte Regulares canonici, 429. ELINANDUS Beccensis novitius, 345. Eum Anselmus hortatur ad cavendas diaboli tentationes, 345.
Eloquentia. Super nubem pingit qui pulchra sine so- lida ratione dicit, 75. Vide Prædicatio.
ELPHERUS prior cœnobii S. Emundi, 432. Ipse cum suis monachis dura patitur eo quod abbatem vi intrusum non recipiat, 432. Vide S. Eadmundi coenobium. Huic Ansel- mus mandat ut cum Roberto comite communicet, 446.
ELVREDUS Hugonis Lugdunensis famulos, 391. Ab Apu- lia Lugdunum venit, 391. Per eum Hugo Anselmo scribit, 391.
ENGELHARDUS de Castro Lenis amicus Anselm, 340. Grandævus vult dimittere militiam, 340.
ENOCH. Dilata morte translatus est in paradisum, 175. Quos significat, 175.
Enuntiatio. Vera est et recta enuntiatio quæ significat esse quod est, 109, 110. Idem est orationi rectam et ve- ram esse, 110. Enuntiatio negativa est quæ significat non esse quod non est, 110. Oratio quæ significat esse quod non est, veritatem et rectitudinem habet, 110. Orationis duplex rectitudo, 1. cum significat quod accepit significa- re, 2. Cum significat id ad quod significandum facta est, 2. Hæcest immutabilis, et semper naturaliterque inest orationi, 2. Illa est mutabilis, nec semper nec naturaliter, sed accidentaliter et secundum usum est, 2. Quædam enuntiationes habent inseparabiliter has duas veritates seu rectitudines, 2. Multa dicuntur secundum formam loquendi, quæ non sunt secundum rem, 344. Vide Veri- tas.
Episcopatus, Episcopus. Episcopatus non nisi per obe- dientiam suscipiendus, 416. Episcopatus ultra tres men- ses non debet manere sine pastore, 420. Abbas potest eligi in episcopum, 365. Episcopus electus non consecra- tus non habet regimen animarum, 420. Nec illud dare po- test, 420. Nec episcopum valet consecrare, 420. Episco- porum conseratio non ab uno solo episcopo facienda, et in locis facienda est ubi debent ordinari, 417, 419. Epi- scopus si sine certo loco constituitur, et ab uno solo epi- scopo consecratur, tam ordinatus quam ordinans sunt de- ponendi, 419. Episcopus nisi certam parochiam et popu- fum habeat, non est ordinandus, 439. Minus quam a tribus episcopis ordinari non debet, 439. Episcopus est Ecclesiæ suæ custos, 375.
Episcopi non regum aut prædecessorum consuetudines, sed Dei legem servaturos se jurant, 438. Episcopi servant sibi auctoritatem, quandiu concordant Christo, 370. Ipsi sibi eam adimunt, cum discordant a Christo, 370. Omnis episcopus qui habet vocem Christi, Christus est, 370. Episcopus, qui non habet episcopi mores, se dicit non esse episcopum, 302. Episcopus accusatus septima sui ordinis manu se debet purgare,384. Nisi se episcoporum judicio purgaverit, ad Rom. pont. est transmittendus,384. Si ei se sistere noluerit, est depellendus, et alter in ejus locum subrogandus, 384. Quod Papa absolvit, non potest episcopus ligare, 385. Episcopus non potest iransferri siue assensu archiepiscopi, et episcoporum provinciæ, et aucto- ritate apostolica, et sine magna consideratione, 412. Non pertinet ad principes, sed ad episcopos, culpam de viola- tis canonibus vindicare, 407. Ecclesiæ omnes debent esse in episcoporum poteste, 383.
Episcopus res Ecclesiæ ut proprias non debet distri- buere, 454. Melius est episcopum possessionem terrarum Ecclesiæ suæ non tenere, quam illam imminutam tenere, 375. Episcopus ferre non debet ut rex bona Ecclesiam au- ferat, 375, Gloriosum est episcopo pro justitia spoliari et expelli, 393. Qui episcopum suis rebus spollavit, Deo non polest reconciliari, nisi illi omnia sua restituat, 402. An- gliæepiseopi declarant se consilium primati non datoros, nisi secundum voluntatem regis, 381. Episcopi plures au- stera quadam dominatione et propria voluntate monaste- ria gravant, 354. Episcopus apud se detinere non potest monachum,invitio abbate,352. Episcopus monachos,qui- bus valet,consulendo et adjuvando confortare debet,373. Obedientia episcopis debita, 433. Annulum episcopi, si- gnaculum fidei, 394. Vide Electio, Prælatus.
ERMENGARDA nobilis femina,356.Ipsa, viro consentiente, continentiam voverat. Unde eos laudat Anselmus, 356. Ipsa tamen virum suum impedit ne monachus fiat. Unde illam Anselmus increpat,356.Et ut id vero postulanti per- mittat, eam precatur, 356. Non audet illi consulere, sed orat Anselmus ut et ipsa sæculo renuntiet, 357.
ERNULPHUS monachus Cantuariensis, 376. Prior ejus- dem Ecclesiæ, 395, 396, 397, 399, 409. Vir in sacris litte- rís eruditus, 404, 405. Vir spiritualis, et alter Anselmus, 405. Anselmus privilegium a papa concessum mittit,437. Ei mandat Anselmus ut accurare transcribi faciat libros Cur Deus homo et De conceptu Virg.,441.,Ab eo exigun-
tur nummi dati pro chrismate, 434. Vide Anselmus, Cantuarienses.
ERNULPHUS in abbatem dioecesis Bajocensis electus, 361. Episcopus Bajocensis eum invitat ad benedictio- nem suscipiendam, 361. Et ab eo exigit novam obe- dientiæ professionem, 361. Hanc non esse faciendam eï scribit Anselmus, 361. Professus fuerat obedientiam secundum regulam S. Benedicti, 361. Ejus frater domnus Nicolaus, 361.
ERNULPHUS capellanus Gondolphi episcopi Rofensis,
ERNULPHUS gener Muriardachi regis, 447. Pro eo inter- cedit Anselmus, 447.
EUCHARISTIA. De corpore et sanguine Domini in altaris sacramento, 452, 453. Veritas carnis et sanguinis Christi in altari probatur, 453. SS. Patrum de hac veritate testi- monia, 453. Christus carnem quam pro nobis suscepit, nobis ad manducandum dedit, et adhuc in sacrificio altaris ministrare non desinit, 211. Corporis et sanguinis Christi veritatem in altari comedimus et bibimus, 264, 265, 266, 268, 270. Eadem caro manducatur, quæ de Virgine sum- pta est, et cocta in cruce, et idem sanguis bibitur, qui in cruce fusus est, 265, 267, 452.
Non figura, sed veritate est, corpus Christi, 452, figura tamen et sacramentum dici potest, 452. Si figura est dum aliud intelligitur, quam quod visu corporali et gustu senti- tur, 452 et 423. Corporis et sanguinis sacramentum quid significet 453. Christi corpus quod de Virgine natum est, etc., sacerdos in manibus tenet, 266, 268. Panem in corpus Christi, operante divina virtute, sacrificamus,135. Spiritus sanctus oblationes nostras efficit corpus et san- guinem Christi, 268. Christus est quiper Spiritum sanc- tum panem in suam carnem, et vinum facit transfundi in sanguinem, 454. Non in merito consecrantis, sed in verbo efficitur Creatoris et in virtute Spiritus sancti, 454. De pane carnem Christi conficimus, 135. Panis, per conse- crationis verba, in corpus Christi mutatur, 453. Nec re- manet substantia panis et vini, 453. Species tamen rema- nent, 453. Post consecrationem non est panis, 452. Panis tamen dici potest, 452. Christus se et carnem suam panem vocat, 135. Quía sicut isto pane vivit homo temporaliter ita illo vivit in æternum, 135. Caro Christi quotidie man- ducatur, et ejus sanguis quotidie bibitur a sacerdote 265. Corpus Christi incorruptibile dentibus atteritur, et etiam a soricibus corroditur secundum species,433. Non est quærendum quid fiat de corpore Christi, cum mandu- catum est, 453. Christus per carnis suæ comestionem, re- ctamque fidem hominem ad integrum reformat, 266. Vide Communio.
EUDO Henrici regis dapifer, 443.
EULALIA abbatissa in Anglia, 412.
EUSTACHIUS pater Gaufredi monachi, 397. Sua uxore ex consensu reclusa alteram duxit, 387. Frater domini Ro- berti, 397.
EWERARDUS, 437, 438, 339.
EVA de solo viro, 101. Eva prior peccavit. Adam postet per illam peccavit, 100. Si sola Eva peccasset, non erat necesse totum genus humanum perire, sed solam Evam, 100. Vide Adam, Homo. Eva dominum, ejus se filium primogenitum dicit Anselmus, 344. Et eam ex Anglia salutat, 351, 361.
EVANGELIUM. Legi præferri debet Evangelium, 165.Ni- hil est in Evangelio, nisi omnino verum, 175. Et nisi a Spiritu sancto, 175.
Exaltatio. Solemus in majorum nostrorum exaltatione congaudere. 82.
Examen. Recogitanda sunt non sola bona quæ accepi- mus, sed et mala quæ fecimus, 204, 205.
Excommunicatio. De excommunicatione, 332, 390, 394, 436, 437. Episcopus non debet excommunicationis senten- tiam proferre in causa sua, et quando excommunicatio con- temnenda et derideuda prævidetur, 382. Excommunicatio in accipientes a laicis investituras, et in laicos qui eas dant et in episcopos qui sic investitos sacrant, 394, 404. Ex- communicatus si divinis interesse vellit, admonendus est 382. Si monitionem respuerit, agendum juxta excommu- nicationis sententiam, aut apostolicus hac de re consulen- dus, 332. Quomodo vitandi excommunicati, 400. Excom- municati non sunt admittendi ad monachicam professio- nem, nisi præmissa absolutione sui episcopi, 425.
Exemplum. Bonum exemplo efficacius quam verbo per suadetur, 338.
Existentia. Qui certo scit se esse cogitare non potest se non esse, 36. Nulla personna a seipsa potest existere 52, 56. Quod est in tempore, et per aliud subsistit, id non est proprie et absolute, 34. Quod incipit esse, proficit de non esse ad esse, 57. Quod alicubi aut aliquando non est, potest cogitari nusquam et nunquam essc, 37. Vide Cogi- tare, Dei existentia.
Exoniensis episcopus, Osbernus. Vide Osbernus. Cle- rici Exonienses monachos injuste vexant, 373. EZECHIEL triginta annorum erat quando vaticinare cœ- pit, 174.
Facere et velle sex modis dicitur, 116. Facere late su- mitur pro non actione, 116. Vide Causa.
Facinus. Ille nomine facinoris notandus est qui in ac- tum labitur, aut in mala voluntate deseritur, 356. Non ille, qui nec in opus malum præcipitatur, et a perversa voluntate eruitur, 356. Vide Intentio.
Fallere Christus dicitur, cum permittit ut aliquis fallat, 221. Vide Christus, Veritas.
Falsum. Quomodo repugnat falsa intelligi, 39. Falsa aliquo modo intelliguntur, 39. Falsa possunt cogitari,sed non possunt intelligi, 36, 28. Falsa sunt in intellectu, cum cogitantur; nec tamen in re sunt, 35, 39.
FARMANNUS Cantuariensis monachus ex Anglia Bec- cum ab Anselmo mittitur,373. Petit ab Anselmo licentiam eum adeundi, 406. Petit et licentiam alibi conversandi, 406. Utraque recusatur, 403.
Februarius, id est purgatorius, 171. Romani menso Februario processionem agebant, civitatem quinto anno lustrantes, id est circumeuntes, et purgantes, 171.
Femina. Deus feminam fecit ut de utroque sexu multi- plicarentur homines,88. Illam de solo Adam fecit,88.Dam- nationis initium est a femina: salutis causa nascitur de femina, 88. Non desperent mulieres se pertinere ad sortem beatorum, 88. Oportebat ut auctor salutis esset de femina, 75. Femina dulce malum, 197. Fax Satanæ, 197. Rara pu- dica, 197. Fugienda, 197, 198. Dejecit fortiores viros, 198. Mortis origo, 198. Mors animæ, 198. Feminæ luxus, 197, etc. Accedit ad monachos fingens pietatem, 198.
Festa. In natalitiis sanctorum jucundamur de illorum gloria, 82. Pro fracta festivitate forisfactura exigitur,450. Fides. Non potest voluntas velle credere nisi accepta rectitudine, 130. Velle credere quod est credendum, est recte velle, 130. Nemo hoc velle potest, si nescit quod credendum est, 130. Non sola conceptio mentis facit fi- dem, 130. Addita rectitudine volenti quæ est per gratiam, fit fides, 130. Necessitas fideí, 27. Anima amare ant sperare non potest quod non credit, 27. Necessaria fides ut anima summam essentiam credendo, tendat n illam, 27. Credere in summam essentiam est credendo tendere in illam, 27. Qui credit in summam essentiam, illa omnia credit quæ pertinent ad tendendum in illam, 27. Non credit in illam,sive qui credit quod ad tendendum in illam non pertinet; sive qui per hoc quod credit, in illam non tendit, 27. Idem est credere seu tendere ad illam, et cre- dere seu tendere ad illam, 27. Congruentius tamen dici- tur credere seu tendere in illam, 27. In summam essen- tiam tendere, nisi credat nullus potest, 27. Illam credere nisi tendat in illam, nulli prodest, 27. Inutilis erit fides, nisi dilectione valeat et vivat, 27.
Fides, quam dilecto comitatur, non est otiosa, 27. Quæ caret dilectione, non operatur, 27. Quorum fides necessa- ria ad salutem, 79. Que aperte sequuntur ex his quæ in Scripturis et conciliis legimus ea credimus. Intellectus acquiescere debet Christi auctoritati in his quæ de Deo non capit, 47, Vide Scriptura sacra. Homo fidelis non quærit intelligere, ut credat; sed credit, ut intelligat, 30, 242, 74, 75, 357. Prefunda fidei prius credenda quam ratio- ne discutienda, 75.Nefanda temeritas eorum qui disputant contra id quod fides credit, quia id intellectu capere neque- unt, 42, 43, 357. Comparantur noctuis, 42. De eo quod esse certo cognoscitur, dubitari non debet quod sit; licet non possit comprehendi aut explicari quomodo sit, 24. Ratio- nabile non est ut quis ideo aliquid neget quia non intelligit, 39. Per fidei obedientiam ad intellectum provehimur, 42. Intellectus est medius inter fidem et speciem, 41. Quanto quis ad intellectum fidei proficit, tanto propinquat speciei, 41. Deus est quid dat fidei intellectum, 30 aliquando da- tus intellectus substrahitur, et fides ipsa subvertitur, neglecta bona conscientia, 42. Qui Dei mandata non quæ- rit, fidei intellectum non invenit, 42. Qui non crediderit, non intelliget,42. Non secundum carnem sed secundum spiritum videre debemus, ut profunda fidei dijudicando discutiamus, 42. Negligentiæ argutur, qui quod credit, intelligere non curat, 75. Corde credimus et intelligimus sicut corde volumus, 128. Datum est rationali creaturæ recte credere et intelligere ad recte volendum, 128. Fides dicitur et datur ad recte operandum, 128. Non dicitur ha- bere fidem nisi mortuam, qui secundum fidem non recte vult operari, 128.
Fides sine operibus mortua: fides vero mortua fides non est, 299. Qui mortuam fidem habet, fidem non habet, 299. Impossibile est sine fide, quæ sine bonis operibus nulla
« PoprzedniaDalej » |