rus est 17, sub quo in Ordino Epactarum tertiæ tabellæ, quæ proposito anno congruit, reperitur Epacta 25, non antiquo numero, ut alia Epactæ, sed vulgari numero scripta. Ubicum. que ergo anno 1916 in Kalendario Epacta 25 vulgari numero scripta repe ritur, ibi novilunium fit ut in Januario die 6, in Februario die 4, in Martio die 6, in Aprili die 4, etc. Quotiescumque enim Epacta 25, respondet aureis numeris majoribus. quam 11, quales sunt posteriores octo a 12 usque ad 19, sumenda est in Kalendario Epacta 25 vulgari numero scripta, quando vero eadem Epacta respondet minoribus numeris quam 12, quales sunt priores undecim ab t ad 14 inclusive, accipienda est in Kalendario Epacta xxv antiquo numero scripta: atque hoc solum contingit in Epacta 23, in aliis nunquam quod ideo fit, ut anni lunares solaribus annis perfectius respondeant. Ob quam etiam causam in sex locis Kalendarii duæ Epact XXV et xxiv sunt adscriptæ.

scilicet

Dominicalis præcedenti anno 1699. An. no sequenti 1701 tribuatur littera b secundæ cellula, etc. Item anno 170 tribuantur gemine litteræ f e, quintæ cellulæ, et sic deinceps aliis annis per ordinem aliæ cellulæ tribuantur, donec ad annum propositum pervenias: redeundo ad principium tabellæ, quo. tiescumque eam percurreris: nam cellula, in quam annus propositus cadet, dummodo minor sit, quam annus 1800 dabit litteram Dominicalem propositi anni: quæ si unica occurrerit, annus erit communis si vero duplex, Bissextilis et tunc superior littera Dominicalem diem indicabit in Kalendario a principio anni usque ad festum sancti Mathiæ Apostoli, inferior autem ab hoc festo usque ad finem anni.

:

DE INDICTIONE.

[NDICTIO est revolutio 45 annorum a 1

usque ad 15, qua revolutione peracta, iterum reditur ad unitatem, initiumque sumit quilibet annus hujus cycli a Januario in Bullis Pontificiis. Et quoniam Indictionis frequens usus est in Diplo matibus, et scripturis publicis, facile annum Indictionis currentem quolibet anno proposito inveniemus ex sequenti tabella, cujus usus perpetuus est ini. tium tamen sumit ab anno correctionis 1582.

Tabella Indictionum ab anno correctionis 1382.

10. 11. 12. 13. 14. 15. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

Nam si anno 1582 tribuas primum numerum, qui est 10, et sequenti anno 1585 secundum numerum, qui est 11 et sic deinceps usque ad annum proposi tum, redeundo ad principium tabella, quotiescumque eam percurreris, cadet annus propositus in Indictionem, quæ quæritur.

DE FESTIS MOBILIBUS.

UONIAM ex decreto sacri Concilii Nicani Pascha, ex quo reliqua Festa mobilia pendent, celebrari debet die Dominico, qui proxime succe dit xiv Lunæ primi mensis, (is vero apud Hebræos vocatur primus mensis, cujus xiv Luna vel cadit in diem verni Equinoctii, quod die 24 mensis Martii contingit, vel propius ipsum sequitur) efficitur, ut si Epacta cujusvis anni inveniatur, et ab ea in Kalendario notata inter diem octavum Martii inclusive, et quintum Aprilis inclusive (hujus enim Epacta xiv Luna cadit vel in diem Equinoctii verni, id est, in diem 21 Martii, vel eum propius sequitur) nu

merentur inclusive deorsum versus dies quatuordecim, proximus dies Dominicus diem hunc xiv sequens (ne cum Judæis conveniamus, si forte dies xiv Lunæ caderet in diem Dominicam) sit dies Paschæ.

Exemplum. Anno 1605 Epacta est x, et Littera Dominicalis b. Et quoniam in veniemus Epactam x inter diem 8 Martii, et 5 Aprilis inclusive positam esse e regione diei 21 Martii, a quo inclusive si deorsum versus numerentur 14 dies, inveniemus xiv Lunam die 3 Aprilis, quæ est Dominica, cum e regione illius sit Littera Dominicalis b. Ne igitur cum Judæis conveniamus, qui Pascha celebrant die xiv Lunæ, sumenda est Littera Dominicalis b, quæ sequitur xiv Lunam, nempe ea quæ e regione diei 10 Aprilis collocatur: atque eo anno Pascha celebrandum erit die 10 Aprilis. Item anno 1604 Epacta est xxix, et duplex Littera Dominicalis d c, cum annus ille sit Bissextilis. Si igitur ab Epacta xxix, quæ e regione diei 1 Apri lis ponitur inter diem 8 Martii, et 5 Aprilis inclusive, numerentur dies 44, cadét xiv Luna in diem 14 Aprilis. Et quia tunc currit posterior Littera Dominicalts, nempe c, quæ post diem 14 Aprilis, id est, post xiv Lunam, collocata est e regione diei 18 Aprilis, celebrabitur eo anno Pascha die 18 Aprilis.

Cæterum ut facilius omnia Festa mobilia inveniantur. compositæ sunt dua sequentes tabula Paschales, una antiqua, et nova altera. Ex antiqua ita Festa mobilia reperientur. In latere sinistro tabula accipiatur Epacta currens, et in linea litterarum Dominicalium, sumatur littera Dominicalis currens, infra tamen Epactam currentem, ita ut si littera Dominicalis currens reperiatur e regione Epactæ currentis, assumenda sit eadem littera Dominicalis proxime inferior. Nam e regione hujus litteræ Dominicalis omnia Festa mobilia continentur.

Exemplum. Anno 1606 Epacta est xxj. et Littera Dominicalis A. Si igitur in tabula antiqua sumatur Littera Dominicalis A quæ primo infra Epactam xj. occurrit, reperietur regione hujus litteræ Dominica Septuagesimæ die 22 Januarii, dies Cinerum 8 Februarii, Pascha 26 Martii, Ascensio Domini 4 Maii, Pentecostes 14 Maii, et Festum Corporis Christi 25 Maii. Dominicæ autem inter Pentecosten et Adventum eo anno erunt 28, et Adventus celebrabitur die 3 Decembris, et sic de ceteris. liem anno 1605 Epacta est x, et Littera Dominicalis b, quæ in tabula reperitur e regione Epactæ x. Quare sumenda est alia Littera b, quæ proxime infra Epactam invenitur, e regione cujus inve nies Septuagesimam die 6 Februarii, diem Cinerum 23 Februarii, et Pascha die 10 Aprilis, etc.

Notandum autem est, quod quemad modum in anno communi, cadente littera Dominicali e regione Epactæ in Tabula antiqua, sumitur eadem littera proxima infra Epactam, ut diximus : ita quoque in anno Bissextili, si alterutra duarum litterarum Dominicalium tunc currentium e regione Epactæ reperiatur, assumendæ sunt aliæ duæ similes litteræ proxime inferiores, ut Festa mobilia inveniantur.

Ex tabula vero Paschali nova ita eadem Festa mobilia reperientur. In cellula litteræ Dominicalis currentis quæratur Epacta currens. Nam e directo omnia Festa mobilia deprehendentur. Ut anno 1609, in cellula Litteræ Dominicalis d tunc currentis e regione Epactæ xxiv, quæ eodem anno currit, habetur Septuagesima die 45 Februarii, dies Cinerum 4 Martii, Pascha 19 Aprilis, etc.

Sed sive antiqua, sive nova tabula Paschali utamur, invenienda sunt omnia Festa mobilia in annis Bissextilibus per litteram Dominicalem posteriorem, quæ nimirum currit post festum S. Mathiæ Apostoli, ne scilicet ambigamus, utra duarum litterarum pro hoc, aut illó Festo indagando accipienda sit ita tamen, ut Septuagesima, et diei Cinerum inventæ in Januario, aut Februario addatur unus dies. Quod ideo fit, quia ante diem S. Mathiæ currit prior littera Dominicalis, quæ in Kalendario posteriorem semper sequitur post festum autem S. Mathiæ in Februario, licet posterior littera currat, additur tamen tunc dies intercalaris, ita ut dies 24 Februarii dicatur 25, et dies 25 dicatur 26, etc. Quod si dies Cinerum cadat in Martium, nihil addendum est, quia tunc et littera posterior currit, et dies mensis propriis numeris respondent, cum dies intercalaris Februario sit additus. Immo nisi per posteriorem litteram investigarentur, non inveniretur recte Septuagesima in anno Bissextili, currente Epacta xxiv vel xxv et littera Dominicali d c, ut in secundo, ac tertio exemplo perspicuum fiet pro annis 4088 et 3784. Exempli gratia: anno 2096, Bissextili, Epacta erit v et litteræ Dominicales A g. Si igitur per posteriorem litteram, quæ est g, Festa mo bilia investigentur, reperietur Septuagesima die 11 Februarii, et dies Cinerum 28 Februarii. Si autem addatur unus dies, cadet Septuagesima in diem 12 Februarii, quæ est Dominica, et dies Cinerum in diem 29 Februarii, quæ est Feria quarta. Pascha autem, et reliqua Festa in eos dies cadent, qui in tabula expressi sunt. Item 4088 Bissextili Epacta erit xxiv et litteræ Dominicales d c. Si igitur per litteram c, quæ posterior est, inquirantur Festa mobilia, invenietur Septuagesima die 21 Februarii, et si addatur unus dies, cadet in diem 22 Februarii, quæ est

anno

Dominica; dies autem Cinerum cadet in diem 10 Martii, quare nihil additur, etc. Rursus anno 3784 Bissextili Epacta erit xxv et litteræ Dominicales d c. ergo iterum per posteriorem c, reperietur Septuagesima die 21 Februarii, hoc est, addita una, die 22. Quod si per priorem litteram, d, in utroque horum duorum annorum agendum esset, nihil efficeretur, cum infra Epactas xxiv et xxv littera d indicet Septuagesimam die 15 Februarii, quod falsum esset, cum eo anno posterior littera c Pascha offerat die 25 Aprilis, ac proinde Septuagesima die 22 Februarii celebranda sit, ut liquido constat, si a die Pascha, Dominicæ retro numerentur usque ad Septuagesimam.

In priori porro tabula Paschali antiqua reformata, Epactis ad sinistram proposuimus Aureos numeros eodem ordine, quo ante emendationem Kalendarii collocare solebant, ut ex iis Festa mobilia invenirentur. lloc autem idcirco a nobis factum est, ut Pascha, cæteraque Festa mobilia, a Concilio Nicæno usque ad annum 4582 quilibet indagare possit. Eodem autem prorsus artificio ex Aureis numeris ita distributis Festa mobilia eruuntur, quo ex Epactis. Sit enim explorandum, exem

pli causa quando festa hæc celebrata fuerint anno 1450. Quoniam eo anno Aurcus numerus fuit 7 et littera Dominicalis d, si Aureus numerus 7 in sinistro latere accipiatur, et prima lit tera d, infra eum occurrens, reperietur e regione hujus litteræ d, Septuagesima die 1 Februarii, dies Cinerum 18 Februarii, Pascha die 5 Apri lis, etc.

Adventus Domini celebratur semper die Dominico, qui propinquior est festo S. Andreæ Apostoli, nempe a die 27 Novembris inclusive, usque ad diem 3 Decembris inclusive, ita ut littera Dominicalis currens, quæ repe. ritur in Kalendario a die 27 Novembris, usque ad diem 3 Decembris, indicet Dominicam Adventus. Ut verbi gratia, si littera Dominicalis est g. Dominica Adventus cadet in diem 2 Decembris, quia ibi est littera g in Kalendario,

etc.

Ad finem tandem tabularum Paschalium apposita est labula temporaria multorum annorum, e regione quo rum omnia Festa mobilia inveniuntur; quæ quidem tabula ex tabulis Paschalibus excerpta est, ex quibus infinitæ aliæ erui possunt pro quibuscumque annis.