Obrazy na stronie
PDF
ePub
[blocks in formation]

52. De testibus ad testimonium dicendum, qualiter adhibeantur.

53. De iustitia cuiuslibet à nullo quolibet dilatanda.

54. De non cogendo ad pon

tem ire causa telonei. 55. De hoc si Presbyter sanctum chrisma dederit ad iudicium subvertendum. 56. De Iudicibus, Advocatis, Praepositis, et reliquis Ministris, quales sint. 57. De mallo publico. 58. De sacramentis ad palatium adhramitis.

59. De impedimento clamato

rum.

60. De fugitivis contra praeceptum dominicum occultatis. 61. De nimium blasphemis latronibus,

68. De heribanno exactando. 69. De his qui regales habent honores, et in hostem banniti ad condictum placitum non venerint. 70. De his qui sine licentia de hoste revertuntur. 71. De his qui beneficia Principum habent.

72. De non cogendo bibere in

hoste.

73. De vassis adhuc in palatio servientibus, et tamen b neficia habentibus. 74. De praeparatione ad hostem secundum antiquam consuetudinem.

[blocks in formation]
[blocks in formation]

I. De pace admonemus ut omnes qui per aliqua scelera ei rebelles sunt, constringantur. Capitul. II. a. 805. c. I. De iustitiis generalibus.

II. De iustitiis Ecclesiarum Dei, viduarum, orphanorum et pupillorum, praecipimus ut in publicis iudiciis non despiciantur clamantes, sed diligenter audiantur. Ibid. c. 2.

De iustitiis regalibus.

III. De iustitiis regalibus, ut pleniter fiant inquisitae.

Ibid. C. 3.

De armis non portandis.

IV. De armis infra patriam non portandis, id est, scutis et lanceis et loricis. Si faidosus quis sit, discutiatur tunc quis e duobus contrarius sit ut pacati fiant, et distringantur ad pacem, etiam si noluerint. Et si aliter se pacificare nolunt, adducantur in nostram praesentiam. Et si aliquis post pacificationem alterum occiderit, componat illum, et manum quam periuravit perdat, et insuper bannum dominicum solvat. Ibid. c. 5.

De armatura in hostem habenda.

V. De armatura in exercitu, sicut iam antea in alio Capitulari commendavimus, ita servetur: et insuper omnis homo de duodecim mansis bruniam habeat. Qui vero bruniam habens, eam secum non tulerit, omne beneficium cum brunia pariter perdat. Ibid. c. 6.

De negotiatoribus quo adusque procedant.

VI. De negotiatoribus qui partibus Sclavorum et Avarorum pergunt, quousque procedere cum suis negotiis debeant, id est, partibus Saxoniae usque ad Bardenwich, et ad

Magadoburg, et ad Erpesfurt, et ad Halaxstat, et ad Foracheim, et ad Breemberg, et ad Reginisburc, et ad Lauriacum; et ut arma et brunias non ducant ad venundandum. Quod si inventi fuerint portantes, omnis substantia eorum auferatur ab eis; dimidia quidem pars partibus palatii, alia vero medietas inter iam dictos Missos et inventorem dividatur. Ibid. c. 7.

De clamatoribus vel causidicis,

VII. De clamatoribus vel causidicis qui nec iudicium Scabineorum adquiescere nec blasphemare volunt, antiqua consuetudo servetur, id est, ut in custodia recludantur donec unum e duobus faciant. Et si ad palatium pro hac re clamaverint, et litteras detulerint, non quidem eis credatur, nec tamen in carcere ponantur; sed cum custodia et cum ipsis litteris pariter ad palatium nostrum remittantur, ut ibi discutiantur sicut dignum est. lbid. c. 8.

De iuramento,

VIII. De iuramento, ut nulli alteri per sacramentum fidelitas promittatur, nisi nobis et unicuique proprio Seniori ad nostram utilitatem et sui Senioris; excepto his sacramentis quae iuste secundum legem alteri ab altero debentur. Et infantes qui antea non potuerunt propter iuvenilem aetatem iumodo fidelitatem repromittant. Ibid c.9.

De conspirationibus.

IX. De conspirationibus vero, quicunque conspirationem facere praesumpserint, et sacramento quamcunque conspirationem firmaverint, ut triplici ratione iudicentur. Primo, ut ubicunque aliquod malum per hoc perpetratum fuit, auctores facti interficiantur; adiutores vero eorum singuli alter ab altero flagellentur, et nares sibi invicem praecidant. Ubi vero nihil mali perpetratum est, similiter quidem inter se flagellentur, et capillos sibi vicissim detondeant. Si vero per dextras aliqua conspiratio firmata fuerit, si liberi sunt, aut iurent cum idoneis iuratoribus hoe pro malo non fecisse; aut si facere non potuerint, suam legem componant. Si vero servi sunt, flagellentur. Et ut de caetero in regno nostro nulla huiusmodi conspiratio, nec per sacramentum, nec sine sacramento fiat. lbid. c. IO.

De periuriis.

X. De periuriis, ut caveantur, et non admittantur testes ad iuramentum antequam discutiantur. Et si aliter discuti non possunt, separentur ab invicem, et singulariter inquirantur. Et non soli accusatori liceat testes eligere, absente suo causatore. Et omnino nullus nisi ieiunus ad iuramentum vel ad testimonium admittatur. Si vero aliquis refuta

De his qui propter propriam iustitiam dilatandam fugantur. XXI. Sunt et alii qui iustitiam legibus recipere debent, et in tantum fiunt in quibusdam locis fatigati t) usque dum illorum iustitiam per fideiussorum manus tradant, ita ut aliquid vel parvum possint habere, et fortiores suscipiant maiorem portionem. Ibid. c. 9.

De armis ad placitum non portandis.

XXII. Ut nullus ad mallum vel ad placitum infra paid est, scutum et lanceam, portet. Capitul. III.

triam arma,

a. 806. c. I.

De latronibus.

XXIII. De latronibus praecipimus, quicunque post Missam sancti Iohannis latroni mansionem dederit, si Francus est, cum duodecim similibus Francis iuret quod ipse latronem eum fuisse non scisset, licet pater eius sit, aut frater, vel propinquus. Si hoc iurare non potuerit, et ab aliis convictus fuerit quod latronem in hospitio suscepisset, quasi latro et infidelis iudicetur: quia latro est et infidelis noster et Francorum, et qui illum suscepit, similis est illi. Si autem audivit quod latro fuisset, et tamen non scit profirmiter, aut iuret solus quod nunquam audisset, nec per veritatem, nec per mendacium, eum latronem esse; aut sit paratus, si ille de latrocinio postea convictus fuerit, ut similiter damnetur. Ibid. c. 2.

De animalibus vel aliis rebus a quibus emantur.

[ocr errors]

XXIV. Ut nullus comparet caballum, bovem, et iumentum, vel alia u), nisi illum hominem cognoscat qui eum vendit, aut de quo pago est, vel ubi manet, aut quis est eius Senior. Ibid. c. 3.

De homicidiis Clericorum.

XXV. Qui Subdiaconum occiderit, trecentos solidos componat. Qui Diaconum occiderit, quadringentos solidos componat. Qui Presbyterum, sexcentos solidos componat. Qui Episcopum, nongentos solidos componat. Qui Monachum quadringentos solidos componat. Capitul. II. a. 803. c. 1.

De immunitate, si aliquod damnum ibi factum fuerit.

XXVI. Si quis in immunitate damnum aliquod fecerit, sexcentos solidos componat. Si autem homo furtum aut homicidium vel quodlibet crimen foris committens, infra immunitatem fugerit, mandet Comes vel Episcopo, vel Abbati, vel Vicedomino, vel illi quicunque locum Episcopi vel Abbatis tenuerit, ut reddat ei reum. Si ille contradixerit et eum reddere noluerit, in prima contradictione solidis quindecim cul

1) al. mss. fugati.

ual. ms. alia quacunque re.

nec

pabilis indicetur. Si ad secundam inquisitionem eum reddere noluerit, triginta solidis culpabilis iudicetur. Si nec ad tertiam inquisitionem consentire voluerit, quicquid reus damni fecerit, totum ille qui eum infra immunitatem retinet, reddere vult, solvere cogatur. Et ipse Comes veniens licentiam habeat ipsum hominem infra immunitatem quaerendi, ubicunque eum invenire potuerit. Si autem statim in prima inquisitione Comiti responsum fuerit quod reus infra immunitatem quidem fuisset, sed fuga lapsus sit, iuret quod ipse eum ad iustitiam cuiuslibet disfaciendam fugere non fecisset, et sit ei in hoc satisfactum. Si autem intranti in ipsam immunitatem Comiti collecta manu quislibet resistere tentaverit, Comes hoc ad Regem vel ad Principem deferat, ibique iudicetur, ut sicut ille qui in immunitate damnum fecit sexcentos solidos componere debeat, ita qui Comiti collecta manu resistere praesumpserit, sexcentis solidis culpabilis iudicetur. Ibid.c.2. De eo qui alium in iudicium iniuste contra alium altercantem adiuvare praesumpserit.

XXVII. Si quis hominem in iudicio iniuste contra alium altercantem adiuvare (per malum ingenium v) praesumpserit, atque inde coram Iudicibus vel coram Comite increpatus fuerit, et negare non potuerit, solidis quindecim culpabilis iudicetur. Ibid. c. 4.

De homine qui per chartam libertatem consecutus est.

XXVIII. Si quis per chartam ingenuitatis à domino suo legitime libertatem est consecutus, liber permaneat. Si vero aliquis eum iniuste inservire tentaverit, et ille chartam ingenuitatis suae ostenderit, et adversarium se inservire velle comprobavit, ille qui hoc tentaverit, multam quae in charta descripta est solvere cogatur. Si vero charta non paruerit sed iam ab illo qui eum inservire voluerit disfacta est, wirgildum eius componat, duas partes illi quem inservire voluerat, tertiam Regi; et ille iterum per praeceptum Regis libertatem suam conquirat. Ibid. c. 7.

De homine libero qui se loco wadii tradidit.

XXIX. Liber qui se loco wadii in alterius potestatem commiserit, ibique constitutus damnum aliquod cuilibet fecerit, qui eum in loco wadii suscepit, aut damnum solvat, aut hominem in mallo productum dimittat, perdens simul debitum propter quod eum pro wadio suscepit. Et qui damnum fecit, dimissus iuxta qualitatem rei cogatur emendare. Si vero liberam feminam habuerit, usque dum in pignore extiterit, et filios habuerint, liberi permaneant. Ibid. c. 8.

v) Desunt in al, mss.

« PoprzedniaDalej »