Rękopis był snać dla praktycznego użytku przeznaczony, dlatego kopista popodkreślał ważniejsze rzeczy, jak imiona osób i nazwy miejscowości, tudzież prawie wszystkie liczby, a oprócz tego dla łatwiejszego rozglądu imiona te i nazwy wypisał na marginesach. Czynił to po dwakroć, gdyż są dwa odmienne inkausty w tych notach marginesowych, choć jeden charakter pisma. Noty te są bez świadomości rzeczy, nieraz bezmyślne. N. p. Na str. 172 obok zdania: W tomże miasteczku honczar (garncarz), kotory iemu na zamok horszczki (garczki) daiet..." zanotował kopista na marginesie: „Honczar miasteczko, Horszczki" uważając wyraz honczar jako nazwę miasteczka, a wyraz horszczki, jako nazwę wsi. Na str. 220 obok zdania: „Ktomuż dworu w sele ieie otczyznom Prozorockom ludey wolnych dymow 9", zanotował na marginesie Ieie, jako nazwę miejscowości zamiast Prozorock, gdy ieie jest zaimek odnoszący się do właścicielki Prozorocka, Maryny Wasilewny Hlebownéj. W Krakowie dnia 20 Marca 1879. Dr. J. Szujski. Widimus wypisania Rewizij Pcłockoie czerez pana Jana Kmitu marszałka a Martina Podcewskoho koniuszoho Trockoho w roku tysiecza piatsot piatdiesiat wtorom odprawowanoie. Za roskazaniem Hospodara Jeho milosti popis Zamku Połockoho czerez a Martina Podcewskoho koniuszoho Trockoho. Jana Kmitu Leta ot narożenia Syna Bożoho tysiecza piatsot piatdesiat wtoroho msca marca dewiatoho dnia. Zamok na hore wysokoy samorodnoy meży rekami Dwinoiu y Połotoiu rublen z derewa sosnowoho v piat sten horodni krom weż. Weża perwaia Vsteyskaia s fundamentu v try steny rublena dobra y pokryta, tuiu weżu robiat wsi stany wołostey Połockich, Zadwinskich ot Litowskoie storony Hołomyskie, Jazienskie, Vholnickie, Orechowinskie, Mniutskie, Druiskie. W tyie weży worota zamkowyie vzwodu ani jamy vzwodnoie niet, odno lancuchi dwa vzwodowych, v tych worot vzwod robliwali y jamu pod nim kopywali y vzwod vzwoży wali ludi hospodarskie Boryskowlanie a ludi woyniny, Czerniciewiczy y Borkołubowy Orechowlano, kotoryie peredtym służyli Zamku do tych worot. Lancuchi, proboi, zaszczepki y wsi żeleża daiut zwahi mieskoie jak zemlanie tak y mieszczanie. Wszedszy w zamok po lewoy storonic od toie wieży horodnia małaia pani Michayłowyie Sienkowicza y synow z Andreiem Swieckim nametnaia podle toie horodni Wasila Połoniciewicza a Poradnina z Alexeiewiczy z inszymi potużniki ich podle toie horodni meszczan Jakimanskich w hołowach sotnik kudi zbrew. Weża druhaia rublena z fundamentu v try steny. Powinni jeie robit kniaz Lukomskie y wsi ziemianie Bolinskie y z Selca dobrowiekoho y ludii duchownych popleczniki ich, o kotorych oni lepiey wiedaiut, taia weża dobra y pokryta. Podle toie weży try ohorodni pana Mikołaja Hlebowicza z Kołomysli. Podle to ie dwie ohorodni Iwana hrowia Jackowiczow z otczyzny. Podle tych horodnia Szapczyna Martinowicza Iwana Meleszkowiczow. Podle toie horodnia Szapczyna Martinowoie a Iwana Meleszkowiczow. Podle toie ohorodnia ludei hospodarskich Kupryłowlan desiatnictwa Borysowa. Podle toie try horodni Oswieyskij pana Stanisława Szyszki. Podle tych horodnia Iwana Mitropoleho z Neszczerda a Iwana Nikinonowicza Troydewicz, Waska Skaryny yhumena Piatnickoho; Łukiana Hołowienczynicza. Podle toie horodnia Ewłanskaia, podle toie horodnia mieszczan Ekimanskich sotnik Kudi z Zubrew, podle toie horodnia turkowa Zubrykowszczyny nametnaia. Podle toie horodnia Hleba Korsaka z Mohyłok, a pana Dmitreia Korsaka z Bolszewicz y ludey hospodarskich Vholniczan, Borysowlan y potużnikow ich. Podle toie horodnia pana Dmitreia Korsaka z Ymency nametnaia. Podle toie horodnia pustaia, kotoruiu rubliwali moczeż czyneta niepriatiel hospodarsky zaseł. Podle toie horodnia Szałowskaia a Feywinowicz a Styrskij. Podle toie try horodni Neporotolskich. Podle tych horodnia pana Stanisława Szyszki z Osyny. Podle toie horodnia Stepana a Owfera a Karniły toliczyna Doroszkowiczow Mikity kowala. Podle toie horodnia Semena Poludina Krywcowoho posadu. Podle toie horodnia kniaza Andreia Odincowicza z Meszkowist. Podle toie ohorodnia pana Hleba Korsaka z Weliczkowicz a z Oleszynicz Psarcow y popa Otułowskoho. Podle toie horodnia 1) ludey hospodarskich Ladosnian. Podle toie horodnia kniazia Andreia Sokolinskoho, kniazia Michayła Andreya Wasiliewicza s Kamenia a pana Iwana Służki, pana Iesmana z Makarowszczyzny, Neczeiewa z Ostrowlan. Podle toie horodnia pana hleba Korsaka z Błosznik. Podle toie horodnia putnych sług z Bełoho z druczan a s krynok. Podle toie horodnia pana Hercyka z Łowoża Sarniczany. Podle toie horodnia Iwana Metropoleho z Vfiszcza z Zorowleny na metnaia. Podle toie horodnia pana Iacka Bystreyskoho z Bikolinicz, a Iwana Hlebowicza Korsaka z Homla, a Dawyda Pankowa. Podle toie horodnia Iwana Mitropoleho z Suszyna a panow Kublickich. Podle toie horodnia Bartosza z Łobina, pana Teofana, Maksima Pietraszkowicza, Iwana s Korniewa, Iwana Postrykocza, Borysa s Twietina, Iwana Szyszki, Zankowa z Twietina. Weża tretiaia Oswieyskaia. Tuiu weżu robili ludi hospodarskie Brasławskie a perwey diey tuiu weżu byli powinni robiti ludmi z seła Oswieyskoho niżli iako derzał toie imenie w zastawie pan Jan Hlebowicz. Tymi ludmi wyszey menenymi zarobił taia weża dobra y pokryta, nay spodie toie weży zemnaia strelnica, podle toie weży dwie horodni pana Dmitra Korsaka z Bolszewicz y z Czerniejewicz. 1) Reszta wiersza niewypełniona. Podle tych dwuch horodni tohoż pana Dmitreia Stupeczyna a pana Hlebowicza z Daniłowszczyzny a ludey hospodarskich Vholniczan y Boryskowlan. Podle tych horodnia kniazia Andreia Sokolinskoho a kniazia Iuria Mosalskoho z Horodca. Podle toie horodnia pana Michayła Sapiehi z Łużkow. Podle toie horodnia Samsona Zahowały z Zadorożia z Semenom Kopciom a s Katerniczy. Podle toie horodnia seła Zaowutskoho starszy Iakim Małowicz. Podle tych horodnia putnych ludey hospodarskich s Twietina a Borysowa Zankowicza z bratieiu icho i Iwaska Pankowa s popleczniki ich. Podle toie horodnia putnychże ludiey Ontona Lanewicza z Ystu. Podle tych druhaia ohorodnia Bezdedowskich panów Ondrychowiczow. Podle tych try horodni pana Iwana Hlebowicza z Orechowna z Semenom kupcom a panom Zienowiewiczom, kniazia Michayła Sokolinskoho z Sołonieiewszczyzny y wsieho stanu Sołonieiewskoho. Podle tych try horodni wsich Teliczyniczow Kozłowa Hrydkowicz, pana Iwana Hlebowicza z Hawryłowicz, pana Semonowa z Zaskorok y pana Semena Vzkoho y Władyczyny z Łutowa. Weża Czetwicrtaia, kotoruiu rubliwali Sobieżanie s Prysełki ino Sebeż otyszoł w storonu nepryatelskuiu a try seła Lisno, Niszczo, Ormeie 1). K zamku Połockomu słuzat a czetwiertoie seło k Imeniu pana Stanisława Szyszki kosweiu służat (sic). Tyie czotyry seła tuiu weżu pospole z Sebeżany robliwali, a gdy pan Ian Iuriewicz Hlebowicz był wojewodoiu Połockim, tuiu weżu zarobił ludmi Brasławskimi a Doylidów naymowano za penicżi hospodarskiie. Podle toie wieży horodnia Andreia Horbaczewicza y remiesnikow Połockich, kotoryie pod prysudom zamkowym y wsich zakładniew boiarskich nametnaia. Podle toie horodnia piat u nich nakłady czastwo nametnych. Podle tych horodnia piataia Ihumeni Połockoie na Ihumenstwo nametnych. ...... городна святаго.. ..2) Ywana z Ostrowa nametnaia. horodnia światoho Iwana z Ostrowa nametnaia. Podle toie try horodni Waska Owsianikowa, Iwana Stanowskoho, Martina Szczytowa ne wsc miesto nametnaia. Podle tych dwuch horodni meszczan Zapołockich Zienko Zalezien, Dawyd Hrycow a Tiszko s popleczniki ich. Podle tych horodnia pana Iwana Hlebowicza s Pawłowicz z ludmi hospodarskimi Niromanowiczy y Pawłowiczy. Podle tych horodni dwie pana Woyny z Czerniciewicz. Pod tymi ho rodniami welmi vpała hora. Podle tych horodnia Vmestnaia Iackowa z braticiu Ososkowiczow, Petra Hryszanowa, Iakuba Lacha Wołyncowyie Huszczyna at Romeia Ziankowicza Lomtewa s Kniażycz. Podle toie horodnia Semena kupca proselskow Stepana brata Hłazkowa. Podle toie horodnia Michayła a Klima Loweykowiczow z Swołyny a Bartosza Roguskoho z Drysy a Borysa Susła. Podle toie horodnia pana Iacka Bystrewskoho, pana Fedkowicza nametnaia. 1) Reszta wiersza opuszczona. 2) Nic nie brakuje gdzie kropki. Podle toie horodnia pana Semena Vlskoho z Reutowiczy. Podle toie horodnia kniaziey Sokolinskich z Milkowicz. Podle toie horodnia kniazia Michayła Wasilewicza z Zabelia pod neiu hora lichaia welmi. Podle toie horodnia kniaziey Sokolinskich s Krywina, pod neiu hora lichaia. Podle toie horodnia Borysohlebskaia Soponow pod neiu hora licha. Podle toie horodnia Archimandryty Michayłowskoho a Ihumena Woskresenskoho y Piatnickoho y Spaskoho popa Troieckoho Nikolskoho s Połupiety. Podle toie horodnia Archimandryty Michayłowskoho y Ihumena Woskresenskoho y Piatnickoho. Podle toie horodnia Wasila Mitkowicza y sestr ieho s Krupnicy a Miszka Vstinowicza s Olicz nametnaia. Podle toie horodnia wsich panow Wietrenskich z Wietrena. Podle toie horodnia panow Kublickich. Podle toie horodnia Iwana Petraszkiewicza Navmowa, Martina Szczytowa Kostiuszkowoie Kortenieiewiczow Kuzminoie Zabczynoie. Podle toie horodnia Iwana Metropolcho z Butkowiczy z Suszyna. Podle toie horodnia Bołotowiczow Tiszka Owtuszkowicza, pana Iacka Bystreyskoho z Suchoporowszczyny, kniazia Iuria Dunicza. Podle toie horodnia wsich panow Korsakow otczyznaia. Podle toie szcst horoden tychże panow Korsakow nametnych. Podle toie horodnia pani Woiewodinoy Wilenskoy z Iuriewicz, a panien Iurewskich, Wasilia Połupiety, Iwana Streżowicza, Iwana Selawy z Zacharewszczyny. Podle toie horodnia pana Szyszczyna z Zaiewiny a panow Michayłowiczów Reutowiczow s Prudiny a pana Iesmana Nizkołow. Podle toie horodnia ludey hospodarskich Kuprytowlan Olckscia Proseyki a Semena kupca nametnaia. Podle toie horodnia panow Esmanow s Owsiai. Podle toie horodnia pustaia. Podle toie horodnia wseie wołosti kuryłowskoie nametnaia. Podle toie horodnia meszczan Ostrowskich, desiatnik ich Paweł. Podle toie horodnia monastyra swiatoho Mikoły z Łuczna nametnaia. Podle toie horodnia pana Dmitreia Korsaka s Turiczyna z dwiema czełowieki hospodarskimi Sitniany. Podle toie horodnia podlemieszczan Ostrowskich. Podle toie horodnia pana Iwana Hlebowicza s Orechowna y s Prozorok z Zabelany z Semenom kupcom, kniaziem Michayłom Sokolinskim. Podle toie horodnia pana Woyny z Mohyłok nametnaia. Podle toie horodnia mieszczan Efrasimenskich diesiatnik Doska. Podle toie horodnia Wasila Mitkowicza y z bratieiu ieho z Skrupnicami a Miska Vtwinowicza s Owlicz a Alexandrowiczow s Panszywicz. Podle toie horodnia pana Iwana Hlebowicza z Kniażyny, Semena Michayłowiczow s Kotowicz, Iwana Kmianina y poplecznikow ich. Podle toie horodnia meszczan Bohosłowskich z Zharbaczewiczów. Podle toie horodnia Newedrenskaia Dewickaia z Ihumenom Kuzmo demianskim. Podle toie horodnia Iwana z bratieiu Iackowiczom z Dochnora. Podle toie horodnia Oniskowa Dawydowicza Dołżeiewicza z Iazna Dołhoho a Makiciewiczow z Nieszczerda, pana Hlebowa z bratieiu ieho, Iwana Mitropoleho z Swecza. Weża piataia Michayłowskaia, zdawna rublewali wołost Neszczereckaia, a teper taia wołost opustiła. Ino gdy pan Ian był woiewodoiu Połockim zarobił jeie pospołu z inszymi wieżami ludmi brasławskimi a doyli. dami naiemnymi, rublena v try steny, dobra y pokryta ktoy weży fortka k rece Połotie. Podle toie weży horodnia Petra Sakowicza, a Hrydka Połowika z Lechina yno toie seło napisano v naszu storonu, a moskowskij toie seło poseł Władyczyny ludi stym robiat. Podle toie horodnia Wasila Kortenieiewa z bratankom ieho Mikołoiu Roscieiu. Podle toie horodnia Tisz Oncuszkowicza z Dawydom Pankowym y Iurażyn. Podle toie horodnia Iwana Mitropoleho z Burkowicz z Suszyna y z Żu rawey. Weża szostaia Bohorodickaia, tuiu weżu robliwali Łuczanie, Rżowlanie, Sebeżanie, Zawołoczanie, Mohanie y Newlanie, tyie wołosti wsi Moskowskij poseł, a za pana Petraszka zarobili tuiu weżu Sebeżanie y Zawołoczanie y wsi wołosti Putnickiie, dobra y pokryta. Podle toie weży czotyry horodni zarobili ich Oszpolcy y Peniancy, a zdawna ieie robliwali s pustoie Rżowy. Podle toie horodnia Bohdana Iwana Wasilia Andreiewiczow nametnaia. Podle toie horodnia Mokieiewa Kazakowa s popleczniki ieho. Podle toie horodnia kniazia Andreia Sokolinskoho a kniazia Iuria Mosalskoho z Horodca y ludey hospodarskich Zadorożan, a Semana Kupca y Kortenieiewiczow nametnaia. Podle toie horodnia Drobyszowa, szto na Vsti maiet a Iuriewa s toie zemli szto Ochromey kozak derżał. Weża semaia. Peredtym jeie robliwali meszczanie Połockie y wsia wołost Luckaia niżli taia wołost otyszła v storonu nepriatelskuiu ino tuiu weżu zarobili meszczanie wsi Połockie jako maydeburskoho tak y zamkowoho Prawa, a hospodar jeho miłost Korol Zygimont starszy na to im ku pomoczy dał deset kop hroszy. Taia weża rublena v try steny, dobra y pokryta. Podle toie weży horodnia Tomkowa s Psarcy Czerswiackimi nametnaia. z Czernaczany nametnaia. Podle toie horodnia Tomkowa Geroltowa z Berezoiu. Podle toie horodnia Ihumena Woskresenskoho. Weża osmaia w kotoroy worota ku welikomu posadu potrebuiet fundamentu rublenia y hora pod neiu na vzwozie welmi otoptana bo most |