Obrazy na stronie
PDF
ePub

Decretum de electo Episcopo.

ECRETUM quod clerus et populus firmare debet de electo episcopo.1

Venerando sancto Cantuariensis ecclesiæ metropolitano N. clerus et populus ecclesiæ N. debitam subjectionem: vestræ paternitati

1 Many examples of forms of this" decretum" are to be found in the historians and ritualists of

the middle ages. At the end of the Salisbury pontifical, that is, the manuscript from which our text is taken, there occurs the following short office; which I insert here, as it doubtless is to be referred to the occasion of an election by the clergy of a new bishop.

"Confirmatio electi.

"Cantato Te Deum, dicatur, Pater noster.

[ocr errors]

Episcopus dicat: Et ne nos. "Salvum fac servum tuum. "Dominus custodiat introitum ejus, et exitum ejus.

[blocks in formation]

"Omnem prudentiam, quantum natura sua capax est, divinæ scripturæ sensibus accommodare. Ea, quæ ex divinis scripturis intelligit, plebi cui ordinatus est verbo docere et exemplo. Traditiones orthodoxorum patrum, et decretales ac constitutiones sedis

"Dominus custodiat eum ab apostolicæ, reverenter suscipere,

omni malo.

"Mittat ei Dominus auxilium de sancto.

Exsurge, Domine, adjuva nos. "Dominus vobiscum. Et cum. Oremus.

"Concede, quæsumus, omnipotens Deus, ut famulum tuum, quem

docere, et servare. Beato Petro apostolo, ejusque vicariis summis pontificibus, vel eorum archiepiscopis, fidem et subjectionem per omnia exhibere. Castitatem et sobrietatem, cum Dei auxilio, custodire et docere. Mores ab omni malo temperare, et quantum pos

est cognitum, quantum temporis est ex quo accidentibus variis eventibus ecclesia N. suo sit viduata pastore ac destituta rectore. Quod, non solum ad nostrum, verum et ad vestrum ac omnis hujus diœceseos detrimentum pertinere dignoscitur; cum totius provinciæ solicitudinem metropolitano constet esse commissam. Propterea elegimus illius nostræ ecclesiæ presbyterum N. nobis sufficientissime cognitum, natalibus et moribus nobilem, apostolica et ecclesiastica disciplina imbutum, fide catholicum, natura prudentem, docibilem, patientem, moribus temperatum, vita castum, sobrium, humilem, affabilem, misericordem, literatum, in lege Dei instructum, in scripturarum sensibus cautum, in dogmatibus ecclesiasticis exercitatum, et secundum scripturarum tramitem traditionemque orthodoxorum, et canonum ac decretorum sedis apostolicæ præsulum constitutiones, sano sensu ecclesiasticas regulas intelligentem, sanoque sermone docentem atque servantem, amplectentem eum qui secundum doctrinam est fidelem sermonem, et cum modestia corripientem eos qui resistunt, et qui sanæ doctrinæ adversantur, eis resistere et redarguere prævalentem, hospitalem, modestum, suæ domui bene præpositum, non neophytum, habentem testimonium bonum in gradibus singulis, secundum traditionem ecclesiasticam ministrantem ad omne opus bonum, et ad satisfactionem omni poscenti rationem de ea quæ in illo est spe paratum: quem nobis quan

sibile est, Domino auxiliante, ad omne bonum commutare. Semper in divinis negotiis mancipari, et a terrenis negotiis et lucris turpibus alienari, quantum humana fragilitas consenserit posse: humilita

tem et patientiam custodire in seipso, et alios idem docere. Pauperibus et peregrinis omnibusque indigentibus, propter nomen Domini, esse affabilis et misericors."

tocius petimus ordinari pontificem, quatenus, auctore Domino, regulariter nobis præesse valeat et prodesse, et nos sub ejus regimine salubriter militare possimus, quia integritas præsidentium salus est subditorum; et ubi est incolumitas obedientiæ, ibi sana est forma doctrinæ. Ut autem omnium nostrum vota in hanc electionem convenire noscatis, huic decreto canonico, promptissima voluntate, singuli manibus propriis roborantes subscripsimus.

Consecratio electi in Episcopum.

ROVIDEAT electus cum suis, quod mane diei dominica, parata sint et in promptu omnia sibi necessaria in consecratione, videlicet, caliga, sandalia, amictus, alba, cingulum, stola, manipulus, tunicella, dalmatica, planeta, et pluviale albi coloris, chirothecæ, annulus pontificalis, et alius annulus parvus, mitra, baculus pastoralis, duo bacilia, tobalia pro manibus tergendis, tobalia ad ponendum coram consecratore, tobalia et pecten ad pectinandum, mica panis ad tergendum manus et caput, duo brachia tela de cortina ad circumligandum caput in unctione, duo magni panes involuti duobus tobaliis, duæ magnæ phiala plenæ vino, et duo magna torticia ad offerendum, libri missalis et pontificalis, faldistorium et

1 Ducange says: "Pecten, inter ministeria sacra recensetur, quo scilicet sacerdotes ac clerici antequam in ecclesiam procederent, crines pecterent." And he cites several examples, proving that a comb was among the ordinary furniture of chapels. In the earlier pontificals there is no express mention of it, although it is clear that in Durand's time, the use of it was general; Rationale, lib. 4. cap.3: and Ducange quotes a will of a bishop in the 10th century, who, among other effects, specifies, "Pectinem eburneam unam."

VOL. III.

So in the old inventories we find them mentioned; thus, in that of S. Paul's, A. D. 1295 : "Tres pectines eburnei, spissi et magni, et tres tenues et usuales de ebore. Item, unum pecten eburneum pulchrum. Item, duo pectines eburnei sufficientes." Dugdale. S. Paul's, p. 206.

2 "Brachium, mensuræ species, cubitus." "Cortina, panni vel serici species, sic dicta, ut pallium, pro pallii materia." Ducange. Glossarium.

R

tapetum, quissini et bassini.

qui serviant electo de libro.

Sacerdotes in superpelliciis,

Incipit consecratio electi in episcopum, quæ est agenda die dominica, et non in alia festivitate, antequam missa celebretur.5

3 After the "Decretum," the Winchester and Bangor MSS. pass on to the order of consecration, omitting the rubric in the text, as to the necessaries to be provided. The first rubric of those books is as follows:

66

Incipit examinatio ordinandi episcopi, quæ est agenda die dominica, antequam missa celebretur." Pontif. Winton.

"Incipit examinatio ordinandi episcopi, quæ est agenda die dominica, antequam celebretur. [sic.] Ipse electus sacerdotalibus vestibus induatur præter casulam, et pro casula induatur capa. Et sic comprovinciales episcopi deducant eum per manus coram metropolitano examinandum: ipso metropolitano sedente in loco examinationis, dorso verso ad majus altare. Sedilia vero episcoporum coram metropolitano in modum coronæ, a dextris et a sinistris electi. Tunc dicat metropolitanus :

[ocr errors]

commencement, is similar to that of the Bangor Use: but it begins thus:

"Consecratio episcoporum semper agenda est die dominica, et examinatio et professio eorum ante missarum solemnia. Electus vero sacerdotalibus, etc." ut supra.

4 This limitation of the old English rubric, was in strict accordance with the custom of preceding ages. Thomassin says: "Concilium Tolet. iv. C. 18. præcipit ut metropolitanus in civitate metropolitana ordinetur: dies autem dominica tantum ab eodem concilio præscribitur.Abdicationis pænam videtur Leo M. intentare Ep. 89. c. 3. si quo alio tempore ordinentur episcopi, præterquam vesperascente sabbato, aut dilucescente dom. die." De benef. Part. 2. lib. 2. c. xij. ( Tom. 5. p. 63.) So, in later years, this was a rule generally agreed upon. Alcuin, in stating the fact, ex

66

Antiqua sanctorum, etc." Pon- plains the reason. Episcopi vero tif. Bangor.

As before stated, the Exeter MS. does not contain the "decretum," nor has it the rubric regarding the necessary preparations: its first rubric, after the

consecratio, qui est vicarius apostolorum, immo et Christi, fit in Dominica, quia in eodem die per donum Spiritus Sancti dignatus est illustrare corda apostolorum." De div. off. Hittorpius. p. 69.

« PoprzedniaDalej »