David in Regem, ut sis benedictus et constitutus rex in regno isto, super populum istum, quem Dominus et accedentes dixerunt, Vivat rex in æternum. 66 Quam sequatur oratio. "Christe, perunge hunc regem in regimen, unde unxisti sacerdotes, reges, et prophetas, ac martyres, qui per fidem vicerunt regna, et operati sunt justitiam, atque adepti sunt repromissiones. Tua sacratissima unctio super caput ejus defluat, atque ad interiora descendat, et cordis illius intima penetret, et promissionibus, quas adepti sunt victoriosissimi reges, gratia tua dignus efficiatur, quatenus et in præsenti sæculo feliciter regnet, et ad eorum consortium in cœlesti regno perveniat. Per. Alia. Deus electorum fortitudo, et humilium celsitudo, qui in primordio per effusionem diluvii crimina mundi castigare voluisti, et per columbam ramum olivæ portantem pacem terris redditam demonstrasti, iterumque Aaron famulum tuum per unctionem olei sacerdotem sanxisti, et postea per hujus unguenti infusionem ad regendum populum Israheliticum sacerdotes ac reges et prophetas præfecisti, vultumque ecclesiæ -." The MS. is here most unhappily imperfect: a folio having been torn out. See below, for the whole prayer, in Appendix No. 2. note 4, from the Leofric missal. The order in the later MSS. varies considerably, nor is it difficult to trace the alterations as they were introduced. The following is the Service as appointed for K. Henry I. which, generally, is the same also in the Winchester pontifical and the Dublin MS. with the exception that these last have the prayer "Prospice omnipotens Deus," after the unction of the hands. "Tunc demum ab ipso metropolitano unguantur sibi manus de oleo sanctificato: Unguantur manus istæ, etc. (Oremus. Prospice, omnipotens. Winchester and Dublin MSS.) Postea vero pectus et scapulæ, ambæque compages brachiorum ipsius unguantur de supradicto oleo, et de eodem crux fiat super caput ejus, et postea de chrismate, et dicantur sequentes orationes. Deus Dei filius Jesus. (Oremus. Deus, qui es justorum gloria. Hen. I.) Postea ab episcopis ensem recipiat." In the Cotton MS. Tiberius, B. viij. (which enables us to trace the prayer, "Prospice omnipotens," to the early part of the xj th century), and in the Bodl. MS. Rawl. C. 400, we have: "Tunc demum ab ipso metropolitano unguantur sibi manus de oleo sanctificato: Unguantur Deus tuus dedit tibi, ad regendum et gubernandum. Quod ipse præstare dignetur, qui cum Patre. Choro interim concinente antiphonam: Unxerunt Salomonem Sadoc sacerdos et Nathan propheta regem, et accedentes læti dixerunt, Vivat rex, vivat rex, vivat rex, in æternum. In tempore Paschali. Alleluia. Ps. Domine in virtute. Oratio. 31 Prospice, omnipotens Deus, serenis obtutibus hunc gloriosum regem .N. et sicut benedixisti Abraham, Isaac, et Jacob, sic illum largis benedictionibus spiritualis gratiæ cum omni plenitudine, tua potentia irrigare atque perfundere dignare. Tribue ei de rore cœli et de pinguedine terræ, abundantiam frumenti, vini, et olei, et omnium frugum opulentiam ex largitate divini mu manus istæ. etc. Oratio. Prospice, omnipotens Deus. Postea vero caput, pectus, et scapulæ, ambæque compages brachiorum ipsius unguantur a metropolitano, ita dicente: Unguatur caput istud, etc. Interim cantatur resp. Deum time. Post unctionem, oratio: Deus Dei filius Jesus. Alia. Deus, qui es justorum. Postea ab episcopis ensem recipiat." I must remark, that the rubrics in the order of Edward II. vary in some verbal omissions from the above. For example, it says simply, "Oratio," not prefixing" Post unctionem." The Cotton MS. Tiberius E. viij. is the same with MS. Tiberius, B. viij, except that it omits the prayers rum." The order for K. Edward II. with some unimportant variations, follows that of the text, as far as the anointing of the head. 66 31 The Sarum pontifical has "Respice," but, upon the authority of all the MSS. (the Exeter alone excepted) which have the prayer, viz. of Henry I. Edward II. and the Liber Regalis; of the Winchester pontifical; the Lansdown MS. 451; the Royal MS. 12. D. 3; and the Cotton, Tiberius B. viij; of the Bodl. MS. Rawl. c. 400, and the Dublin MS. I have introduced "Prospice" into the text. neris longa per tempora; ut illo regnante sit sanitas in patria, et pax inviolata sit in regno, et dignitas gloriosa regalis palatii maximo splendore regiæ potestatis oculis intuentium fulgeat, luce clarissima coruscare atque splendescere, quasi splendidissima fulgura maximo perfusa lumine videatur. Tribue ei, omnipotens Deus, ut sit fortissimus protector patriæ, et consolator ecclesiarum, ac cœnobiorum sanctorum maxima cum pietate regalis munificentiæ; atque ut sit fortissimus regum, triumphator hostium, ad opprimendas rebelles et paganas nationes. Sitque suis inimicis satis terribilis præ maxima fortitudine regalis potentiæ. Optimatibus quoque atque præcelsis proceribus atque fidelibus sui regni munificus, et amabilis, et pius; ut ab omnibus timeatur atque diligatur. Reges quoque de lumbis ejus per successiones temporum futurorum egrediantur regnum hoc regere totum, et post gloriosa tempora atque felicia præsentis vitæ, gaudia sempiterna in perpetua beatitudine habere mereatur. Per Domi num.33 Postea vero pectus, et scapula, ambæque compages brachiorum ipsius ungantur de supradicto oleo, et de eodem crux fiat super caput ejus, et postea de chrismate, metropolitano dicente: 34 Ungatur caput istud, pectus, scapulæ, et compages brachiorum de oleo sanctificato, unde uncti fuerunt 32 This sentence, "ecclesiarum munificentiæ," is erased in the Sarum pontifical, and restored from the text of the Liber Regalis. 33 Inunctio Regis." Marginal note. 34 After the word "chrismate," the Liber Regalis proceeds, as follows: "Et prævideatur a sacrista quod ampullæ tam de oleo quam de chrismate, quarum una deaurata est et in se continens sanctum chrisma, altera vero solum argentea et in se continens oleum sanc reges et prophetæ, et sicut Samuel unxit David in regem ut sis benedictus, et constitutus rex in regno isto, super populum istum quem Dominus Deus tuus dedit tibi ad regendum et gubernandum. Quod ipse præstare dignetur. Sequatur oratio, cum, Oremus. Deus, Dei Filius, Jesus Christus, Dominus noster, qui a Patre oleo exultationis unctus est præ participibus suis, ipse per præsentem sacri unguenti infusionem Spiritus Paracliti super caput tuum infundat bene dictionem, eandemque usque ad interiora cordis tui penetrare faciat, quatenus hoc visibili et tractabili dono invisibilia percipere, et temporali regno justis moderaminibus executo, æternaliter cum eo regnare merearis, qui solus sine peccato Rex regum vivit, et gloriatur cum Deo Patre, in unitate Spiritus Sancti, Deus, per omnia sæcula sæculorum. Amen. Deus, qui es justorum gloria, et misericordia peccatorum, qui misisti Filium tuum pretioso sanguine suo genus humanum redimere, qui conteris bella, et propugnator es in te sperantium, et sub cujus arbitrio omnium regnorum continetur potestas, te humiliter deprecamur, ut præsentem famulum tuum .N. in tua misericordia confidentem, in præsenti sede regali be tum, sint ad altare præparatæ. Rege igitur sic uncto, connectantur ansulæ aperturarum, propter unctionem ab abbate Westm. vel vicem ejus gerente: et dicantur a metropolitano vel episcopo sequentes orationes. 'Deus, Dei filius.' 'Deus, qui es."" This variation is (as before) introduced into the margin of the Sarum pontifical. The reader will observe that the benediction "Ungatur caput," etc. is omitted: nor is it in the order of K. Edward II. Hence it was doubtless introduced between the date of the Liber Regalis, and of the MS. from which our text is taken. ne dicas, eique propitius adesse digneris, ut qui tua expetit protectione defendi, omnibus sit hostibus fortior. Fac eum, Domine, beatum esse, et victorem de inimicis suis. Corona eum corona justitiæ et pietatis, ut ex toto corde et tota mente in te credens, tibi deserviat, sanctam tuam ecclesiam defendat et sublimet, populumque sibi commissum juste regat, nullis insidiantibus malis eum in injustitiam convertat. Accende, Domine, cor ejus ad amorem tuæ gratiæ per hoc unctionis oleum, unde unxisti sacerdotes, reges, et prophetas, quatenus diligens justitiam, per tramitem similiter justitiæ populum ducens, post peracta a te disposita in regali excellentia annorum curricula, pervenire ad æterna gaudia mereatur. Per. Post hæc 35 vero induatur sindonis colobio,36 capite 35 66 Post hæc induatur sindonis colobio, ad modum dalmaticæ formato, capite amictu operto propter unctionem. Qui amictus per septem dies continuos circa regium caput indesinenter permanebit. Octava vero die post dicti regis consecrationem, unus episcoporum, dicto rege in ecclesia sive capella sua præsente, missam de Trinitate celebrabit. Missaque finita, idem episcopus amictum præfatum auferet de capite regali, dictumque caput regium aqua calida cum omni diligentia lavabit: quo loto et exsiccato, crines regios reverenter componet: deinde circulum aureum capiti dicti regis imponet honorifice. Quem quidem circulum memoratus princeps, ob reverentiam suæ dealbationis, ipso die feret continue capite denudato. Hiis taliter peractis, a metropolitano vel episcopo benedicantur regalia ornamenta. Deus, rex regum.' etc." Lib. Regalis: and, in the margin of the Pontifical. An ancient pontifical of the church of Sens, the order of which is the vijth of those printed by Martene, has this rubric: "sciendum quod ejus camisia, propter sanctam unctionem debet comburi." De ant. ecc. rit. tom. 2. p. 227. 36❝Tunica absque manicis, vel certe cum manicis, sed brevioribus, et quæ ad cubitum vix pertinerent: ex Græco koλoßòs, curtus." Du Cange. Glossarium. He cites various authorities : among them, Isidore: "Colobium dictum, quia longum est, et sine manicis." Lib. 19. cap. 32. |