præesset nocti ; et stellas. Et | præsit píscibus maris, et vo pósuit eas in firmamento cœ- latílibus cœli, et béstiis, unili, ut lucérent super terram, versæque terræ, omníque et præessent diéi ac nocti, et réptili quod movétur in térdividerent lucem ac téne- râ. Et creávit Deus hóminem bras. Et vidit Deus quòd ad imáginem suam : ad imáesset bonum. Et factum est ginem Dei creávit illum : véspere et mane, dies quar-másculum et féminam creátus. Dixit étiam Deus : Pro- vit eos. Benedixitque illis dúcant aquæ réptile ánimæ Deus, et ait : Créscite, et mulviventis, et volátile super tiplicámini, et repléte terterram, sub firmamento co-ram, et subjícite eam; et doli. Creavitque Deus cete minámini píscibus mari set grándia, et omnem ánimam volatilibus cœli, et universis viventem atque motábilem, animántibus quæ moventur quam produxerant aquæ in super terram. Dixitque Deus: spécies suas, et omne volá- Ecce dedi vobis omnem hertile secundùm genus suum. bam afferentem semen super Et vidit Deus quòd esset bo- terram, et universa ligna num. Benedixitque eis, di- quæ habent in semetipsis secens: Créscite, et multipli- mentem géneris sui, ut sint cámíni, et repléte aquas vobis in escam, et cunctis maris; avesque multiplicen- animántibus terræ, omnítur super terram. Et factum que vólucri cœli, et universis est véspere et mane, dies quæ moventur in terrâ, et quintus. in quibus est ánima vivens, ut hábeant ad vescendum. Et factum est ita. Viditque erant valdè bona. Et factum Deus cuncta quæ fécerat; et est véspere et mane, dies sextus. Igitur perfecti sunt cœli et terra, et omnis ornátus eórum. Complevitque Deus die séptimo opus suum quod fécerat; et requiévit die séptimo ab universo ópere quod patrârat. Et benedíxit diei séptimo, et sanctificávit illum; quia in ipso cessáverat ab omni ópere R. Creávit Deus, 397. ventem in génere suo, ju- suo quod creávit Deus ut | sertor æternæ vitæ, étiam fáceret. B. Omnis caro, 397. Q Lectio iv. æternâ, nisi grátia liberáret, morte damnátus. R. Vocávit Angelus, 397. QUIS Lectio v. UISQUIS hujusmodi damnatiónem vel nímiam vel injustam putat, melíri pro fa UIA contemptus est fectò nescit quanta fúerit Deus jubens, qui creá-iníquitas in peccando, ubi verat, qui ad suam tanta erat non peccandi imaginem fécerat, qui céte- cílitas. Sicut enim Abrahæ ris animálibus præposúerat, non imméritò magna obequi in paradíso constitúerat, diéntia prædicátur, quia, ut qui rerum ómnium cópiam occideret filium, res difficilsalutisque præstiterat, qui lima est imperáta; ita in papræceptis nec plúribus, nec radíso tantò major inobegrándibus, nec difficilibus diéntia fuit, quantò id quod oneráverat; sed uno brevís- præceptum est, nullíus diffisimo atque levíssimo ad obe-cultátis fuit. Et sicut obediéntiæ salubritátem admi-diéntia secundi hóminis eò niculáverat, quo eam crea- prædicabilior est, quò factus túram cui libera sérvitus est obédiens usquè ad morexpedíret, se esse Dóminum tem; ita inobediéntia primi commonébat; justa damná- hóminis eò detestabílior, quò tio subsecúta est, talisque factus est inobédiens usquè damnátio, ut homo qui cus- ad mortem. Ubi enim magna todiendo mandátum, futúrus est inobediéntiæ pœna profúerat étiam carne spiritális, pósita, et res à Creatóre fáfíeret étiam mente carnális; cilis imperáta; quisnam saet qui suâ supérbiâ sibi pla- tis éxplicet, quantum malum cúerat, Dei justítiâ sibi do- sit non obedíre in re fácili, narétur; nec sic ut in suâ et tantæ potestatis império, esset omnímodâ potestáte, et tanto terrenti supplicio? sed à se ipse quoque dissén- B. Appáruit Isaac, 398. tiens, sub illo cui peccando consensit, prolibertáte quam concupívit, duram miseramque ágeret servitutem; mórtuus spíritu volens, et córpore moriturus invítus; de D Lectio vj. ENIQUE, ut breviter dicátur, in illíus peccáti pœnâ, quid inobediéntiæ, nisi inobedientia retribúta est? Nam quæ hóminis est ália miséria, nisi adversùs eum ( esse Christiáni; quasi tértiâ ipsum inobediéntia ejus ipsíus; ut quóniam nóluit quòd pótuit, quod non potest velit? In paradiso enim, etiamsi non ómnia póterat ante peccátum, quidquid tamen non poterat, non volébat; et ídeò póterat ómnia quæ volébat: nunc verò, sicut in ejus stirpe cognoscimus, et divína Scriptúra testátur: Homo vanitáti símilis factus est. Quis enim enúmeret quàm multa quæ non potest velit, dùm sibi ipsi, id est, voluntáti ejus, ipse ánimus ejus, eóque inférior caro ejus, non obtémperat? Ipso nam que invíto, et ánimus plerumquè turbátur, et caro dolet, et veterascit, et móritur. R. Vidit Jacob, 398. IN III. NOCTURNO. Léctio sancti Evangélii secundùm Matthæum. Lectio vij. Cap. 20. illo témpore, dixit Jesus discípulis suis parábolam : hanc Simile est regnum cœlórum hómini patrifamílias, qui éxiit primo mane conducere operários in víneam suam. Et réliqua. Homília sancti Augustíni, Epíscopi. Serm. 87. de verbis Evan. ANQUAM primâ horâ vocantur, qui recentes ab útero matris incipiunt T púeri, quasi sextâ juvenes, quasi nonâ vergentes in sénium, quasi undécimâ omnínò decrépiti; unum tamen vitæ æternæ denárium omnes acceptúri. Sed atténdite et intellígite, fratres mei, ne ídeò quisque dífferat veníre ad víneam, quia secúrus est; quóniam, quandocumquè vénerit, ipsum denárium acceptúrus est. Secúrus est quidèm quòd ipse denárius illi promittitur; sed dif. ferre non jubétur. R. Paterfamílias éxiit primo mane conducere operários in víneam suam; et circà horam tértiam vidit álios in foro otiósos, et dixit: Ite in vineam meam, et quod justum fúerit dabo vobis. y. Quid adhuc retardá tis? operámini opus vestrum, et Dóminus dabit vobis mercédem vestram in témpore suo.* Ite. Matth. 20. Ec. 51. Lectio viij. QUID ille datúrus sit, et quid factúrus sit, penès ipsum consilium est. Tu quandò vocáris, veni: merces enim cunctis æquális promittitur; sed de ipsâ horâ operandi magna quæstio est. Si illi enim, verbi grátiâ, qui vocáti sunt horâ sextâ, in hâc ætáte córporis constitúti, ubì juveniles anni fervent, sicut ipsa hora sexta fervet; si dícerent illi jóvenes vocáti, Expecta; audivimus enim in Evangélio, quia omnes unam mercédem acceptúri sunt; cùm senes facti fuérimus, horâ undécimâ veniémus, tantumdèm acceptúri; quarè ámpliùs laboratúri? responderétur eis, et dicerétur: Laboráre non vis, qui utrùm vivas usquè ad senectam nescis? Sextâ horâ vocáris, veni. R. Circa undécimam invénit álios stantes, et dicit illis: Quid hic statis totâ die otiósi? * Ite et vos in víneam meam. *. Non dissolvantur manus vestræ; erit enim merces óperi vestro. * Ite. Matth. 20. 2. Paral. 15. PATER Lectio ix. famílias tibi quidèm étiam undécimâ venienti denárium promísit; sed utrùm vivas usquè ad séptimam nemo tibi promísit. Non dico usquè ad undécimam, sed usquè ad sépti mam. Quarè ergò differs vocantem te, certus de mercéde, incertus de die? Vide ne fortè quod tibi ille datúrus est promittendo, tu tibi áuferas differendo. Si hoc rectè dicitur de infántibus, tanquàm ad horam primam pertinéntibus; si rectè dícitur de púeris, tanquàm ad horam tértiam pertinéntisi rectè dícitur de ju-| bus; vénibus, tanquàm in horæ sexta flagrantia constitútis, quantò magis rectè de decrépitis dicitur: Ecce jam hora undécimâ est, et adhuc stas, veníre piger es? R. Dicit dóminus víneæ procuratóri suo: Redde operáriis mercédem, incípiens à novíssimis. Primi murmurábant; at ille uni eórum dixit: * Non fácio tibi injúriam; volo huic novíssimo dare sicut et tibi. y. Ego miserébor cui volúero, et clemens ero in quem mihi placúerit. * Non fácio. Glória. Repetitur R. Dicit, usquè ad y. Matth. 20. Exod. 33. Ad Benedictus. Ant. 8. G. Amíce, nonnè ex denário convenisti mecum ? Tolle quod tuum est. Non licet mihi quod volo fácere? An óculus tuus nequam est, quia ego bonus suum? Matth. 20. Oratio. DRECES pópuli tui, quæsuPREC mus, Dómine, clementer exaudi; ut qui justè pro peccátis nostris affligimur, pro tui nóminis glóriâ misericórditer liberémur: Per. Ad Magníficat. Ant. 6. F. Erunt novíssimi primi, et primi novíssimi; multi enim sunt vocáti, pauci verò electi. Matth. 20. Oratio, ut suprà. Lectio j. I in paradíso voluptátis, ut operarétur et custodiret illum; præcepitque ei, dicens: Ex omni ligno paradísi cómede; de ligno autem sciéntiæ boni et mali ne có ad minus Deus: Non est bonum esse hóminem solum ; faciámus ei adjutórium símile sibi. Formátis ígitur Dóminus Deus de humo cunctis animántibus terræ ; et universis volatilibus cœli, dúxit ea ad Adam, ut vidéret quid vocáret ea; omne enim quod vocávit Adam ánimæ viventis, ipsum est nomen ejus. Appellavitque Adam nomínibus suis cuncta animántia, et universa volatília cœli, et omnes béstias terræ. FERIA SECUNDA. De libro Génesis. Cap. 2. STE sunt generatiónes cœli et terræ, quandò creáta sunt, in die quo fecit Dóminus Deus coe-medas; in quocumque enim lum et terram; et omne die coméderis ex eo, morte virgultum agri, ántequàm moriéris. Dixit quoque Dóorirétur in terrâ; omnemque herbam regiónis, priusquàm germináret: non énim plúe rat Dóminus Deus super terram, et homo non erat qui operarétur terram; sed fons ascendébat è terrâ, irrigans universam superfíciem terræ. Formávit ígitur Dóminus Deus hóminem de limo terræ, et inspirávit in fáciem ejus spiráculum vitæ, et factus est homo in ánimam viventem. Plantáverat autem Dóminus Deus paradísum voluptátis à princípio, in quo pósuit hóminem quem formáverat. Produxitque Dóminus Deus de humo omne lignum pulchrum visu, et ad vescendum suáve; lignum étiam vitæ in médio paradísi, lignumque sciéntiæ boni et mali. Et flúvius egrediebátur de loco volup-nem pro ea. Et ædificávit tátis ad irrigandum paradísum, qui indè dividitur in quátuor cápita. R. In principio, 397. R. Creávit Deus, 397. DÆ verò non inveniebá Atur adjutor símilis ejus. Immisit ergò Dóminus Deus sopórem in Adam; cùmque obdormisset, tulit unam de costis ejus, et replévit car Dóminus Deus costam, quam túlerat de Adam, in mulierem; et addúxit eam ad Adam. Dixitque Adam : Hoc nunc os ex óssibus meis, et TULIT ergo Dóminus Deus caro de carne meâ ; hæc vohóminem, et pósuit eum | cábitur Virágo, quóniam de |