Haeretico.

ci in plures Ecclesias lacerant: quae juxta Apocalypsim Joannis, synagogae magis diaboli appellandae sunt, quam rum EcclesiChristi conciliabula.

ae sunt syna

gogae diabo

4. CHRYSOSTOMUS homil. I. in I. Cor.: Ecclesiam ii. Dei appellat Apostolus, ut ostendat in unum eam redigi oportere. Nam si Dei est, una est, non Corinthi solum, Ecclesia si sed universi orbis. Nam Ecclesiae nomen non separatio- est. nem, sed unionem et consonantiam significat.

nimium

Dei est, una

ubi sit vera

Ecclesia.

5. CYPRIANUS in tract. de simpl. Prael. seu d. unit. Eccl. Videns inimicus idola derelicta, et per credentium populum sedes suas ac templa deserta, excogitavit novam fraudem, ut sub ipso Christiani nominis titulo fallat incautos. Haereses invenit et schismata, quibus subverteret fidem, veritatem corrumperet, scinderet unitatem. Rapit de ipsa Ecclesia homines, et dum sibi appropinquasse jam lumini, atque evasisse saeculi noctem videntur, alias nescientibus tenebras rursus infundit etc. Hoc eo fit, fratres dilectissimi, dum ad veritatis originem non reditur, nec caput quaeritur, nec magistri caelestis doctrina servatur. Quae si quis consideret et examinet, trac- Facilis ratio tatu longo atque argumentis opus non est. Probatio est dijudicandi, ad fidem facilis compendio veritatis. Loquitur Dominus ad fides et vera Petrum Ego tibi dico, inquit, quia tu es Petrus, et su- Matt. 16, 18. per istam petram aedificabo Ecclesiam meam, et portae inferorum non vincent eam. Tibi dabo claves regni caelorum: et quae ligaveris super terram, erunt ligata et in caelis et quaecunque solveris super terram, erunt soluta et in caelis. Et eidem post resurrectionem suam dicit: Pasce oves meas. Super illum unum aedificat Ecclesiam suam, et Joan. 21, 17. illi pascendas mandat oves suas. Et quamvis Apostolis omnibus post resurrectionem suam parem potestatem tribuat et dicat: Sicut misit me pater, et ego mitto vos: Joann. 20,22. accipite Spiritum sanctum: Si cui remiseritis peccata, re- et princeps mittentur illi si cui tenueritis, tenebuntur tamen ut u- Apostolorum nitatem manifestaret, unam cathedram constituit, et unita- în Apostolatis ejusdem originem ab uno incipientem sua auctoritate dis-tu pares fueposuit. Hoc erant utique et ceteri Apostoli, quod fuit Petrus, pari consortio praediti et honoris et potestatis, sed exordium ab unitate proficiscitur. Primatus Petro datur, ut una Christi Ecclesia et cathedra una monstretur : et pastores sunt omnes, sed grex unus ostenditur, qui abi Apostolis omnibus unanimi consensione pascatur. Quam unam Ecclesiam etiam in Cantico Canticorum Spiritus sanctus ex persona Domini designat, et dicit: Una est columba mea etc. at supra B. 1.

Petrus caput

licet omnes

Cant. 6, 6.

Haereses or

tae ex summi

Christi vica

rii contemp. tu.

ci Ecclesiae

Ecclesia.

IDEM L. I. epist. 3. ad Cornel.: Neque enim aliunde Pontificis et haereses obortae sunt, aut nata sunt schismata, quam inde quod sacerdoti Dei non obtemperatur: nec unus in Ecclesia ad tempus sacerdos et ad tempus judex vice Christi cogitatur, cui si secundum magisteria divina obtemperaret fraternitas universa, nemo adversum sacerdotum collegium quicquam moveret : nemo post divinum judicium, post populi suffragium, post coëpiscoporum consensum judicem se jam non Episcopi, sed Dei faceret: nemo discidio unitatis Christi Ecclesiam scinderet, nemo sibi placens ac tumens seorsum foris haeresim novam conderet. ICur Haereti- bidem Christi adversarius et Ecclesiae ejus inimicus ad hoc praepositum Ecclesiae praepositum sua infestatione persequitur, ut gupotissimum oppugnent. bernatore sublato, atrocius atque violentius circa Ecclesiae A edificata naufragia grassetur. Et paulo post: Petrus tamen super Joann. 6. Ec- quem aedificata ab eodem Domino fuerat Ecclesia, unus quam a Chri- pro omnibus loquens, et Ecclesiae voce respondens, ait: Domine, ad quem ibimus? Verbum vitae aeternae habes: et nos credimus et cognovimus, quoniam tu es filius Dei vivi: significans scilicet et ostendens eos, qui a Christo recesserint, culpa sua perire: Ecclesiam tamen, quae in Christum credat, et quae semel id, quod cognoverit teneat, nunquam omnino ab eo discedere, et eos esse EcRomanaeEc- clesiam, qui in domo DEI permanent. Et multis intermatus et in jectis: Post ista adhuc insuper pseudoepiscopo sibi ab haefide constan- reticis constituto, navigare audent, et ad Petri cathedram atque ad Ecclesiam principalem, unde unitas sacerdotalis exorta est, a schismaticis et prophanis literas ferre, nec cogitare eos esse Romanos, (quorum fides, Apostolo praedicante, laudata est), ad quos perfidia habere non possit

clesia nun

sto recedit.

clesiae pri

tia.

Rom. 1, 6.

accessum.

7. IDEM L. IV. epist. 9. ad Florent. siv. Pupian. : Nec haec jacto, sed dolens profero, cum te judicem Dei constituas et Christi, qui dicit ad Apostolos, ac per hoc ad omnes praepositos, qui Apostolis vicaria ordinatione Luc, 10, 16. succedunt: Qui audit vos, me audit: et qui me audit, audit eum, qui me misit. Et qui rejicit vos, me rejicit, et Haereses ex eum, qui me misit. Inde enim schismata et haereses oborsummiSacer- tae sunt, et oriuntur, dum Episcopus, qui unus est, et temptu ori Ecclesiae praeest, superba quorundam praesumptione contemnitur, et homo dignatione Dei honoratus, indignus hominibus judicatur. Et paulo post: Dominus quoque in Evangelio, cum eum loquentem discipuli derelinquerent, conversus ad duodecim, dixit: Numquid et vos vultis ire? Joan. 6, 69 Respondit ei Petrus, dicens: Domine, ad quem imus? ver

dotis con

untur.

bum vitae aeternae habes: et nos credimus et cognovimus, quoniam tu es filius Dei vivi. Loquitur illic Petras, su

aedificataEc

scopo non

clesia non

Sacerdotum

um glutino

clesia.

per quem aedificata fuerat Ecclesia, Ecclesiae nomine, do- SuperPetrum cens et ostendens, quia etsi contumax ac superba obaudire clesia. nolentium multitudo discedat, Ecclesia tamen a Christo non recedit et illi sunt Ecclesia, plebs sacerdoti adunata, et : pastori suo grex adhaerens. Unde scire debes Episcopum Qui cum Epiin Ecclesia esse, et Ecclesiam in Episcopo: et si qui sunt, in Eccum Episcopo non sint, in Ecclesia non esse: et frustra sunt. sibi blandiri eos, qui pacem cum sacerdotibus Dei non habentes obrepunt, et latenter apud quosdam communicare se credunt: quando Ecclesia, quae Catholica una est, sibi invicem scissa non sit, neque divisa, sed sit utique connexa, et co- cohaerentihaerentium sibi invicem sacerdotum glutino copulata. copulataEc8. IRENAEUS L. III adv. haeres. cap. 3.: Ad hanc Ecclesiam romanam propter potentiorem principalitatem, siae princi. necesse est omnem convenire Ecclesiam, hoc est, eos, qui patus." sunt undique fideles, in qua semper ab his, qui sunt undique, conservata est ea, quae est ab Apostolis traditio. 9. HIERONYMUS ad Damas. epist. 57. Ego nullum Hieronymus primum, nisi Christum sequens, beatitudini tuae, id est, tifici adhaecathedrae Petri, communione consocior: super illam pe- 18. Exod. 12, tram aedificatam Ecclesiam scio. Quicunque extra hanc 18. sq. Extra domum agnum comederit, prophanus est. Si quis in arca Ecclesiam Noë non fuerit, peribit regnante diluvio. Quicunque tecum est salus. non colligit, spargit: hoc est, qui Christi non est, Antichristi est.

10. ITEM ad eund. Damas. epist. 58. Ego interim clamito, si quis cathedrae Petri jungitur, meus est.

Rom. Eccle

romano Pon

ret Matth.16,

3. sq. Gen. 7,

Rom. non

et in
Psal. 16, 5.

11. LEO M. epist. 89. ad Episc. Vien. provinc.: Divinae cultum religionis, quem in omnes gentes omnesque nationes, Dei voluit gratia coruscare, ita Dominus noster Jesus Christus humani generis Salvator instituit, ut veritas, quae antea legis et Prophetarum praeconio continebatur, per Apostolicam tubam in salutem universitatis exiret, sicut scriptum est: In omnem terram exivit sonus eorum, fines orbis terrae verba eorum. Sed hujus muneris sacramentum ita Dominus ad omnium Apostolorum officium pertinere voluit, ut in beatissimo Petro, Apostolorum om- sto caput Ecnium summo, principaliter collocaret, ut ab ipso quasi clesiae conquodam capite, dona sua velut in corpus omne diffunderet, ut exortem se mysterii intelligeret esse divini, qui ausus fuisset a Petri soliditate recedere. Hunc enim in consortium individuae unitatis assumptum, id, quod ipse erat, voluit nominari, dicendo: Tu es Petrus, et super

Petrus a Chri

stitutus est.

Matth. 16, 18. hanc petram aedificabo Ecclesiam meam: at aeterni aedificatio templi, mirabili munere gratiae Dei in Petri soliditate consisteret, hac Ecclesiam suam firmitate corroborans:, ut illam nec humana temeritas posset appetere, nec portae Petri prae contra illam inferi praevalerent. Cui Petro, cum prae ccteris Apostolis privi- ceteris solvendi et ligandi tradita sit potestas, pascenda16, 16. sq. Jo. rum tamen ovium cura specialius mandata est. Cui quisanat quis principatum aestimat denegandum, illius quidem nullo tri detrahen- modo potest minuere dignitatem, sed inflatus spiritu superdemergant. biae suae, semetipsum in inferna demergit.

legium. Matt.

an.21,17. Prin

tes, quo se

mus est, tem

Ecclesia do- 1. C. AUGUSTINUS in Enchirid. ad Laur. cap. 56.: plum et civi- Rectus confessionis ordo poscebat, ut Trinitati subjungetatis. retur Ecclesia, tanquam habitatori domus sua, et Deo templum suum, et conditori civitas sua.

tas S. Trini

Ecclesia quo

2. IDEM in psalm. 85. super verba, custodi animodo sancta. mam meam, quoniam sanctus sum: Audeat et corpus Christi, audeat et unus ille homo clamans a finibus terrae, cum capite suo et sub capite suo dicere, sanctus sum. Accepit enim gratiam sanctitatis, gratiam baptismi et remissionis peccatorum. Dicat et unusquisque fidelium, sanctus sum. Non est ista superbia elati, sed confessio non ingrati. Dic Deo tuo, sanctus sum, quia sanctificasti me. Si enim Christiani omnes et fideles et baptizati in illo, ipsum induerunt, sicut Apostolus dicit: Quotquot in Christo baptizati estis, Christum induistis: si membra sunt facti corporis ejus, et dicunt se sanctos non esse, capiti ipsi faciunt injuriam, cujus membra sancta sunt.

Rom. 6, 5.

terris secum

lium et Spi

5. BERNARDUS serm. 3. in vig. nat. Dom.: Hodie Exod. 16, 6. scietis, quia veniet Dominus. Verba haec quidem suo loco et tempore in scriptura posita sunt, sed non incongrue illa Ecclesia in vigiliae Dominicae nativitatis Ecclesia mater aptavit. Echabet consi- clesia, inquam, illa, quae secum habet consilium et Spiriritum sponsi. tum sponsi et Dei sui, cui dilectus inter ubera commoratur, ipsam cordis sui sedem principaliter possidens et conservans. Nimirum ipsa est, quae vulneravit cor ejus, et in ipsam abyssum secretorum Dei, oculum contemplationis immersit, ut et illi in suo, et sibi in ejus corde, perennem faciat mansionem.

Cant. 1, 12.

Cant. 4, 9.

Ecclesiae Ca

tum Deo ac

Sacrificium 4. GREGORIUS L. 35. Moral. cap. 6. Sola Eccletholicae tan- sia Catholica est, per quam sacrificium Dominus libenter ceptum. accipiat, sola, quae pro errantibus fiducialiter intercedat. Unde etiam de agni hostia Dominus praecepit, dicens: In Exod. 12, 46. una domo comedetur, nec efferetis de carnibus ejus foras. In una namque domo agnus comeditur: quia in una Catholica Ecclesia vera hostia redemptoris immolatur. De cujus

fructuoso tan

sia peragitur.

carnibus divina lex efferri foras prohibet: quia dari sanc- Opus bonum tum canibus vetat. Sola est, in qua opus bonum fructuo- tum inEcclese peragitur, unde et mercedem denarii non, nisi qui intra vineam laboraverant, acceperunt. Sola est, quae intra se positos valida caritatis compage custodit. Unde et aqua diluvii arcam quidem ad sublimiora sustulit, omnes Gen. 7, 17. autem, quos extra arcam invenit, exstinxit. Sola est, in qua superna mysteria veraciter contemplemur. Unde et ad Moysen Dominus dicit: Est locus apud me, et stabis supra petram. Et paulo post: Tollam manum meam, et videbis posteriora mea. Quia enim ex sola catholica Eccle- Veritas ex sia veritas conspicitur, apud se esse locum Dominus per- Ecclesia conhibet, de quo videatur.

Exod. 53, 21.

sola Cathol.

spicitur.

Spiritus sane

5. IRENAEUS L. 3. adv. haeres. c. 40. In Ecclesia posuit Deus Apostolos, Prophetas, Doctores, et universam reliquam operationem spiritus: cujus non sunt participes omnes, qui non concurrunt ad Ecclesiam. Ubi Ec- In Ecclesia clesia, ibi et spiritus: et ubi spiritus Dei, illic Ecclesia et tus et veritas. omnis gratia: Spiritus autem veritas. Quapropter qui non participant eum, neque a mamillis matris nutriuntur in vitam, neque percipiunt de corpore Christi procedentem nitidissimum fontem: sed effodiunt sibi lacus detritos de Hiere. 2, 13. fossis terrenis, et de coeno putridam bibunt aquam, effugientes fidem Ecclesiae, ne traducantur, rejicientes vero Spiritum, ut non erudiantur. Alienati vero a veritate, digne in omni volutantur errore etc.

19.

Ecclesia faci. le videri po.

Matth. 5, 14.

1. D. AUGUSTINUS epist 170. ad Sepherin. consang. suum: Perspicis, quam sit dolendum, ut, qui secundum carnem fratres sumus, in Christi corpore non una societate vivamus: praesertim quia facile tibi est, attendere test. et videre civitatem supra montem constitutam, de qua Do- Catholica cur minus ait in Evangelio, quod abscondi non possit. Ipsa licet ignoraro est enim Ecclesia Catholica: Unde xa graece appella- Ecclesiam. tur, quod per totum orbem terrarum diffunditur. Hanc ignorare nulli licet, ideo secundum verbum Domini nostri Jesu Christi, abscondi non potest.

:

dicatur. Nulli

ut Christus,

sia demon

2. IDEM in epist. 166. ad Donatist. In scripturis In scripturis didicimus Christum, in scripturis didicimus Ecclesiam. ita et EccleHas scripturas communiter habemus: quare non in eis et stratur. Christum et Ecclesiam communiter retinemus? Nos ubi agnovimus eum, de quo dicit Apostolus: Abrahae dictae sunt promissiones et semini ejus: non dicit, et seminibus tan- Galat. 5, 16. quam in multis, sed tanquam in uno, et semini tuo, quod est Christus: ibi agnovimus Ecclesiam, de qua dicit Deus ad Abraham: In semine tuo benedicentur omnes gentes.

Gen. 22. 18.