facta Christi ris relicta. sanctam iconam Domini salvatoris eidem demonstrantes, annunciaverunt cuncta, quae in ea exercuerant: et qualiter ab ictu lanceae sanguis et aqua emanavit ex latere ipsius, nec non et de mirabilibus ab ea ostensis ipsi retulerunt per ordinem. Ille vero interrogabat, qualiter icona ipsa ab eis fuisset reperta, et si ab aliquo eam accepissent. At illi retulerunt ei, quod quidam Christicola per oblivionem in cellula synagogae proxima dimisisset eandem iconam, dum se ad alium locum transferret hospitandi gratia. Qui statim jubetur inquiri: et repertus, in praesentia Domini Metropolitani statuitur. Cumque ab eo studiosissime fuisset interrogatus, quomodo icona apud se devenisset, vel A Nicodemo a quo tam mirabiliter posita esset, respondit, dicens, quod imago, poste. Nicodemus, qui ad JESUM nocte venerat, propriis mani- Joann. 5, 2. bus eam composuisset, et moriens Gamalieli tradidisset. Act. 22, 3. Gamaliel autem doctoris gentium Pauli magister, cum diem sibi cerneret adesse extremum, Jacobo cam reliquit, et Jacobus Symeoni, et Symeon Zachaco, et sic per successiones temporum in Hierosolyma perduravit, usquequo subversio illius urbis patrata est quadragesimo et tertio anno post ascensionem Domini salvatoris ad caelos. Sed biennio antequam Titus et Vespasianus eandem subverterent urbem, admoniti sunt a Spiritu sancto fideles, atque discipuli CHRISTI, ut, relicta urbe, ad regnum se transferrent Agrippae regis, quia ipse tunc Agrippa Romanis foederatus erat. Qui egressi ab urbe, omnia, quae ad cultum nostrae religionis vel fidei pertinere videbantur, secum auferentes, in has regiones se transtulerunt. Quo tempore etiam icona cum caeteris rebus ecclesiasticis deportata, usque hodie in Syria permansit, quam ego ipse a parentibus ex hac luce migrantibus mihi traditam, jure haereditario usque nunc possedi. Hacc certa et manifesta ratio est de icona sancta Domini salvatoris, qualiter de Judaea in Syriae partes devenit. qui imagines ne adorentur, reprehendi 4. GREGORIUS L. IX. epist., ep. 9. ad Seren. Massil. episc.: Perlatum ad nos fuerat, quod inconsidera-Episcopus, to zelo succensus, sanctorum imagines sub hac quasi ex-sanctorum, cusatione, ne adorari debuissent, confregeris. Et quidem confregerat, quia eas adorari vetuisses, omnino laudavimus, fregisse tur. vero reprehendimus. Dic frater, a quo factum sacerdote aliquando auditum est, quod fecisti? Si non aliud, vel illud te non debuit revocare, ne despectis aliis fratribus, solum te sanctum et esse crederes sapientem? Aliud est enim, picturam adorare: aliud, per picturae historiam, quid sit adorandum, addiscere. Nam quod legentibus tarum libri. Pictura idio- scriptura, hoc idiotis praestat pictura cernentibus, quia in ipsa etiam ignorantes vident, quod sequi debeant, in ipsa legunt, qui literas nesciunt. Unde et praecipue gentibus pro lectione pictura est. Quod magnopere a te, qui Imagines non inter gentes habitas, attendi debuerat, ne, dum recto zelo siis proposi- incaute succenderis, ferocibus animis scandalum generares. randum scili. Frangi vero non debuit, quod non ad adorandum in Eccet latriae clesiis, sed ad instruendas solummodo mentes fuit nesci sunt in Eccle tae ad ado cultu. votionem ex entium collocatum. Et quia in locis venerabilibus sanctorum depingi historias non sine ratione vetustas admisit, si zelum discretione condiisses, sine dubio et ea, quae intendebas salubriter obtinere, et collectum gregem non dispergere, sed potius dispersum poteras congregare: ut pastoris in te meritum nomen excelleret, non culpa dispersoris incumberet. 7. ET L. VII. indict. 2. epist. 53. ad Secundin. : Imagines, quas tibi dirigendas per Dulcidum diaconum roImagines de- gasti, misimus. Unde valde nobis tua postulatio placuit, citant, quia illum toto corde, tota intentione diligis, cujus imaginem prae oculis habere desideras. Ab re non facimus, si per visibilia invisibilia demonstramus. Sic homo, qui alium ardenter videre desiderat, aut sponsam amans videre conatur, si contigerit eam ad balneum, aut ad Ecclesiam ire, statim per viam incedenti se praeparat, ut de visione ejus hilaris recedat. Scio quidem, quod imaginem salvatoris nostri non ideo petis, ut quasi DEUM colas, sed ob recordationem filii DEI in ejus amore recalescas, cujus te Ante imagi. imaginem videre consideras. Et nos quidem non quasi annem non qua- te divinitatem ante illam prosternimur, sed illum adoranitatem pro- mus, quem per imaginem aut natum, aut passum, sed et sternimur. in throno sedentem recordamur. Et dum nobis ipsa pictura quasi scriptura ad memoriam filium Dei reducit, animum nostrum aut de resurrectione laetificat, aut de passione deTransmittit mulcet. Ideoque direximus tibi surtarias duas, imaginem Gregorjus i. magChri- DEI salvatoris, et sanctae Dei genitricis Mariae, beatonis, Petri et rumque Apostolorum Petri et Pauli continentes, per suPauli. pradictum filium nostrum, et unam crucem, clavim etiam si ante divi sti B. Virgi pro benedictione a sanctissimo corpore Petri Apostolorum principis, ut per ipsum a maligno sis defensus, per cujus signum munitum te esse credis: et ex eo te protegat, qui juvenilia semper suggerit recordari: ut in bonis actibus perseverans, alios in ejus amore accendas, propter quem te fecisti haberi, ut vitae hujus mala quaeque inimicus suggerit retroacta mentis proventibus quasi facilius inardescas, pro cujus amore vitam etiam velis finire. Ipse quoque te protegat usque in finem, qui cunctum mundum dignatus est redimere JESUS CHRISTUS. imaginum 8. IBIDEM ep. 109. ad Seren. Massil. episc.: Indico dudum ad nos pervenisse, quod fraternitas vestra quosdam imaginum adoratores, aspiciens, easdem Ecclesiae imagines confregit atque projecit. Et quidem zelum vos, ne Reprehendit quid manu factum adorari possit, habuisse laudamus: confractosed frangere easdem imagines non debuisse judicavimus. Id-rem circo enim pictura in Ecclesiis adhibetur, ut hi, qui lite- in Ecclesiis ras nesciunt, saltem in parietibus videndo 'legant, quae legere in codicibus non valent. 9. DAMASCENUS L. IV. orth. fid. cap. 17. ut supr. hac quaest. A. Picturae cur adhibeantur. refert Nicep. Matth. 9, 20. Luc. 8, 43. vangelio 10. EUSEBIUS Caes. L. VII. hist. Eccl. cap. 14.: Quoniam in hujus civitatis (Caesareae Philippi, quam Paneadem vocant) mentionem incidi, operae pretium arbi- Haec eadem tror, historiam hoc loco citare, quae digna plane videtur, 16. hist. ecquam memoriae ad posteritatem commendemus. Mulierem cles. c. 15.. illam sanguinis profluvio afflictatam, quam sanctorum Marc. 5, 25. Evan geliorum testimonio a servatore nostro morbi remedium invenisse cognovimus, ex ea civitate oriundam, illiusque domum ibi ostendi, et admirabilia quaedam servatoris in eam beneficii monumenta et quasi trophaea ad hoc tempus durare memorant. Pro foribus enim domus illius, aeneam mulieris effigiem genibus flexis, et manibus instar supplicantis, in anteriorem partem extensis, super editum lapi- Mulier in Edem collocatam huic è regione viri erectam imaginem, ex commendatacadem materia conflatam, vestitu ad talos demisso decen- a Christo, e jus imaginem ter ornatam, et manum mulieri porrigentem, ad cujus pe- erexit, des in ipsa basi peregrinam quandam et inusitatam herbae speciem enasci: quam quidem, ubi ad aenei vestitus fim- Miraculum. briam excreverit, morbis cujusque generis medicandi vim Eusebius et facultatem habere. Hanc statuam, effigiem JESU exprimere dicunt: quam ad nostram usque aetatem manentem, conspexit. ipsi ad eam civitatem profecti, oculis cernebamus. Nec Imagines Peplane mirum, eos, qui ex gentilibus prognati, a servatore, dum inter homines vivebat, beneficiis affecti fuissent, ista effecisse, cum et nos Petri et Paul Apostolorum, et Christi etiam ipsius, imagines in picturis colorum varietate expressas, conservatasque aspeximus. cam imaginem oculis tri et Pauli. 11. SOZOMENUS hist. Eccl. L. V. cap. 20. Illud porro dicetur a me, quod etiam regnante Juliano accidit: quod quidem, ut CHRISTI potentiam plane indicat, ita Julianus apoiram divinam adversus imperatorem accensam evidenter illam Christi ostendit. Cum certior factus esset Caesareae Philippi (est deturbavit. stata statuam mago de cae ea quidem urbs Phoenicea, quam Paneadem vocant) praeclaram esse CHRISTI statuam, quam mulier, quae sanguinis profluvio laborabat, cum esset morbo liberata, ibi colApostatae - locaverat, eam deturbavit, suamque in ejus loco posuit. lo facta est. Quo facto, ignis violentus de caelo delapsus, statuam illam circiter pectus persecuit, caputque una cum collo in terram dejecit, atque in faciem humi ea in parte defixit, quae fuerat a pectore divulsa. Ex quo quidem tempore Fragmenta ad hodiernum diem atra tanquam fulminis ictu ambusta Christi in Ec- manet. Id temporis igitur Gentiles statuam CHRISTI tanclesia custo- ta cum violentia trahebant, ut eam confringerent; at Chri imaginis dita. stiani postea ejus fragmenta cum collegissent, in Ecclesia posuerunt, ubi etiam adhuc custoditur. Ex basi, supra quam haec statua locata erat, herba quaedam, uti narrat Eusebius, quae morbis cujusque generis mederi solet, eEusebius ut nascebatur: quae quidem cujus generis esset, nemo nostrorum medicorum, qui vel scientia valebant medendi, vel experientia, omnino novit. - supra. supra memi nus. 12. NICEPHORUS Callist. L. II. hist. Eccl. cap. 7.: De hac imagi. Postquam Angarus scripto suo persuadere CHRISTO, quod ne Edessena voluisset (ut scilicet ad se veniret, ipsumque, quo jam nit Damasce- dudum affligebatur, inveterato morbo liberaret) non potuit, desperato JESU propter responsum acceptum adventu, quid caperet consilii incertus, eo tamen, quo in CHRISTUM tenebatur desiderio, perculsus, pictorem eximium ad eum misit, eique, ut diligenter et accurate faciem ejus in pictura effingeret, imaginemque pro desiderato illo sibi afferret, imperavit. Et ille quidem venit, atque in loco sublimiori stans, pingere Christi vultum, ut decebat, conabatur. Quum vero coeptum opus non succederet, (divinus quippe splendor et gratia in vultu ejus coruscans, impedimento erat re ea cognita salvator texAlii eum A- tum lineum petit, in eoque prius loto faciem suam expriAbgarum no- mit, et ad Angarum mittit. Dicitur quoque Persarum rex manu ingenioque promptum pictorem misisse, et per hunc ferventi fidei desiderio, simul et ipsius CHRISTI, et quae eum divino modo genuit, matris, quam celerrime imaginem depictam accepisse. Atque haec quidem ex tabulariis et archivis civitatis Edessae, quae tum regia administrabatur potestate, sunt desumpta. Fuerant enim in publica librorum monumenta relata. Et libri de Angari rebus conscripti hacc quoque complectebantur, ex Syrorum lingua translata. bagarum, alii minant. Lucas primus pinxit imagi 13. ET ejusdem L. c. 45.: Fertur Lucas quoque prines Christi, mus, CHRISTI, et quae eum ita, ut DEUM decebat, geB. Virginis, nuit, matris, atque item principum Apostolorum effigiem rum. et Pauli, a S. pingendi arte adumbrasse, unde in omnem deinde habita- et principum bilem orbem tam venerandum et pretiosum opus est illatum. Apostolo14. IDEM Niceph. L. VI. c. 16. Sanctorum Apostolorum Petri et Pauli, ipsiusque adeo CHRISTI, et quae Christi, B. Imagines eum supra naturae captum mirifice genuit, virginis matris, Mariae, Petri coloribus adumbratas imagines plurimas ad hunc usque Luca depic-" diem conservatas esse novimus. Ac Lucas quidem Apostolus ipsas accurate, opus id exorsus, manibus suis depinxit: deinde vero ex veteribus alii quoque viri, pro eo atque par erat, veluti servatores suos in signis et picturis servantes, idem fecere. tae. 15. NICETAS Choniat. L. V. de reb. gest. Manuel. Comnen. imperat.: Pannoniis superatis, imperator tanta victoria laetus et exsultans, DEO gratiis actis, statim rei bene gestae nuntios in urbem mittit: ac post dies aliquot et ipse Constantinopolim ingressus, triumphum ducit ab Orientali porta, quae ad arcem patet, eumque ob insignem et incruentam victoriam quam splendidissime et magnificentissime adornat. Expansae sunt omnes purpureae et auratae vestes: et cives alii aliunde ad pompam illam confluentes instar torrentis ex monte decurrentis, fora, aedes, templa, officinas, et loca omnia urbis amplissimae deseruerunt. Sunt et captivi in triumpho ducti. Platea illa utrinque suggesta habuit ad binas et ternas contignationes educta, tecta quoque omnia spectatoribus referta fuerunt. Imperatorem quadrigae argenteae auratae cum equis nive candidioribus praecedebant: quibus imposita erat imago invictae adjutricis et insuperabilis commilitonis Imago B. virmatris Dei. Eum currum imperatoris propinqui atque a- ådjutricis, in mici, senatus, viri magistratibus et dignitatibus insignes,phali constipone sequebantur. Deinde ipse imperator prodiit equo fe- luta. roci insidens, vir inclytus et maximus, ornamentis illustribus insignis. ginis invictae curru trium ante imagi nis lacrimas frustra. IDEM Nicetas de imperio Joann. Comn.: Illud insig- Imperator nem ejus pietatem testatur: Cum romanae phalanges urgen- nem B. virgi tibus hostibus et audacius se inferentibus laborarent, i- fundit non maginem Dei genitricis cum gemitu et miserabilibus gestibus intuens, lacrimas bellicis sudoribus calidiores fundebat, neque id frusra. Statim enim caelesti robore armatus, Scythicam aciem profligat: quemadmodum olim Moy-sq. ses extensione manuum Amalechiticas turmas dissipavit. Exod. 17, 11. rinensis Ico JONAS Aurelianensis episcopus, scripsit libros tres, imperante Ludovico, de cultu imaginum adversus Clan-ClaudiusTau. dium Taurinen. episcopum, discipulum Felicis episcopi Ur- noclasta ab gelitanensis, in Concilio Francofordiensi, sub Adriano pri- nens. confu Jona Aurelia tatur. |