simulate intrare: Aut si jam talis intravit, caveat in eadem simulatione persistere, ut veraciter coalescat arbori vitae.

super omnes

vulsos.

2. AUGUSTINUS epist. 152. ad Donatist. Quisquis IraDei manet ergo ab hac Catholica Ecclesia fuerit separatus, quantum- ab Ecclesia alibet laudabiliter se vivere existimet, hoc solo scelere, quod a CHRISTI unitate disjunctus est, non habebit vitam, sed ira Dei manet super eum.

si etiam eccle

communice

3. IDEM d. unit. Eu. c. 4.: Quicunque de ipso ca- Non sufficit pite scripturis sanctis consentiunt, et unitati Ecclesiae non deChristo rec communicant, non sunt in Ecclesia, quia de CHRISTI te sentire, nicorpore, quod est Ecclesia, ab ipsius CHRISTI testifica- siae unitati tione dissentiunt. Et paulo post : Quicunque credunt qui- mus. dem, quod CHRISTUS JESUS, ita ut dictum est, in carne venerit, et eadem in carne in " qua natus et passus est, resurrexerit, et sit ipse filius Dei, Deus apud Deum etc., sed tamen ab ejus corpore, quod est Ecclesia, ita dissentiunt, ut eorum communio non sit cum toto quacunque diffunditur, sed in aliqua parte separata inveniatur, manifestum est, eos non esse in Catholica Ecclesia.

nam

4.

Extra eccle

ET c. 16. e. l.: Ad ipsam salutem ac vitam aeter- siam nulla sanemo pervenit, nisi qui habet caput CHRISTUM, lus. Habere autem caput CHRISTUM nemo poterit, nisi qui in ejus corpore fuerit, quod est Ecclesia.

siam nemo

5. AUGUSTINUS, vel secundum alios Fulgentius, L. Extra eccled. fid. ad Petr. Diac. c. 37.: Firmissime tene, et nullate- potest fieri particeps vinus dubites, omnem extra Ecclesiam Catholicam baptiza- tac aeternae. tum, participem fieri non posse vitae aeternae, si ante finem vitae hujus, Catholicae non fuerit redditus atque incorporatus Ecclesiae. Quia si habeam, inquit Apostolus, omnem fidem, et noverim omnia Sacramenta, caritatem 1. Cor. 13,1.2. autem non habeam, nihil sum. Nam et in diebus diluvii neminem legimus extra arcam potuisse salvari.

Gen, 7, 23.

siam manen

6. DEINDE c. 38. ej. l.: Firmissime tene, et nullatenus dubites, non solum omnes Paganos, sed etiam om- Extra ecclenes Judaeos, Haereticos, atque Schismaticos, qui extra ec- tes, damnaclesiam Catholicam praesentem finiunt vitam, in ignem aeternum ituros, qui paratus est diabolo et angelis ejus.

buntur.

7. ET c. 39. ej. l.: Firmissime tene, et nullatenus dubites, quemlibet Haereticum sive Schismaticum in nomine Patris et Fili et Spiritus sancti baptizatum, si Ecclesiae Catholicae non fuerit aggregatus, quantascunque eleemosynas fecerit, etsi pro CHRISTI nomine etiam sanguinem extra ecclesi fuderit, nullatenus posse salvari. Omni enim homini, qui siam non salEcclesiae Catholicae non tenet unitatem, neque baptismus, neque eleemosyna quamlibet copiosa, neque mors pro no

vat.

Martyrium

mine CHRISTI suscepta proficere poterit ad salutem, quam diu in eo haeretica vel schismatica pravitas perseverat, quae ducit ad mortem.

se

8. IRENAEUS L. IV. adv. haeres. c. 43. Eis, qui in Ecclesia sunt, Presbyteris obaudire oportet, his, qui successionem habent ab Apostolis, sicut ostendimus, qui cum Episcopatus successione carissima veritatis certum, cundum placidum patris acceperunt. Reliquos vero, qui absistunt a principali successione, et quocunque loco colliguntur, suspectos habere, vel quasi haereticos, et malae sententiae, vel quasi scindentes et elatos, et sibi placentes, aut rursus ut hyHaeretico-pocritas, quaestus gratia et vanae gloriae hoc operantes. rum ot Schis- Omnes autem hi decidunt a veritate: Et haeretici quidem poena et inte- alienum ignem afferentes ad altare Dei, id est, alienas docLevit. 10, 1. 2. trinas, a caelesti igne comburentur, quemadmodum Nadab et Abiu, Qui vero exsurgunt contra veritatem, et alteros adhortantur adversus Ecclesiam Dei, remanent apud inNum. 16.1.8q. feros, voragine terrae absorpti, quemadmodum qui circa 3. Reg. 14, 14. Chore, Dathan et Abyron. Qui autem scindunt et separant unitatem Ecclesiae, eandem, quam Jeroboam, poenam percipiunt a Deo.

maticorum

ritus.

Extra ecclesisiam nemo

9. GREGORIUS L. XIV. Moral. c. 2.: Sancta unisalvatur. versalis ecclesia praedicat, salvari veraciter nisi intra se non posse, asserens, quod omnes, qui extra ipsam sunt, minime salvabuntur.

Schismatis peccatum.

10. CHRYSOSTOMUS hom, 11. in Ephes. Nihil ita Deum irritat, sicut Ecclesiae divisio. Et si innumera bona operati fuerimus, non minores tamen poenas dabimus, quam qui corpus ipsius prosciderunt, si plenitudinem et integritatem Ecclesiasticam discerpserimus. Illud enim lucro quidem factum est totius orbis, tametsi non eo animo si reprobos illos respexeris. Istud vero nihil uspiam commodi habet, sed plurimum nocumenti. Ista mihi non ad Ecclesiae primores duntaxat dicuntur, sed et ad subditos. Vir +Cyprianum quidam sanctus† quippiam dixit, quod audaciam sapere intelligit. videtur, attamen dixit. Quid autem est istud? Peccatum videlicet istud ne martyrii quidem sanguine deleri. Dic Martyrii san. enim, quaeso, quam ob causam martyrium subis? An non guine non dePetur pecca- propter Christi gloriam? Quo itaque pacto, qui animam pro Christo exponis, Ecclesiam oppugnas, pro qua anisuam tradidit Christus? Audi Paulum ipsum: Non sum, inquit, dignus, ut vocer Apostolus, quoniam Ecclesiam Dei persecutus sum, ac vastavi illam. Et interjectis quibusdam: Dico et obtestor, Ecclesiam scindere non minus esse peccatum, quam in haeresim inciderc.

tum Schisma

tis.

1. Cor. 15, 9.

mam

tur extra ec

11. CONCILIUM LATERAN. mag. sub Innocent. III. Nomo salvacan. 1. Una est fidelium universalis ecclesia, extra quam clesiam. nullus omnino salvatur.

catio est gla

12. CYPRIANUS L. I. epist. 11 ad Pomp.: Interfi- Deut. 17.5.q. ci Deus jussit Sacerdotibus suis non obtemperantes, judicibus a se ad tempus constitutis non obedientes: et tunc quidem gladio occidebantur, quando adhuc et circumcisio Excommunicarnalis manebat: nunc autem, quia circumcisio spiritalis dius spiritaesse ad fideles servos Dei coepit, spiritali gladio superbi Foris vivere et contumaces necantur, dum de ecclesia ejiciuntur. Ne- nequeunt. que enim vivere foris possunt, cum domus Dei una sit, et nemini salus esse nisi in Ecclesia possit.

lis.

tum timenda.

13. AUGUSTINUS L. I. contr. adversar. leg. et Proph. c. 17.: Claves regni caelorum sic dedit CHRISTUS Ecclesiae, ut non solum diceret, quae solveritis super terram, erunt soluta et in caelis: ubi apertissime bonum, Mart. 16. et non malum, pro malo reddit Ecclesia: verum et adjunge- 18. ret: Quae ligaveritis in terra, erunt ligata et in caelo: quia bona est et vindicandi justitia. Illud enim, quod ait: Matt. 48, 17. Si nec Ecclesiam audierit, sit tibi tanquam ethnicus et Excommunipublicanus: gravius est, quam si gladio feriretur, si flam- catio, quan. mis absumeretur, si feris subigeretur. Nam ibi quoque subjunxit: Amen dico vobis, quae ligaveritis super terram, erunt ligata et in caelis: ut intelligeretur, quanto gravius sit punitus, qui velut relictus est impunitus. Hic dicat iste, si placet: Siccine mandata Salvatoris accipimus juben- Matt. 5, 59. tis: Nemini reddideritis malum pro malo: sed si quis vos percusserit in unam maxillam, praebete et alteram, et dimittite injurias fratribus vestris? Ecce ab hominibus non reddentibus malum pro malo, alligatur homo amarius et Nota pro exinfelicius ecclesiae clavibus, quam quibuslibet gravissimis ne. et durissimis, ferreis vel adamentinis nexibus

comunicatio

siam christi

et nihil Deo

14. IDEM serm. 181. d. temp. c. 12.: Quisquis ille Extra cocleest, et qualiscunque est, Christianus non est, qui in anus non est, CHRISTI ecclesia non est. Sola quippe est per quam sa- acceptum est. crificium Dominus libenter accipiat, sola quae pro errantibus fiducialiter intercedat. Unde etiam de agni hostia Dominus praecepit, dicens: In una domo comedetis, nec efferetis de carnibus ejus foras. In una namque domo ag- Exod. 12; 46. nus comeditur, quia in una Catholica Ecclesia vera hostia redemptoris immolatur. De cujus carnibus divina jussio efferri foras prohibet, quia dari sanctum canibus vetat. Sola est, in qua opus bonum fructuose peragitur: unde mercedem denarii non, nisi qui intra vineam laboraverant, Matth. 20, 2

sq.

Ecclesia a

quam mater.

acceperunt. Sola est, quae intra se positos valida caritatis compage custodit etc. ut Gregorius supra, litera C.

15. ITEM in Psalm. 88. concio 2.: Amemus Domimanda est tan minum Deum nostrum, amemus ccclesiam ejus: illum sicut patrem, istam sicut matrem: illum sicut Dominum, hanc sicut ancillam ejus, quia filii ancillae ipsius sumus. Sed matrimonium magna caritate compaginatur. Nemo offendit unum et promeretur alterum. Nemo dicat, ad idola quidem vado, arreptitios quidem et sortilegos consulo, sed tamen Dei Ecclesiam non relinquo, Catholicus sum: tenens matrem, offendis patrem; alius item dicit: Absit a me, non consulo sortilegum, non quaero arreptitium, non quaero divinationes sacrilegas, nec eo ad adoranda daemonia, non servio lapidibus, sed tamen in parte Donati sum. Non prodest Quid tibi prodest non offensus pater, qui offensam vindiDeum colere cat matrem? Quid prodest, si Dominum confiteris, Deum si ecclesiam honoras, ipsum praedicas, filium ejus agnoscis, sedentem ad dexteram patris confiteris, et blasphemas ecclesiam ejus? Non te corrigunt exempla humani conjugii? Si haberes aliquem patronum, cui quotidie obsequereris, cujus limina serviendo contereres, quem quotidie non dico salutares, sed et adorares, cui impenderes fidelia obsequia, si unum crimen de ejus conjuge diceres, numquid domum ejus intrares? Attendite ergo carissimi, tenete omnes unanimiter Deum patrem et matrem Ecclesiam.

et agnoscere,

ejus blasphe.

mes.

Simile.

16. AUGUSTINUS epist. 104. ad Donat. presbyt. DoMartyrium extra ecclesi- natist: Foris autem ab ecclesia constitutus et separatus a am inutile. compage unitatis et vinculo caritatis, aeterno supplicio punireris, etiamsi pro CHRISTI nomine vivus incendereris.

17. CYPRIANUS lib. 1. epist. 1.: Inimicus et hostis ecclesiae, quos alienavit ab ecclesia et foras duxit, ut captivos et vinctos contemnit et praeterit: eos pergit lacessere, in quibus Christum cernit habitare. Quamquam etsi aliquis ex talibus fuerit apprehensus, non est, quod sibi Poena perfi- quasi in confessione nominis blandiatur, cum constet, si occisi ejusmodi extra ecclesiam fuerint, fidei coronam non esse, sed poenam potius esse perfidiae.

diae.

Admitti nequeunt ad ec.

18. IDEM 1. E. 4. epist. 2. ad Antonianum in fine: Apostatae vero et desertores, vel adversarii et hostes et CHRISTI ecclesiam dissipantes, nec si occisi pro nomine Ephe. 4,3 sq. foris fuerint, admitti secundum Apostolum possunt ad ecclesiae pacem, quando nec spiritus, nec ecclesiae tenue

clesiae pacem

runt unitatem.

19. CYPRIANUS in tract. d. simpl. Praelat. sive de unitate Ecclesiae: Quisquis ab Ecclesia segregatus adulterae

non habebit,

trem,

Extra ecclesi

am non est salus.

Exod. 12, 46.

quidem schis

jungitur, a promissis Ecclesiae separatur. Nec perveniet ad Deum patrem Christi praemia, qui relinquit Ecclesiam Christi, Alienus qui ecclesiam est, profanus est, hostis est: Habere jam non potest Deum non habet mapatrem, qui Ecclesiam non habet matrem. Si potuit evadere quisquam, qui extra arcam Noë fuit: et qui extra ecclesiam foris fuerit, evadit. Stare tu et vivere putas posse de ecclesia recedentem, sedes sibi alias et diversa domicilia condentem? cum dictum sit ad Raab, in qua prae- Josue 2,18.sq. formabatur Ecclesia, patrem tuum et matrem tuam, et fratres tuos et totam domum patris tui colliges ad te ipsam in domum tuam: et erit omnis, qui exierit ostium domus tuae foras, reus sibi erit. Item sacramentum Paschae nihil aliud in Exodi lege contineat, quam ut agnus, qui in figura Christi occiditur, in domo una edatur. Caro Christi et sanctum Domini ejici foras non potest, nec alia ulla credentibus praeter unam Ecclesiam domus est. An secum esse Christum, cum collecti fuerint opinantur, qui extra Christi Ecclesiam colliguntur? Tales etiam si occisi in confessione nominis fuerint, macula ista nec sanguine abluitur. Ne martyrio Inexpiabilis et gravis culpa discordiae nec passione purga- matis macula tur. Esse martyr non potest, qui in Ecclesia non est: ad regnum pervenire non poterit, qui eam, quae regnatura est, derelinquit. Cum Deo manere non possunt, quia esse in Ecclesia Dei unanimes noluerunt. Ardeant licet flammis, et ignibus traditi, vel objecti bestiis animas suas ponant: non erit illa fidei corona, sed poena perfidiae: nee reli- Poena perágiosae virtutis exitus gloriosus, sed desperationis interitus. Occidi talis potest, coronari non potest. An esse sibi cum Christo videtur, qui adversus sacerdotes Christi facit? qui se a cleri ejus et plebis societate secernit? Arma ille con tra Ecclesiam portat, contra Dei dispositionem repugnat. Si extra Ecclesiam fuerit occisus, ad Ecclesiae non potest praemia pervenire. Deus unus est, et Christus unus, et una Ecclesia ejus, et fides una, et plebs in solidam corporis unitatem concordiae glutino copulata. Scindi unitas non potest, nec corpus unum discidio compaginis separari, divulsis laceratione visceribus in frusta discerpi. Quidquid a re nequit. matrice discesserit, seorsum vivere et spirare non poterit, substantiam salutis amittit.

delotur.

diae.

A matrice separatum vive

siam consti

20. AUGUSTINUS L. 4. d. Symb. ad Catech. c. 10.: Extra EccleHujus conclusio sacramenti per sanctam Ecclesiam termina- tuti. tur, quoniam si quis absque ea inventus fuerit, alienus erit a numero filiorum. Nec habebit Deum patrem, qui Ecclesiam noluerit habere matrem. Nihilque ei valebit, sia. quod credidit vel fecit tanta bona sine fine summi boni.

Mater Eccle