Obrazy na stronie
PDF
ePub

IN PROPOSITA CARMINA

ADNOTATIONES.

Ti anno proxime elapfo animadverti in Prolegomenis ad Tomum (a) primum Anecdotorum, vetuftiffimus ille Codex, unde quatuor S. Paulini Epifcopi Nolani Poemata defcripfi, alia quoque SS. Patrum carmina complectebatur, puta Venantii Fortunati, Profperi, Juvenci, Ara toris, & Paulini Petricordii. S. Profperi Epigrammatis hi verfus fubiiciuntur ab antiquo Scriptore certe profecti.

Haec Auguftini ex facris Epigrammata di&is
Dulcifono Rhetor componens carmine Profper
Verfibus exametris depinxit, pentametrifque,
Floribus ex variis ceu fulget nexa corona,
Unde ego te Lector, religis qui baec fedulus, oro
Intentas adhibere fonis coeleftibus aures;
Iftic nam invenies, animum fi cura fubintrat
Maxime quid doceant Sanctae moderamina Legis
Obfervare homines, vel quid vitare fub aftra,
Sidereum Coeli cupiunt qui fcandere Regnum.

Heic quoque carmina moralia leguntur Catoni adfcripta, poft quae fine titulo fequitur Theodulfi Aurelianenfis Epifcopi Paraenefis ad Judices libro primo carminum edita. Defiderantur tamen in Codicibus impreffis carmina quatuor in calce Poematis exarata, & cum aliis verbis conjuncta. Ita vero fe habent:

Carmina fi fuerint, te Judice, digna favore,
Reddatur titulus, purpureufque nitor.
Sin minus, aeftivas poteris convolvere fardas,

Aut piper, aut calvas hinc cooperire nuces.

Dices illi in fletu cordis: Alpice ad infelicem pietate immenfa. Refpice rudelem mifericordia publica. Vulneratus ad medicum curro. Serva pietatem confuetudinis, qui tamdiu fufpendisti gladium ultionis, dele numerofitatem criminum multitudine mifera

Z 2

(a) Tom, XI, P. I.

miferationum. Poft haec proxime leguntur verfus pluteis praefixi Bibliothecae Sancti Ifidori Hifpalenfis Epifcopi. Auctorem illorum minime novi, neque Theodulfo Aurelianenfi adfcripferim, quamquam in argumento fimili faepe verfato; neque enim tam negligenter metri, ac Profodiae leges ille neglexiffet. Ifidoro ipfi fortaffe quis tribuat, nam & Poetices ornamentis fan&tum illum Epifcopum excultum fuiffe prodit Lamentum Poenitentiae Throchaicis verfibus compofitum, atque inter ejus opera evulgatum, fi quidem Ifidoro tribuendum elt Poemation illud a Braulione Epifcopo Caefarauguftano in Catalogo operum Ifidori praetermiffum. Certe quin ad feculum Chrifti feptimum, quo potiffimum floruit Ifidorus, opufculum hoc referri queat mendae quam plures non obftant; illa enim tempeftate adeo afflictae literarum res fuere, ut non Poetica tantum ars, fed omnes difciplinae Barbaris regnantibus tetra in nocte jacerent. Itaque S. Ifidori Bibliothecam hi verfus illuftrabant, & quum eis multa infint in SS. Patrum laudem recte pronunciata, idcirco in eruditorum, ac praefertim Hifpanorum gratiam luce

donandi fuere.

T

[ocr errors][merged small][merged small]

ΕΧΡΟ SΙΤΙΟ FIDEI CATHOLICAE

FORTUNATI.

UICUMQUE vult effe falous, ante omnia opus eft, ut teneat Catholicam Fidem, quam nifi quifque integram, inviolatamque fervaverit, abfque dubio in aeternum peribit. Primo ergo omnium Fides neceffaria eft, ficut Apoftolica docet auctoritas dicens: Sine Fide impoffibile eft placere Deo. Conftat enim neminem ad veram pervenire poffe Beatitudinem, nifi Deo placeat, & Deo neminem placere poffe, nifi per Fidem. Fides namque eft bonorum omnium fundamentum, Fides humanae falutis initium. Sine hac nemo ad Filiorum Dei potest consortium pervenire, quia fine ipfa nec in hoc feculo quifquam juftificationis confequitur gratiam, nec in futuro vitam poffidebit aeternam. Et fi quis heic non ambulaverit per Fidem, non perveniet ad fpeciem beatam Domini noftri Jefu Chrifti. Catholica univerfalis dicitur, ideft recta, quam univerfa Ecclefia tenere debet. Ecclefia quippe Congregatio dicitur Chriftianorum, five conventus populorum. Non enim ficut conventicula haereticorum in aliquibus regionum partibus coarctatur, fed per totum terrarum orbem dilatata diffun

diffunditur. Ut unum Deum in Trinitate, & Trinitatem in unitatë veneremur, & credamus, & colamus, & confiteamur Trinitatem in perfonis, unitatem in fubftantia. Hanc quoque Trinitatem perfonarum, atque unitatem naturae Propheta Efajas revelatam fibi non tacuit, cum fe dicit Seraphim vidiffe clamantia San&tus San&tus SanAus Dominus Deus Sabaoth. Ubi prorfus in eo, quod dicitur tertio Sanctus, perfonarum Trinitatem, in eo vero, quod femel dicimus Dominus Deus Sabaoth, divinae naturae cognofcimus unitatem. Neque confundentes perfonas, ut Sabellius errat, qui ipfum dicit effe Patrem in perfona, quem & Filium ipfum, & Spiritum San&tum. Non ergo confundentes perfonas, quia tres perfonae omnino funt. Eft enim gignens, genitus, & procedens. Gignens eft Pater, qui genait Filium; Filius eft genitus, quem genuit Pater, Spiritus Sanetus eft procedens, quia a Patre, & Filio procedit. Pater & Filius coaeterni fibi funt, & coaequales, & cooperatores, ficut fcriptum eft: Verbo Domini Coeli firmati funt, ideft à Filio Dei creati, Spiritu oris ejus omnis virtus eorum. Ubi fub fingulari numero Spiritus ojus dicitur, Trinitatem perfonarum aperte demonftrat, quia tres unum funt, & unum tres. Neque fubftantiam feparantes, ut Arius garrit, quia tres perfonas effe dicit, fi & tres fubftantias effe mentitur, Filium dicit minorem quam Patrem, & creaturam effe; Spiritum Sanctum adhuc minorem quam Filium, & Patris & Filii eum administratorem effe adferit. Non ergo fubftantiam feparantes, quia totae tres perfonae in fubftantia Deitatis unum funt. Alia eft enim perfona Patris, quia Pater ingenitus eft, eo quod à nullo eft genitus; alia perfona Filii, quia Filius à Patre folo eft genitus; alia Spiritus Sancti, quia à Patre, & Filio procedens eft. Sed Patris,

Filii, & Spiritus Sancti una eft Divinitas, ideft Deitas, aequalis gloria, ideft claritas, coaeterna majeftas. Majeftas gloria eft, claritas, five poteftas. Qualis Pater, talis Filius, talis & Spiritus Sanctus, ideft in Deitate, & omnipotentia. Increatus Pater, increatus Filius, increatus & Spiritus San&tus, ideft à nullo creatus. Immenfus Pater, immenfus Filius, immenfus & Spiritus San&tus. Non eft menfurabilis in fua natura, quia inlocalis eft, & incircumfcriptus, ubique totus, ubique praefens, ubique potens. Aeternus Pater, aeternus Filius, aeternus & Spiritus Sanctus, ideft non tres aeterni, fed in tribus perfonis unus Deus aeternus, qui fine initio, & fine fine aeternus permanet. Similiter omnipotens Pater, omnipotens Filius, omnipotens Spiritus Sanctus. Omnipotens dicitur, eo quod omnia

poteft,

poteft, & omnium obtinet poteftatem. Ergo fi omnia potest, quid eft quod non poteft? Hoc non poteft quod omnipotenti non com petit poffe. Falli non poteft, quia fanctus eft; mori non poteft, quia immortalis vita eft; finiri non poteft, quia infinitus & perennis eft. Ita Deus Pater, Deus Filius, Deus & Spiritus Sanctus. Proprium nomen eft Patris Pater, & proprium nomen Filii Filius, & proprium nomen eft Spiritus Sancti Spiritus San&tus. Ita Domi nus Pater, Dominus Filius, Dominus & Spiritus Sanctus. Dominus dicitur, eo quod dominetur creaturae cunctae, vel quod crea tura omnis dominatui ejus deferviat. Quia ficut fingillatim, idest ficut diftincte unamquamque perfonam Deum, & Dominum confiteri Chriftiana veritate compellimur. Quia fi me interrogaveris, quid eft Pater? ego refpondebo: Deus, & Dominus. Similiter fi me interrogaveris, quid eft Filius? ego dicam: Deus, & Dominus. Et h dicas: quid eft Spiritus Sanctus? Ego dicam: Deus, & Dominus. Et in his tribus perfonis non tres Deos, nec tres Dominos, fed in his tribus, ficut jam fupradictum eft, unum Deum, & unum Dominum confiteor. Unus ergo Pater, non tres Patres, ideft quia Pater semper Pater, nec aliquando Filius. Unus Filius, non tres Filii, ideft quia Filius femper Filius, nec aliquando Pater. Unus Spiritus Sanctus, non tres Spiritus Sancti, ideft quia Spiritus San&tus femper eft Spiritus Sanctus, nec aliquando Filius, aut Pater. Haec eft proprietas perfonarum. Et in bac Trinitate nibil prius, aut pofterius. Quia ficut numquam Filius fine Patre, fic numquam fuit Pater fine Filio; fic & numquam fuit Pater, & Filius fine Spiritu Sancto. Coaeterna ergo Trinitas, & infeparabilis unitas fine initio, & fine fine. Nibil majus aut minus. Aequalitatem perfonarum dicit, quia Trinitas aequalis eft, & una Deitas, Apoftolo docente, & dicente: Per ea, quae facta funt, intellecta confpiciuntur, & per creaturam Creator intelligitur fecundum has comparationes, & alias quamplures. Sol, candor, & calor, & tria funt vocabula, & tria unum. Quod candit, hoc calet, & quod calet, hoc candit. Tria haec vocabula res una effe dignofcitur. Ita Pater, & Filius, & Spiritus San&tus tres perfonae in Deitate fubftantiae unum funt, & individua unitas recte creditur. Item de terrenis vena, fons, fluvius, tria funt vocabula, & tria unum in fua natura. Ita trium perfonarum Patris, & Filii, & Spiritus Sancti fubftantia, & Deitas unum eft. Eft ergo Fides recta, ut credamus, & confiteamur, quia Dominus Jefus Chriftus. Jefus Hebraice Latine Salvator dici

tur,

« PoprzedniaDalej »