PATROLOGIÆ

CURSUS COMPLETUS

SEU BIBLIOTHECA UNIVERSALIS, INTEGRA, UNIFORMIS, COMMODÁ, VECONOMICA,

OMNIUM SS. PATRUM, DOCTORUM SCRIPTORUMQUE ECCLESIASTICORUM,

SIVE LATINORUM, SIVE GRÆCORUM,

QUI AB EVO APOSTOLICO AD TEMPORA INNOCENTII III (ANNO 1216) PRO LATINIS
ET CONCILII FLORENTINI (ANN. 1439) PRO GRÆCIS FLORUERUNT :

RECUSIO CHRONOLOGICA

OMNIUM QUÆ EXSTITERE MONUMENTORUM CATHOLICÆ TRADITIONIS PER QUINDECIM PRIMA
ECCLESIÆ SECULA,

JUXTA EDITIONES ACCURATISSIMAS INTER SE CUMQUE NONNULLIS CODICIBUS MANUSCRIPTIS COLLATAS, PERQ UMA
DILIGENTER CASTIGATA; DISSERTATIONIBUS, COMMENTARIIS, VARIISQUE LECTIONIBUS CONTINENTER ILLUSTRATA;
OMNIBUS OPERIBUS POST AMPLISSIMAS EDITIONES QUE TRIBUS NOVISSIMIS SECULIS DEBENTUR ABSOLUTAS
DETECTIS, AUCTA; INDICIBUS PARTICULARIBUS ANALYTICIS, SINGULOS SIVE TOMOS SIVE AUCTORES ALICUJUS
MOMENTI SUBSEQUENTIBUS, DONATA; CAPITULIS INTRA IPSUM TEXTUM RITE DISPOSITIS, NECNON ET
TITULIS SINGULARUM PAGINARUM MARGINEM SUPERIOREM DISTINGUENTIBUS SUBJECTAMQUE MATE-
RIAM SIGNIFICANTIBUS, ADORNATA; OPERIBUS CUM DUBIIS, TUM APOCRYPHIS, ALIQUA VERO
AUCTORITATE IN ORDINE AD TRADITIONEM ECCLESIASTICAM POLLENTIBUS, AMPLIFICATA;

DUCENTIS

ET AMPLIUS LOCUPLETATA INDICIBUS AUCTORUM SICUT ET OPERUM, ALPHABETICIS, CHRONOLOGICUS,
STATISTICIS, SYNTHETICIS, ANALYTICIS, ANALOGICIS, IN Quodque religIONIS PUNCTUM, DOGMATICUM, morale,
LITURGICUM, CANONICUM, DISCIPLINARE, HISTORICUM, ET CUNCTA ALIA SINE ULLA EXCEPTIONE; SED PRÆ-
SERTIM DUOBUS INDICIBUS IMMENSIS ET GENERALIBUS, ALTERO SCILICET RERUM, QUO CONSULTO,
QUIQUID NON SOLUM TALIS TALISVE PATER, VERUM ETIAM UNUSQUISQUE PATRUM, NE UNO QUIDEM
OMISSO, IN QUODLIBET THEMA SCRIPSERIT, UNO INTUITU CONSPICIATUR; ALTERO SCRIPTURÆ
SACRÆ, EX QUO LECTORI COMPERIRE SIT OBVIUM QUINAM PATRES ET IN QUIBUS OPERUM
SUORUM LOCIS SINGULOS SINGULORUM LIBRORUM S. SCRIPTURÆ VERSUS, A PRIMO
GENESEOS USQUE AD NOVISSIMUM APOCALYPSIS, COMMENTATI SINT.

EDTIO ACCURATISSIMA, CÆTERISQUE OMNIBUS FACILE ANTEPONENDa, si perpenDANTUR CHARACTERUM NITIDITAS
CHARTE QUALITAS, INTEGRITAS TEXTUS, PERFECTIO CORRECTIONIS, OPERUM RECUSORUM TUM VARIETAS, TUM
NUMERUS, FORMA VOLUMINUM PERQUAM COMMODA SIBIQUE IN TOTO PATROLOGIE DECURSU CONSTANTER
SIMILIS, PRETII EXIGUITAS, PRÆSERTIMQUE ISTA COLLECTIO, UNA, METHODICA ET CHRONOLOGICA,
SEXCENTORUM FRAGMENTORUM OPUSCulorumque HACTENUS HIC ILLIC SPARSORUM, PRIMUM AUTEM
IN NOSTRA BIBLIOTHECA, EX OPERIBUS ET MSS. AD OMNES ÆTATES, LOCOS, LINGUAS FORMASQUE
PERTINENTIBUS COADUNATORUM.

SERIES LATINA PRIOR,

IN QUA PRODEUNT PATRES, DOCTORES SCRIPTORESQUE ECCLESIÆ LATINÆ
A TERTULLIANO AD INNOCENTIUM III.

ACCURANTE J.-P. MIGNE,
Bibliotheca Cleri universæ,

SIVE CURSUUM COMPLETORUM IN SINGULOS SCIENTIÆ ECCLESIASTICÆ RAMOS EDITORE.

PATROLOGIÆ TOMUS CXXXII.

REGINO PRUMIENSIS ABBAS, HUCBALDUS MONACHUS ELNONENSIS; JOANNES X, LEO VI, STEPHANUS VII, LEO VII,
STEPHANUS VIII, ROM. PONT.; S. RADBODUS TRAJECTENSIS, WALDRAMMUS ARGENTINENSIS, SALMO
CONSTANTIENSIS, STEPHANUS LEODIENSIS, WALTERIUS SENONENSIS, DADO VIRDUNENSIS, EPISC.; HERVÆUS
RHEMENSIS, AGIO NARBONENSIS, SEULFUS RHEMENSIS, ARCHIEP.; ODILO MONACHUS, S. MEDARDUS
SUESSIONENSIS, RADBODUS DOLENSIS, ABBO SANGERMANENSIS, MONACHUS, CYPRIANUS CORDUBENSIS.

TOMUS UNICUS.

PARISIIS

APUD GARNIER FRATRES, EDITORES ET J.-P. MIGNE SUCCESSORES,
IN VIA DICTA : AVENUE DU MAINE, 189, OLIM Chaussée du mAINE, 127.

1880

BR
60

.M4
to 132

Ex typis societatis dicta Societas anonyma impressionis et librariæ administrationum viarumque ferratarum. PAULO DUPONT, Directore. Parisiis, in via dicta Jean-Jacques-Rousseau, 41. (Cl.) 84.6.80.

REGINONIS

PRUMIENSIS ABBATIS

HUCBALDI MONACHI ELNONENSIS

OPERA OMNIA

AD EDITIONES MELIORIS NOTÆ RECOGNITA, VARIIS MONUMENTIS ILLUSTRATA, NEMPE OPUSCULIS DE ARTE MUSICA, QUÆ SUPPEDITAVIT D. MARTINI GERBERTI, S. BLASII IN SILVA NIGRA ABBATIS, COLLECTIO SCRIPTORUM ECCLESIASTICORUM DE MUSICA.

ACCEDUNT

JOANNIS X, LEONIS VI, STEPHANI VII, LEONIS VII, STEPHANI VIII

ROBERTI METENSIS, RADBODI TRAJECTENSIS, WALDRAMMI ARGENTINENSIS, SALOMONIS CONSTANTIENSIS, STEPHANI LEODIENSIS, WALTERII SENONENSIS, DADONIS VIRDUNENSIS, EPISCOPORUM, HERVÆI RHEMENSIS, AGIONIS NARBONENSIS, SEULFI RHEMENSIS, ARCHIEPISCOPORUM, ODILONIS MONACHI S. MEDARDI SUESSIONENSIS, RADBODI DOLENSIS, ABBONIS SANGERMANENSIS MONACHI, CYPRIANI CORDUBENSIS.

APUD GARNIER FRATRES, EDITORES ET J.-P. MIGNE SUCCESSORES,
IN VIA DICTA : AVENUE DU MAINE, 189, OLIM CHAUSSÉE DU MAINE, 127.

ELENCHUS

AUCTORUM ET OPERUM QUI IN HOC TOMO CXXXII CONTINENTUR.

REGINO PRUMIENSIS ABBAS.

De ecclesiasticis Disciplinis et Religione Christiana. 175. Stephani Baluzii notæ ad librum Reginonis De ecclesiasticis Disciplinis. 400.- Appendix actorum veterum quorum in notis facta mentio est. 455. De harmonica Institutione. 483.

BERTARIUS VIRDUNENSIS PRESBYTER.

Gesta episcoporum Virdunensium. 502.

Diplomata et epistolæ. 529.

ROBERTUS METENSIS EPISCOPUS.

S. RADBODUS TRAJECTENSIS AD RHENUM EPISCOPUS. Radbodi breve Chronicum. 548. Sermo de S. Switberto. 548. Sermo de Vita S. virginis Christi Amelbergæ. 550. Homilia de S. Lebwino. 553. - Carmina. 557. SALOMON CONSTANTIENSIS EPISCOPUS.

Versus ad Dadonem episcopum. 562.

Carmina. 575.

WALDRAMMUS ARGENTINENSIS EPISCOPUS.

ODILO MONACHUS S. MEDARDI SUESSIONENSIS.

De translatione reliquiarum S. Sebastiani martyris et Gregorii papæ. 376.- Epistola ad Hucbaldum monachum S. Amandi. 628.

Vita S. Lamberti. 643.

Sermones tres. 629.

STEPHANUS LEODIENSIS EPISCOPUS.

HERVÆUS RHEMENSIS ARCHIEPISCOPUS.

Epistola ad Witonem archiepiscopum Rothomagensem. 661. Concilium Rhemense præside Hervæo. 673.

DADO EPISCOPUS VIRDUNENSIS.

De Vita Hattonis et Berhardi. 779. Fragmentum historicum. 779.

Hymnus de S. Theoderico. 826. Vita S. Rictrudis abbatissæ Marcianensis. 828. Passio S. Quirici et Julitta martyrum. 851. Vita S. Aldegundis virginis. 857.- Vita S. Lebwini presbyteri et confessoris. 875. De S. Jonato confessore 893. - OPERUM FARS SECUNDA MISCELLANEA. 905. — Opuscula de musica. 905. De Harmonica Institutione. 905. Musica Enchiriadis. 958. — Scholia de arte musica. Monachi egloga de laudibus Calvitii. 1041.- Epistola metrica ad Carolum Calvum imperatorem. 1048. Epitaphium Milonis. monachi-S. Amandi Elnonensis Hucbaldi magistri. 1049. epitaphium duplex, 1049;

ANNO DOMINI DCCCCXV.

REGINO PRUMIENSIS

ABBAS.

REGINONIS CHRONICON.

PERTZII PRÆFATIO IN CHRONICON REGINONIS.
(Monumenta Germaniæ historica, tom. 1, pag. 537.)

Regino, si Annalibus Prumiensibus, sæculo de- A antiquum aut Vitæ sanctorum, tum gesta regum cimo sexto conscriptis, fides, nobilibus parentibus Altrepii ad Rhenum natus, inde ab anno 892 Prumiensis in Arduenna monasterii regimen tenuit. Quo æmulis agentibus, ut ipse conqueritur, destitutus, anno 899 Richarium, fratrem Gerhardi et Mathfridi, potentissimorum in Lotharingia comitum, « invidiosum sui negotii successorem sustinuit, » et reliquo vitæ in monasterio sancti Maximini prope muros Treverice urbis exacto, ibi etiam diem suppremum obiit. Lapis ejus sepulcralis una cum pedo fracto an. 1581 repertus, inseriptis elegis, licet valde mutilatis annum obitus

915 indicare videtur :

FESSA REGINONIS CONTINET OSSA.
ABBAS EGREGIUS. PRÆFUIT IPSE PIUS.
COENOBIO QUONDAM PRUMIENSI MORIBUS ALMIS
POSTQUAM.

.0 DCCCCXV.

Otium quo ultimis vitæ annis fruebatur, conscribendis tum chronicis, tum, ex jussu Ratbodi Trevirorum archiepiscopi, libris duobus de ecclesiasticis Disciplinis et religione Christiana, atque epistolæ de harmonica Institutione ad eumdem Ratbodum, lectionario totius anni præfixæ, impendit. Et hæc quidem nondum luci data est; libros de ecclesiastica Disciplina, quorum prior de rebus et personis ecclesiasticis, alter de vita et conversatione laicorum agit, post Joachimum Hildebrandum Stephanus Baluzius Parisiis an. 1671 edidit; Chronicorum libri, una cum anonymi continuatione usque ad an. 967, sæpius typis dati sunt, quod eos historiæ illustrandæ multum conferre dudum omnibus persuasum esset. Quibus tamen paulo diligentius inspectis, maximam eorum partem nullam legentibus utilitatem afferre fatea mur necesse est. Nam liber primus, Bedæ Chronico de sex ætatibus mundi velut fundamento suo superstructus, in rebus enarrandis nihil fere nisi ipsa fontium verba sententiasque profert. Exscribuntur in eo præter Bedam Martyrologium aliquod

(1) Exempli gratia anno 796, Iringum gentis Avarorum principem; a. 799, civitatis quæ dicitur Oscaclavis; a. 803, Calistus et Candidatus ; a. 806, Geta patricius; a. 808, rex Nortdanibrorum; a. 810, transito Rheno in loco qui Lippa dicitur; et plura ejusmodi.

(2) Bouq., t. V., pag. 9, 10.
(3) Archiv., etc., t, lil, p. 377-380.
(4) Post Zuendiboldi Lotharingiorum regis obi-

PATROL. CXLI.

Francorum, Pauli Diaconi Historia Longobardorum, gesta pontificum Romanorum, gesta Dagoberti, Vitæ sanctorum Goaris et Lamberti; sub finem etiam libri, dum Bedæ Cronicon rebus in temporum ordinem redigendis non amplius sufficeret, annis Caroli majorisdomus 4, 5, 10, 15, 16, 17, 18, 20, 21, 22, 24, 26, Annales Petaviani adhibiti sunt. In libro secundo triplex scribendi genus distinguas. Annis 741-814 auctor, Annalibus Laurissensibus innixus, præter ea quæ inde desumpsit et haud raro corrupit (1), clausulam de Pippini regis consecratione (2), et annis 746 et 753 quædam ex narratione seniorum audita in rem suam vocavit, quæ, dubiæ licet fidei serioris tamen ævi scriptoribus placuerunt annis 814-870 rerum gestarum ordinem in tantum pervertit, ut omnia ea non monumentis, sed, quas ipse fontem suum esse confitetur. Patrum relationibus et meB moriæ non satis fidæ deberi pateat. Annis tantum 829, 847, 851, 860, necrologium monasterii sui, et in causa Lotharii et Theatbergæ enarranda collectionem aliquam epistolarum, qualem hodieque Treveris superesse V. cl. Wyttenbachius refert (3), consuluisse videtur. Denique post annum 870 ipse, non indiligens temporis sui spectator, plurima alias incognita memoriæ servavit ; nec tamen vel in iis fieri potuit, ut quidquid suo anno assignaret, cum totum opus post annum demum 900 (4) inchoaverit. Absolvit illud anno 907, antequam nuntius de Alani, Brittonum regis, obitu (5) in Germaniam perferretur, præfationem ad Adalberonem, Augustensem episcopum, initio anni 908, Burchardo Thuringorum duce nondum defuncto (6), addidisse videtur.

Jam igitur, qualis et in quibus Reginoni auctoritas tribuenda sit, dijudicari potest. Quæ ex aliis hausit, non apud eum, sed in fontibus ipsis requiras; reliqua quo propius ad anum 900 accedunt, eo majorem fidein merentur; auctorem vero consulto nunquam veritatem adulterasse, tota operis ratio, et ea quæ annis 892 et 899 de se ipso profitetur, persuadent.

Annos ab incarnatione Domini numerat, qua ta

tum. Cf. a. 888 narrationem de Ruodolfo rege; fortasse et post annum 901, cui Ungarorum irruptio in Italiam, quæ jam 900 contigerat, ascribitur.

(5) Cf. Chron. a. 374: Alanus qui et hanc (Britanniam) strenue hactenus gubernat.

(6) Cf. Chron. a. 892: ducatus..... Burchardo comiti committitur, qui eum hactenus strenue gubernat, et præfationem.

1

448