PATROLOGIÆ

CURSUS COMPLETUS

SIVE

BIBLIOTHECA UNIVERSALIS, INTEGRA, UNIFORMIS, COMMODA, OECONOMICA,

OMNIUM SS. PATRUM, DOCTORUM SCRIPTORUMQUE
ECCLESIASTICORUM

QUI AB ÆVO APOSTOLICO AD USQUE INNOCENTII III TEMPORA
FLORUERUNT,

RECUSIO CHRONOLOGICA OMNIUM QUÆ

EXSTITERE MONUMENTORUM CATHOLICÆ TRADITIONIS PER DUODECIM
PRIORA ECCLESIE SECULA,

JUXTA EDITIONES ACCURATISSIMAS, INTer se cumque nONNULLIS CODICIBUS MANUSCRIPTIS COLLATAS, PERQUAM
DILIGENTER CASTIGATA;

DISSERTATIONIBUS, COMMENTARIIS LECTIONIBUSQUE VARIANTIBUS CONTINENTER ILLUSTRATA ;

OMNIBUS OPER:BUS POST AMPLISSIMAS EDITIONES QUE TRIBUS NOVISSIMIS SÆCULIS DEBENTUR ABSOLUTAS
DETECTIS, AUCTA;

INDICIBUS PARTICULARIBUS ANALYTICIS, SINGULOS SIVE TOMOS, SIVE AUCTORES ALICUJUS MOMENTI
SUBSEQUENTIBUS, DONATA;

CAP TULIS INTRA IPSUM TEXTUM RITE DISPOSITIS, NECNON ET TITULIS SINGULARUM PAGINARUM MARGINEM SUPERIOREM
DISTINGUENTIBUS SUBJECTAMQUE MATERIAM SIGNIFICANTIBUS, ADORNATA ;

OPERIBUS CUM DUBIIS TUM APOCRYPHIS, ALIQUA VERO AUCTORITATE IN ORDINE AD TRADITIONEM
ECCLESIASTICAM POLLENTIBUS, AMPLIFICATA;

DUOBUS INDICIBUS GENERALIBUS LOCUPLETATA : altero sciliceT RERUM, QUO CONSULTO, QUIDQUID
UNUSQUISQUE PATRUM IN QUODLIBET THEMA SCRIPSERIT UNO INTUITU CONSPICIATUR; ALTERO
SCRIPTURE SACRÆ, EX QUO LECTORI COMPERIRE SIT OBVIUM QUINAM PATRES ET IN
QUIBUS OPERUM SUORUM LOCIS SINGULOS SINGULORUM LIBRORUM SCRIPTURÆ
TEXTUS COMMENTATI SINT.

VARIETAS

EDITIO ACCURATISSIMA, CÆTERisque omnibus FACILE ANTEPONENDA, SI PERPENDANTUR: CHARACTERUM NITIDITAS,
CHARTE QUALITAS, INTEGRITAS TEXTUS, PERFECTIO CORRECTIONIS, OPERUM RECUSORUM TUM
TUM NUMERUS, FORMA VOLUMINUM PERQUAM COMMODA SIBIQUE IN TOto operis decURSU CONSTANTER
SIMILIS, PRETI EXIGUITAS, PRÆSERTIMQUE ISTA COLLECTIO, UNA, METHODICA ET CHRONOLOGICA,
SEXCENTORUM FRAGMENTORUM OPUSCULORUMQUE HACTENUS HIC ILLIC SPARSORUM, PRIMUM
AUTEM IN NOSTRA BIBLIOTHECA, EX OPERIBUS AD OMNES ÆTATES, LOCOS, LINGUAS
FORMASQUE PERTINENTIBUS, COADUNATORUM.

SERIES PRIMA,

IN QUA PRODEUNT PATRES, DOCTORES SCRIPTORESQUE ECCLESIÆ LATINE
A TERTULLIANO AD GREGORIUM MÀGNUM.

ACCURANTE J.-P. MIGNE Curguum Completġrum IN SINGULOS SCIENTLE
ECCLESIASTICA RAMOS EDITORE.

PATROLOGIE TOMUS VIII.

CONSTANTINI MAGNI, NAZARII, ANONYMI, S. SILVESTRI PAPÆ, S. MARCI PAPÆ, S. JULII
PAPÆ, OSH CORDUBENSIS, VICTORINI, CANDIDI ARIANI, LIBERII PAPE, ET POTAMII

TOMUS UNICUS.

PARISIIS, EXCUDEBAT VRAYET,

IN VIA DICTA D'AMBOISE, PRES LA BARRIERE D'ENFER.

OU PETIT-MONTROUGE.

1844.

BR

во •M4 М4

t.g

Succursale, au Petit-Montrouge, de l'imprimerie de
Vrayet de Surcy, rue de Sèvres, 37, à Paris.

QUÆ EXSTANT UNIVERSA

CONSTANTINI

MAGNI,

VICTORINI

NECNON ET

NAZARII, ANONYMI, S. SILVESTRI PAPE, S. MARCI PAPE, S. JULII PAPÆ, OSII
CORDUBENSIS, CANDIDI ARIANI, LIBERII PAPE, ET POTAMII.

COLLECTIO NUNC PRIMUM REDACTA, JUXTA HÆNELII, LABBÆI, GALLANDII, MAII,

CONSTANTII, MABILLONII PRÆSTANTISSIMAS EDITIONES CONCINNATA; PRÆDICTORUM NECNON ET VALESII, BINII,

VARIORUMQUE ANNOTATIONIBUS ILLUSTRATA.

TOMUS UNICUS.....

DIVINE

PARISIIS, EXCUDEBAT VRAYET,

IN VIA DICTA D'AMBOISE, PRES LA BARRIERE D'ENFER.

OU PETIT-MONTROUGE.

-

1844.

Ejusdem tractatus de verbis: Factum est vespere el mane dies unus.

1009

DE VITA BEATISSIMI

IMPERATORIS CONSTANTINI

LIBER PRIMUS.

ARGUMENTUM. CAPUT PRIMUM. Prooemium, de morte imperatoris Constantini. — II. De filiis ejus imperatoribus. - III. De Deo pios principes honorante, et tyrannos puniente.- IV. Quod Deus Constantinum honoraverit. — V. Quod xxx quidem annis regnavit: vixit autem plusquam LX. VI. Quod Dei quidem famulus, gentium autem victor fuerit. VII. Comparatio ejus cum Cyro Persarum et Alexandro Macedonum rege. VIII. Quod orbem propemodum niversum subegerit. IX. Quod pii imperatoris filius imperium filiis reliquit. -X. Quod historia hæc necessaria et ad formandos mores utilis sit. XI.Quod sola Constan'ini gesta quæ ad pietatem pertinent narraturus sit. XII. Quod Constantinus in tyrannorum ædibus, sicut Moses, educatus sit. XIII. De patre ejus Constantio, qui Christianos ut Diocletianus et Maximianus persequi noluit.-XIV. Quomodo Constantius exprobrata ipsi a Diocletiano paupertate, ærarium impleverit, et postea collatoribus pecuniam reddiderit.—XV. De persecutione ab aliis concitata. — XVI. Quomodo Constantius simulans se simulacra colere, eos quidem qui sacrificare parati essent expulerit : illos vero qui se christianos profiteri maluissent, in palatio retinueri. XVII. De affectu et amore Constantii Christum. erga XVIII. Quod post abdicationem Diocletiani et Maximiani, Constantius primus Augustus fuit, numerosa prole insignis. - XIX. De filio ejus Constantino, qui adhuc adolescens, una cum Diocletiano in Palæstinam venit. — XX. Constantinus propter Diocletiani et Galerii insidias ad patrem revertitur. - XXI. Mors Constantii Constantinum filium imperatorem relinquentis. — XXII. Quomodo elato Constantio Constantinus a militibus Augustus appellatus sit. XXIII. Interitus tyrannorum brevis commemoratio. XXIV. Quod Constantinus imperium Dei arbitrio sit consecutus.—XXV. Constantini de Britannis et Barbaris victoriæ.—XXVI. Quomodo Romam Maxentii tyrannide liberare decreverit.-XXVII. Quod Constantinus Gentilium interitum considerans, Christianismum potius elegit. XXVIII. Quomodo Deus oranti visionem ostenderit in cœlo sub meridiem, crucem v.delicet lucidam cum inscriptione, monente ut in hac vinceret. — XXIX. Quomodo Christus Constantino in somnis visus, præceperit ut signo ad crucis formam facto uteretur in bellis. — XXX. Fabricatio ejus signi ad crucis similitudinem. — XXXI. Descriptio signi instar crucis formali, quod Romani labarum vocant. - XXXIÍ Quomodo Constantinus Catechumenus factus, sacras Scripturas legerit. XXXIII. De adulteriis a Maxentio Romæ perpetratis. XXXIV. Quomodo uxor præfecti pudicitiæ servandæ causa mortem sibi conscivit. — XXXV. Cœdes populi Romani jussu Mπxentii. — XXXVI. Magicæ artes Maxentii, et alimentorum penuria Roma.-XXXVII. Maxentii exercitus in Italia superali. — XXXVIII. Maxentii interitus in ponte Tiberis. — XXXIX. Ingressus Constantini in urbem Romam. - XL. De Constantini statua crucem tenente, et de ejus inscriptione XLI. Exultatio provinciarum, et largitiones Constantini. - XLII Honores episcopis delati, et ecclesiarum extructiones.. XLIII. De Constantini in pauperes beneficentia. - XLIV. Quomodo synodis episcoporum inte fuit. — XLV. Quomodo insipientes toleraverit. XLVI. Victoria de Barbaris relatie. XLVII. Mors Maximiani et aliorum quorum insidias Deo revelante Constantinus deprehenderat-XLVIII. Constantini decennalia. - XLIX. Quomodo Licinius Orientem afflixerit. — L. Quomodo Licinius Constantino insidiatus sit.—LI. Licinii insidiæ adversus episcopos, et prohibitio synodorum.-LII. Christianorum exilia et proscriptiones. — LIII. Edictum Licinii ne mulieres una cum viris in ecclesiam convenirent.— LIV. Quomodo eos qui sacrificare renuissent, militia solvit, et carcere inclusos ali vetuit.-LV. De iniquitate et avaritia Licini LVI. Quomodo persecutionem adversus Christianos tandem excitaverit. LVII. Qualiter Maximianus fistuloso ac verminante ulcere perdomitus pro Christianis legem scripserit. — LVIII. Qualiter Maximinus Christianorum persecutor, fugiens servili habitu sese occultaverit. — LIX. Quomodo vi morbi excæcatus Maximinus legem pro Christianis dedit.

-

CAPUT PRIMUM.

Procemium de morte imperatoris Constantini.

A illumque ipsum auctoritate ac potentia etiamnum viventem, resque humanas multo præstantius ac potentius moderantem; quippe qui filiorum successione diffusus sit atque amplificatus. Qui prius quidem honore Cæsarum affecti fuerant: nunc vero totum patrem induti, ob eximiam religionis virtutem imperatores et Augusti renuntiati sunt, cuncta patris ornamenta præ se ferentes.

Nuper quidem universum hominum genus secunda ac tertia magni Imperatoris nostri decennalia certis temporum spatiis redeuntia festivitatibus et conviviis celebravit. Nos quoque ipsi nuper eumdem victorem ac triumphatorem coetu famulorum Dei circumseptum, laudatione in ejus vicennalibus dicta venerati sumus. Sed et tricennalium orationum coronas ei texentes, nuper in ipso palatio sacrum ejus caput redimivimus. Verum nunc anceps animi hæreo; cupiens quidem aliquid more solito proferre, sed quo me vertam, prorsus ignarus, inusitatæ rei spectaculo perculsus. Nam quocumque mentis oculos intendo, sive ad Ortum Solis, sive ad Occasum, seu universum terrarum B orbem, seu cœlum ipsum circumspicio, beatissimum Principem ubique præsentem intueor. Ac liberos quidem ejus quasi nova quædam lumina, terrarum ambitus omnes paternis radiis implere animadverto, PATROL. VIII.

CAPUT II.

Prooemium de filius Constantini imperatoribus Cumque eum qui paulo ante in mortali corpore cernebatur, et nobiscum una versabatur, admirabili quadam ratione etiam post obitum, quo tempore natura quidquid superfluum est, tanquam alienum refutat, iisdem regiis ædibus et honoribus ac laudationibus frui video, incredibili admiratione percellor. Jam vero cum ad ipsos usque cœli fornices mentis meæ aciem extendi, atque illic beatissimam ejus animam cum ipso Deo versari cogito; terrestri quidem ac mortali integumento liberatam, circumdatatu vero

1

524