Obrazy na stronie
PDF
ePub

Lib. quo trinam Deitatem minus recte dici, contra Godeschalcuni disputat. T. 1. p. 460. 519.

Librum " an omne quod est, bonum sit, cum non sint substantialia bona,' ex Hebdomadibus 'suis, exemplo Varronis, ut par est credere, ita inscriptis, excerpsisse se Boëthius testatur.

Gilberti Porretani commentarios in illum Boëthii libellum, sive Libros IV. de Trinitate, condemnatos esse in Concilio Remensi ab Eugenio III. Anno Christi 1148. notat Baronius ad illum Annum.

Illustris Leibnitzius præf. ad librum, quem edidit sub titulo : Essais de Theodicée sur la bonté de Dieu, la liberté de l'homme, et l'origine du mal: 'je fus charmé de l'ouvrage de Laurent Valla contre Boëce, et de celui de Luther contre Erasme, quoyque je visse bien qu'ils avoient besoin d' adoucissement.'

Boëthii fidei confessio, sive brevis institutio religionis Christianæ, memorata pridem est Trithemio sub tit. Libri de fide. 'Hanc,' inquit Labbeus T. 1. de Script. Ecclesiasticis p. 206. ' editioni proximæ cum non levi aliquot S. Patrum et Ecclesiasticorum tractatorum manipulo paratam habebam, sed gaudeo jam Vallinum prævenisse.'

Adversus Eutychen et Nestorium, de duabus naturis et una Persona Christi, Liber ad Joannem, Ecclesiæ Romanæ Diaconum, postea Papam et Martyrem, (memorat Hincmarus T. 1. pag. 521.) compositus occasione Epistolæ, quam Episcopi Orientales A. C. 512. scripserant ad Symmachum Episcopum Romæ, de Eutychianis motibus.

Allegatur et Boëthii Arithmetica ab Honorio Augustodunensi Lib. I. cap. ultimo de Philosophia mundi. Separatim excusa est per Erardum Ratdolt Augustæ 1488. 4. et cum commentario Girardi Rufi, mysticam numerorum explicationem perstringente, Paris. 1521. fol.

Boëthii Arithmeticæ speculativæ compendium concinnatum a Jac. Fabro prodiit et Paris. 1514. fol. una cum aliis scriptis, apud Henricum Stephanum avum.

De Musica Boëthii confer Jo. Lelandum de scriptoribus Britann. p. 272.

1 'Boëthius de hebdomadibus, qui alio modo intitulatur de paradoxis, videtur potius esse Alani de maximis Theologiæ.'

Hæc in Catalogo Mstorum Angliæ T. I. p. 94. n. 1900. Mentio iterum p. 104. n. 2008.

De Geometria Libri 11. e quibus posterior podismorum, ut vocat, notitiam sive Gromaticam tangit.

Allegatur Boëthii commentarius super Porphyrium ad Fabium, ab Honorio Augustodunensi L. 1. c. XXI. de Philosophia mundi, et a Zacharia Chrysopolitano T. 10. Bibl. Patrum edit. Lugd. p. 736.

Librum divisionum laudat Jo. Sarisberiensis 111. 9. Metalogici p. 165. aitque eum compendio verborum et elegantia sensuum inter opera Boëthii, quæ Logicam spectant, singularem gratiam nactum

esse.

Libri VI. in Topica Ciceronis occurrunt etiam in primo Tomo Operum Ciceronis cum Manutiorum commentariis editorum Venet. 1582. fol. Boëthii Dialectica in compendium missa et in linguam Græcam translata usi sunt etiam Græci. Vide Lambecium VIII. p. 385. Scholiorum Græcorum in libros de differentiis Topicis. Auctor est Maximus Planudes, ut constat ex Codice Græco Ms. Bavarico LXXXIII.

V. 22. post Venet. 1559. fol. adde: 'ex officina Valgrisiana.' Boëthii sententiæ editæ sunt ab Henrico Ernstio, forma minore.

Libellum de disciplina Scholarium Colon. 1493. 4. cum commentario pridem editum, Boëthio minus recte tribui in edit. Veneta 1516. 8. aliisque quam plurimis, jam Murmelio animadversum est. Opinionem Labbei, qui illum Dionysio Carthusiano tribuit, refellit etiam Papebrochius T. 6. Act. Sanctor. Maii p. 706.

Et sane in libro excuso A. 1509. 4. qui inscribitur Auctoritates Aristotelis et aliorum Philosophorum, jam notatum reperio 'quod liber de institutione Scholastica Boëthio humilitatis et majoris auctoritatis causa ascriptus sit a Thoma Brabantino Græce ac Hebraice docto, qui ex Græco transtulit libros Aristotelis, quæ translatio apud nos habetur ut testatur Abbas (Trithemius) in Catalogo Scriptor. Eccles.'

Vetelegi in eundem Libellum commentarius memoratur a Jo. Lelando p. 360. de Scriptoribus Britannicis. Erant eo sæculo quemadmodum et hoc quidem nostro Boëthii lucubrationes in magna gloria, quare Vetelego Boëthiano operæ pretium visum est ejus Libellum de disciplina scholasticorum commentariis in gratiam pubis illustrare. Frequens est in Bibliothecis libellus olim a multis curiose lectus, at nunc eloquentia eam excrevit fœcunda in

magnitudinem, ut, qualecumque opus sit, blattas et tineas modo pascat.'

V. antepenult. post disceptant, supple: Mechanicum etiam Archimedem Latialem Siculis reddidisti.'

CUM Bipontini nullam editionem Boëthii dederint, Notitia eorum ex necesse desideratur; nec editio cum notis Variorum ullum præbet Editionum Recensum. Lectori igitur substituimus historiolam istam de Boëthii ætate et editionibus quam doctissimus Fabricius nobis suppeditavit in Bibliotheca sua Latina. Duæ sunt hujusmodi historiolæ ab eodem viro cl. concinnata; una nempe in primo vol. Biblioth. Lat. edit. Hamb. 1721. altera in vol. tertio et ultimo ejusdem operis, edit. Hamb. 1722. Hisce ambabus inter se collatis, istam lectori obtulimus quæ copiosius et accuratius de Boëthii rebus tractat, nempe posteriorem. Ernestius, in editione sua Fabricii Bibliothecæ Latinæ, multis aucta et emendata, Boëthium omnino, sed consulto, ut videtur, prætermisit. Fabricii ipsius de Boëthio notitia brevis quidem est, et deficit etiam de editionibus usque ad suum tempus vulgatis. Quædam hujusmodi notabimus, alia quædam infra Fabricii tempus decurrentia subjungemus.

Harlesius notat edit. rarissimam sine anno, loco, et nomine typographi, sed, ut putatur, intra annos 1472. et 1482. impressam. Brev. Not. Lit. Rom. p. 756.

Fabricius cursiter notat editiones 1473. et 1476. cum multis aliis. Editionis principis descriptionem accuratam subjicimus ex Indice librorum ab inventa typographia ad annum 1500. chronologice disposito a Franc.-Xav. Laire, Part. I. p. 295. "Anitij Manlij Torquati Severini Boetij ordinarii patritij exconsulis de consolatione philosophie cum commentariis Sancti Thomæ de Aquino.' In fol. maximo. m. r. Voluminis hujus duplex est pars: prima exhibet textum Boëthii cum commentariis S. Thomæ; secunda vero textum auctoris Latinum et versionem ipsius in linguam Germanicam. Prima incipit sic: 'sancti Thomæ de Aquino super libris Boetii de consolatione philosophie

comentũ cũ expositione feliciter incipit.' Et in fine hujus legitur hic liber Boecii de ɔsolatione philosophie in textu latina alemanicaq, lingua refertus ac translat9 una cũ apparatu et expositione beati Thome de Aquino ordinis. predicatorum finit feliciter anno domini M.CCCC. LXXIII, XXIIII. mensis Julii. Condidit hoc civis alūmis Nurembergensis opus arte sua Antonius Coburger.' Et mediat folium album inter secundam partem quæ incipit titulo supra relato. In hac præmittitur textus Boëthii pars metrica, et sequitur alternatim ejus versio Germanica. Absque ulla subscriptione terminatur folio verso hac linea: 'Boetii philosophice consolationis liber quintus explicit.' Et hæc ultima pagina habet 47. lineas. Primæ parti præmittuntur v. folia indicis, et hujus paginæ in columnas dividuntur, non ita vero in secunda. Caret signat. num. et custod. Character idem est ac bibliorum hujus artificis anni 1475.' Hæc ille. Editiones quidem 1473. et 1476. idem sunt opus; iisdem nempe typis impressæ: Colophones vero quiddam variant, neque versio Germanica comitatur exemplar 1476. Ambæ editiones sunt in Bibliotheca Spenceriana, posterior in Museo Britannico.

Boëthii Consolatio Philosophiæ per Fratrem Bonum Johannem, corrigente Venturino, Priore Savonæ, ditionis Genuensis, 1474. 4to. Vid. Abb. Mauro Boni Lettere, lib. I.

Poëtam celebrem nostrum Geoff. Chaucer ad Boëthii exemplum de Consolatione Philosophiæ librum Anglice composuisse supra p. 564. notat Fabricius. Versio est, omnino prosaica, impressa a Caxton. The Boke of Consolation of Philosophie; atte request of a singular Friend and Gossib of myne I William Caxton have done my Debvoir and Payne Tenprynte it. Fol. s. a. repet. Lond. 1687. fol. Quædam etiam in poëmatis suis ex Boëthii Consol. Philosoph. adumbravit Chaucer; e. g. de prædestinatione in 'Troilus and Creseide' IV. 966-1078. ex lib. v. pr. 3. ut notavit Tyrwhittus in Gloss. ad Chaucer. v. Boece.

Idem opus Gallice, impressum a Colard Mansion, Brugis 1477. fol. Hoc opus splendidum est in bibliotheca Spenceriana, et suo loco in Catalogo describitur.

Camdenus memorat Elizabetham celeberrimam nostram reginam libros Boëthii de Consolatione Philosophiæ Anglice vertisse.

Severini Boetii textus de consolatione philosophiæ cum comment. D. Thomæ. Anthonii Koburger civis Nuremberg. industria Fabrefactus anno milles. ccCC.LXXXIII. Postera die post Philippi et Jacobi Apostolor. In fol. Boëthii varia opera, Venet. 1487. fol. in Biblioth. Magdeburg. ut testatur Kinderlingius in Meuselii Historischem Magaz. Part. II. p. 165.

Boëthii de Consol. Philosoph. &c. de Hagen ed. 1491. De hac copiose tractat cl. Pfeiffer.

Boëthii Opera, Daventriæ 1497. 4to. Mus. Brit. et Venet. 1499. fol. ibid.

Boëthii de Consolatione Philosophiæ libri v. cum Disciplina Scholarium, cum triplici commentario, s. a. 4to.

Boëthii Consolatio Philosophiæ, Lugd. 1501. 4to. Eadem cum comment. Tho. Aquin. 1502. 4to. et Lugd. per Petr. Maresch. &c. 1511. 4to.

Boëthii Consol. Philosoph. prodiit Paris. 1502. 4to. cum Iodoci Badii Ascensii notis.

Daventriæ, ap. Jac. de Breda, 1502. 4to. alia est ejusdem editio sine anno 4to. Venet. 1504. 8vo. Florent. 1507. Colon. 1511. 4to. Lips. 1512. fol. Colon. 1516. 4to. Lips. 1516. fol.

Boëthii de Consolatione, &c. Paris. s. a. fol. Sub Dedicatione vero sic scribitur: Ex Lutetia Parisina, pridie Kalendas Augusti, millesimo quingentesimo tertio. Vid. Harlesii Supplem. ad Breviorem Notitiam Lit. Rom. vol. II. p. 287.

Lugd. Bat. Jac. Myt, 1510. 4to.

Boëthii de Consolatione Philosophiæ Libri v. a Luc. Ant. Junta excusi 1523. 4to.

Variæ sunt Italicæ versiones, n. Venet. 1520. 1527. et ibid. 1531. Etiam per Varchi, Florent. 1551. repet. Parmæ 1798. et alia Florent. 1584.

Viennæ, per Joh. Sing. 1521. 4to.

« PoprzedniaDalej »