Obrazy na stronie
PDF
ePub

Non auferetur sceptrum de Juda, nec dux de fe- A moribus ejus,

Donec veniat qui mittendus est, et ipse erit expectatio Gentium.

Ligans ad vineam pullum suum, et ad vitem, o fili mi, asinam suam.

Lavabit in vinum stolam suam, et in sanguinem uvæ pallium suum.

50 Pulchriores oculi ejus vino, et dentes lacte candidiores.

Zabulon in littore maris habitabit, et stationem navium pertingens usque ad Sidonem.

Issachar, asinus fortis accubans in terminos.* Vidit requiem quod esset bona:et terram quod optima: Et supposuit humerum suum * ad portandum,' factusque est tributo serviens.

Dan judicabit populum suum ut alia tribus Israel.

Fiat Dan coluber in via, cerastes in semita, mordens ungulas equi, ut cadat ascensor ejus retro. Salutare tuum expectabo, Domine.

Gad, accinctuspræliabitur ante eum : et ipse accingetur retrorsum.

Aser, pinguis panis ejus, et præbebit delicias regibus.

Nephtalim, cervus emissus, et dans eloquia pulchritudinis.

Filius accrescens Joseph, filius accrescens, et decorus aspectu :

Filiæ discurrerunt supra murum.* Sed exasperaverunt eum, et jurgati sunt, invidentes illi habentes jacula.

Sedit in forti arcus ejus, et dissoluta sunt vincula brachiorum ejus et manuum illius per manu potentis Jacob: * inde pastor egressus est, pastor Israel. Deus Patris tui erit adjutor tuus, et omnipotens benedicet tibi.

Benedictionibus cæli desuper, benedictionibus abyssi jacentis deorsum, benedictionibus uberum et vulvæ.

[ocr errors][merged small][merged small][merged small]

B

C

D

[ocr errors][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small]
[ocr errors]

Sicut locutus est ad Patres nostros, Abraham et semini ejus in sæcula.

P. Quia respexit humilitatem. Gloria, et honor Patri,etc.P.Exultavit spiritus meus. Oratio. Domine Jesu Christe, qui ex Patre Deus magnus, pronobis dignatus es nasci ex homine parvus, ut per te factus, per te salvaretur sine dubio mundus; propitius esto et miserere nobis: nosque a mundanis contagiis munda, et in hoc Mundo mundos nos esse constitue, qui non judicare, sed salvare venisti, ut nobis parvulus natus, nobisque filius datus, in te et regenerationis ortum,et adoptionis mereamur consequi donum. R. Amen.

Per misericordiam, Deus noster.

Ad Benedictus.Antiphona. Tibi soli Deo honor, et gloria, virtus, et potestas in sæcula sæculorum. Canticum. Benedictus es, Domine Deus Patrum nostrorum. Require fol. 6.

Sono. Dominus dixit ad me: filius meus es tu, ego hodie genui te. Alleluia. V. Pete a me, et dabo tibi Gentes hereditatem tuam, et possessionem tuam terminos terræ. Reges eos in virga ferrea, et tamquam vas figuli confringes eos. Et nunc reges intelligite erudimini omnes, qui judicatis terram. Ego autem constitutus sum rex super Sion montem sanctum. P. Genui te. Alleluia.

Lauda. Laudate Dominum de cœlis.Alleluia.51 Laudate eum in excelsis. Alleluia, Psalmus. CXLVIII. Lectio Isaia Prophetæ (Cap. 1x).

R. Deo gratias.

Primo tempore alleviata est terra Zabulon, et terra Nephthalim ; et in novissimis aggravata est via maris trans Jordanem Galilææ Gentium. Populus, qui sedebat in tenebris,vidit lumen magnum : habitantibus in regione umbræ mortis, lux orta est eis. Multiplicasti gentem,non magnificasti lætitiam. Lætabuntur coram te, sicut lætantur in messe,sicut exultant victores, quando dividunt spolia. Jugum enim oneris ejus et virgam humeri ejus, et sceptrum exactoris ejus superasti sicut in die Madian. Quia omnis violenta prædatio cum tumultu, et vestimentum mistum sanguine, erit in combustionem.

Hymnus.

Christus est vita veniens in orbem,
Mortis occasu patiens acerbæ,
Mortis actu, pietatis usu

et cibus ignis. Parvulus enim natus est nobis, et fi- A os meum. v. Gloria, et honor Patri, etc. P. Et apelius datus est nobis, et factus est principatus ejus ruit os. humeros ejus: Et vocabitur nomen ejus Adsuper mirabilis, consiliarius, Deus, fortis, Dominator, pater futuri sæculi, princeps pacis. Multiplicabitur ejus imperium, et pacis ejus non erit finis : super solium David sedebit, et super regnum ejus: ut confirmet illud, et corroboret in judicio, et in justitia, amodo, et usque in sempiternum ; zelus Domini exercituum faciet hoc. R. Amen.

Hymnus. Veni, Redemptor Gentium. Require fol. 45.

Supplicatio. Oremus Dei Patris Omnipotentis misericordiam,supplices imploremus ; ut nos gratia Christi sui Domini nostri Jesu Christi propitius justificare dignetur. R. Præsta, æterne Omnipotens B Deus.

Kyrie eleison. Christe eleison. Kyrie eleison.

Capitula.Requies Angelorum, omniumque sanctorum, Domine Jesu Christe, da hodie in hoc recurrenti Nativitatis tuæ sacratissimo festo requiem populo tuo ut in te a delictis et oneribus pessimis requiescat,teque cum universa creatura benedicens, tuam in omnibus ac per omnia benedictionem accipiat; ut quem a maledicto liberare venisti, numquam patiaris tuæ benedictionis munere defraudari; sed te jugiter benedicendo, benedictus permaneat in æternum.

Pater noster. Et ne nos. Liberatia malo. Require fol. 2.

Lauda.Antequam firmos pararet. Require fol.46 Benedictio. Benedicat vos Dominus noster Jesus Christus. fol. 46.

Dicat Presbyter. Dominus sit semper vobiscum. R. Et cum.

In nomine Domini nostri Jesu Christi perficiamus cum pace. R. Deo gratias.

IN FESTO SANCTI STEPHANI PROTO

MARTYRIS.

Ad Vesperos.

Antiphona.Gloria, et honore coronasti eum Domine. V. Gloriam, et magnum decorem imposuisti super eum. P. Domine.

Sono.Custodi me, Domine, ut pupillam oculi sub umbra alarum tuarum. P. Exaudi, Deus, justitiam meam. Alleluia. V. Protege me a facie impiorum, qui me afflixerunt :inimici mei circumdederunt animam meam. P. Exaudi, Deus.

Antiphona.Terra ne abscondas sanguinem meum, neque inveniat in te locum latendi clamor meus P. Ecce in cœlis est judex meus, et conscius meus in excelsis. V. Sæpe expugnaverunt me a juventute mea etenim non potuerunt mihi. P. Ecce in cœlis est. V. Gloria, et honor Patri, etc. P. Ecce in cœlis. Lauda. Alleluia. Tetigit labia mea. P. Et aperuit os meum, dixi: Alleluia, Alleluia, Alleluia. V. Inquisivi Dominum meum, et exaudivit me et ex omnibus tribulationibus eripuit me. P. Et aperuit

C

D

Vivere donat.

Sustulit vulnus, removendo mortem ;
Mortis auctorem perimendo, surgit ;
Patris ad dexteram repetendo, regnat

[blocks in formation]

ostendit, ac præconium, quem fructum fidei maturescentis exhibuit: præsta universo cœtui intercessione martyris memorati, ut Ecclesiam tuamjuvet suffragio, quam ornavit ministerio: foveat patrocinio, quam ædificavit exemplo.

Pater noster. Liberati a malo. Humilitate vos benedictioni. Dominus sit. R. Et cum spiritu tuo.

Benedictio. Dominus Jesus Christus, qui primum suæ passionis sequacem Stephanum martyrem fecit, det nobis suæ passionis exemplo victoriam ferre de mundo. R. Amen. Sui quoque martyris prece similem nobis tribuat vim suæ dilectionis habere, et adversitates æquali tolerantia superare. R. Amen. Ut instructi exemplo Redemptoris, et invitamento martyris percipiamus plenitudinem nostræ redemptionis. R. Amen.

Per misericordiam ipsius.

Lauda. Beatus vir, qui timet Dominum. Alleluia. P. In mandatis ejus cupiet nimis. Alleluia. Alleluia. ỳ. Potensin terra erit semen ejus, generatio rectorum benedicctur. P. In mandatis ejus. V.Gloria, et honor Patri, etc. P. In mandatis ejus.

Oratio. Domine Jesu Christe. Quære infra in isto folio.

Ad Matutinum,

Antiphona. Labia mea, Domine, aperies. P. Et os meum annuntiabit laudem tuam. Psalmus. Miserere mei, Deus.

B

Oratio. Exsultent, Domine, labia nostra præconio veritatis; ut non revolvantur vaniloquio falsitatis sic lingua nostra judicium veritatis loquatur, C ut Christum tuum verum judicium promptissime laudet: atque ita præcepta tua assidue in nostro corde versentur, ut gressus nostri ab insidiosis decipulis minime supplantentur. R. Amen.

Per miséricordiam tuam.

Antiphona 1. Lapidaverunt me inimici mei. P. Et fixuræ lapidum suorum in testimonium illis erunt; dum venero ante judicium petere pro peccatis eorum. V. Credidi propter quod locutus sum: ego autem humiliatus sum nimis. P. Et figuræ lapidum. V. Gloria, et honor Patri, etc. P. Et figuræ lapidum.

Oratio. Domine Jesu Christe, qui ita munere tuo beati Stephani animam munerasti, ut non solum Passionis tuæ sequeretur exemplum, sed etiam patientiæ caperet documentum : ut supplicaret pro hostibus, qui non cederet sævientibus: fortis ad perferenda vulnera; fortis ad non reddenda convicia; fortis dum ab impiis lapidatur; fortior dum pro lapidantibus deprecatur: Qui ergo immemor ultionis pro lapidantibus exoravit, memor charitatis in nullo supplicantibus desit. R. Amen.

Per misericordiam tuam.

Antiphona 2. Impetum fecerunt unanimes in Stephanum. P.Etfalsi testes lapidabant eam invocantem, et dicentem: Domine Jesu, suscipe spiritum. . Nihil proficiet inimicus in eo, et filius iniquitatis

non nocebit ei. P. Et falsi testes. . Gloria, et honor. Patri, etc. P. Et falsi testes lapidabant.

Oralio. Impetus factus a persequentium turba non potuit, Christe Domine, Stephani martyris tui turbare constantiam, cum et falsorum 53 testium credulitate carnis vestimenta deposuit; oris tamen confessionem, qua te credidit, non amisit ; cum lapidatus etiam te Deum, ut ejus spiritum exciperes, exoravit. Te ergo quæsumus, et rogamus, ut illa nos gratiæ tuæ pietate remuneres, qua illum coronasti post lapides : et qui ejus spiritum suscepisti in gloria æterna, a nobis, quæsumus, propitiatus reremove supplicia. R. Amen.

Per misericordiam tuam.

Antiphona. Lapidabant Stephanum, qui erant in concilio, et intuebantur. P. Vultus ejus tamquam vultus Angeli Dei stantis inter illos. . Conserva me, Domine, quoniam in te speravi, salvum me fac Deus meus. P. Vultus ejus. V Gloria, et honor, etc. P. Vultus ejus.

Oratio. Domine Jesu Christe, qui in concilio lapidantium beatissimi martyris tui Stephani ita glorificas vultum, ut ab his qui eum lapidabant,lapidati aspectus intueretur Angelicus, dum præminens illo monstraretur magistro patientia exornari; da nobis, ut ex hoc mereamur ad præmium æternitatis attolli. R. Amen.

Per misericordiam tuam.

R. Super acervum lapidum læta est anima mea; et super inimicos meos Deum deprecatus sum ;propterea vindemiabo fructus meos in pace. P.Et ministrabo in conspectu Domini de bonis, quæ præstitit mihi. V. Quid retribuam pro omnibus, quæ præstitit mihi? calicem salutaris accipiam. P. Et ministrabo. V. Gloria, et honor Patri, etc. P. Et ministrabo.

Oratio. Domine Jesu Christe, qui animam beatissimi martyris tui Stephani tanta munerum gratia decorasti, ut super acervum lapidum exultaret, et pro inimicis te, utillis parceres, exposceret; reple corda nostra munere gratiarum, etimmarcescibili dono virtutum: ut interventu tui martyris, ita ministremus semper in conspectu tuo de bonis, quæ prætiteris nobis, qualiter et hic dilatemur sanctitatis in opere, et post vindemiemus fructus nostros in pace. R. Amen.

Per misericordiam.

In Laudibus.

Ad Canticum. Antiphona. Nomen Domini invocavi: date magnitudinem Deo vestro : vera sunt opera ejus, et omnes viæ ejus judicia.

Danticum. Attende Cœlum. Require fol. 4. Ad Benedictus. Antiphona, Nomen Domini in meridiem justi festinat. Canticum fol. 6.

Sono. Custodi me, Domine. Require fol. 51. Lauda. Laudate Dominum de cœlis. Alleluia. Laudate eum in excelsis. Alleluia. Psalmus CXLVIII. Prophetia.

Lectio libri Sapientiæ Salomonis (Cap. iv). R Deo gratias.

Justus si morte præocupatus fuerit, anima ejus A in refrigerio erit. Senectus enim venerabilis est non diuturna neque numero annorum computata: cani sunt autem sensus hominis, et ætas senectutis vita immaculata. Placens Deo, factus dilectus, et vivens inter peccatores translatus est. Raptus est ne malitia mutaret intellectum ejus, aut afflictio reciperet animam illius. Fascinatio enim nugacitatis obscurat bona, et inconstantia concupiscentiæ transvertit sensum sine malitia. Consummatus in brevi explevit tempora multa: placita enim erat Deo anima illius propter hoc properavit educere illum

Hymnus

Iste electus Johannes diligendi promptior,
Advocatus in perennem veritatis gratiam.
Mercedem assumens honoris, quidquid ambit, obtinet.
Insula Pathmos teneri imperante promitur :
Conspicit illic refusa cœlitus mysteria,
Et profunda, quæ notavit, mente narrat ardua.
Accipit Dei Parentem in suis præcordiis,
Ut minister veritatis administret Virgini:
Quæ Deum enixa, sola virgo semper adstitit.
Iste supra pectus illud sempiterni Numinis
Corporis usu reclinis, hauriebat intima;
Spirituque indicabat veritatis gratia.

de medio iniquitatum: populi autem videntes, et
non intelligentes, nec ponentes in præcordiis suis
talia: quoniam misericordia Dei, et gratia in sanc-
to illius, et respectus in electo ipsius. R. Amen. В Carne unus, spiritus alter, ut manerent filii.
Hymnus. Christus est vita. Supplicatio. Oremus
Dei Patris Omnipotentis. Quære fol. 52.

Ad crucem tractus Redemptor,esse matris filium. Dicit istum ; rursus ipsam esse matrem præcipit.

Capitula. Beatissime Stephane Protomartyr, vocabitur tibi nomen novum, quod os Domini nominavit ut qui mortem pro illo sumeres, coronam per illum et nomine et virtute susciperes: Primus in martyrio, primus in præmio: primus in aula mundi, primus in aula coli: ut hic pro Christo lapidatus, illic ab ipso coronatus, exultes; ut pro quo hic crudelisimam sustinuisti pœnam, illic pretiossimam susciperes coronam: ergo qui extitisti Ecclesiæ primitivus, nunc esto patronus assiduus: ut sit Christus nobis, te precante, propitius, pro quo martyr extitisti mirificus.

Pater noster. Liberati a malo.

Lauda. Beatus vir, qui timet Dominum.
Benedictio. Dominus Jesus Chistus, qui, etc.
In nomine Domini nostri Jesu Christi perficiamus
cum pace. R. Deo gratias. Quære fol. 52.

IN FESTO SANCTI JOHANNIS

EVANGELISTÆ

Ad Vesperos

APOSTOLI ET

Lauda. Confessionem, et decorem induisti. 54 P. Amictus lumen sicut vestimentum. V. Confessio, et species in conspectu ejus : sanctitas et magnificentia in sanctitate ejus. P. Amictus lumen.

Sono. Confitebor tibi, Domine, in toto corde meo narrabo mirabilia tua. Alleluia. Lætabor, et exultabo in te Domine : psallam nomini tuo, Altissime. Alleluia.

Antiphona. Sic eum volo manere, donec veniam, dixit Dominus. P. Hic est Discipulus, qui testimonium perhibet de his. P. Et scimus quia verum est testimonium ejus. P. Manus enim mea auxiliabitur ei, et brachium meum confortabit eum. P. Hic est Discipulus. V Gloria. P. Et scimus.

Lauda. Diligam eum ex toto corde meo, dicit Dominus. P. Et erit sicut ros Israel, germinabit sicut lilium, et florebit. Alleluia. Alleluia. V. Et erit tamquam lignum, quod transplantatum est secus decursus aquarum quod fructum suum dabit in tempore suo. P. Et erit. . Gloria, etc. P. Et erit.

C

D

Ultimæ prænotus horæ, scindere tunc præcipit. Terram fossam ministris, qua reclinis inruit, Mortis et vice quievit omne vivens sæculo.

Te rogamus, te precamur, sancte Christi Apostole,
Tolle pestem, aufer ulcus, et foveto languidos :
Pelle morbum, cæde hostem, et remove scandalum.

Non adurat terram ignis, aerem non sauciet ;
Non refundat ultioni triste cœlum turbines;
Non reclinet in ruinam Orbem ira funditus.

Dedicat delictum omne; subsequatur gratia.
Auferatur culpa tota, sit salutis copia;
Sit remoda cuncta lues; augeatur charitas.
Gloria Deo Patri sit, gloria sit Filio.
Sit Paraclito manenti semper ingens gloria;
Qui Deus vivit per omnia sæcula sæculorum.
Amen.

Supplicatio. Oremus Dei Patris Omnipotentis misericordiam, supplices imploremus; nos gratia Christi sui Domini nostri Jesu Christi, et per intercessionem Sancti Johannis Apostoli, et Evangelistæ propitius justificare dignetur. R. Præsta Eterne omnipotens Deus.

Kyrie, eleison. R. Christe, eleison. Kyrie eleison. Capitula. Ineffabilia sunt, Domine, fluenta uteri tui, quibus præ cæteris dilectus ille à te discipulus, recubans in sinu tuo, saciari promeruit: quæsumus ergo, ut, mortificatis membris nostris, tuis semper mereamur inhærere vestigiis: ut intercessu hujus Sancti Johannis, ita nos ignis amoris tui concremet, et absumat,qualiter beneplacitum nos tibi in toto holocaustum efficiat.

Pater noster. Liberati a malo.
Humiliate vos benedictioni.
Dominus sit. R. Et cum spiritu tuo.

Benedictio. Christus Dominus, qui dilectum à se discipulum suo fecit recubare in pectore, illæsos nos custodiat in sinu matris Ecclesiæ. R. Amen. Et qui fluentis gratiæ ex sinu suo præmanantibus recubantis animam maduit, dono nos sempiterni muneris jubeat consolari. R. Amen. Ut per quem discipulus hic dilectus effectus est virgo, per eum peccatores in Angelorum transmutatione evocentur consortio. R.Amen. Per misericordiam ipsius.

potentiam magnifice confitemur. R. Amen. Per misericordiam tuam.

Lauda. Germinabunt ossa tua quasi salices.Alle- A piæ operationis; ut tibi sine fine jungamur, cujus luia. P. Juxta fluentes aquas. Alleluia. Alleluia. V. Et erit tamquam lignum, quod transplantatum est. P. Juxta fluentes aquas. V. Gloria. P. Juxta.

Oratio. Domine Jesu Christe, qui beatissimum Johannem Apostolum tuum. Quære fol. 55.

Ad Matutinum. Antiphona. Labia mea, Domine, aperies.55 P. Et os meum annuntiabit laudem tuam.Psalmus L.

Oratio. Laudet te, Domine,lingua nostra annuntiando justitias tuas, et exultent labia nostra præconio veritatis, ut non dissolvantur vaniloquio falsitatis; ut qui tibi confitendo remissis criminibus in te exultamus, et in congregatione justorum sacro agmine decantantes, vitæ beatæ efficiamur heredes. R. Amen,

Per misericordiam.

Antiphona 1.Caro mea requiescet in spe. P. Qui non derelinques animam meam in infernum ; nec dabis sanctum tuum videre corruptionem.V. Notas mihi fecisti vias vitæ, adimplebis me lætitia cum vultu tuo, et delectationes in dextera tua usque in finem. P. Quoniam non derelinques. V. Gloria, et honor Patri, etc. P. Quoniam non derelinques.

Oratio. Christe, Dei Filius, qui virgini discipulo virginitatis præmia etiam in hac vita posito contulisti, ut de sorte mortis posset suscitare membra morientia, qui in membris suis mortiferæ libidinis dominari non passus est incentiva; adesto nobis precibus ejus, ut post lapsus, quibus lascive in hac C vita decidimus, mundatis ad te cordibus et corporibus accedamus. R. Amen.

Per misericordiam.

Antiphona 2.Facies tua tamquam munda illuminabitur. P. Vultus autem tuus sicut Lucifer orietur, a meridiana parta germinabit tibi vita. V. Per diem sol non uret te, neque luna per noctem. P. Vultus autem, V. Gloria, et honor, etc. P. Vultus autem. Oratio. Domine Jesu Christe, qui beatissimum Johannem Apostolum tuum nec in vinculis exilii deseris,nec in effossa fovea derelinquis; annue nobis precibus ejus, ut ita nos semper pietas foveat,qualiter hic et in æternum,te protegente, sceptrum nos sempiterni regni usquequaque possideat. R. Amen. Per misericordiam.

Antiphona 2.Custodi corpus meum ab omni pollutione. P. Odor tuus, Domine, concupiscentias in me excitavit æternas. V. Notas mihi fecisti vias vitæ, et implebis in lætitia cum vultu tuo: delectationes in dextera tua usque in finem. P.Odor tuus. V. Gloria, et honor, etc. P. Odor tuus.

Oratio. Dilectus a te, Domine Jesu Christe, ineffabile testimonium discipulis perhibuit, dum, quod admiraremur, tuo de pectore sumpsit, mirifice reputare promeruit;principium ergo quod et mystica fide cognovit, et verbis mysticis exoravit : esto in ore nostro ad complementum virtutis, ad affectum

D

R. Vir iste in populo suo mitissimus apparuit senectute gravi, et gloria dignus. P. Iste est, qui orat pro populo et pro civitate ista. V. Vir iste consecravit legem Dei excelsi, et in tentatione inventus est fidelis. P. Iste est. V. Gloria, et honor, etc. Reiteretur R. Vis iste.

Oratio. Memores præceptorum tuorum, Domine Jesu Christe, quibus nos memoriis sanctorum communicare præcepisti, beatissimi Apostoli tui Johannis, sparsos per orbem meritorum titulos celebramus, qui coronam,quam nominis sui interpretatione promeruit, privilegio sanctitatis obtinuit: præsta igitur, eodem interveniente,ut,qui præconia ipsius, religionis cultu veneramur, patrocinia ejus impensius consequamur. R. Amen.

Per misericordiam tuam.

Ad Canticum.Antiphona.Thronum gloriæ hereditas illius dut votum optanti, et benedicet annos justi. Canticum (I Regum, 11).

[ocr errors]

Confirmatum est cor meum in Domino,* et exaltatum est cornu meum in Deo salutari meo: Dilatatum est super inimicos meos os meum: lætor mibi in sanctitate tua. Quoniam non est alius Deus, quomodo Deus noster:

Neque justus præter te, Domine,* et non est sancctus præter te.

Nolite gloriari excelse, et nolite alta loqui in superbia ;* et ne exeat magniloquium ex ore vestro: quoniam Deus scientiæ Dominus est :

Deus, qui parat adinventiones suas, arcus potentium infirmatus est, et infirmi virtute præcincti sunt. Pleni panibus minorati sunt, et esurientes transierunt terram :

Sterilis peperit septem,* et fœtosa in filiis infirmata est.

Deus mortificat et vivificat, ducit ad inferos et reducit.

Deus pauperem, et divitem facit, 'humiliat et exaltat.

56 Suscitat de terra inopem,* et a stercore erigit pauperem:

Et sedere facit eum cum principibus populi sui,* et thronum gloriæ hereditatem dabit illi.

Dat votum optanti, et benedicet annos justi, * quia non in viribus potens est vir.

Omnem enim infirmum facit adversarium ejus Dominus sanctus:

Non glorietur sapiens in sapientia sua, * neque glorietur dives in divitiis suis.

Neque glorietur fortis in fortitudine sua, sed in hoc glorietur: * qui gloriatur scire, et intelligere Dominum; facere judicium, et justitiam super ter

ram.

Dominus ascendit in cœlos, et tonat: ipse judicat extrema terræ.

« PoprzedniaDalej »