stum transfiguratum dicunt post sex dies. Lucas vero
post octo dies, 162. Trium discipulorum qui Transfigu-
rationis testes fuerunt, mystica significatio, 162. Novis-
simis tribus annis majora et plura gessit, quam in omni
transacto tempore suo, 157, Christus prædicat: verbis et
miraculis turbas dificat; nocte instat orationi, 205.
Lazarum suscitat, 205.

Christi passio et mors. Corpus et sanguinem suum
tradidit suis discipulis, et eorum pedes lavit, 205. Sa-
crosancta mysteria mundis operibus et pia mentis
humilitate sunt concelebranda, 205. Christus ludibria et
crucis opprobrium sustinuit, 205 et 218. A Juda pretio
traditus, 218, genuflexus pedes ejus lavit, 218. Ei omnia
exhibuit quæ cordis pertinaciam emodire potuissent,
218. Christus humilitatis et mansuetudinis magister,
218. Animæ Christi tristitia, 218, agonia sudor san-
guineus: oratio, 218, 251.

Christus comprehenditur et ligatur, 218. Pontificibus
sistitur, 218. Veritatem confessus, quasi de blasphemia
adjudicatus est morti, 218. Sputis inquinatur vultus
ejus, colaphis cæditur; velo operitur, etc, 218. Extra
civitatem, sub nudo cœlo nudus crucifigitur, 139, 140.
Ita opprobrium hominum factus, ut nec sub tecto, nisi
sub coelo de quo ejici non potuit, mori dignus habere-
tur, 140. Passionis series describitur, 218, 219. Christus
comparatur Joseph vestem abjicienti, 219. Cum dici-
mus Deum aliquid pati, nullam divinæ substantiæ
significamus humilitatem, 77. Sed unam Dei et homi-
nis monstramus esse personam, 77.

Christus mortem suscepit non in natura Deitatis, sed
in natura humanitatis, 267. Filius cum Paire et sancto
Spiritu disposuerat se non aliter quam per mortem omni-
potentiam suam mundo ostensurum, 78. Christus nihil
nisi pia voluntate passus est, 103. Deus pater non Chris-
tum invitum occidi permisit, aut ad mortem cogit, 77.
Quo sensu Pater dicitur voluisse mortem Filii, 78. Pater
voluit mortem Filii, quia non aliter mundum salvari, 78.
Fiat voluntas tua, id est, fiat mors mea, ut mundus tibi
reconcilietur, 78. Pater Filium tradidisse dicitur quia
Jum non liberavit, 78. Christus poterat mortem vitare
sivellet, 79. Sed indeclinabiliter mortem pati volebat, 79.
Christus sponte sua mortem sustinuit, 77. Naturalem vi-
tæ appetitum habuit, 78. In Christo humana caro dolorem
mortis fugiebat, 78. Non aliqua necessitas coegit Deum ut
se humiliaret, 222. Christus nulla necessitate, sed libera
voluntate mortuus est, 79. Quia sua voluntate et sua po-
lestate est mortuus, 79. Quod Christus sua potestate et
sua voluntate facit, nullatenus ad hoc cogi dici potest, 79.
Sola voluntate, sola bonitate Deus se humiliavit, 222.
Christus potuit semper servare vitam: sed non potuit
velle illam semper servare, 222. A seipso habuit ut non
possit velle non mori, 222. Ideo non necessitate, sed libe-
ra potestate animam suam posuit, 222. Filius Dei sponte
voluit se hominem facere, el cadem immutabili voluntate
mori, 93. Christus habuit potestatem mentiendi : sed non
potuit velle mentiri, 93. A seipso habuit ut non posset
velle mentiri: idcirco de sua justitia, qua veritatem ser-
vavit, laudandus, 93. Necesse fuit necessitate sequenti
non præcedenti Deum hominem fieri, pati, mori, etc., 94.
Voluntatem ejus nulla præ cessit necessitas, 94. Christus
non potuit non mari, quia assumpsit hominem ea volun-
tate ut moreretur, 93, 94. Christus sua voluntate non
potuit non mori, et sua voluntate mortuus est, nulla
necessitate, sed sua potestate, 93 et 94. Mors in Christo
fuit sine peccato, 107. Mortuus est propter nos, 91.

Christus ex Judæis natus, a Judæis crucifixus, 212.
Pro suis interfectoribus Patrem suum rogavit, 212. Et
eorum peccatum excusavit, 213. Antithesis Christi
morientis et peccatoris qui est causa hujus mortis, 246.
Passionis Christi consideratio; stimulus est amoris, 217
et seq., 223, 22. Mortis Christi memoria quotidianum
debet esse viaticum Christiani, per quod in Christo
manet et Christus in eo, 222. Christus sexta die Sabbati
cruci affixus est, 162. Septima Sabbati in sepulchro quie-
vit, 162. Græci et Latini credunt Dominum ad infernum
descendisse, 59. In Symbolo Nicæno non dicitur Domi-
nus ad infernum descendisse, 59. An, et quomodo de
Christi doloribus ac morte gaudendum, 222.

Christi resurrectio de ascensio. Christus octava die
resurrexit, 162. Nos octava ætate resurgemus, 162.
Christo a mortuis resurgente Judæorum solemnitates
completæ sunt, vetera transierunt, et nova facta sunt
omnia, 172. Ante resurrectionem non Deus, sed homo
tantum Christus putabatur, 172. Mulier resurrectionis
Christi prænuntia, 257. Ascensio quadragesimo post
resurrectionem die, 259, 271. Vidente Virgine Maria,
271. Christus in cœlum solus ascendet, 160. Et tamen
cum eo electi membra ejus ascendent, 160. Caput cum
corpore suo unus est Christus, 160.

Christi gloria et potestas. Humanitas Christi in
coelo charitas, 165. Solus Jesus est in gloria Patris, 165.
Quia ad Christi comparationem nullus sanctorum est
aliquid, 165. Christus potest omnia in coelo, 556.

Christi amor erga electos. Christus cum suis electis et
propter suos electos hic est usque ad consummationem
sæculi, 160. Ex necessitate omnia, quæ de Christo credi-
mus fieri oportet, 74. In extremo tempore Christus ad
reliquias Israel revertetur, 172. Potentia divinitatis Chri-
sti hominem fecit; humilitas humanitatis ejus hominem
refecit, 271. Christi munditia purgantar omnia peccata,
244. In Christo crucifixo est omnis gloria Christiani,
217. Christus æquali dilectione nos omnes dilexit, 267.
Equali dilectione pro omnibus passionem suscepit:
æqualiter omnibus vitam æternam pr. paravit, 267.

Christi epitheta. Christi epitheta, 25. Christus hu-
mani generis advocatus, 173. Christus humani generis
judex, 173. Dei et hominum reconciliator, 92. Pater et
frater noster, 217, 277, 281, 282. Mater fidelium, 300.
Christus caput, et nos corpus ejus, 204. Fundamentum,
175, 176, omnes portat, et a nullo portatur, 175. Chris-
tus pontifex factus in æternum, 156, 173. Deo ministrat
in cœlis, 156. Hoc est, ostendit Patri pro nobis cicatrices
vulnerum suæ passionis, 156. Sedens in dextera parte
ad honoris cumulum, 156. Christi celsitudo, 156. Chris-
tus jam immortalis, 156. Christi odor, 156, 157, 158.
Christus platano similis, 157. Cypressus Christus, 157.
Vitis Christus, 157. Et sancti palmites, 158. Ad Christum
animæ suspiria, 225, 226, 227. A Christo habet omnis
creatura quidquid habet decoris ac pretii, 225.

Christiani. Christiani a Christo Christiani dicuntur,
171. Corpus et membra Christi sunt, 204. Omnes Chris-
tiani in Christo sumus unus Christus, 204. Hoc sunt
Christiani per gratiam quod Christus est per naturam,
201. A Christianis exigendum ut cautionem in baptismate
factam inconcusse teneant, 357. Qua reverentià Chris-
tianus sua membra servare, et illis uti debeat, 284.
Anima Christiana est sponsa Christi, 204. Quærit ab
illo trahi, 204. Christiana religio durabit usque in mundi
finem, 156. Propter Christianam religionem Dei sapientia
ab æterno creata est, 156. Vide Fideles.

Chirographum, quod adversum nos erat, decreti fuit
non diaboli, sed Dei, 77.

Cicestrensis. Episcopus Cicestrensis, 450. Archidia-
conus Cicestrensis accepit plegios super homines Anselmi
Cantuar. pro foris factura fractæ festivitatis, 450.
Cilicium peccatum significat, 175.

CLEMENTIA Comitissa in Flandria, 389. Eam et virum
ejus Umbertum Anselmus laudat quod investituras non
det, 389, eam salutat, 391.

Clericus in sororem Dei assumptus est, 384. Indig-
num est ut clericus hominium faciat laico, 384. Vide
Hominium. Error ejus qui putat sibi melius esse in
habitu clericali religiose vivere, quam in monachico,
346. Clericis licet habitum monachicum suscipere, 370,
396, 457. Episcopi clericos non debent prohibere ab
instituto monachico, 370. Id statuit concilium Tolet.
IV, 370. Clericus postulat in Ecclesia Cantuariæ mona-
chus fieri, 437. De clericorum calceamentis, 390.

Cluniacum, Cluniacenses. Cluniaci mansit Anselmus,
431. Cluniacenses monachi in Anglia, 446. Cluniacensis
monachus in captione tenetur, 446. Vide Hugo.

Cælum, Cælestia. Consideratio patriæ cælestis, 214.
Desiderium cælestis patriæ, 159.

Cæna Domini, nova spiritalis scientia, 180. Illius cænæ
tria fercula, 180. Christus ad Cænam primo Judæos
deinde gentiles vocavit, 180. Qui nolunt venire ad
Domini Cænam, 181. Qui Cænæ Domini defuerunt ac
desunt, non servorum negligentiæ, sed suæ hoc inobe-
dientiæ deputent, 181. Qui huic convivio defuerit, ta-
bescet in æternum fame et miseria, 182. Qui interfuerit,
satiabitur perenniter omnibus bonis, 182.

Cogitare, cogitatio. Quod non est aut non esse potest,
cogitari potest non esse. 38. Multa cogitamus non esse,
quæ scimus non esse, 38. Non possumus cogitare non
esse, quandiu scimus esse, 38. Non possumus cogitare
esse simul, et non esse, 38. Possumus cogitare aliquid non
esse, quandiu scimus esse, 38, quia simul et illud pos-
sumus, et istud scimus, 38. Cogitatio est vera, cum est
quod putamus esse; et falsa, cum non est, 100. Veritas
cogitationis nihil est aliud quam ejus rectitudo, 100.
Quæ est cum quis cogitat quod debet, 100. Vide Veritas.
Dicere in corde, idem est ac cogitare, 31. Duobus modis
res dicitur cogitari : Cum vox eam significans cogitatur.
2o Cum ipsa res intelligitur, 31. Quæ quotidie cogitanda,
ut quis non offendat Deum, 194. Perversæ cogitationes
quomodo fugandæ, 414. In principio facile rejiciuntur,
415. Cogitatio indecens quantum Deo displicet, 377.
Cognitio. Deus per creaturas cognoscitur, Vide

Deus incomprehensibilis, Mens, Rationabilis Natura,
Scientia.

Colloquium. Incolloquendo de aliqua quæstione sæpe
Deus aperit quod prius latebal, 7. Vide Sermo.

Color. Colorem dialectici non aliud queunt intelligere
quam corpus, 42, 44. Existente corpore, colorem ejus
necesse est esse, 115. Pereunte corpore, colorem ejus
manere impossibile est, 115. Omne animal est coloratum,
149. Discernendum inter colorem et ejus subjectum, 43.
Columba felle caret, 170. Significat patientiam, 170.
Comam nutrientes et tonderi nolentes ab Ecclesiæ in-
gressu prohibentur, 390.

Commodum vult, et vitat incommodum omnis natura
quæ sentire potest, 66. Nemo vult nisi quod aliquando
pulat sibi commodum, 68. Voluntas seu affectio quæ est
ad volendum commodum, non semper mala est, 133. Mala
est quando consentit carni concupiscenti adversus spiri-
tum, 133. Affectio commodi, si sola adsit, non nisi mise-
rum facit, 116. Qui nihil vult nisi commoda, si non possit
habere majora et veriora, non potest non velle quamlibet
infirma, 68. Propter commoditatem vult homo arare vel
laborare, ut habeat unde tueatur vitam, 133. Affectio seu
voluntas quæ est ad volendum commodum, non est quod
ipsa vult, 133. Vide Beatitudo, Bonum, Justitia, Voluntas.

Communio. Christi carnem et sanguinem homo ore
suo recipit, 222. Christi mortem qua salvamur, ruminet
homo dum ore suo carnem Christi et sanguinem recipit,
222. Manducamus corpus Christi, 135. Qui manducant
corpus Christi, debent mundi esse ab omni fermento
malitiæ, 135. Cum separatim corpus, et separatim san-
guinem Christi accipimus; non bis, sed semel Christum
accipimus immortalem, 453. Quare separatim corpus,
et separatim sanguis accipiuntur, 453.

Communio sub utraque specie, 453. qualiter a fideli
el ab infideli secundum speciem accipitur, 453. Fideles
singulari modo Christi corpus accipiunt, 453. Per assum-
ptionem corporis et sanguinis Christi Deo conformes effi-
ciuntur, virtutes eorum augentur, liberum arbitrium con-
fortatur, et immortalitate induentur, 453. Ipsi mali veram
substantiam corporis Christi accipiunt, 453. Non fit im-
mundum sacramentum, quia immundus illud accipit, 453.
Expleta in baptismo purgatione veniens ad ecclesiam in-
troducitur ad sanctum altare, conscerandus victima divi-
næ Eucharistiæ, 171.In acceptione corporis non solum cor-
pus, sed totus Christus Deus et homo sumitur : et in ac-
ceptione sanguinis non sola anima, sed totus Christus su-
mitur, 453. Tutius semper est conscium sibi criminis abs-
tinere ab iis quæ placitam Deo personam exposcunt,
quam per culpabilem securitatem præsumere, 140, 332.
A malo sacerdote nihil minus accipitur quam a bono, 454.
Ex interioribus animæ projiciendum omne quod ad
damnationis periculum nos pertrahit, ut digne corpus
Domini sudiamus, 265.In mortis periculo de manu cleri
etiam publice concubinarii præstat corpus Domini acci-
pere, quam sine viatico exire,384. Vide Viaticum. Com-
munio orationis, 318, 325, 333, 334, 387, 391, 394, 395.
Compositum. Unum non fit ex pluribus nisi aut compo-
sitione partium, aut convenientia generis et differentiæ,
aut specie et proprietatum collectione, 149. Omne com-
positum ut subsistat, indiget his ex quibus componitur:
et illis debet quod est, 10. Quia per illa est, quidquid est;
et illa non per illud sunt, id quod sunt, 10. Atque compo-
situm non est summum, 10. Quod nec actu nec intellectu
dissolvi potest, majus est quam quod vel intellectu est
dissolubile, 44. Omne compositum saltem cogitatione dis-
solvi potest, 44, 45. Cujus partes non sunt simul, id et par-
tes ejus possunt cogitari nunquam et nusquam esse, 37.
Quidquid est partibus junctum, non est omnino unum,
sed quodammodo plura, et diversum a seipso, 33. Et actu
vel intellectu dissolvi potest, 33. Quod est aliud in toto, et
aliud in partibus, et in quo est aliquid mutabili, non om-
nino est quod est, 34. Quidquid vel quale, vel quaniam
est, non simplex sed compositum est,10. Simplicia præ-
stant compositis, 44. Quod est per partes in singulis locis
vel temporibus, non effugit partium compositionem, 12.
In compunctione cor intimo dolore tangitur, 214. Com-
punctio in oratione, 249. Compunctio non habetur, sine
ope gratiæ, 249.

In concilio sententiæ sunt cum præmeditatione et com-
petenti tractatione proferende, 390. Non sunt mutandæ,
et nihil eis addendum nisi de consensu episcoporum,
390. Concilium ab Anselmo convocatum, 390. Vide
Barense, Londinense, Romanum.

Concordia, discordia. Qui concordat cum Deo et cum
hominibus justis, jam incipit regnare, 349. Melior est
perfecta concordia quam imperfecta, 48. Vide Deus
unus. Præstat hominibus non concordare, quam illis
concordando a Deo discordare, 400. Discordia Deo
inimica, et omnibus sanctis, 249.

Concupiscentia, cupiditas Concupiscentia, voluntas est,
65. Est bona et mala concupiscentia, sicut est bona et
mala voluntas, 65. Concupiscentia sancta et casta, est
Dei dilectio, 259. Aliud sunt appetitus vitiosi, aliud vi-
tiosa voluntas, 133. Appetitus Apostolus vocat carnem
et concupiscentiam, 134. Voluptas seu concupiscentia
carnis est malum super omnia mala, 249. Cum homine
nascitur, crescit, nec nisi mortuum deserit, 249. Ipsos
motus sive appetitus concupiscentiæ, quibus propter pec-
catum Adæ inviti subjacemus.Sacra auctoritas ostendit
imputari ad peccatum iis qui non sunt in Christo, 131.
Appetitus carnis dicuntur injusti quia sunt in rationali
creatura, ubi non debent esse, 134. Non sentíre appeti-
tus, sed eis consentire, peccatum est, 98. Corruptio et
carnis appetitus sunt poena peccati, 131. Post baptismum
non sunt per se peccata, 131. Appetitus non auferantur
in baptismo, 98. Post baptismum remanet corruptio ad
fidei et spei meritum, 131. Desideria carnis a cœlestium
contemplatione impediunt, et in profundum vitiorum
trahunt, 206. Motus carnis et passionum, eos dedi-
gnando, sunt sedandi, 414. Ad peccatum non imputantur,
si nullatenus eis voluntas se associat, 414. Unicuique
sua cupiditas est tempestas, 161. Lacus miseriæ est
profunditas cupiditatis humanæ, 205, 208. Ut vincas
tuam cupiditatém, invoca Christi divinitatem, 161.
Vide Appetitus, Caro, Mortificatio.

Confessionis Sacramentum, 212. Illud Christus aperuit,
212. Per confessionem alleviatur omne onus peccati, 212.
In vera confessione mundatur omnis macula delicti, 163,
212. Confessio generalis peccatorum, 391. Secreta peccati
confessio sacerdoti facta, 332. Confessio peccatorum fa-
cta Deo, 248, 249, 252, 253. Multi potius eligerent in
mortem usque occultari quam occasione confessionis in
certitudinem vel in suspicionem alicujus criminis adduci,
140, 332. Confessio peccatorum, 250, 251, 255, 256, 270,
297, 285, 390, 391, 410. Est sacrificium, 250. Per confes-
sionem ac poenitentiam dimittitur omne debitum culpa-
rum, 168. Non est obstruenda confessionis via, 140, 332.
Vitia cordis revelanda, 193. Confessio omnium peccato-
rum sacerdotibus facienda,185. Mensuræ ac quantitates
vitiorum ecclesiastico pastori sunt explicandæ, 182. Illi
cui confitetur non statuitur ad peccatum, si confitentem
absque ejus consensu cessare à sui ordinis officio non
coget, 140, 332. Sed magni criminis reus esse videtur,
si cogit, 332. Vide Absolutio, Pænitentia.

Confidentia. Lugendus error eorum qui ideo non
incipiunt sequi Christum, quia timent ne sua imbecili-
tate deficiant,348.Committe te totum auxilio Dei,et non
senties defectum in servitio Dei, 243. Gaudent deficere
ut deficiant, et timent proficere, ne deficiant, 348. Vide
Spes.

Conjugium. Vide Matrimonium.
CONNIUS Anselmi amicus, 394.
Connubium. Vide Matrimonium.

Consanguinei. Proximi sanguine ipsius jure sibi
mutuam debent charitatis reverentiam, 142. Vide Matri-
monium.

Consensus. Vide Concupiscentia, Voluntas.
Consilium. Decet sapientem sapienti uti consilio, 335.
Omnia cum consilio facienda, 335. Diu deliberandum,
193.

Consortium. Bona consortia, 192.

Consuetudo. Si unitas charitatis servatur in fide
catholica, nihil officit consuetudo diversa, 139. Consue-
tudinum varietates nihil aliud sunt quam humanorum
sensuum diversitates, 139.

Contemplatio. Contemplatio Dei, 260. Anima ad contem-
planda interna non perducitur,nisi ab his quæ exterius
nuplicant, studiose subtrahatur, 166. Infirmitatis consi-
deratio est via ad contemplationem, 165. Quicunque ad
Dei contemplationem sic proficiunt ut eum videant, cum
magno metu reverentiæ id faciunt, 164. Contemplationis
præmium, videre Deum, 159.

Contemptus. Vide Mundus.

Continentia inter conjuges laudatur, 356.

Conversio. Non verba sensibilia, sed Spiritus sanctus
cor convertit, 54. Hoc est interficere impium, 54. Cum
Spiritus sanctus cor peccatoris per gratiam visitat, proti-
nus ab omni labe vitiorum emundat, 250. Non tardanda
conversio, 210, etc., quibus anima excitatur ad conversio-
nem, 210. Si modo nos non corrigimus, Deus damnabit
nos justissimus, 211. Nemo seipsum corrigere potest sine
Deo, 263. Qui dicunt, Converte nos, Deus, jam aliquate-
nus conversi sunt, 130. Qui differt suam vitam corrigere,
certum pro dubio dimittit, et quod expectat meretur non
accipere, 346. Conversio morum, 195. Conversio majus
est miraculum, quam resurrectio, 121. Vide Gratia.

Corde credere, 128. Non habet cor rectum qui recte
credit et recte intelligit, et non recte vult, 128. Cordis
custodia, 312, 327, 355, 377. Ad eam maxime valet, cor
semper habere lectione, aut oratione, aut utili cogitatio-
ne occupatum, 377. Omni custodia cor suum servant, qui
actus suos omni hora custodiunt, 184. Cordis munditia,
159. Reparat Dei imaginem, 159. Est pulchritudo mentis,
377. Huic visio Dei specialiter promissa, 377. Ad eam
non nisi per cordis custodiam pervenitur, 377. Cor mun-
dum debet ea solum cogitare quæ Dei sunt, et se divinis
præceptis applicare. 159. Corda prophetarum, apostolo-
rum et evangelistarum fecunda salutaribus seminibus,
130. Intellectus mundis corde convenit, 159. Et datur,
159.

CORNELIUS, 19. Eum ad se mitti rogat rex Hiberniæ,

419.

CORNELIUS Cantuar. monachus, 438. Ejus pater fit in
Ecclesia Cantuariensi monachus, 438.

Corpus. Sola corporea sunt sensibilia, 31. Sensum circa
corpus et in corpore sunt, 31. In corpore membra et
sensus, singula ad suos usus apta, 132. Sola corporea sunt
circumscripta, 32. Vide Locus, Spiritus.

Correctio. Omnes tenentur corrigere mala quæ corri-
gere possunt, 417 Melius est cum omnibus pacem ha-
bere, quam bona inutiliter loquendo occasionem maligno
præbere, 314. Modus in culpis corrigendis, 400. Culpa-
rum etiam leviorum proclamatio in usu apud monachos,
400.

Creatura. Nulla creatura habet aliquid a se, 62. Creatu-
ræ non sunt nisi aliqua imitatio summæ essentiæ, 16.
Creaturæ non habent simplicem absolutamque essen-
tiam,16.Sed veræ essentiæ vix aliquam imitationem, 16,
Inter creata id magis extitit et est natura præstantius, quo
est summæ naturæ similius,16,17,24. Creaturæ non sim-
pliciter et absolute,sed vix esse dicuntur,15. Non tamen
omnino non sunt,15,30. Quidquid aliud est quam summa
natura,non per se, sed per aliud est, 15. Quidquid ab alio
habet esse, de esse redit ad non esse, quantum ad se,nisi
sustineatur per aliud, 15. Veritas non est in creatura,
161. Creaturæ mutabiliter sunt. 15. Aliquando fuerunt,
aut erunt, quod non sunt, 15. Sunt quod aliquando non
fuerunt, vel non erunt, 15. Quidquid factum est, est aliud
a Deo, 56. Omnia ex nihilo facta esse dicuntur, id est,
quæ prius nihil erant, nunc sunt aliquid, 7. Quod non est,
nec fuit, dici potest factum ex nihilo, hoc sensu quod pœ-
nitus factum non est, 7. Cuncta quæ sunt, præter sum.
mam essentiam, ex nihilo facta sunt, id est, non ex aliquo
7, 14. Tres cursus rerum, mirabilis, naturalis, volunta-
rius. 101, Cursus mirabilis nulli legi subditus est 101.
Creature nihil habent, nisi quod a Deo acceperunt,101.
Nec Deus illis dedit aliquid nisi sub se, 101. Quod est
per seipsum, et id quod est per aliud, non eamdem susci,
piunt existendi rationem, 6, 14. Vide Causa, Existentia.
Excellentior creata essentia plus docet quid de Creante
mens ipsa debeat æstimare, 24. Plures putant omnia si-
mul esse creata,81. Creata,saltem cogitari possunt habere
finem, 34. Creata, etiam quæ non sunt habitura finem, de
sua æternitate nondum habent quod futurum est, 34. Et
jam non habent quod est præteritum, 34. Perfectio mun-
danæ creaturæ non tam est in numero individuorum,
quam in numero naturarum, 81. Creatura rationalis ad
vitandum malum facta est, 65. Vide Deus causa rerum.

Crux. Sancta Crux ejus virtutes et effectus, 274, 275,
276. Adoratur, 274, 275,. Oratio ad S. Crucem, 274, 275,
276. Vexillium crucis in nomine Christi adoratur, 220.Ad-
orantur et spinea corona,clavi, lancea,220. Crucis latitudo,
charitas : longitudo, æternitas, sublimitas, omnipotentia,
puofunditas,inscrutabilis sapientia,220. Oportebat ut dia-
holus per lignum crucis vinceretur, 75. Benedictiones
signo crucis fiunt, 139. Crux non gestanda ante episco-
pum, 434. Crux non nisi ante archiepiscopum pallio con-
firmatum deferenda, 393.

Cultus sanctorum, 430: Cultis sanctis debitus, cuidam
mortuo exhiberi prohibetur sub interdicti pœna, 387.
Vide Anhelis.

Culpa. Vide Correctio.

Cupiditas. Vide Concupiscentia.
Cura. Vide Mundus.

Cypressus semper virens, 1, 7. Fructum fert, 7. Bene
olet, 7.

248. Poena damnationis est æterna, 168, 169. Damnatæ
animæ ulutatus, 211. Damnatis melius esset si nec con-
cepti fuissent, 274. Ex toto est mortuus, qui fuerit in in-
ferno damnatus, 186. Mors damnatio æterna, 186. Post
mortem nulla potest inveniri medicina, 186. Qui semel
æternæ damnationi traditus est,nunquam ulterius redem
ptionem consequi potest, 186. Peccator post mortem tra-
ditnr dæmonibus in æternum possidendus, ut perpetuas
luens poenas divinæ justitia satisfaciat, 186. Damnatus
nunquam valet debitum reddere, 169. Nec potest per pœ-
nitentiam et opera bona emendare quod male gessit, 169.
Et ideo cogitur semper pœnas substinere, 169. Non om-
nes in inferno pariter torqueri merentur, 104. Post diem
judicii nullus erit angelus, aut homo, nisi aut in regno
Dei, aut in inferno, 101. In æterna miseria inconsolabilis
indigentia, 26. Damnati peccata inutiliter defient, 191.
Damnatio non pro levi culpa, 131. Vide Infernus, Mors,
Peccatum.

Dare Non dare non semper est causa non accipiendi,
63. Sed dare semper est causa accipiendi, 63. Dicitur dare
et qui sponte concedit, et qui non approbando permittit,
70, 73.
DAVID tricenarius regnare cœpit, 173.

Debitor. Omnis homo debitor Dei est, 182. Ære alie-
no qui tenetur monachum nequit profiteri. 316, 319. Ju-
stus quisque debitor Dei, 183. Qui omnia bona ab eo acce-
pit, 183.

Decimas licet redimere a laicis, 424. Decimæ ab epi-
scopis donatæ monasteriis, 424. Vide Ecclesiam bona.
Definito legitima, quæ nec plus nec minus continet,
116, 117.

Delectatio. Hæc infirma suas habent delectationes,suos
amores: sed non sic delectant ut Dens, 258. Vide Com-
modum, Voluptas.

Delicia. Spirituales delicia, 180. Spirituales delicia
cum habentur, in desiderio sunt, 158.

Dens. Theomino dente, rodere, 320.

Desiderium bonum est a Deo, 223. Vide Beatitudo-
Bonum, Concupiscentia, intentio, Voluntas.

Detractio seu maledicentia, 192. Est grave crimen, 192.
Damnat detrahentes et audientes, 192.

Desperatio. Vide Confidentia, Spes, Dei misericordia.
Devotio. Magna vox intelligitur quæ devota magis quam
clamosa est, 185.

DEUS est nomen substantiæ, 45. In solam summam es-
sentiam omnis homo debet credere, 27.

Dei existentia. Unam summam naturam existere, plura-
que alia, quæ de Deo credimus, sola ratio magna ex parte
persuaderc potest,,4. In promptu est rationali menti Deum
maxime omnium esse, 30. De Deo non Scripturæ aucto-
ritate, sed rationum momentis disserendum suscipitur,3.
Persuadet ratio aliquam naturam sic cæteris superemine-
re, ut non habeat se superiorem, 5. Demonstratur id, quo
majus cogitari non potest, in re necessario existere, 37,
38, 39, 40. Quo inajus cogitari non potest, vere intelligi-
tur, et prointe est in intellectu et cogitatione, 37. Si id
quo majus cogitari nequit, potest cogitari esse, necesse est
illud esse, 37, 38. Proprium est Deo non posse cogitari
non esse, 28. Necesse est unum illud esse, per quod sunt
cuncta quæ sunt 5, 14. Ipsum unum est per se-
ipsum, 14 et 8. Existit aliquid quo majus cogitari non
valet, et in intellectu et in re, 30. Non potest cogitari
non existere id quo majus cogitari nequit, 30, 31, 38.
Potest cogitari esse aliquid, quod non possit cogitari non
esse, 30. Majus est id quod non potest cogitari non esse,
quam id quod non esse cogitari potest, 30. Id quo majus
cogitari nequit, non est id quo majus cogitari non potest, si
id quo majus nequit cogitari, potest cogitari non esse, 30.
Deus est id quo majus cogitari nequit, 30, 31, 32, 36,
40. Et quod non potest cogitari non esse, 0, Qui cogitat
quo majus non possit cogitari, cogitat quod non possit non
esse, 40 Omnia possunt cogitari non esse, præterid quod
summe est, 28. Convictur etiam insipiens esse saltem
in intellectu aliquid quo nihil majus cogitari potest, 30.
Deus potest cogitari non esse, secundum vocem :
secundum rem, non potest, 31. Nemo intelligens id
quod Deus est, potest cogitare quia non est, 31.

Deus ne quidem cogitationem potest non esse, 31.
Deum non esse nemo potest intelligere, 30. Id quo majus
cogitari nequit, si est, nec actu, nec intellectu potest non
esse, 37. Quidquid potest cogitari, et non est, si esset,
non esset id quo majus nequit cogitari, 37, 38. Quid-
quid cogitari potest non esse, si est, non est quomajus
nequit cogitari, 38. Nec potest non esse, nec cogitari
non esse, 38. Quod majus est omnibus, non propterea
est quo majus cogitari nequit, 38, 39. Nec ideo
probatur esse in re, quia est intellectu, 39. Id
esse in.
quo majus cogitari nequit, non potest
solo intellectu, 30. Et si

non

posset intelligi,

34

quo majus cogitari nequit, nihilominus conitari posset,
quo majus nequit cogitari, 39. Quo majus nequit cogi-
tari, eo ipso prabatur existere, quia cogitatur in intel-
ligitur, 30, 38, 39, 40. Quidquid absoluto cogitari po-
test melius esse quam non esse, hoc credimus de divina
substantia, 40. Quod Deus vere, 30. Non est aliqua
natura quia nihil majus possit cogitari : quia insipiens
dixit in corde suo non est Deus, 30. Quod sit quiddam'
optimum et maximum et summum omnium quæ sunt,
4. Existit unum aliquid summe magnum, 4. Est ali-
quid quod sive substantia, sive essentia, sive natura
dicatur, optimum et maximum est, et omnium quæ sunt, 5.
Quod est per se, maxime omnium este 5. Est una sola
quædam natura, que est per se bona et magna; et per
se est id quod est, et per quam est quidquid vere aut
bonum, aut magnum, aut aliquid est. 5, 14, 21, 22, 46.
Verius existit creatrix, quam reata essentia, 17.

Deus solus vere est, 15, 50, 203, 238. Quia quod
modo is est, semper est, 238. Solus Deus est quod est;
et solus ipse est qui est, 34. Nulla res vel intellectu
præcessit, per quam summa natura esset ex nihilo, 6.
Summa essentia non est ex nihilo per se, 6. Nec est ex
nihilo per aliud, 6. Summa natura nullatenus est per
aliud, nec posterior aut minor est seipsa, aut aliqua
alia re, 6. Nec proinde a seipsa est, tanquam ab effi-
ciente, aut tanquam a materia, tut tanquam a materia,
aut a anquam ab instrumento, 6. Non tamen per nihil,
aut ex nihilo est, 6. Nulla, ubi de Deo accurate agi-
tur, negligenda dilectio, 36, Argumenta contra Dei exis-
tentiam ex insulæ figmento, 36, 37, 38, 39. Summa na-
tura ex seipsa et perseipsam esse dicitur, 6, Eomodo
quo lux lucere et lucens esse ex scipsa et per seipsum
intelligitur, 6. Nihil aliud est, vel fuit nisi summa es-
sentia et quæ facta sunt ab illa, 7, 15.

Dei essentia. Deus est una individua et simplex
natura, el tres personæ, 45. Rationibus Patrum et
maxime S. Augustini id probatum est, 45. Et in toto
Monologio et Proslogio S. Anselmi, 45. Summa natura
est, secundum essentiam, quidquid omnino est sim-
pliciter melius est, quam non ipsum, 9, 31. Ipsa sola
est, qua penitus nihil est melius, et quæ melior est
omnibus quæ non sunt quod est ipsa, 31. De summa
essentia quærenti unde est, recie responderi potest,
de nihilo id est, nequaquam facta est, 7. Non incepit
per se nec ex se, nec por aliud nec ex alio, nec per
nihil, nec ex nihilo, 10. Est ex seipsa, alia autem ez illa
5, 6, 22. Non est alia essentia quæ est per se et ex se, et
alia per quam et ex qua ipsa est, 10. Quomodo summa
natura est per se 6, ipsa semper est per se, 19. Ipsa
est per seipsam quidquid est, 6, 12, 14, 15, 22, 51 52.
Omnia alia sunt per illam quidquid sunt, 32.

Deus est quiddam majus quam possit cogitari, 33.
Nec Deus est sine persona, nec persona sine Deo, 61.
Summa essentia dicitur substantia non nisi sumendo
substantiam pro essentia, 14. Ipsa est extra et supra
omnem substantiam, 14, 27. Non habet nisi nomen
commune cum creaturis, cujus est valde diversa sigui-
ficatio, 14. Summa natura non continetur in communi
aliarum naturarum tractatu, 14. Ipsa nec in plures
substantias se dividit, ut natura communis, 14. Nec
cum alia se essentiæ communione colligit ut natura
individua, 14. Libera est a natura et lege omnium quæ
ipsa fecit de nihilo, 13. Essentia Dei quam diversa a
creata essentia, 60. Non habet Deus aliud in semetipso
quam Deum, 58. Nec Deus est extra Deum, 58. Nec
Deus est dissimilis Deo, 58. Deus nullo indiget, 45,
84. 248. Dei natura nulla præstantior, 44. Deus non est
major Deo, 58. Deus est summus spiritus, 31.

Deus summus. Quod non est summum omnium,
minus est quam quod possit cogitari, 31. Summa essen-
ia non est aliquid eorum quibus est aliquid superius,
9. Sed est quodlibet eorum quibus omne aliud inferius est,
9. Deus est sunime et summum omnium, 5, 9, 331. Vide
infra, Dei attributa. Ipse est summa essentia,summa vita,
etc. quod non est aliud, quam summe ens, summe vivens,
et alia similiter, 10. Deus super omnia magnus, super
omnia bonus, super omnia speciosus et potens, 201.
Omnia magna sunt magna per unum aliquid quod ma-
gnum per se, 4, 5. Quod aliquo minus est, nullatetenus
est Dens, 45. Omne quod aliud est quam summa natura
minus est ipsa, 6. Nihil potest esse par summo Spiritui,
juisi summus Spiritus, 21. Impossibile est summo bono
inesse aliquid imperfectum, 48.

Deus incomprehensibilis. Quid tam incomprehen-
sibile, tam ineffabile, quam id quod supra omnia est,
24. Majestatis Dei celsitudinem scientia nulla compre
hendit, 164. A creatura non cognoscitur Deus, nisi
quantum vult se revelare, 164. De Deo nihil potest
intelligi, nisi per Dei lucem et veritatem, 32. Neque
per seipsum neque per similem speciem. Deus potest cc-
gitari, 36. Ad incomprehensibilem Deitatis proprietatem
aspirare non potest humana ratio,151. Oculus animæ quæ-
rentis Deum tenebratur infirmitate sua, et reverberatur

fulgore Dei, 33, 242. Obscuratur sua brevitate, et
obruitur Dei immensitatate, 242. Quid puritatis, quid
simplicitatis, quid certitudinis et splendoris in Deo
sit, a creatura non valet intelligi, 242. De summa na-
tura nihil percipi potest per suam proprietatem, sed
per aliud, 24. Vide Dei cognitio. Mens, Rationalis creatura.
Quomodo illa summa natura sit incomprehensibilis et
ineffabilis, et tamen verum sit quod de illa disputatum
et explicitum est, 24.

Deus ineffabilis. Cum de summa natura aliquid
verbis dicitur, verba communia sunt aliis naturis; sed
sensus nullatenus communis est, 24. Dici potest ineffa-
bile; et cogitari potest non cogitabile, 29. Dici tamen
non potest id quod ineffabile est ; nec cogitari id quod
est non cogitabile 29. Summa natura ineffabilis est,
quia per verba nullatenus valet intimari sicuti est, 24.
Falsum tamen non est si quid de illa,per aliud, velut
in ænigmate, æstimatur, 24. Mirum si possit in nominibus
vel verbis, quæ aptamus rebus factis exnihilo, repereri
quod digne dicatur de creatice substantia, 9. Nomina
per quæ de Deo proprie loquamur non habemus, 151.
Cognitio Dei. Mens humana se et summam essen-
tiam intelligere potest, 16. Alioquim nequaquam se
illam ab irrationalibus creaturis discerneret, 16. Modus
investigandi summam naturam promptissimus, 40.
Deus summe sensibilis est, 31. Ex minori bono, majus
bonum cognoscitur, 39. Ex bonis creatis illud cognos-
citur, quo majus cogitari non potest, 39. Per illud
magis ad summam naturæ cognitionem acceditur, quod
illi magis per similitudinem propinquat, 24. Manifes-
tum est quid omnium sit, et quid omnium non sit sum-
ma natura, 9.

el

Dei nomina. Quæcunque nomina de summa natura
dicuntur, non tam illam exprimunt per proprietatem,
quam per similitudinem, 24. Et valde minus aliquid,
imo longe aliud in mente constituunt, quam sit illud
quod mens conatur intelligere, 24. Vide Ænigma. Nec
nomen sapientiæ sufficit ostendere illud per quod om-
nia facta sunt de nihilo, et servantur a nihito,24. Nomen
essentiæ non valet exprimere illud quod longe est
supra omnia et valde est extra omnia, 24. Nomen Dei
soli summæ essentiæ proprie assignatur, 28. Dei nomine
non intelligitur nisi substantia quæ censetur supra om-
nem naturam, 28. Nomen Deus est significativum ipsius
essentiæ, 57.

Dei attr.buta. Quodlibet illorum quæ de summa
natura dicuntur, idem est quod omnia, sive singula,
10, 33, 34. Cum dicitur justitia, vel essentia, idem
significat quod alia, vel oiunia, vel singula, 34. Unum
est quidquid essentialiter de summa substantia dicitur,
10. Summa natura uno modo et una consideratione est,
quidquid est essentialiter, 10, 33. Quidquid aliquo
modo essentialiter est, hoc est totum quod ipsa est, 10.
Quod de summa natura relative dicitur, non est signi-
ficativum ejus substantiæ, nec ejus naturalem designat
essentiam, 91. Si nullum eorum esset, non summa
nec major esset, 91. Nec tamen ipsa minus intellige
retur et esset id totum quod est, 91. Summa natura
potest notura potest non intelligi summa, seu major,et
maxima, 91. Summum non est simpliciter melius, quam
non summum: et non summum non est in aliquo me-
lius, quam summum. Vide Deus summus. In æmma
natura quidquid est præter relativa, aut ipsum melius
est quam non ipsum, aut non ipsum in aliquo melius
est quam ipsum, 91. Deus est quidquid simpliciter me-
lius est quam non ipsum, 9, 31, 32. Cum dicitur justa,
magna vel quid aliud simile; non ostenditur qualis, aut
quanta sit, sed quid sit, 10, Ipsa non per aliud, sed
per se est quidquid est, 6, 10, 12, 14, 15, 22, 31 32.
Summa natura est justa, non quia habet justitiam :
sed ruia ipsa est justitia et ita de aliis quæ de Deo dicun-
tur, 11, 32. Deus est vita ipsa, lux, sapientia, bonitas,
æterna beatitudo, beata æternitas et omne bonum, 32,
242. Et hoc est ubique et semper, 32. Est vivens sapiens,
potens et omnipotens, verax, justus, beatus, æternus, 9,
31 32. Vita sapientis, et alia atttributa non sunt ejus
partes, sed omnia sunt unum, 33. Unumquodque horum
est totum quod Deus est, et quod sunt reliqua omnia,
32. Summa tamen natura que tot bona est, non est ex
his composita, 10, 14, 15, 33, 34. Hæc non sunt plura
bona, sed unum bonum pluribus nominibus significa-
tum, 34. Vide Dei simplicitas. Summæ substantiace
proprietates investigantur, 8. Summa natura suo
singulari modo est, vivit, sentit, et rationalis est, 16. Est
sensibilis, omnipotens, misericors, impassibilis, 31, 32.
Quomodo Deus est sensibilis, sinon est corpus ; omnipo-
tens, si non omnia potest;aut misericors,siimpassibilis,31.
Deus non corpus, sed spiritus. Summa essentia est spi-
ritus,non corpus nec aliquid sensibile, 9, 14, 31. Non ha-
bet membrum, aut partem ullam, 58, Non corporeo sen-
su cognoscit,31.Idem est summæ naturæ esse et vivere,13.
Deus immortalis et incorruptibilis.Si summaessentia

finem habitura est, non est summe immortalis et summe
incorruptibilis, 10. Nec volens, nec nolens finem habebit,
10. Si nolens peritura est, non est summe potens, 10. Si
summa natura finem haberet vel principium, ipsa non es-
set vera æternitas, 11. Non est simplex bonum, cujus vo-
luntate perit summum bonum, 10. Vide Deus æternus.

Deus unus. Unus est Deus, 15, 43, 45, 46, 50, 228. Sum-
ma essentia est omnino individuus Spiritus, 14. Nec divi-
di potest, 228. Plures esse non possunt summæ essentiæ,
14, 21. Unus est Deus non solum natura sed et numero,
43. Non sunt plura summa bona, sed unum solum sum-
mum bonum, 45, 46. Veritas omnimodo excludit plura
esse, per quæ cuncta sunt, 5. Ut plura per se invicem
sint, nulla patitur ratio, 5. Id per quod sunt cuncta quæ
sunt, aut est unum aut plura, 5. Si sunt plura, aut ipsa
referuntur ad unum aliquid, per quod sunt: aut eadem
plura singula ipsa sunt per unum aut ipsa sunt per
se: aut ipsa sunt per se invicem, 5. Si plura sunt per
unum, jam non sunt omnia per plura, sed per illud
unum per quod hoc plura sunt, 5. Si plura singula sunt
per se, est una aliqua vis vel natura existendi per se,
qua habent ut per se sint, 5. Nam per idipsum unum
sunt per quod habent ut sint per se, 5. Ergo verius per
ipsum unum cuncta sunt, quam per plura, quæ sine co
uno esse non possunt, 5. Dignior natura quæin perfectam
convenit unitatem, quam quæ sui admittit pluralitatem,
48. Ubi pluralitas, ibi diversitas, 48. Ubi diversitas est,
non est perfecta concordia, 48. Perfecta concordia est
quæ in unam identitatem convenit, 48. Deus in Deo non
addit numerum Deo, nec est nisi unus Deus, 48, 61.
Non est alius Deus pr ter eum, 245. Unitas simplici-
tasque communis naturæ summæ commendatur, 19.

Deus simplex. Natura Dei est simplex et nullo modo
composita, 10, 44. Deus tolus est, quidquid est, 10, 33,
91. Summa essentia est verum et simplex bonum, 10.
Nefas est dicere illam esse compositam ex pluribus bonis;
seu ea quæ omni composito conveniunt, in illam incidere,
10, 12, 33, 44, 45. Vide Compositum. Si Deus est compo-
situs, aliquid majus Deo potest intelligi, 44. Nullæ sunt
partes in Deo, 33, 34, 51, 61. Deus est ipsa unitas, nullo
intellectu divisibilis, 14, 33. Libera est ab omni lege
loci et temporis, et compositionis partium, 47, 48.

Deus immutabilis. Summa essentia nullo modo est
mutabilis, 14, 155. Melius est bonum quod non mutatur
vel movetur, 33. Summa essentia nullis subjacet acciden
tibus, 27. Quod nullis sit mutabilis accidentibus, 14, 27.
Accidenta quæ rem non mutant, de summa natura dici
possunt, 14. Veritas semper immutabilis est, 93.

Deus verus. Deus est ipsa veritas, 93. Est summa veri-
tas, 10, 11. Deus mentiri nequit, 91. Summa veritas perse
subsistens nullius rei est, 115. Sed eum aliquid secundum
illam est, tunc dicitur veritas vel rectitudo illius rei, 115.

Deus immensus. De Dei ímmensitate, 228. Deust est
ubique, 9, 11, 168. Et per omnia et in omnibus, 168. Deus
est ubique totus, 36, 203, 228. Ubique præsens et cuncta
videns, 195. Deus cœlum et terram et omnia implet,
227, 228. Ubi creatrix essentia non est, nihil est, 9. Ipsa
non est determinate in aliquo loco vel tempore, 11, 12.
Quod ipsa non sit per se determinate in aliquo loco vel
tempore, et per potentiam ubicunque el quandocunque
aliquid es, 11. Sicut Dei potestas, ita ipsa Dei substantia
est semper et ubique, 45. Summa natura non est tota
uno tempore in singulis locis, 12. Nec tota in singulis lo-
cis, diversis temporibus, 12. Nec ullo modo est tota in
singulis omnibus locis, 12. In nullo loco vel tempore, seu
nusquam et nunquam est, 12, 13, 33. Est in omni loco et
tempore, hoc est ubique et semper, 11, 12, 13, 32, 45.
Quo sensu summa essentia sit in omni et in nullo loco et
tempore, 12, 13. Non est ila tota in omnibus locis et tem-
poribus, ut per partes sit in singulis, 12. Impossibile est
ut creatrix essentia sit ubique et semper, seu in omni
tempore et loco, 12. Cum dicitur esse in loco vel tem-
pore, intelligitur quia præsens est, non quia contine-
tur, 13. Convenientius diceretur, esse cum loco vel tem-
pore quam in loco vel tempore, 13. Ipsa est in omnibus quæ
sunt, et est tota simul in singulis, 13. Aptius dicitur esse
ubique, seu in omnibus quæ sunt, quam in omnibus locis,
13. Deus est super omnia, omnia sustinet, omnia excedit,
omnia continet, 203. Nihil Deum continet: sed ipse con-
tinet omnia, 33. In Deo sunt omnia, 33. Ipsa cuncta alia
portat et superat, claudit et penetrat, 9, 13. Creatura nul-
latenus exire valet Creantis et conservantis immensita-
tem, 9. Creans et conservans essentia nequaquam valet
excedere rerum creatarum universitatem, 9. Nullum
bonum nec penitus aliquid est sine ea, seu ubi ipsa non
est, 11, 12. Summa veritas nullam localis vel temporalis
extensionis magnitudinem suscipit vel parvitatem, 13.
Solus Deus est incircumscriptus, 32. Deus in omnibus lo-

cis sine loco, sine motu et situ, 228. Deus est sine
spatio magnus, 34.

Deus æternus. Eternitas Dei est interminabilis vita
simul perfecte tota existens, 14, 15. Summa natura est
sine principio et fine, 10, 11, 12, 13, 14, 15. Vide Veri-
tas. Deus nullo modo potest cogitari habere finem aut
aliquando non esse, 34. Dei æternitas est ipsi tota præsens,
33, 34. Melius bonum est quod fine caret, 39, et isto me-
lius est quod principio caret et fine, 39. Quo majus cogi-
tari non potest, nequit cogitari nisi sine initio, 37,
33. Id quo majus nequit cogitari semper et ubique
totum est, 37. Deus est ante et ultra omnia, etiam
quæ finem non habebunt, 33. Quia illa sine Deo esse
non possunt; et Deus esset, etiamsi illa non essent,
34. Deus quidquid aliquando aut aliquomodo est, hoc
totus et semper est, 34. Eternitas soli creatricí es-
sentiæ, non rebus creatis, convenit, 14, 15, 32, et sola
principio et fine caret, 32. Eternitas Dei non est pars
Dei, 33. Summæ naturæ æternitas nihil est aliud quam
ipsa, 12, 13, 14, 33, 48. Deus est æternitas, 61; extra
æternitatem non est aliquid, 61. Et extra Deum nihil est,
61. Ejus ætas nihil est aliud quam ejus æternitas, 12, 13,
Nihil Deum præcessit aut secuturum est: hoc est, nihil
fuit ante ipsum; et post ipsum, nihil erit, 11. Deus sem-
per fuit, et est, et erit, 11. In Deo, fuit, et erit, esse
non possunt, 161. Duplex sensus hujus enuntiationis, ni-
hil fuit ante summam essentiam, 11. Deus semper fuit,
hoc est nunquam fuit quando non fuerit, 328. Hæc vox,
semper, cum de Deo dicitur significat potius æternitatem,
quam totum tempus, 13. Summa natura non est distincte
et separatim tota in singulis temporibus, 12. Summa na-
tura non est partibus extensa per temporum partes, 12,
13, 15, 33. Non habet præteritum,et futurum nec labile
præsens,33 et 161. Sed tantum præsens esse, 34. Eter-
nitas Dei est sæculum, propter indivisibilem unitatem; et
est sæcula propter interminabilem immensitatem, 34.

Deus omnipotens. Dei omnipotentia, 228, 250. Summæ
natura omni poteasest, 10. Summæ essentiæ potentia ni-
hil est aliud quam ipsa summa essentia, 11, 13, 45. Deus
idem omnipotens, quia quidquid vult facere potest, 250.
Deus potest per seipsum, quod vult, 34, 242. Sua poten-
tia cuncta a se facta sub se continendo concludit, 13, 47.
Potestas non est Deo accidentalis, 45. Nec enim sine po-
testate Deus esse aut intelligi potest. 45. Potestas est
Deo substantialis, 45. Ipsa non est pars substantiæ Dei,
45. Idem est esse Dei, et potestas ejus, 45. Potestas Dei
semper et ubique est, 45. Omnia si perirent, posset, sicut
ea fecit, restituere, 84. Non est impotentia, sed potentia
in Deo quod non possit esse melior aut ditior, 248. Deus
non potest mentiri aut corrumpi; nec facere ut verum sit
falsum, etc, 31, 67. Non quia impotens, sed quia est om-
nipotens, 67. Cum dicimus quod necesse est Deum sem-
per verum dicere, et necesse est eum nunquam mentiri,
hoc est, nulla res potest facere ut verum non dicat, aut
ut mentiatur, 94. Quoniam parvum inconveniens in Deo
est impossibile, 46, 79, 84. Ĉum dicitur Deus non posse,
nulla negatur in eo potestas, sed insuperabilis significa-
tur potentia et fortitudo, 93. Cum dicitur Deus non posse,
intelligitur quod nulla res efficere potest ut Deus id agat,
93. Cum factum est aliquid, jam non potest non esse fa-
ctum, sed semper verum est factum esse, 93. Non recte
dicitur impossibile Deo esse ut faciat quod præterium
est, non esse præteritum, 93. Dicitur Deus non posse
aliquid sibi adversum aut perversum, 67. Deus sic est
potens in beatitudine et justitia, ut nulla res ei possit no-
cere, 67. Deus nullus legi, nullus subjacet judicio, 79.
Deus ideo verius est omnipotens, quia nihil potest per
impotentiam, et nihil potest contra ipsum, 312. Per ef-
fectum Dei omnipotentia explicatur, 151. Deus impro-
prie dicitur aliquid non posse, 63.

Deus impassibilis. Divina natura impassibilis, 77. Nec
potest humiliari, 77. Nec laborat in eo quod fecit, 77. Di-
vina natura humiliari non eguit nec potuit, 222. Deum
impossibile est honorem suum perdere, 80. Aut ejus ho-
norem minui vel augeri, 80. Ipse sibi honor est incor-
ruptibilis et nullo modo mutabilis, 80. Nulla res nocere
potest summo bono, 67. Vide Deus immortalis. Deum,
quantum in ipso est, nullus potest honorare vel exhono-
rare, 81. Deum quis honorat quantum in se est, cum vo-
luntatem suam voluntati ejus subjicit, 81. Deum quis
inhonorat, cum voluntatem suam voluntati ejus sub-
trahit, 81. Divina natura in Christi morte non est
humiliata, sed humana est exaltata, 222.

Deus sapiens. Summa sapientia nihil est aliud, quam
summus spiritus, 16. Summa sapientia semper sapit per
se, 19. Summe simplex natura non est aliud quam sua
intelligentia, et est idem quod sua sapientia, 15. Summe
magnum non dicitur spatio, ut corpus, sed sapientia, 4.