XXXIV. Nicolao Hausmanno. Mihi non fatis tutum uidetur concilium e no ftris cogi pro unitate ceremoniarum ftatuenda. Eft enim res mali exempli, quantumuis bono zelo tentata, ut probant omnia Ecclefiae exempla ab initio, ita ut in Apoftolico concilio ferme de operibus et traditionibus magis quam de fide fit tractatum. In pofterioribus uero nunquam de fide, fed femper de opinionibus et quaeftionibus difputatum eft, ut mihi conciliorum nomen tam pene fufpectum et inuifum fit, quam nomen, liberi arbitrii. Si una ecclefia alteram non uult fponte imitari in externis iftis, quid opus eft conciliorum decretis, quae mox in leges et animarum laqueos uertuntur. Inuitetur ergo altera ab altera libere, aut fuis moribus finatur frui. Modo unitas fpiritus falua fit in fide et uerbo, quantumuis fit diuerfitas in carne et elementis mundi. poft Martini, (12. Nou.) 1524. *) XXXV. Nicolao Hausmanno. G. et P. Vidit me et locutus eft mihi uir ifte, fed cum non urgeret me in caufa fua, quam *) Schelhorn. Ergötzlichk. T. II. p. 41. bis promtus effem, placuit et ipfi et mihi, ut tu pro eo apud confules, fi opus fit agas, facturus omnia pro fua benignitate, quae poffet. Vale et ora pro me peccatore. Witeb. f. 4. poft Barbarae (d. 7. Dec.) 1524. Fratri tuo Valentino iam antea a me fcriptum eft per alios poftulatores. Saluta Dominum Mul phord. 1 XXXVI Georgio Raudt, Praedicatori in Plauen. Gnad und Fried. Chariffime frater. Breuibus accipe ab occupatiffimo, fi fic habet res, ut tuto et libere non queas illic uerbum fequi et dicere cogerisque impiis miffis et ceremoniis feruire, con. filium eft, ut potius deferto loco abeas, ubi libere poffis et profis relicta illis ratione reddenda, qui refiftunt. Sic et nobili Nicol. Sack fcripfi. Sin manere potes tuta et falua confcientia, ne legibus illorum feruias ullo modo, (quod non credo eos ferre poffe, nifi nouo miraculo) mane in nomi. ne Domini. Ora pro me. Multis ege unus et folus refpondere cogor, ideo noli mirari breuitatem meam tot fcribendis libris et epiftolis obrutiffimus. 1 Vale Witemb. feria 3 poft Oculi (d. 1. Mart.) 1524. *) XXXVII Johanni Scoto, infigni Equiti. G. et P. in Chrifto, Seruatore noftro. Quam primum de connubio fcribere ordirer, amice chariffime, anxia folicitudine, torquebar, ut ne quod iam fit, eueniret mihi, plus operae fcilicet hic infumendum, quam tota alioqui caufa mea. Quodfi ubi cerui, ut eft in prouerbio, cornua reponerent, obferuari poffit, adeo diuinum connubii ftatum effe, in hoc uno abunde fatis ante confpectum ftatueretur, quod princeps mundi Satan tam uarie huic aduerfetur, ac totis uiribus opponat fefe, ut adeo non imminuatur fed augeatur fcortatio. Literis iam olim mandaui, tam ingentem effe obedientiam, quae parentibus praeftatur, ut liberis citra horum fcitum et adfenfum neque defpondere neque coniugio fe iungere debeant. Atqui nimium pergunt huc parentes, ut etiam impedire et remorari atque (cuius rei nuper hiftoriam percenfuifti mihi) pro fua libidine cogere incipiant, hunc uel illam affu Extat in Io. Paul. Oettel. Hift. aller mere fibi iugalis uinculi confortem, quo nec animo nec amore rapiantur. Quare uerum fidele confilium meum in lucem edere compellor, fi fors cuipiam unde refocillatio aut folamen, quod Chriftus faxit, obueniat. Vale in Chrifto. (1524.) *> XXXVIII. Joanni Brismanno. Gratia et pax in Chrifto. Redditae funt litterae tuae binae, frater in Domino. Prioribus refpondendi non defuit animus, cum eas femper ob oculos pofuiffem, ut dato nuncio fcriberem, fed nullus fuit. Nunc fcribo per hunc, qui pofteriores attulit. Epifcopum tuum, infigne illud Chrifti uas ex me quaefo quam humillime falutabis. Nec omittam, ubi fefe tulerit tempus et res, quin nomini eius aliquid dicem, modo ferre poffit, ut meum nomen illius nomen pro Chriftiano uehat, quod eft. hodie, ut fcis, plus quam ipfum odium. Gratiae fint Chrifto, qui fic mirificat fanctos fuos fibi et per te dignatur fua opera implere, qui et te benedicat, ut crefcas in multa millia. * Dedic. Luth. Duorum de matrimonio thematum analytica, annexa Ej. in VII. cap. I. ad Corin thios Exegefi, Argent. 1525. 8. Dominus ab Heydeck litteris poftulabat a me itidem concionatorem fecum abducendum, ficut tu abductus es, fed aliorfum coactus eft abire, ne Witebergae nos uideret, ficut pollicebatur. Ita nefcio, ut fefe res nunc habeat. Ego ei deftinaram tuum hic Gardianum, Vitum Ieriken, uel certe Capellanum noftrum e regio lapide Coeleftinum infignem uirum. : Thefauriuora tuus tacet. Tuus libellus apud nos denuo excuditur, Nurembergae defideratus. Ec cius ab inferis reuerfus duos libros effudit uel po tius eccacauit Romae excufos alterum pro purgatorio, alterum pro defenfore ecclefiae romanae, nempe Rege Angliae; defenfor pro defenfore, fed cui nulla fit caufa refpondendi. Eccius eft, Eccius manet. Dux Bauariae faeuit ultra modum occidendo, profligando, profequendo totis uiribus euangelium. Nobiliffima femina Argula a Stauffen iam magnum: agonem magno fpiritu et plena uerbo et fcientia Chrifti in ea terra agit. Digna pro,qua omnes rogemus, ut Chriftus in ea triumphet. Inuafit feri ptis Academiam Ingolftadienfem, quod Arfacium quendam iuuenem ad foedam adegerint reuocatio. nem. Maritus per fefe illi tyrannus nunc ob ip. fam praefectura defectus, quid fit facturus cogita: illa fola inter haec monftra uerfatur forti quidem |