retur. Posset etiam fieri ut illud hæreticum lan- Neque certe Christus adesset ut fides Petri nunquam verum fidei dogma a lota Ecclesia creden- quam in sede deficiens fratres confirmaret. Elenim, dum definiret. Posset denique ita esse affecta, ut in suppositione a Meldensi facta, id verum non illud hæreticum respueret statim atque constaret esset; imo Christus a capite et centro Ecclesiæ ei cæteras omnes suæ communionis ecclesias in aliquid haereticum definiente tum temporis prohoc a se dissentire. Absit certe ut hoc totum fieri cul abesset. Tantummodo verum esset Christum, posse negaverim, si de re in se absolute spectata, post aliquod absentiæ intervallum , reversurum et seorsim a promissis disputetur ! Sed hæc pro- esse, ut hæc sedes docilis, et commissi erroris missionis vocibus minime aptari possunt. Neque pænitens, a fratribus ipsa confirmaretur. Tum enim promittitur tantummodo Christum futurum sane non capitis præeminentis munere, sed memesse cum Ecclesia credente : futurus promittitur bri inferioris ac subditi, et quidem corripiendi Christus cum Ecclesia docente. Euntes docele :... officio fungeretur. Tum forma toti Ecclesiæ coret ecce ego vobiscum sum. Unde liquet (nisi pori a Christo indita interrumperetur. Quod ex forma a Christo indita corrumpatur) Christum consesso supponi nefas est. semper affuturum esse Petro in sua sede docenti Luce vero meridiana clarius est hanc commenomnes gentes, ne lides ejus deficiat in confirman- titiam promissionis interpretationem verbis Christi dis fratribus, qui sunt omnium gentium episcopi. aptari non posse. Enimvero Christus duo dixit, Non sufficit igitur, ad promissionem implendam, quæ sibi mutuo perfectissime congruunt: alterum ut sedes apostolica semper recte credere velit, et est, quod Petrus sit petra supra quam fundata recte credat intra se. Insuper oportet ut semper | Ecclesiæ moles æternum sit inconcussa : alterum gentes recte doceat, et fratres confirmet. Profecto est quod Petrus factus petra immobilis, et in fide autem indefectibilitas in recte docendo gentes, et indeficiens, fratres sit confirmaturus. Porro Ecclein confirmando fratres episcopos, id totum ad- sia huic fundamento superstructa non polest esse struit quod Transalpini temperatæ sententiæ stu- in fide docenda firmior, quam fundamentum quo diosi infallibilitatis nomine pelunt.

facta est firma ; neque fratres possunt esse in 2° In promissis Christi fides promittitur Petro, lide definienda firmiores, quam Petrus a quo sive sedi apostolicæ, ita ut in docenda recta fide confirmandi sunt. Itaquc promissioni repugnat, nulla vel tantula intermissio admitti possit. Et ut fundamentum in fide docenda deficiens a mole ecce ego vobiscum sum OMNIBUS DIEBUS USQUE superstructa firmelur, et ut Petrus aliquid hæreAD CONSOMMATIONEM SÆCULI. Nulla igitur dies ticum definiens a fratribus ad veram fidem revoerit, in qua hæc forma a Christo indita corrumpi cetur. vel tantulum alterari possit. Omnibus diebus us- Neque unquam in sua pollicitatione dixit Chrisque ad consummationem sæculi, ne uno quidem tus : Euntes docete omnes gentes : quod si a funexcepto die, vel minutissimo temporis puncto, damento, capite et centro docendæ fidei paulisper Christus aderit Petro in sua sede docenti gentes; abfuerim, quam primum revertar : at vero si, ne fides ejus deficiat, atque ut fratres episcopos me absente, Petri fides in ejus sede deficiat, nec confirmet in recta fide.

fratres confirmet, imo illos in errorem trahat Cave igitur ne contra promissum dixeris, se- aliquid hæreticum a tota Ecclesia credendum dem Petri aliquando definire posse aliquid hære- definiendo; brevi mora ad hanc sedem rediero, ticum a tota Ecclesia credendum, abcissis a sua ut ab aliis ecclesiis emendata patiatur se a fratricommunione omnibus aliis ecclesiis quæ ab ipsa bus confirmari. Non sic Christus, non sic; sed dissentirent. Ne dixeris banc sedem nihilo tamen ' absolute pronuntiat se affuturum omnibus diebus, minus nunquam fore schismaticam et hæreticam, ne excepto quidem vel tantulo temporis puncto, eo quod simul atque suum errorem adverteret, usque ad consummationem sæculi, cum capite et hujus pæniteret eam; imo ipsa palam hunc suum cum membris; ita ut caput capitis, et membra errorem detestaretur, et Ecclesiæ catholicæ obtem- membrorum munere rite fungantur; ita ut memperans dicta negaret , et affirmaret negata. Enim bra subjaceant, et caput præemineat; ita ut corvero, in ea suppositione , Christus Petro in sua sede pus episcoporum recte doceat, et apostolica sedes gentes docenti non adesset omnibus diebus usque ad indeficienti fide fratres confirmet. sæculi consummationem. Sed contra, per tot dies Itaque si verba promissionis, absque ulla cavilla. Christus abesset ab apostolica sede perperam do- tione, aut verborum contorsionc , perpendas, evicente, quot essent dies in quibus hæc sedes aliquid dentissime constabit, 1° fidem quae in hac sede hæreticum a tota Ecclesia credendum definiret. nunquam defectura est , esse fidem in docendo

a

1

gentes, et in confirmando fratres episcopos ; 2° hanc » a nostris majoribus cognita, discussa, refutata

, lidem nunquam esse defecturam , ut ne ulla qui- » sunt, restauranda nitamur. Nonnc ipsi nos, dem unius diei metuenda sit intermissio. Unde » quod absit , et quod nunquam catholica palietur liquet Petrum omnibus diebus ita fratres confirma- » Ecclesia, adversariis veritatis universis contra nos lurum, ut nullo vel minimo temporis puncto ipse » resurgendi proponimus exemplum?... Numquid indigeat ab illis confirmari, nedum revocari ab » aut sapientiores illis sumus, aut poterimus firma hæretica doctrina ad fidem catholicam.

» stabilitate constare, si ea quæ ab illis constiSi hæc sedes aliquid hæreticum a tota Ecclesia

» tuta sunt subruamus ? » Ita Gelasius contra Pecredendum definiret, periret sane tum temporis in lagianos in Dalmatia repullulantes, ct a sede aposhac sede vera fides, saltem in docendo; periret tolica absque generali concilio damnatos. Neque unilas docendæ fidei, cujus vinculum abrumpere- vero dicas Gelasium bic loqui de catholica Ecclelur. Atqui unitas quam maxime in eadem fide sia. Nam luce clarius est eum loqui de apostolica docenda consistit. Ergo periretunitas. Hinc ca se- sede, quæ, juxta vulgarem ipsius sedis locutionem, des dissentientes ecclesias excommunicaret, et appellatur nomine catholicæ Ecclesiæ. De arbitrio percuteret anathemate. Hinc cæteræ omnes eccle- tamen libero, el gratia Dei, inquit Hormisdas ad siæ, ne aliquid hæreticum credendum ut fidei dog- Possessorem', quid romana , hoc est catholica , ma amplecterentur, cogerentur ab ea sede descis- sequatur et asseveret Ecclesia, licet in variis licere, eamque gravissime monerent, ut quampri- bris, elc. Nec temere ita locuti sunt veteres Pamum resipisceret.

tres, siquidem aliquatenus tota est Ecclesia in cenNeque cum Meldensi dicas eam sedem tunc ita- tro suæ communionis , ut lineæ in centro circuli ve fore affectam, ut falsum dogma bono animo el ve- conveniunt. Hanc vero æquabilitatem immotam, niali errore amplecteretur, atque ut aliarum eccle- el variare nesciam sibi arrogat hæc sedes; unde absiarum monita docili mente susciperet. Sic enim surdum esset dicere hanc sedem ita esse affectam hæc sedes circa fidem definire consuevit, ut minime ut dogmata a se definita ejuratura sit, si aliæ parata sit palinodiam decantare, et ejurare sen- omnes ecclesiæ judicent eam definivisse aliquid tentiam solenni ritu emissam. Imo ita sibi ipsi hæreticum. Dogmata a se definita dissolvere et reconstat, ut sua judicia retractare nolit. Audi Zo- tractare nescit. Neque fas est ut doctrina ab hac zimum , Africanæ huic percelebri Ecclesiæ scriben- sede damnata ad examen denuo venire contendat... tem' : « Quamvis patrum traditio apostolicæ sedi Id nunquam catholica patietur Ecclesia; quippe » auctoritatem tantam tribuerit, ut de ejus judi- quæ numquam a suo capite ac centro disjungitur. » cio disceptare nullus auderet.... tantam enim « Neque id mirum tibi sit. Nam patrum traditio, huic apostolo (Petro) canonica antiquitas per sen

» et canonica antiquitas, juncta Christi promissis » tentias omnium voluit esse potentiam, ex ipsa » apostolicæ sedi auctoritateni tantam tribuerunt,

quoque Christi Dei nostri promissione, ut et » et tanlam voluerunt esse ejus potentiam, ut de » ligata solveret, et soluta vinciret; par potestatis », ejus judicio disceptare nullus auderet, et nullus » data conditio in eos qui sedis hæreditatem , ipso » de illius possil retractare sententia. » Zozimo » annuente, meruissent... Cum ergo tantæ auc- autem atque Gelasio concinentem Agathonem au► toritatis Petrus caput sit ,... non latet vos, sed dire est, dum legatos ad sextum generale con» nostis, fratres charissimi , et quemadmodum sa- cilium mittit : « Fidei confessionem, inquit”, » cerdotes scire debetis : tamen cum tantum nobis » osserre debeant, non tamen tanquam de incertis o esset auctoritatis, ut nullus de nostra possit re- » contendere, sed ut certa atque immutabilia com» tractarc sententia, nibil egimus, quod non ad >> pendiosa definitione proferre.) Superius vero ► vestram notitiam nostris ultro litteris referre- ita scriptum legimus" : « In quantum eis duntaxat » mus, etc. » Gelasius vero, Zozimi vestigiis ince- injunctum est, ut nibil profecto præsumant au

» dens, ita loquebatur? : « Numquidnam licet nobis » gere , minuere vel mutare, sed traditionem bu» a venerandis patribus damnata dissolvere, et

>> jus apostolicæ sedis, ut a prædecessoribus apos» ab illis excisa nefaria dogmata retractare? Quid » tolicis pontificibus instituta est, sinceriter enar» est ergo quod magnopere præcavemus, ne cu- » rare. » Sicfuitabinitio; sic ad finem usque futura » juslibet hæresis semel dejecta pernicies ad exa

est hæc sedes. Unde sibi ipsi aperte illudit Mel» men denuo venire contendat ? Si quæ antiquitus

in

densis, dom in eo ultimum Ecclesiæ præsidium » fides ejus deficeret , quid aliud rogavit, nisi ut ponit, nempe quod si caput atque centrum in fide » haberet in fide liberrimam, invictissimam, perdocenda pereat, brevi reviviscet; quod si erret » severantissimam voluntatem ? » circa fidem, suos errores docili animo quampri- Secunda explicatio spectat universalem Ecclemum ejurabit. Hanc docilitatem, inferioribus con- siam, quæ supra indeficientem Petri lidem , tangruentem et necessariam , quasi alienam a se ma- quam inconcussum fundamentum posita erat. Hunc ter ac magistra Ecclesia procul depellit.

sensum Patres passim amplexi sunt. Quid enim Ea igitur domini Bossueti Meldensis episcopi magis est consentaneum, quam intelligere de arce opinio evidentissime repugnat, tum vocibus pro- superexstructa, hoc idem quod de arcis fundamissionis a Christo factæ ; tum etiam universæ tra- mento promissum est, quando quidem promissio ditioni, ut ivfra demonstrabitur ; tum denique ipsi fundamento facta, fundamentum non spectat nisi docilitatis animo quem sedi apostolicæ male tri- in ordine ad arcem fundatam. buit, et quem ipsa procul a se amandat.

Tertia explicatio spectat sedem apostolicam, Itaque de hoc commento recte dici potest, hoc qua Petrus æternum sedet, et in fide docenda ipsum quod Augustinus Juliano exprobavit nunquam deficit. Porro hic sensus tanta testium « Mira sunt quæ dicitis, nova sunt quæ dicitis, nube inculcatur, ut singulæ traditionis pagina » falsa sunt quæ dicitis : mira stupemus, nova quæ sedis hujus primatum asserunt, illud Christi » cavemus, falsa convincimus. »

oraculum sic interpretentur. Neque certe quisSed hæc est quam maxima utilitas hujus contro- quam vere catholicus, si forte aboormes quosdam versiæ , Tornacensem inter et Meldensem episco- criticos exceperis, hanc textus sacri interpretatiopos, quod ex eorum propositionibus conflari possit nem respuere ausus est. Ipse Meldensis ultro fateinvictum pro sede apostolica argumentum. Major batur hunc esse germanum hujus loci sensum, a Tornacensi stabilitur; minorem tuetur Mel - quem tota traditio ratum habuit. densis; conclusio nostra est , neque potest decli- Quinetiam patet hunc sensum præ cæteris duobus pari.

litteræ accommodari. Enimvero petitio Christi anIndefectibilitas fidei in sede apostolica (si sit gustos vitæ Petri fines excedebat, siquidem in convera et nunquam intermissa in docendo indefec- fesso est apud omnes, Christum hic orasse protuentibilitas ), inquiebat Tornacensis , ipsissima est da in persecutionum procellis Ecclesia. Quod si petiquam temperala Transalpinorum schola adstruere visset solummodo Ecclesiæ incolumitatem quamdiu studet, sub alio minus mitigato infallibilitatis no- Petri persona viveret, vana fuisset hæc petitio : mine. Atqui indefectibilitas fidei in hac sede, re- igitur constat hanc petitionem spectare perpetuam ponebat Meldensis, a nemine docto et catholico Ecclesiæ formam, fratresque a Petro confirmandos negari potest.

ad finem usquesæculi ne portæ inferi prævaleant. Ergo, inquimus, hoc donum a Deo promis- Interpretatio autem quæ universalem Ecclesiam sum, quod Cisalpini indefectibilitatem vocant, spectat, eo sensu verissima est, ut jam dixi, quod Transalpini vero infallibilitatis nomine appellari ea quæ de soliditate fundamenti dicuntur, procul volunt, a nemine docto et catholico negari potest. dubio dicta censentur in ordine ad firmandam

arcem, quæ hoc fundamento nititur. Sed aliud est CAPUT IX.

quod Christus loquatur de fundamento in ordine

ad arcem fundatam; aliud est quod loquatur de arce Iterum refellitur Meldensis opinio.

fundata , non de fundamento. Verum quidem est

Christom loqui de fundamento in ordine ad arcem Triplex assignatur explicatio hujus oraculi : fundatam : sed falsissimum est Christum non loqui Rogavi pro te, Peire, ut non deficiat fules tua; directe, expresse, et immediate de fundamento, et tú aliquando conversus, confirma fratres luos. cujus firmitas arcem ipsa firmam faciet. Itaque Prima explicatio spectat solam Petri personam, ita hæc Christi verba directe et formaliter exprimunt ut Christus ei promiserit, post acceplum Spiritum futuram fundamenti firmitatem; arcis vero funsanctum, fidem nullo temporis intervallo defectu- datæ firmitas eșt tantum livis , propter quem firram. Eo sensu Augustinus hunc locum interpre- mitas fundamenti promittitur : unde patet sentalus est, dum dixit? : « Quando rogavit ergo ne sum, qui sedem apostolicam spectat, esse præ

aliis textui proprium et accommodalum.

Quibus positis, brevis erit et expedita nostra · Cont. Jul., lib. III, cap. III, n. 9; tom. X. » De Correp. el Grat., cap. vin, n. 17; tom. X.

contra Meldensem argumentatio.

:

Ex confesso ultimus hic sensus litteræ congruit; / conveniendum esse, si forte non erret in fide doimo, ut jam demonstratum, congruii præ utro- cenda ; sed absolute pronuntiat, necesse esse ut que alio, et a tota traditione confirmatur. omnes fideles, id est omnes ecclesiæ catholicæ, ad Atqui, ex confesso, uterque alius ille seusus,

cam nunquam non conveniant. juxta vocum tenorem, enuntiat fidem quæ nullo 2° Quod si hæc sedes aliquid hæreticum a tota temporis puncto defectura est.

Ecclesia credendum definiret , tum certe ii qui Ergo a pari ultimus ille sensus, juxta vocum sunt undique fideles in ea detinitione amplectenda tenorem, enuntiat fidem quæ nullo temporis puncto convenire non possent; imo necesse esset ut ab defectura est.

ca sic definiente, et dissentientes cxcommunicante, Quando hæc verba interpretantur de persona recederent. Petri, non hæc ita intelligunt, ut dicant Petri 3° Ratio propter quam necesse est alias ecclesias personam post acceptum Spiritum sanctum non ad hanc convenire, est ipsius potentior principadefecturam in fide , quin protinus resipiscat; sed litas. Atqui hæc potentior principalitas est motiplane et absolute pronuntiant Petrum ne minutis- vum conveniendi , quod oportet esse actuale sinsimo quidem temporis puncio a recta fide esse gulis temporum momentis. Id enim quod semper cxorbitalurum. Pari ratione, quando hæc verba nos credere oportet, hoc semper verum esse neinterpretantur dc universali Ecclesia , non dicunt cesse est. Cessaret autem hoc credendi motivum, eam brevissime resurrecturam, si aliquando circa si bæc sedes in aliquo temporis puncto non jam lidem docendam ceciderit. Quare igitur hoc de potentior cæteris , imo multum infirmior, et alisede apostolica dictum fuisse contendunt? nonne quid hæreticum definiens, a cæieris jure merito suni hæc eadem Christi verba quæ hunc simplicem reprehenderetur. Tum certe ipsa cogeretur, ut sensum exprimunt? Hæc verba, ut non deficiat minus potens, ad alias convenire, et ab ipsis fides tua, excludunt pariter, ex triplici sensu, emendari. omnem omnino defectum. Ex his Christi verbis 4° Quare denique necesse est ad hanc conveoptime infertur sedem Petri, ne minimo quidem nire Ecclesiam ? scilicet quia in ejus sinu , tanlemporis puncto in docenda fide esse defecturam, quam in centro, semper conservata est ea quæ est quemadmodum infertur Petrum post illapsum ab apostolis traditio. Hæc autem conveniendi raSpiritus sancti nunquam fore in fide nutantem, tio nunquam cessare poterit, quandoquidem nunet universalem Ecclesiam nunquam erraturam esse quam non convenire, unilatis servanda causa in lide docenda. Eadem yox deficiat, idem signi- necesse est. Ergo nullum unquam erit temporis ficat pro universali Ecclesia, el pro apostolica punctum, in quo non oporteat dici a fidelibus : sede; unde inferendum est hanc vocem pro utra- Convenimus ad hanc Ecclesiam, eo quod sit radix, que negare ipsissimos eosdem defectus.

caput , atque centrum traditionis, in qua semper conservata est bactenus ea quæ est ab apostolis

traditio. Ea vocula, semper, ratio præcisa est creCAPUT X.

denti sine intermissione quidquid in ea traditiove

conservatum reperitur. Traditio semper conserProfertur S. Irenæi testimonium.

vata in hoc centro in causa est, ut huic centro

singulis temporum momentis lutissime credatur. Meum non est bic recensere singula infinilæ Ira- Quid autem convenientius quam quærere tradiditionis testimonia : sat erit si in hoc opusculo pauca tionem in centro traditionis? Quemadmodum enim ex pluribus ad exemplum selegero.

sanguis in corpore humano, a corde veluti fonte a Primo in limine occurrit antiquissimus ille, et centro, in extrema membra fuit, ut continuo ab apostolorum collegio fere coæqualis noster Ire- extremis refluat ad centrum; ita etiam ea quce neus, Galliarum doctor atque pater. «Ad hanc semper conservata est ab apostolis traditio, a enim Ecclesiam , ait ', propter potentiorem fonte ac centro, scilicet sede apostolica, ad extre

principalitatem necesse est omnem convenire mas ecclesias fluit, ut ab extremis ad centrum re• Ecclesiam , hoc est, eos qui sunt undique fide- fluat. Quod si sanguis ipsius centri , scilicet cor

les , in qua semper ab his, qui sunt undique , dis , fieret sanies atque tabum , nonne totum cor• conservata est ea quae est ab apostolis traditio. » pus corruptum subito interiret? Ita etiam si sedes 1o Certe non dicit Irenæus ad hanc Ecclesiam apostolica, scilicet centrum sive cor totius Eccle

siæ, aut alio nomine fons et radix totius traditioAdr. Hæres., lib. III cap. lll,, n. 2.

nis, traditionem corrumperet , aliquid harcli

(

a

cum a tota Ecclesia credendum definiendo, nonne » stabit. » Evidens est bæc verba , tamdiu enim traditio, quæ in fonte ac centro purgari debet, ac stabit, ioniti aliqua prophetia, aut arcana promisrefici, tum temporis in centro sic infecta, totum sione, quam antiqui noverant. Neque minus conEcclesiæ corpus suo veneno pollueret?

slat, Romanum imperium, si de profano imperio 5° Neque dices centrum, in servanda traditione agatur, ad finem usque sæculi perseveraturum non ita deficiens et corruptum , reviviscere et conva- esse. Imo nolum erat Tertulliano, cæterisque paslere aliquando posse. Namque in hoc defectus in- sim christianis , hoc imperium gentile esse bestian tervallo non esset necesse ut omnes illuc conveni- Apocalypsis , quæ certo tempore occidenda eral. rent; imo quamdiu duraret defectus ille , necessc Ergo reliquum est ut hæc verba , tamdiu enim staesset ut ab ea conventione, scilicet consensione bit, dicta sint de Romano spirituali imperio , vidogmatica circa fidem , sese abstinerent omnes delicet Romana Ecclesia , quæ propter potentioomnium gentium ecclesiæ.

rem principalitatem cæteris perpetuum imperabit. Necesse est ad hanc omnes ecclesias convenire,

quousque sæculum stabit; tamdiu enim stabit CAPUT XI.

spirituale hoc imperium. Hoc uno eveolu ejusmodi

vaticinjum impletur. Hoc uno modo id a TertulProfertur Tertulliani testimonium.

liano intellectum et dictum fuisse necesse est.

Ergo Romana potentior principalitas nunquam Tertullianum tametsi asperum tactu, et superioribus minus obsequentem , audire juvat : alle lapsura est , ita ut post lapsum resurrectura sit. » mento, ait', claves ejus bic Dominum Petro, et Nunquam errorem admissum ejuratura est ; sed » per cum Ecclesiæ reliquisse. » Hæc est forma quousque stabit sæculum, ipsa tamdiu slabit,

apostolica auctoritate firmata. Ecclesiæ a Christo indita, quam tantillum alterare nefas esset. Claves primum Petro, sive sedi apostolicæ, ac deinde nonnisi per Petrum, scilicet non

CAPUT XII. nisi per apostolicam sedem, ad inferiores ecclesias

Profertur sancti Cypriani testimonium. committuntur. Neque vero objicias hinc sequi omnes episcopos

« 1o Deus unus est, ait sanctus do ctor et mara solo summo pontifice, non autem immediate a

» tyr antiquissimus, et Christus unus, et uva EcChristo institutos esse. Instituti quidem sunt imme- » clesia , et cathedra una super petram Domini diate a Christo episcopi, ea tamen lege, ut unitatis ► voce fundata... Quisque alibi collegerit, sparcausa prima sedes sit fundamentum , radix, cen

» git'. Porro cathedra ea est, in qua fides dotrum atque caput traditionis in alias ecclesias nun

cetur. Ne quæras igitur duplicem cathedram. Ne quam non fluxuræ. Totum primitus creditur Pe- dicas hinc concilium , scilicet corpus Ecclesiæ, iliro, ut ex eo uno onmes accipiant. Utraque con

linc sedem apostolicam , scilicet caput, diversam cessio sic connexa ejusdem divinæ institutio- fidem docere posse. Id pernegat vox Domini. Una nis est.

est cathedra, una vox, una mens capitis et corpoTertullianum libens audio adhuc dicentem ? :

ris : unanimes sunt hæ ambæ Ecclesiæ partes, el « Habes Romam, unde nobis quoque auctoritas omnino ad fidem docendam individuæ. Si quid » præsto est. Ista quam felix Ecclesia; cui totam dicet corpus, boc et caput pariter prædicat. Si » doctrinam apostoli cum sanguine suo profude- quid caput prædicat, hoc idem eodemque oraculo » runt. » Hæc est nempe singularis felicitas hujus matris Ecclesiæ , quod ea sedes apostolicam doctri

« 2° Probatio est ad fidem facilis, ait sanctus nani una cum apostolico sanguine fusam in suo

► doctor, compendio veritatis. Loquitur Dominus sinu retinuerit.

» ad Petrum : Ego tibi dico, etc. » Revera magSed altum promissionis mysterium cum Tertul

num est hoc et facile ad veritatem tuo indagavliano investigemus. «Christianus, inquit', nullius dam compendium, si primo iclu oculi spectes » est hostis, nedum imperatoris ; quem sciens a quid Petrus in sua sede doceat. Quisque enim » Deo suo constitui, necesse est ut et ipsum dili- alibi collegerit, spargit. » gat..., et salvum velit, cum toto Romano im

3° Pergit Cyprianus): « Super illum unum ædi» perio, quousque sæculum stabit : tamdiu enim

» ficavit Ecclesiam suam... Ut unitatem manifes

corpus asserit.

2 De Præscrip., cap. XXXVI.

.

Scorp., cap. X. 3 Ad Scapul., cap. II.

Epist. xl, ad Plebem , pag. 53. 2 De unit. Eccles., pag. 194.