Pisma historyczne, Tom 2

Przednia okładka
Skł. gł. w ksieg. G. Gebethneŕa, 1901
 

Inne wydania - Wyświetl wszystko

Kluczowe wyrazy i wyrażenia

Popularne fragmenty

Strona 367 - Rozum ludzi dwóch już wielkich dopełnił zamiarów: poznał, co jest fanatyzm, i prawie go do reszty wytępił; poznał, co jest despotyzm, i silnie około poniżenia onego zaczął się krzątać".
Strona 122 - Profesor nauki moralnej i prawa „w opowiadaniu dziejów chronić się będzie, aby nie dawał fałszywych wyobrażeń rzeczy, z których największe szkody i zepsucie zdań i obyczajów wynikać zwykły. Wytykać zatem powinien w czynach ludzkich, chociaż...
Strona 414 - Kołłątaj, podkanclerzy koronny, daremną nazywając radę, której król zasięgał po wziętej już mocnej rezolucji, łączył ostrzeżenie, aby w tym systemacie król przynajmniej z Moskwą, nie z osobami, które rokosz podniosły, negocjacje rozpoczął".
Strona 35 - Spodziewamy się, że pod mądrym króla rodaka naszego panowaniem, który jako swój naród, tak i język kocha, zaniedbana polszczyzna pocznie się wydoskonalać, że się jakie zjawi towarzystwo ludzi uczonych, które zachęcone łaską i pańskimi względy, wsparte zaś stałą hojnością, ułoży nam doskonałe gramatyki, napisze słowniki wszystkich kunsztów, nauk i rzemiosł, wskrzesi stare słowa i one odnowi, wynajdzie nowe, wyznaczy ich używanie, nachylanie [tzn. odmianę], wagę, wymawianie,...
Strona 117 - Lepiej jest zaniedbać trochę doskonałość duszy, aby zachować dla niej zdatność ciała. Rozsądniej stanie się, gdy czas, do nabywania bardziej ciekawych, niżeli potrzebnych wiadomości wyznaczony, będzie użytym na ciała zmocnienie, ukształtowanie i zręcznienie".
Strona 347 - ... błysnął promyk lepszego mienia i wolności? Ale niech wszechmocna Opatrzność odwróci od nas te okropne prześladowania i mściwości widoki. Wy, bracia, których cnotę szczupłość majątków i nieznane talenta, w spokojnym od publiczności ukryciu dyszące, od powabnych sideł nobilitacji szczęśliwie ochroniły, myślijcie żywo około pochylonego losu miast opuszczonych i, gdy stracicie nadzieję, aby wydarci z łona równości waszej bracia mieli dosyć wspaniałości do oddania...
Strona 346 - ... powiem, iż wolność miast o krok tylko była od pożądanego skutku, iż stan szlachecki już się widział przymuszonym do oddania im praw należytych, iż, co większa, od was samych tylko dokonanie tego dzieła wielkiego zawisnąć musiało, kiedy jedynie przez zakupienie was nobilitacjami, przez oderwanie was od związku z miastami dzieło to stan szlachecki za wniwecz obrócone być mniema.
Strona 122 - Osobliwszem zaś staraniem nauczyciela wymowy być powinno wpajać w młódź ćwiczącą się, iż nadobne nauki prawdzie i cnocie służyć mają ; iż często, uwodząc bujność młodego dowcipu, uszkodzić gruntownym umiejętnościom, wprawiać w próżność, lekkość i śmieszną wytworność zwykły".
Strona 123 - Nauki w szkołach łęczyckich idą takim sposobem, jak uczono przed zniesieniem jezuitów, tj. uczą alwara, aw wyższych klasach retoryki i filozofii, tak jak przedtem, ciągle dając logikę, fizykę i metafizykę; żeby jednak udać posłuszeństwo rozkazom Komisyi i Szkoły Głównej, każą uczyć się iz książek elementarnych 2, zaczynając od Wielkiejnocy.
Strona 339 - Kutasińslciego uwagami, dowodząc, że tylko „uprzedzenia, przesądy i niewiadomość tamują dostąpienie prawdy i pojęcia tego poznania, jakie uszczęśliwienie wynika dla Polski z przyjęcia do władzy prawodawczej i wykonawczej w rządzie republikańskim stanu miejskiego".

Informacje bibliograficzne