Tyszyński Aleksander, estetyk i krytyk, urodził się 1811 r. w Petersburgu, gdzie wówczas rodzice jego przemieszkiwali, przybywszy z zachodnich gubernij. Pierwsze lata dziecinne przepędził w majątku rodzinnym Miassota, w powiecie Wilejskim. Nauki pobierał w szkole powiatowéj w Mołodecznie, następnie w uniwersytecie wileńskim uczęszczał przez lat trzy na kursa prawa i administracyi, a otrzymawszy stopień kandydata oddziału nauk moralno-politycznych, miał przyznane sobie premium, pomiędzy uczniami oddziału. Nie ubiegając się za świetną przyszłością, w siedemnastym roku życia wrócił do ojcowskiej zagrody, i tu oddał się studyom starożytnych tragików i Szekspira. Znakomite dzieło pani Staël o Niemczech dało mu myśl do napisania romansu: Amerykanka w Polsce, który wydał 1837 roku w dwóch tomach w Petersburgu. Dzieło to zwróciło na młodego pisarza uwagę tak ogółu, jak i głębszych myślicieli, szczególniéj ustępem: „O szkołach poezyi polskiej". W roku 1838 przybył do Warszawy, a urzędując w Komisyi Rządowéj Spraw Wewnętrznych, zasilał pracami swemi owoczesne pisma czasowe. Kiedy nastała potrzeba utworzenia poważnego literackiego organu i Biblioteka Warszawska powstała, Tyszyński stanął w gronie pierwszych jej założycieli, i od roku 1841 podpierał ją utworami poezyi swego pióra, a główną część krytyki zapełniał. Oddzielnie wydał oprócz Amerykanki w Polsce: Rys historyczny oświecenia Słowian. Warszawa 1841 r. Rozbiory i krytyki. Petersburg. Druk i nakład B. M. Wolffa 1854 r., trzy tomy. W roku 1866, objął katedrę literatury polskiej w Głównej Szkole Warszawskiej, i rozpoczął swój wykład dnia 1 Października t. r., powołany z ustronia wiejskiego, gdzie lat kilka przemieszkiwał. Osiadłszy napowrót w Warszawie, gdy po zwinięciu Szkoły Głównéj ustąpił z katedry, wydał dzieło w dwóch tomach: „Pierwsze zasady krytyki powszechnej"; Warszawa 1870 r., przypisane prof. Henrykowi Stru ve'mu. |