Obrazy na stronie
PDF
ePub

Nec valde commemorabiles putabam ullas trajectiones, quas Dan. Heinfius, et Boivinus et non ita pridem Aldrichius* commenti funt, quod genus emendandi tum demum probabile fit, cum poteft ratio perturbationis vel folii unius pluriumve trajectione, vel ex verborum eorundem repetitione ita clara demonftrari, ut oculis cerni et prope manu teneri res poffit, quomodo curatum a nobis Demofthenis encomium Lucianeum arbitramur. An huc referimus etiam illam Sanadonis, ingeniofi fane atque eruditi hominis, ordinationem Odarum Horatii, quæ, nequid aliud dicamus, repugnat non libris modo omnibus, quorum ad nos memoria pervenit, fed cum cæteris Grammaticis +, tum Diomedi, qui Prifciano certe et fexto fæculo noftro eft antiquior, idemque odas omnes poetæ eo ipfo ordine, quo habentur in libris noftris, recenfet. Poetam quidem ipfum primo libros tres carminum, deinde intervallo longo interpofito quartum edidiffe, auctor eft Suetonius in vita: cui rei plane Sanadoni inftitutum repugnat.

Sed operæ pretium eft, h. e. ftudiofis Horatii, qui Bentleianum exemplar ad manus non habent, accommodatum, poni poft hanc præfationem locum integrum ex præfatione viri magni, quo tempora librorum Horatii ordinat, de quo hoc certe confirmare poffum, me, dum recenfeo fingulas Eclogas, diligenter attendiffe, fiquid effet Bentleianis temporum rationibus. adverfum, nec deprehendiffe quidquam, quod momentum aliquod ad eam evertendam haberet, licet quibufdam Eclogis non improbabili ratione forte tempus etiam aliud, recentius præfertim, poffit adfcribi. De fæculari carmine fuo loco fatis dictum, et laudatum ingenium Sanadoni. Poffit aliquis drama velut quoddam non abfimile contexere ex iis, quæ in Canidiam fcripta funt, fi jungat Serm. 1. 8. Epod. 5. et 17. denique Carm. 1. 16. qui ipfe ordo ex argumento elucens pulchre Bentleianam de temporibus hypothefin confirmat.

Quæ adhuc difputavi, ea ad illam fere partem confilii mei pertinent, quod ftatui cònfervare quantum in me eft, Horatii verba, ordinemque poe~ matum, ut ea ex antiquis libris ad nos pervenere. In varictate lectionis, quam alteram dotem editionis noftræ volebam effe, modum fervare eum volui equidem, quem optimum mihi videri, fupra indicavi, Notarum, quibus ea in re ufus fum, explicationem deinde ponam, et cadem indicabo auxilia hujus editionis, eorumque auctores.

* Qui ferm. 2. 3. plane aliter ordinavit, ad cujus mentem ea ecloga expreffa eft in calce Baxterianæ fecunda. De Heinfii et Boivini conatibus vid. Bentl. ad Epift. 2. 2. 87.

+ Excipio folumn Prifcia. I. 14. p. 997. med. ubi citatur Horat. in I Car. Ludere cum vitulis falicto Prægeftientis; quod eft Car. 2. 5. 9. Sed licet ita fit etiam in editionis Aldine et Bafi

licnfes exemplaribus, non dubito quin fphalma fit illi fimile quod I. 6. p. 689. med. tanquan ex primo citatur verfus Horatii Car. 2. 15. 14. Nulla docempedis, &c, quod ipfe Prifcianus emendat, qui I. 8. p. 794. pr. laudat ex fecundo.

Qualem optarem interpretationem Horatii, id ipfum quoque fupra oftendi, eamque rationem pro virili parte fecutus fum. Bene dicta ab antiquis fcholiaftis et Baxtero non opus habebant mea confirmatione: fiquid fecus fentirem, in iis locis, qui momentum aliquod habere viderentur, indicavi libere: cæterum hic moneo, filentio me meo non probare voluiffe quidquam: fed uti de mejs obfervationibus, ita de Baxterianis integrum lectori relinquere. Itaque iniquus fuerit, fiquis cogere me velit ad præstanda omnia, quæ vir doctiffimus pofuit. Cæterum, quod jam innui, eam fuis eft meritis opinionem confecutus Baxterus, ut neque cum fine teste in re antiquaria loquitur, fides illi temere neganda fit.

In refutandis aliorum interpretationibus rariffime occupatus fui, fatis habui in iis locis, quæ non recte tractata arbitror, eam ponere fententiam, quæ vera mihi videtur vel certe aliis probabilior. Siquid mihi invito exciderit, quo vel religio in deum lædatur, vel humanitas, illud ne dictum volo, et mea primus fententia ultro damno.

[merged small][merged small][ocr errors][ocr errors]
[ocr errors]

7

1

1

DE TEMPORIBUS LIBRORUM

HOR AT II,

ET

POEMATUM ADEO

RICH. BENTLEII SENTENTIA.

MAGNO quidem ftudio et acerrima contentione poft Tanaquilli Fabri operam Clariffimi Viri Dacerius Maffonufque in hanc arenam defcenderunt; quorum equidem acumen et eruditionem in partibus laudo; in operis vero fumma totoque conftituendo rem eos infeliciter admodum geffiffe cenfeo. Horum enim rationibus, et Carminibus et Epodis et Sermonibus Epiftolifque fcribendis uno ac eodem tempore vacaviffe Noftrum neceffe eft; et fingula quæque Poematia feparatim in vulgus edidiffe: quorum utrumque a vero alienum effe mihi pro comperto eft. Quippe omnibus, qui ejusmodi Poematia fcripferunt, id in more erat, ut non sparsas Eclogas, fed integros libellos femel fimulque in lucem ederent. Ita Catullus fecit, ut ex Epigrammate I. conftat, Cui dono lepidum novum Libellum: ita Tibullus; quem vide Elegia I. libri tertii, v. 7. et 17.: ita Propertius Eleg. I. librorum II. III. et IV., ut et Libri II., Elegia X. v. 25., et XIX. v. 39. : ita Virgilius Bucolica dedit, uti patet ex ultimo illo, Extremum hunc, Arethufa, mihi concede laborem: ita Nafo Amorum et Triftium et Ponticorum libros, ipso teste: ita Statius filvas fuas: ita Martialis Epigrammata, ut Præfationes eorum fidem faciunt: ita Perfius Satiras; Phadrus et Avienus Fabulas: Aufonius, Prudentius, Sidonius, Venantiufque fua Carmina; quod ex eorum Prologis abunde patet. Quid quæris? Ipfe quoque Horatius Libellos fuos junctim editos aperte indicat; primum Carminum librum ex Prologo; fecundum tertiumque ex Epilogis; Epodos ex illo XIV. Inceptos olim promiffum carmen Iambos ad umbilicum adducere; Sermonum prio

rem librum ex versu ultimo, I puer atque meo citus hæc fubfcribe LIBELLO ; pofteriorem ex Prologo: priorem vero Epiftolarum et ex Prologo et ex Epilogo. Quartum vero Carminum et Epiftolarum fecundum longo poft cætera intervallo emiffos effe, pleniffimum eft Suetonii teftimonium, quod qui aut refellere aut eludere conantur, inanem operam infumunt. His jam pofitis; primum Horatii opus ftatuo Sermonum librum primum, quem triennio perfecit intra annos ætatis XXVI. XXVII. XXVIII.; poftea fecundum triennio itidem, annis XXXI. XXXII. XXXIII.; deinde Epodos biennio, XXXIV. et XXXV.; tum Carminum librum primum triennio, XXXVI. XXXVII. XXXVIII.; Secundum biennio, XL. XLI.; Tertium pariter biennio, XLII. XLIII.: inde Epiftolarum primum biennio, XLVI. XLVII.: tum Carminum lib. quartum et Sæculare triennio, XLIX. L. LI, Poftremo Artem Poeticam et Epiftolarum librum alterum, annis incertis. Intra hos cancellos omnium Poematian natales effe ponendos, et ex argumentis fingulorum et ex Annalium fide conftabit. Inde eft, quod in sermonibus et Epodis et Carminum primo, Cafar femper, nunquam Auguftus dicitur; quippe qui id nomen confecutus eft, anno demum Flacci XXXIX. ; in fequentibus vero paffim Augustus appellatur *. Inde eft, quod in Sermonibus et Epodis Juvenem fe ubique indicat; et quod fola Satirarum laude inclaruiffe fe dicit, ut Bucolicorum tum Virgilium (Serm. I. 10. v. 46.) nulla Lyricorum mentione facta. In cæteris autem fingulis procedentis ætatis gradus pleniffimis fignis indicat; idque tibi ex hac ferie jam a me demonftrata jucundum erit animadvertere; cum operibus Juvenilibus multa obfcæna et flagitiofa infint; quanto annis provectior erat, tanto eum et poetica virtute et argumentorum dignitate gravitateque meliorem caftioremque femper evafiffe. Cæterum ubicunque viri doctiffimi extra limitcs hic pofitos in adfignandis temporibus evagantur, toties illi in errores prolabuntur. Facile quidem mihi foret id in fingulis oftendere ; verum unum modo alterumve hic attingam, cætera tuæ induftriæ relinquens. Libri I. Carmen 21. Dianam tenera dicite Virgines, perperam Sæculare vocant, et ad Horatii annum XLIX. referunt; ringente Suetonio, qui tres Carminum libros longo intervallo eum annum præceffiffe teftatur. Atqui nihil quicquam hic de Sæculoribus ludis proditur; fed aut ad Dianæ aut Apollinis feflum fpectat, quorum illud menfe Augufto, hoc Julio fingulis. annis celebrabatur. Eodem pertinet Catulli carmen XXXV. Diane fumus in fide; quod Sæculare ctiam a viris doctis pessime inscribitur; cum nihil ibi de Sæculo habeatur, ifque diu dicm obierit ante ludos Augufti Sæcu

* Si rece annos vita Horatii cum Varronianis Urbis Condit:e comparavit Maffonus, Au gli appellationem fufcepit Octavianus (ineunte A. U. C. 727.) anno adhuc Horatii XXXVIII. quem libro primo carminum adhuc attribuit ipfe Bentleius: et ipfe recte retinet vetcrum titu fum Oda fecundæ lib, i primi ad augusium. Vid. dicta ibi ad v. 29. GESN.

lares. Tum et II. 17. ad Mæcenátem ægrotum, immani parachronismo ad Horatii annum LV. ultra libri quarti tempora ablegant; idque levi et futili argumento, quod. eo anno continua infomnia vexari cœperit Mæcenas triennio ante diem fatalem. Quafi vero non plus fèmel in tam longa vita ægrotaverit, quem Plinius major VII. 51. perpetua febre ab adolescentia laboraffe tradidit. Illud vero in fermone VI. libri 2. Quid militibus promissa Triquetra, Pradia Cafar, an est Itala tellure daturus? non, ut volunt, ad pugnam Actiacam annumque Flacci XXXV. referendum erat, nec ad Philippenfem annumve XXIV.: quippe de agrorum divifione hic agitur, quæ poft Siculam de Pompeio victoriam et Lepidi deditionem in Campania alibique facta est, anno Flacci XXXI., ut difertis verbis narrat Dio pag. 456. 457. Plutarchus Antonio pag. 941. Paterculus II. 81.; et Appianus p. 1176. Alia omnia pari felicitate refutari poffent ; fed his fruere et vale.

[ocr errors]
« PoprzedniaDalej »