ODE II. AD AUGUSTUM CÆSAREM. Poeta incertum fe dicit, quis Deus fub humana Augufti fpecie Divi Julii necem vindicaverit. (Non potuit Horatius invocare deum ultorem necis Cafariana, miles ipfe Bruti: fed blanditur Auguflo poft bella civilia reddenti tranquillitatem: et pertinet forte, quod pulchre conjecit Sanadonus, neque Bentleianis rationibus repugnat, ad illud ipfum tempus, quo Augufti nomen, quod habet vetus infcriptio hujus carminis, fufcepit. Vid. Dio 53. 20. p. 510. C. et quæ dicentur ad v. 29. G.) METRUM SAPPHICUM; QUARTUS VERSUS ADONIUS. JAM fatis terris nivis atque diræ Grandinis mifit Pater, et rubente Terruit gentes, grave ne rediret Pifcium et fumma genus hæfit ulmo, Æquore damæ. I Pro terris Heinf. conj. tetræ, quod placet Burm. ad Serv. Æn. 3. 589. no. 97.4 Orbem Brod-7 Dum MS: Berfm. C. 1 Dire dicitur in prodigio, quod ira divina | ter dixit: erat enim Proteus (juxta Veterem eft immiffum: erat haud dubie grando multa et magna. Z. 2 Rubente dex. h. e. fulmine quod mittit dextra. Z. 3. Arces. Summa quæque appellantur Græcis äxga. 5 Grque dicimus et oculis et animo: per Tralationem ab eo quod humeris grave eft. 6 Sæculum Pyrrha, uxoris Deucalionis, quæ | interfuit éluvioni nobiliffimæ. Quas ineptias vocat Seneca Nat. 3. 27. in Ovid. Met. t. 304. Nat lupus inter oves, &c. eas metuo ut fatis effugerit hic Flaccus. Vid. tamen Vet. Schol. ad v. 9. G. Nova jam dicuntur, nunquam hactenus vifa. 7 Virg. Georg. 4. 395. de Proteo: Immania Neptuni armenta pafcit. G. Pecus convenien | Schol.) belvarum marinarum paftor. 9 Hunc locum imitatus eft Nafo Met. I, 296. Hic pifcem fumma deprendit in ulmo. Leviter in re tam atroci et pifcium et palumborum meminit, nifi quod hi Exceffus Lyricis conceffi fint. Vet. Schol. 10 Columbis locum in arboribus, et hic adeo, negant Critici poft Bentleium, et palumbis subftituunt. At generis nomen cft columba, quo et palumbes et turtures comprehendi poffunt, quibus in arboribus fedes effe nemo negat. Ita palma frequentatur columbarum nidis apud Sucto. Aug. 95. Vet. Scholiafies palumbes fpeciei nomine declarat. Vid. Plin. 10. 34. et 35. Sic Virg. Æn. 6. 203. columbæ fuper arbore fidunt. G. II Superjecto pofuit pro exeunte et terras inundante: Superjecto, id eft, fuper terras ja&o, Vet. Schol. 1 15 Disjectum Gun. ex MSS.-29 Cui dabit parti fc. expiandum MS. Berfm. C. 13 Terribiliter proferendum. Flavum dicit | Querebatur de morte Cæfaris hominis fuæ origicolore limi. Vet. Schol. nis. Vet. Schol. 14 Litus Etrufcum vel maris inferi f. Tyrrheni, cujus fluctus ab Auftro commoti exitum non dant defluentibus undis, et fic eas retorquent, vel, qupd ferè malim propter ea, quæ fequuntur, litus ipfius Tiberis dextrum, quod fpectat Etruriam et occidentem: unde retortis undis, finiftra ripa, Romam alluente, labitur. Nempe paullo fupra Romam a sinistra veniens Anio, Iliæ maritus, Tiberi infunditur. Potuit ergo Horatius ipfum quoque Tiberim refpectu Iliæ, matris Romuli et Remi, uxorium amnem vocare, qui injurias illius et querelas, de interfectis liberis fuis, exfequeretur in illis, qui a mutua cæde fupererant. G. 15 Ita per Periphrafin nominavit regiam. Regiam dicit Numa Pompilii, qui ad Veftam habuit regiam. Vet. Schol. Nuper me ad regiam pene confecit, Cicero de eodem loco; tefte eodem Schol. Dicebatur Tiberis per Roftra ante habuiffe meatum, quæ templo Veftæ junguntur. Vet. Schol. Hic locus exiguus, qui fuftinet atria Vefle, Tunc erat intonfi regia magna Numa. Ovid. Faft. VI. 263. 17 Fabulæ ferunt Iliam nupfiffe Anieni flumini, quem et Tiberinum vocabant, hodie Tiverone. Nimium jactat, non nimium querenti: | 19 Erat urbs Roma in Jovis Capitolini tutela. Eft igitur hæc præparatio ad fequentia, Cui dabit partes, &c. Terreni Jupiter juffit popu lum, non perire. Vet. Schol. Neque fane erat Jupiter alioquin admodum uxorius. Eft igitur emphatica Dilogia in Uxorius amnis. B. Jupi ter non modo Homericus medium se servat, cujus fomno abutuntur alii DI, Iliad. ≈, fed etiam ille Ciceronianus pro Rofc. Am. c. 45. nihil perniciei caufa, confilio divino, nocet. G, 21 Etiam bella civilia deorum iræ tribuuntur. 24 Figurate Juventus pro pofteritas. 28 Ignem Trojanum, quem Aneas Latio fecum intulit, et ex quo fatum hujus urbis et imperii pendebat. Divus Julius erat Veftæ facerdos. Ne dubita, meus ille fuit, meus ille Sacerdos; Sacrilege telis me petiere manus. Ovid. citante Rodellio. B. Locus eft Faft. 3. 699. ct mox 706, idem Pontificale caput vocatur. Vesta itaque indignabatur cædem Cæfaris: fed non minus graviter ferebat exhauriri cædibus urbem, fuæ tutelæ commendatam. G. 29 Scelus expiare hic non eft punire interfectores Cæfaris; hoc olim factum erat, fatifque parentatum illi fanguine tot hominum: fed Nube candentes humeros amictus, Augur Apollo. Sive tu mavis, Erycina ridens, Quam Jocus circumvolat, et Cupido : Sive neglectum genus et nepotes Refpicis autor, Heu nimis longo fatiate ludo: Quem juvat clamor, galeæque leves, Sive mutata juvenem figura, Cæfaris ultor. 31 Candenti al. candentis etiam coll. Sax.-39 Marfi conj. Faber et Bentl. 35 40 33 Erat Romæ templum Veneris Erycinæ, Julia gentis parentis. T "Egos ápágτnoe nui δ ̓ ὡμάρτησε iuegos irrero nadλós. Hefiod. Hanc etiam Od. 35 Divus Julius etiam Martis nepos dicitur ob amorem Martis et Veneris, uti ego fentio, Etiam Ode fexta Auguftum appellat Martem. Credo neglectum genus jam dici per Charientif mum pro contemptum. B. Imo intelligitur Mars ipfe, auctor gentis Romanæ. Z. purgare a fcelere, ab impietate bellorum civi- 31 Melius candenti nube, quam candentes 32 Auguftus, qui fe Appollinis filium volebat videri. Vet. Schol. Imo fe pro Apolline aliquando geflit. Sueton. Hinc Virgilianum illud Ecl. 4. 10. Tuus jam regnat Apollo. (Vid. Serv.) Erat etiam Auguftus divinandi peritiffimus; adeo ut, tefte eodem autore, omnium bellorum cuentus præsenserit. 37 Dant alios Furia torvo Spectacula Marti. Od. 28. Nam, ut cum Vetere Schol. loquar; hujus ludus in præliis eft. 39 Acer, Figurate pro ferox, non pro ¿vögixòs, ut Lambinus. Marfi pro Mauri nulla cum autoritate a doctiffimo Bentleio ponitur. Credibile mihi videtur Maurorum, barbaræ gentis nomen fuiffe Romanis terribilius quam Marforum, vicini et focii populi. Quin potius nominaret externam gentem, quam Italici generis in tali materia. B. Marfi peditis mentio, præter ea, quæ Bentleius veriffime difputavit, etiam eo forte nomine præferenda, quod in proximis bellis civilibus frequens illius ufus et mentio fuerat. Non valde me movebat Johnfonus, qui negat hic virtutem Mauri peditis prædicari. Sed dubitationem injicit denuo Christii V. C. defenfio, qui Maurum equo dejectum defperate pugnantem pingi arbitratur. G. 41 Auguftus et Apollo, femper juvenes. Sic et Virgilius, Hic illum vidi juvenem, Melibœe. 42 Alma, i, e. fanéta, Vet. Schol. Cruq. 43 Patiens, non dedignatus. Erat Augustus, ut Mercurius, Centum puer artium. 44 Cafaris ultor Epitheton Augufti huic rei Ι AD NAVEM QUA VEHEBATUR VIRGILIUS ATHENAS PROFICISCENS. Precatur Virgilio Athenas proficifcenti profperum navigium. Exfecratur Tiphyn prima navis repertorem. Originale hominis peccatum curiofum ingenium. PRIMUS VERSUS GLYCONICUS; ALTER CHORIAMBICUS ASCLEPIADEUS. Sic te, diva potens Cypri, Sic fratres Helenæ, lucida fidera, Ventorumque regat pater, Obftrictis aliis, præter Japyga, 46 Quiritum Br. Quirino Cuning. et Heinf. ad Ovid. Faft. 4. 475.-48 Ocyus Gott.51 Nec Brod. ODE III. 2 Fulgida Cun.-3 Pater regat MS. Bersm. C.-4 Obstructis MS. Bersm. C. aptum poftquam jure fanguinis et adoptionis Cæfarem ultus eft, idem pacat orbem. 45 Suaviter optat Augufto ut diu vivat. Vet. Sch. 46 Latus proprie de Deo dicitur. Siquidem iratos et triftes Deos ludis fcenicis et fimilibus placabant. 4 51 Pro Parthis Medos ob vetuftatem nominavit: Medi ctiam Parthorum regno continebantur. Propric pofuit equitare, quod Parthi et Scythæ maxime equeftri pugna dele&arentur. Nove etiam inultos pro impunitos. B. Medos et inultos Harduinus affert, poft alia 47 Iniquum, iratum, non lætum. Ocior aura t. etiam nugaciora, unde probet, Odarum libros nimis mature avoles in cœlum. Z. non cffe antiqui ct veri Horatii. Debebat cogitare, uti Medis ctiam Virgilium, et quidem in Georgicis, quæ illi relinquit: inultum autem pro impunito femel iterumque dixiffe Horatium Satirarum ct Epiftolarum autorem, V. G. Sat. 2. 3. 189. G. 50 Ferunt F. Camillum primum, atque dein M. T. Ciceronem Patrem patria a fenatu appellatum. Princeps erat, qui primus fententiam dixit in fenatu primoque loco fedebat. B. Pater de communi DIs pæne omnibus appellatione intclligit Maffonus: cum pater patriæ Auguftus poft mortem demum Horatii dictus fit. Principis nomen hoc ipfo tempore, in quod Oden hanc conferimus,acccpisse Augustum conflat. G. | gilii. G. ODE III. I Sic votum indicat, cui velut conditio aut effectus adeo adjectus eft felix navigatio Vir A. iiij Navis, quæ tibi creditum Debes Virgilium, finibus Atticis Reddas incolumem, precor, Et ferves animæ dimidium meæ. Illi robur et æs triplex Circa pectus erat, qui fragilem truci Commifit pelago ratem Primus, nec timuit præcipitem Africum Decertantem Aquilonibus, Nec tristes Hyadas, nec rabiem Noti; Quo non arbiter Adriæ Major, tollere feu ponere vult freta. Quem mortis timuit gradum, Qui ficcis oculis monstra natantia, Qui vidit mare turbidum, et Infames fcopulos, Acroceraunia? IQ 15 2Q 10 Circum conj. Fabric. C.-18 Rectis Bentl. conj. fixis conj. Sanad.-19 Turbidum etiam Br. turgidum al. quod forte mel. G. Etiam MŠ. Berfm. et alii libri multi dant turbidum at turgidum edd. Glarean. Lamb. et aliæ. Z.-20 Acroceraunia Gott. et Flor. 1482. Ree cepit etiam Bentl. Talbot. rell. Potens, domina f. regina. Invocatur Venus, quia, inquit Schol. ejus fidus eft falutare navibus. Z. 2 Lucida, læta et hilaria; contra mox dicit trifles Hyadas. Eftque figura Epexegefis, autore Vet. Schol. B. Conf. Čar. 1. 12. 25. fq. it. 3. 29. extr. G. 4 Male nonnulli obstructis; corrupte etiam obftrufis legitur apud Servium. Japyges funt Appuli Græci generis. B. Obftrictis aliis alludit ad utrem illum Æoli, in quo is in gratiam Ulyffis üvípov zaridnoi xíλevda, præter Zephyrum, quo opus erat, unde, cum a fociis apertus effet, fine more modoque proruerunt. Vid. Od. K princ. G. 7 Bene creditum, debes, reddas. Reddas autem dicit, eo fenfu quo reddere epiftolam dicimus. 8 Suaviter hoc dictum fecundum illam amicitia Diffinitionem qua plurimi utantur, Þixía isì μía Yuxà ev dvory owpari. Vet. Schol. Cruq. -9 Habet autem hic quiddam Homericum, xúnxeov dè poi sãdos. Vet. Schol. Robur, Duritra fine fenfu periculi. Vet. Schol. B. Gravius loquitur Propertius, qui I. 17. 13. primum nautam exfeciatur fic: Ah pereat quicunqve rates et vela poravit Primus, et invito gurgite fecit iter. Z. 14 Hyades, ipfo nomine trifte et pluvium cœlum notant. Vid. Colum. 11. 2. 34. et 36. Hæ enim funt Sucule. G. 15 Arbiter judex eft qui totius rei habet arbitrium et facultatem. Feftus. Hoc adnotavit Antonius Mancinellus. B. 17 Gradum, h. e. genus. Senfus eft, Ne maxime miferam quidem et horrendam mortcm reformidavit. Z. 18 Equidem non video, cur quis præponat Bentleii rectis oculis vulgato finis oculis. Certe timentium eft lacrimare magis quam oculos avertere. Quid quod pro nobis faciant Editi Libri et Membranæ ? B. Rectos oculos pulcherrime huc convenire, facile effecit Bentleius: fed non perfecit, ut neceffe fit Horatium ita fcripfiffe, Mctum quoque fuas habere lacrimas, quis ignorat? fortis ille et audax, cui, quæ fuporem aliis afferunt, ne excutiunt quidem lacrimas. Fixis oculis difplicuit Cuningamo qui excogitarat, a Sanadono receptum. G. 19 Vidit, nunc pofitum pro afpexit, quo modo Ovidius, Cœlumque videre Fuit. Eft autem turbidum, quod in Vet. Schol. et Cruquii MSS. pro turgidum legimus, vox huic loco convenientiffima atque cfficacior altera. 20 Lutatius Placidus legit Alta Ceraunia, et I |