De Ordine.

Auctores consulendi.

Patres antiqui nonnisi obiter de Ordinis sacramento disputârunt, inter quos S. Gregorius Naz., Orat. II et IX; S. Gregorius Nys., Orat. in diem Luminum; S. Innocentius I, Ep. II et III. Sæculo V ascribi potest Liber de Ecclesiasticâ Hierarchiâ, sub nomine Dionysii Areopagitæ vulgatus. Sec. IX, Hincmarus, De officiis Episcoporum; Rab. Maurus, Si liceat chorepiscopis presbyteros et diaconos ordinare de consensu episcopi sui.

Inter Theologos: S. Thomas Aq., Supplem., q. 34-40, aliique theologi qui de Sacramentis scripserunt; Philibertus Marchini, Barnabita, De sacramento Ordinis et sacrif. Missæ, Lugduni, 1638; A. Bernal, S. J., De Sacramentis in genere et de Euchar. et Ordine in particulari, Lugduni, 1651; Dom. Gravina, O. P., Pro sacrosancto Ordinis sacram. vindiciæ orthodoxæ, Neapoli, 1634; J. Morinus, Comment. historicus ac dogmaticus de sacris Ordinationibus, Paris., 1655; Hallier, de Sacris Electionibus, 1636 (ap. Migne, Theol. Curs., t. XXIV); Leo Allatius, De ætate et interstitiis in collatione Ordinis etiani ap. Græcos servandis, Romæ, 1638; Oberndorfer, De sacram. Ordinis, 1759; J. Pons, S. J., Dissertatio historico-dogmatica de materiâ et formâ sacræ Ordinationis, Bononiæ, 1775; Berioli, De sacram. Ordinis, Castelli, 1787; P. Gasparri, Tr. canonicus de sacrâ ordinatione, Paris., 1894.

Inter Protestantes: Wordsworth, The Christian Ministry, London, 1872; Dickinson, Defence of Presbyterian Ordination; Ch. Hodge, Discussions in Church Polity, New York, 1878; Kraussold, Amt u. Gemeinde, 1858; Ahrens, Das Amt der Schlüssel, 1864; Lichtenberger, op. cit., t. XI, p. 374 ed. 1881.

EX DECRETO AD ARMENOS.

Sextum sacramentum est Ordinis, cujus materia est illud, per cujus traditionem confertur Ordo; sicut presbyteratus traditur per calicis cum vino, et patenæ cum pane porrectionem. Diaconatus vero per libri Evangeliorum dationem. Subdiaconatus vero per calicis vacui cum patena vacua superposita traditionem; et simili

ter de aliis, per rerum ad ministeria sua pertinentium assignationem. Forma sacerdotii talis est : Accipe potestatem offerendi sacrificium in Ecclesia pro vivis et mortuis, in nomine Patris, et Filii, et Spiritus sancti. Et sic de aliorum ordinum formis, prout in Pontificali Romano late continetur. Ordinarius minister hujus sacramenti est Episcopus. Effectus, augmentum gratiæ, ut quis sit idoneus minister.

Tridentini Decreta et Canones de sacramento Ordinis. (Sess. XXIII)'.

CAP. 1. De institutione Sacerdotii novæ legis. Sacrificium et Sacerdotium ita Dei ordinatione conjuncta sunt, ut utrumque in omni lege exstiterit. Cum igitur in novo Testamento sanctum Eucharistiæ sacrificium visibile ex Dei institutione catholica Ecclesia acceperit; fateri etiam oportet, in eâ novum esse visibile et externum Sacerdotium, in quod vetus translatum est. Hoc autem ab eodem Domino Salvatore nostro institutum esse, atque Apostolis, eorumque successoribus in Sacerdotio, potestatem traditam consecrandi, offerendi, et ministrandi corpus et sanguinem ejus, nec non et peccata dimittendi et retinendi, sacræ litteræ ostendunt, et Catholicæ Ecclesiæ traditio semper docuit.

CAP. 2. De septem Ordinibus.

Cum autem divina res sit tam sancti Sacerdotii ministerium, consentaneum fuit, quo dignius, et majori cum veneratione exerceri posset, ut in Ecclesiâ ordinatissimâ dispositione plures, et diversi essent ministrorum Ordines, qui Sacerdotio ex officio deservirent, ita distributi, ut, qui jam clericali tonsurâ insigniti essent, per minores ad majores ascenderent. Nam non solum de Sacerdotibus, sed et de Diaconis sacræ litteræ apertam mentionem faciunt, et quæ maxime in illorum ordinatione attendenda sunt, gravissimis verbis docent; et ab ipso Ecclesiæ initio sequentium Ordinum nomina, atque uniuscujusque eorum propria ministeria, Subdiaconi scilicet, Acolythi, Exorcista, Lectores, et Ostiarii, in usu fuisse cognoscuntur, quamvis non pari gradu. Nam Subdiaconatus ad majores Ordines a Patribus et sacris Conciliis refertur, in quibus et de aliis inferioribus frequentissime legimus.

CAP. 3. Ordinem vere esse sacramentum.

Cum Scripturæ testimonio, Apostolicâ traditione, et Patrum unanimi consensu perspicuum sit, per sacram ordinationem, quæ ver

1 Patrum Tridentinum de his canonibus discussiones refert A. Theiner, op. cit., t. II, p. 153 sq.

bis, et signis exterioribus perficitur gratiam conferri; dubitare nemo debet, Ordinem esse vere et proprie unum ex septem sanctæ Ecclesiæ sacramentis; inquit enim Apostolus: “Admoneo te, ut resuscites gratiam Dei, quæ est in te, per impositionem manuum mearum; non enim dedit nobis Deus spiritum timoris, sed virtutis, et dilectionis, et sobrietatis ".

CAP. 4. De ecclesiastica hierarchia et ordinatione. Quoniam vero in sacramento Ordinis, sicut et in Baptismo, et Confirmatione, character imprimitur, qui nec deleri, nec auferri potest: merito sancta Synodus damnat eorum sententiam qui asserunt novi Testamenti Sacerdotes temporariam tantummodo potestatem habere, et semel rite ordinatos, iterum laicos effici posse, si verbi Dei ministerium non exerceant. Quod si quis omnes Christianos promiscue novi Testamenti Sacerdotes esse, aut omnes pari inter se potestate spirituali præditos affirmet, nihil aliud facere videtur, quam ecclesiasticam hierarchiam, quæ est ut castrorum acies ordinata, confundere: perinde ac si contra B. Pauli doctrinam omnes Apostoli, omnes Prophetæ, omnes Evangelistæ, omnes Pastores, omnes sint Doctores. Proinde sacrosancta Synodus declarat, præter ceteros ecclesiasticos gradus, Episcopos, qui in Apostolorum locum successerunt, ad hunc hierarchicum ordinem præcipue pertinere; "et positos" sicut idem Apostolus ait, "a Spiritu sancto, regere Ecclesiam Dei": eosque Presbyteris superiores esse, ac sacramentum Confirmationis conferre, ministros Ecclesiæ ordinare, atque alia pleraque peragere ipsos posse: quarum functionum potestatem reliqui inferioris Ordinis nullam habent.

Docet insuper sacrosancta Synodus, in ordinatione Episcoporum, Sacerdotum, et ceterorum Ordinum, nec populi, nec cujusvis secularis potestatis, et magistratus consensum, sive vocationem, sive auctoritatem ita requiri, ut sine eâ irrita sit ordinatio: quin potius decernit eos, qui tantummodo a populo, aut seculari potestate, ac magistratu vocati et instituti, ad hæc ministeria exercenda ascendunt, et qui ea propriâ temeritate sibi sumunt, omnes non Ecclesiæ ministros, sed fures et latrones, per ostium non ingressos, habendos

esse.

Hæc sunt, quæ generatim sacræ Synodo visum est Christi fideles de sacramento Ordinis docere. His autem contraria, certis, et propriis canonibus in hunc, qui sequitur, modum damnare constituit: ut omnes, adjuvante Christo, fidei regulâ utentes, in tot errorum tenebris Catholicam veritatem facilius agnoscere et tenere possint.

Can. 1. Si quis dixerit, non esse in novo Testamento Sacerdotium visibile, et externum, vel non esse potestatem aliquam conse

› II Tim. I, 6-7.

crandi, et offerendi verum corpus et sanguinem Domini, et peccata remittendi et retinendi; sed officium tantum et nudum ministerium prædicandi Evangelium, vel eos, qui non prædicant, prorsus non esse Sacerdotes; A. S.

Can. 2. Si quis dixerit, præter Sacerdotium, non esse in Ecclesiâ catholicâ alios Ordines, et majores, et minores, per quos, velut per gradus quosdam, in Sacerdotium tendatur; A. S.

Can. 3. Si quis dixerit, Ordinem, sive sacram Ordinationem non esse vere et proprie sacramentum, a Christo Domino institutum, vel esse figmentum quoddam humanum excogitatum a viris rerum ecclesiasticarum imperitis, aut esse tantum ritum quemdam eligendi ministros verbi Dei, et sacramentorum; A. S.

Can. 4. Si quis dixerit, per sacram Ordinationem non dari Spiritum sanctum, ac proinde frustra Episcopos dicere: "Accipe Spiritum sanctum"; aut per eam non imprimi characterem ; vel eum, qui Sacerdos semel fuit, laicum rursus fieri posse; A. S.

Can. 5. Si quis dixerit, sacram Unctionem, quâ Ecclesia in sanЄtâ Ordinatione utitur, non tantum non requiri, sed contemnendam, et perniciosam esse; similiter et alias Ordinis cæremonias; A.S.

Can. 6. Si quis dixerit, in Ecclesiâ catholicâ non esse hierarchiam divinâ ordinatione institutam, quæ constat ex Episcopis, Presbyteris, et Ministris: A. S.

Can. 7. Si quis dixerit, Episcopos non esse Presbyteris superiores, vel non habere potestatem confirmandi, et ordinandi; vel eam, quam habent, illis esse cum Presbyteris communem ; vel Ordines ab ipsis collatos sine populi vel potestatis secularis consensu, aut vocatione, irritos esse, aut eos, qui nec ab Ecclesiasticâ potestate rite ordinati, nec missi sunt, sed aliunde veniunt, legitimos esse verbi et sacramentorum ministros: A. S.

Can. 8. Si quis dixerit, Episcopos, qui auctoritate Romani Pontificis assumuntur, non esse legitimos, et vere Episcopos, sed figmentum humanum : A. S.

Prænotanda.

I. Absolutis eis quæ de Sacramentis individui sanctificationem respicientibus dicenda erant, agendum est de illis quæ communitatem respiciunt, nempe de Ordine et Matrimonio.

(A) Ordo, in genere, significat dispositionem superiorum et inferiorum rerum, quæ inter se ita coordinantur ut una ad alteram referatur; quandoque ordo sumitur pro gradu vel dignitate, aut cœtu hominum qui hâc dignitate ornantur; optime igitur vox illa de sacrâ hierarchiâ prædicatur, quæ ex variis gradibus constat ad unum finem tendentibus, sanSYNOPSIS III. - 38

Etificationem scilicet animarum. Ordo proprie distinguitur ab ordinatione sicut effectus a causâ; ordinatio enim est causa ordinis, seu ritus quo confertur potestas ordinis, proindeque est actus transiens, dum ordo est gradus seu dignitas ex se permanens. Frequenter autem hæc duo vocabula promiscue sumuntur; ita quando dicitur: Ordo est sacramentum, significatur ordinatio.

(B) Ordo igitur, quatenus idem sonat ac ordinatio, est sacramentum N. L. quo spiritualis traditur potestas et confertur gratia ad conficiendam Eucharistiam, aliaque ecclesiastica munia rite obeunda. Quibus verbis indicatur per hoc sacramentum, (a) non solum conferri gratiam, sed etiam potestatem vere activam; (b) illam gratiam et potestatem tradi præcipue ad confectionem Eucharistiæ; (c) secundarie autem ad alia sacramenta ministranda vel munia sacra rite obeunda. Prætermittendo quæstiones canonicas quæ ordinationes respiciunt, breviter disseremus 1o de Ordinis sacramento in genere; 2° de singulis ordinibus in specie.

Art. I. De Ordine in genere.

2. Errores. Existentiam Ordinis ut sacramenti Protestantes generatim negant, si Ritualistæ excipiantur. (a) Quakeri nullum externum ordinationis ritum admittunt, docentes quemlibet, absque sexûs vel ætatis discrimine, interiori spiritus impulsu, ministrum constitui; (b) Unitarii aliquem ritum externum admittunt, a singulis ecclesiis determinandum, quo non consecratur, sed potius designatur minister; (c) Presbyteriani et Baptiste negant distinctionem esse inter Episcopos et Presbyteros, tenentque Presbyteros esse ministros verbi, a fidelibus designandos, sub certis conditionibus, sed non Sacerdotes speciali charactere indutos; (d) Anglicani tandem et Methodist Episcopales fatentur quidem ordinationem nonnisi per Episcopos valide conferri posse, sed negant per illam dari gratiam 1. Quos errores in decursu Tractatus confutabimus.

Ad fusiorem horum errorum expositionem conferri possunt pro Unitariis J. Clarke, Manual of Unitarian belief, 47; pro Presbyterianis Hodge, Syst. theol., II, 466; III, 689; pro Baptistis Hovey, Syst. theol.,