sunt, contra voluntatem RR. Pontificum, qui hujusmodi abusum reprobârunt, ut videre est in Clementin. 1. V, tit. IX, c. 2; hinc merito Card. Cusanus in Synodo provinciali Magdeburgensi dicebat: "Sedes Apostolica sub verbis a pœnâ et culpâ indulgentias nunquam dare consuevit". Nec obstat quod in nonnullis Litteris Apostolicis indulgentiæ concessæ dicuntur in remissionem peccatorum: hæc enim verba ab omnibus intelliguntur de remissione pœnæ peccatis debitæ ; nec unquam quis liberatur a poenâ nisi prius absolutus fuerit a culpâ. (b) Coram Deo valida; videlicet remissio pœnæ valet non solum in foro externo, coram Ecclesiâ, sed etiam in foro interno, coram Deo; secus, ut ait S. Thom. (Sup. q. 25, a. 1), Ecclesia magis damnificaret quam adjuvaret, quia, absolvendo a pœnitentiis injunctis, damnaret ad graviores pœnas, scilicet purgatorii. (c) Per applicationem thesauri Ecclesiæ; nam, remittendo pœnam, Ecclesia solutionem nihilominus, seu compensationem aliquam Deo exhibet, ex thesauro suo depromptam; adest siquidem spiritualis thesaurus ex superabundantibus Christi Sanctorumque satisfactionibus conflatus, cujus supremus dispensator est Pontifex, et ex quo justâ de causâ solvi possunt fidelium debita; qui igitur indulgentiam concedit, non simpliciter relaxat pœnam temporalem, sed pœnitenti præbet unde solvat, ipsi applicando Christi superabundantes satisfactiones. (d) A superiori legitimo...; hinc non quilibet homo indulgentias concedere potest, sed ii solum quibus thesauri Ecclesiæ cura commissa fuit, videlicet Pontifex vel Concilium generale pro universali Ecclesiâ, Cardinales in ecclesiâ sui tituli, et Episcopi pro diœcesi suâ; dicitur tamen extra sacramentum, ut sic indulgentia a sacramentali satisfactione distinguatur. 114. (B) Species. Dividuntur indulgentiæ in plenarias et partiales: prioribus remittitur tota pœna quæ luenda manet, posterioribus pars quædam ejusdem pœnæ. Hinc conceduntur indulgentiæ quadraginta, vel centum dierum, septem annorum etc.; quod intelligi debet non eo sensu quod totidem Purgatorii dies vel anni remittuntur, sed eo sensu quod tantum debitæ pœnæ condonatur quantum remissum fuisset per quadraginta vel centum dies pœnitentiæ canonicæ, prout primis sæculis vigebat. Dividuntur etiam in personales, locales aut reales, prout directe personis conceduntur, vel alicui loco aut rei annectuntur. 115. (C) Conditiones ad lucrandas indulgentias præcipuæ sunt: (a) intentio, saltem virtualis, eas lucrandi; (b) status gratiæ, saltem eo tempore quo ultimum perficitur opus injunctum, quia pœna non potest ante culpam remitti. Attamen si quæstio sit de indulgentiis pro mortuis, nonnulli theologi, cum Suarez (disp. 53, sect. 4, n. 6), tenent statum gratiæ non esse necessarium, quia lucrans indulgentiam pro defunctis non sibi ipsi, sed alteri satisfactionem lucratur: ad quod sufficit executio operis præscripti; (c) integra executio operum præscriptorum, et quidem eo modo quo præscribuntur; indulgentia enim nonnisi sub tali conditione concessa fuit; (d) contritio, seu detestatio peccatorum : ad plenariam indulgentiam requiritur contritio omnium deli&torum etiam venialium; non enim remittitur pœna, nisi remittatur culpa, neque hæc absque contritione condonatur. Cetera vide apud theologos morales. 20 Existentia Indulgentiarum. 116. (A) Errores. Potestatem Ecclesiæ inesse indulgentias concedendi negârunt : (a) Montanistæ et Novatiani, qui graviora peccata irremissibilia esse tenentes, consequenter tenebant poenam temporalem eis debitam, vi clavium condonari non posse; (b) Waldenses, Wiclefistæ, necnon Petrus de Osma, qui docebant Pontificem non posse indulgentias largiri, nec a purgatorio liberare; (c) Protestantes : Lutherus siquidem primum quidem abusus quæstorum indulgentiarum carpere visus est, sed mox ipsas indulgentias impugnavit, tanquam inutiles et perniciosas, piasque fraudes ad obtinendam pecuniam inventas. Moderni Protestantes idem asserunt, imo multi affirmare non erubescunt indulgentias nihil aliud esse nisi licentiam peccandi solutâ pecuniâ comparatam 1. 1 Quam calumniam non minus lepide quam eloquenter confutat 7. H. Newman, The present position of Catholics in England, London 117. (B) Thesis: Ecclesia potestate gaudet indulgentias concedendi, quarum usus christiano populo maxime salutaris est. De fide est ex Trident.: "Cum potestas conferendi indulgentias a Christo Ecclesiæ concessa sit, atque hujusmodi potestate, divinitus sibi traditâ, antiquissimis etiam temporibus illa usa fuerit: S. Synodus indulgentiarum usum, christiano populo maxime salutarem et S. Conciliorum auctoritate probatum, in Ecclesiâ retinendum esse docet et præcipit, eosque anathemate damnat, qui aut inutiles esse asserunt, vel eas concedendi in Ecclesiâ potestatem esse negant". 118. Scripturâ suadetur. (a) Ex testibus jam allatis 1 : Quodcumque ligaveris super terram, erit ligatum et in cœlis, et quodcumque solveris super terram, erit solutum et in cœlis"; etenim in priori parte hujus textus, Petro et Apostolis confertur potestas fideles ligandi quocumque spirituali vinculo, peccata retinendo pœnasque canonicas imponendo; ergo in posteriori parte quodcumque solveris datur pariter potestas non solum peccata absolvendi, sed etiam poenas canonicas cum prudentiâ relaxandi; adest enim parallelismus inter utramque partem. Confirmatur ex aliis Christi verbis 2: "Quorum remiseritis peccata, remittuntur eis"...; ibi enim amplissima confertur potestas remittendi peccata, absque ullâ restrictione; porro peccatum tria involvit, reatum culpæ, reatum pœnæ æternæ, reatum pœnæ temporalis; ergo potestas Ecclesiæ collata hæc tria amplectitur. Jamvero duo priora per sacramentum Pœnitentiæ tolluntur; ergo tertium extra sacramentum tolli potest, videlicet per indulgentias. (b) Revera S. Paulus hanc potestatem exercuit relate ad incestuosum Corinthium; siquidem illum gravissimâ pœnà dignum judicaverat : "Ego quidem absens corpore, præsens autem spiritu, jam judicavi... tradere hujusmodi Sa 1889, p. 108 sq. Hodie tamen plerique Protestantes has falsas accusationes emolliunt, dicendo hujusmodi abusus non nostris temporibus, sed præteritis solum sæculis viguisse; indulgentias tamen ut perniciosas in suis effectibus impugnant; ita Littledale, Plain Reasons, p. 102; Lea, op. cit. vol. III, p. 569 sq. 1 Matt. XVI, 19. — jou, XX, 23. sensu quod tantum debitæ pœnæ condonatu illum pœ- mentem habitumque itentiam"; item S. Pa des mitissimam lenitatem, verom, longe a Novatiani vero vitæ ac saluti omnium Attamen si quæstio sit de indulgentiam, proprias etiam 116. (A) gentias con qui gravio ter tener condona Petrus gentia Luth dulg im ad id clesiæ temporibus non concede- Samen pœna temporalis peccatis adhuc sara ex praxi relaxandi canonicam pœni- assionis martyrum; cujus rei testis em quidam in Ecclesiá non habentes a martyribus in e consueverunt; et ideo eam etiam propterea tre evorare c nobis habere rum errorem lapsus, sionem hujus pœnæ fovere, et custodire debetis, ut et aliis reprobavit 5; sed et hoc ipsum demon ordinaretur. prestare possitis" Quam praxim postea, in Montanistastrat hanc praxim exstitisse et a R. Pontificibus fuisse probatam. Jamvero relaxatio pœnitentiæ canonicæ erat relaxatio poena peccato debitæ, quum pœnitentia ad remis. (b) Ex antiquissimis decretis, quibus Episcopis datur facultas canonicis pœnitentiis aliquid remittendi, præsertim si pœnitentium vita laudabilis fuerit; ita C. Ancyranum (314) | decrevit (can. 5): "Statuimus ut Episcopi, modo conversationis examinato, potestatem habeant vel utendi clementia, vel plus temporis adjiciendi. Ante omnia autem et præce. ex 1 Cor. V, 4-5.2 II Cor. II, 6-10. · 3 Ep. 3 ad Sempron. consecuta est, examinetur, et sic eis cleItem Nicænum I (can. 12): "Quot*que pœnitentiâ, vel bonis operi 559 DE INDULGENTIIS This Ecclesia potestate gaudet indulgen uarum usus christiano populo maxime de est ex Trident. : Christo Ecclesia. initus sbi traits art suam, non simulatione, depus auditionis implentes, tum ne communicent.. Postmodum is aliquid humanius cogitare”. ,entiarum iis qui Apostolorum basi,quatenus videlicet hæc peregrinatio enitentiæ redimebat. Multi tenent eas 504) primum concessas fuisse, ut refert i tamen putant eas nonnisi postea ab ejus .nstitutas fuisse; quidquid sit, institutio huqua est; ait enim Bonifacius VIII, in Bullâ Sollicitâ meditatione discutimus qualiter B. Greuribus Urbis Ecclesiis primo, prout tradit antiquialii postmodum R. Pontifices prædecessores nostri . sorum tenorum stationarias indulgentias concesserunt". rtum est pariter, sæc. IX, Sergium II concessisse visitanbus Ecclesiam SS. Sylvestri et Martini, in festivitatibus plurium sanctorum, indulgentiam trium annorum et trium quadragenarum. Iterum in sacramentario Valicelliano, eodem sæculo exarato, mentio fit indulgentiæ quorumdam dierum et annorum. Sæc. XI, Leo IX iis qui convenerant ad consecrationem metropolitanæ Bisuntinæ tertiam partem pœnitentiæ suæ condonavit. (d) Ex concessione indulgentiarum Crucigeris, qui arma sumerent adversus Infideles; ita Urbanus II in C. Claromontensi (can. 2) decrevit: "Quicumque pro solâ devotione, non pro honoris vel pecuniæ adeptione ad liberandam Ecclesiam Dei Jerusalem profectus fuerit, iter illud pro omni pœnitentiâ ei reputetur". Indulgentia hujusmodi fuit etiam concessa iis qui adversus hæreticos pugnarent, præsertim Albigenses. Jam sæc. XIII, C. Lateranense IV (1215) decrevit ne nimium indulgentiæ extenderentur, sicque abusus præcaverentur. (e) Ex institutione jubilæi. Initio sæculi XIV jubilæum In IV dist. 20, q. 1, a. 3. sol. 2. SYNOPSIS III. 36 |