»

>> canonum praescriptionem erigendis, praebendis comprehensis, efformando. In civitate item episcopali Cuneensi, pro>> vinciae hujus nominis capite, quae, sicut accepimus, inter >> praecipuas Pedemontii urbes numerata, duodecim circiter » mille ob sufficientem amplitudinem aedificiorum splendorem >> et decorem familiarum continet habitatores, pluribus hono» ribus ac privilegiis a Sabaudiae ducibus aucta fuit, ac non» nulla habet regularium coenobia nec non hospitalia conser» vatoria et laicorum sodalitates, perpetuo erigimus et consti>> tuimus.

» Ut autem spirituali regiminum omnium et singulorum » Christifidelium in antedicta Pedemontana provincia degen>> tium commoda atque utili methodo jam a Nobis ex authen» ticis tabulis ac documentis opportune cognito atque probato consulamus, praesentem metropolitanae Taurinensis et episcopalium Aquensis, Astensis, Casalensis, Ipporegiensis, Montis-Regalis, Salutiarum et Vercellensis dioecesum inte>> grum respective statum atque ambitum, quem hic pro ex>> presse ac distincte enunciatum haberi volumus ad effectum de illis libere, ut infra, disponendi, perpetuo similiter cassa» mus, extinguimus et annullamus. Hac itaque peracta cassa» tione, extinctione et annullatione, Nos ex pari scientia et >> matura deliberatione Nostris, deque apostolicae potestatis plenitudine, metropolitanae Taurinensi et cuilibet ex episco» palibus tam antea existentibus, quam in praesentiarum de » novo erectis ecclesiis loca inferius distinctim recensenda cum >> suis parochialibus, collegiatis et aliis ecclesiis, beneficiis, mo» nasteriis et locis piis pro earum respective dioecesium circuitu >> ac finibus modo et forma prout sequitur, nempe:=

Qui numera la bolla ad una ad una tutte le città, i castelli, le terre, le parrocchie appartenenti a ciascuna delle diocesi, che nomina coll' ordine seguente. Prima la chiesa metropolitana di Torino, con centottantasette luoghi soggetti; la chiesa di Acqui, con novantacinque; la chiesa di Asti, con novantadue; quella di Alba, con ottanta; quella di Cuneo, con quarantuno; quella di Fossano, con dieci; quella d'Ivrea, con centosette; quella di Mondovì, con novantaselle; quella di Pinerolo, con cinquantatrè; quella di Saluzzo, con settantotto; quella di Susa, con quarantasette; quella di Vercelli, con centotredici; quella di Alessandria, con quaranta; quella di Biella, con ottantacinque; quella di Casale, con centodiciassette; quella di Aosta, con settantaquattro; quella di Bobbio, con trentotto; quella finalmente di Tortona con dugento cinquantasette. Quindi prosegue :

Super quibus tamen Nobis ac romanis pontificibus suc»cessoribus nostris facultatem semper et quandocumque absque ullius consensu ad hujus apostolicae Sedis beneplacitum » de illis libere disponendi per translationem ad aliam dioecesim, juxta ejusdem Victorii Emmanuelis regis votum ac desiderium, specialiter et expresse reservamus cum uniuscujusque respectivo territorio in perpetuo constituimus et assignamus.

D

Ad majorem itidem omnipotentis Dei gloriam et catho» licae Ecclesiae splendorem simulque Christifidelium utilita» tem, supradictam episcopalem ecclesiam Vercellensem, quae » ob multam erectionis antiquitatem constantis famae celebri» tatem plurium ejus antistitum sanctitatem distinctumque » cleri numerum ac decorem aliis merito supereminet quaeque

Vol. XIII.

3

» in sat ampla praenobili civitate, uberi amenoque ornata ter» ritorio consistit, praevia illius omnimoda solutione et exem

ptione a quocumque metropolitico jure, dependentia ac subjectione archiepiscopali ecclesiae Taurinensi, cui ad praesens suffragatur, de specialis gratiae dono ad archiepiscopalis metropolitanae ecclesiae, sub titulo s. Eusebii primi illius sedis episcopi et martyris, cum suo capitulo a quatuor dignitati▾ bus et viginti duobus canonicis efformato, gradum et digni<<< tatem extollimus, salvo interea et illeso manente jure metropolitico archiepiscopalis ecclesiae Taurinensis super an» tedictis jam existentibus ecclesiis episcopalibus Aquensi, Astensi, Ipporegiensi, Montis Regalis, et Salutiarum; reliquas jam pariter vigentes episcopales ecclesias Casalensem et Vercellensem a quovis illius metropolitico jure, subjectione ac dependentia in perpetuum omnimode eximimus ac libera» mus. Eidem vero archiepiscopali Taurinensi ecclesiae suffra>> ganeas adjungimus novas, ut supra, a Nobis erectas episcopales ecclesias Albensem, Cuneensem, Fossanensem, Pine» roliensem et Secusinam, illasque similiter metropolitico juri » ecclesiae archiepiscopalis Taurinensis apostolica auctoritate >> perpetuo subjicimus atque supponimus. Alteri autem noviter » erectae archiepiscopali ecclesiae Vercellensi suffraganeas assignamus ecclesias episcopales Alexandrinam, Bugellensem » et Casalensem, quas pariter Vercellensis archiepiscopi juri metropolitico perpetuis futuris temporibus simili auctoritate » Nostra apostolica subdimus atque submittimus, reservantes Nobis Vercellensis metropolitanae provinciae fines ampliare, assignando eidem in suffraganeas ad majus pastorum et fidelium commodum, praefato etiam Victorio Emmanuele

»

» rege id exoptante, episcopales ecclesias Novariensem et Viglevanensem.

Quod spectat domos, pro decenti et commoda cujuslibet antistitis noviter erectarum episcopalium sedium Albensis, Alexandrinae, Augustanae, Bugellensis, Bobiensis, Fossanensis, Pineroliensis, Secusinae et Derthonensis habitatione illas ipsas eorum unicuique libere ac integre adsignamus et » tradi volumus, quae anno Domini millesimo octingentesimo » tertio in respectiva tunc episcopali civitate cuilibet episcopo pro decora ejus habitatione pertinebant; pro decenti vero novi futuri episcopi Cuneensis habitatione domum illam » statuimus et adsignamus, quae sumptibus universitatis hominum civitatis Cuneensis comparanda erit ad formam obligationis per publicum instrumentum diei vigesimae octa» vae junii anni proxime praeteriti ab eadem universitate

D contractae.

» Seminariis item puerorum ecclesiasticis ad juventutem catholica religione ac bonis artibus opportune informandam necessariis in qualibet ex praedictis de novo erectis episcopalibus civitatibus Albensi, Alexandrina, Augustana, Bugellensi, Bobiensi, Fossanensi, Pineroliensi, Secusina et Derthonensi ad formam legum canonicarum instituendis illa ipsa aedificia libere restituenda decernimus, quae supradicto anno Domini millesimo octingentesimo tertio cuilibet seminario respective tributa reperiebantur. Novo autem futuro episcopo » Cuneensi ex nunc pro tunc onus injungimus curandi modis omnibus, ut quam primum possit in eadem Cuneensi civitate » seminarium puerorum ecclesiasticum erigatur. Et hoc quidem >> non longe assequendum speramus eo vel maxime quia

«

praelaudatus Victorius Emmanuel rex, pro eximia sua religione ac pietate summaque regii sui animi liberalitate, sponte

» paratum se ostendit ad nonnulla exhibenda opportuna media, quae ad tale pium opus cito perficiendum conducere posse » videbuntur.

>>

>> Ut insuper congruae dotationi uniuscujusque de novo, » ut supra, erectae sedis episcopalis itemque noviter erecti cujuslibet capituli cathedralis, nempe Albensis, Alexandrini, Augustani, Bugellensis, Bobiensis, Fossanensis, Pineroliensis, Derthonensis et Secusini opportune provideatur, omnia » et singula bona, possessiones, redditus ac proventus cujusvis generis et naturae ubicumque locorum existentia, quae anno >> millesimo octuagesimo tertio tunc existentibus hujusmodi » mensis episcopalibus et cathedralibus capitulis respective spectabant, quaeque vigore antedictarum literarum apostolicarum super extantibus metropolitanae Taurinensi et episcopalibus ecclesiis Aquensi, Astensi, Casalensi, Ipporegiensi, Montis Regalis, Salutiarum et Vercellensi earumque capitu» lis cathedralibus fuerunt respective applicata et appropriata, praevia ab hisce ultimo dictis mensis et capitulis omnimoda sejunctione, dismembratione et abstractione cuilibet ex primo » dictis episcopalibus mensis et capitulis cathedralibus plenarie atque integre restitui per praesentes volumus ac mandamus, » ita ut ex nunc in posterum perpetuis futuris temporibus episcopales ecclesiae Albensis, Alexandrina, Augustana, Bugellensis, Bobiensis, Fossanensis, Pineroliensis, Derthonensis » et Secusina illarumque capitula cathedralia iisdem prorsus >> bonis possessionibus, redditibus ac proventibus cujusvis generis ac naturae et ubilibet locorum existentibus libere

D