10

Dicatur metuens, inopi dare nolit amico,
Frigus quo duramque famem propellere poffit.
Hunc fi perconteris, avi cur atque parentis
Præclaram ingratâ ftringat malus ingluvie rem,
Omnia conductis coëmens obfonia nummis :
Sordidus atque animi quod parvi nolit haberi,
Refpondet. laudatur ab his, culpatur ab illis.
Fufidius vappæ famam timet ac nebulonis,
Dives agris, dives pofitis in fœnore nummis.
Quinas hic capiti mercedes exfecat; atque,
Quanto perditior quifque eft, tanto acrius urget:
Nomina fectatur, modo fumptâ veste virili
Sub patribus duris, tironum. maxime, quis non,
Jupiter, exclamat, fimul atque audivit? at in se
Pro quæftu fumtum facit hic. vix credere poffis
Quam fibi non fit amicus: ita ut pater ille, Terentî 20
Fabula quem miferum nato vixiffe fugato

Inducit, non fe pejus cruciaverit atque hic.
Si quis nunc quærat, quo res hæc pertinet? illuc :
Dum vitant ftulti vitia, in contraria currunt.
Malthinus tunicis demiffis ambulat: eft qui
Inguen ab obfcænum fubductis ufque facetus.
Pastillos Rufillus olet, Gorgonius hircum.
Nil medium eft. funt qui nolint tetigiffe, nifi illas,
Quarum fubfutâ talos tegat inftita veste.

25

Contra alius nullam, nifi olenti in fornice ftantem. 30
Quidam notus homo cum exiret fornice, macte
Virtute efto, inquit fententia dia Catonis.

Nam fimul ac venas inflavit tetra libido,
Huc juvenes æquum eft defcendere, non alienas
Permolere uxores. nolim laudarier, inquit,
Sic me, mirator cunni Cupiennius albi.
Audire et operæ pretium, procedere recte
Qui machis non vultis, ut omni parte laborent;
Utque illis multo corrupta dolore voluptas,

Atque hæc rara, cadat dura inter fæpe pericla.

35

40

Hic

Hic fe præcipitem tecto dedit: ille flagellis

Ad mortem cæfus: fugiens hic decidit acrem
Prædonum in turbam: dedit hic pro corpore nummos:
Hunc perminxere calones. quin etiam illud
Accidit, ut cuidam teftes caudamque falacem
Demeteret ferrum, jure omnes: Galba negabat.
Tutior at quanto merx eft in claffe fecundâ!
Libertinarum dico, Salluftius in quas

45

50

Non minus infanit, quam qui mochatur. at hic fi,
Qua res, qua ratio fuaderet, quaque modeste
Munificum effe licet, vellet bonus atque benignus.
Effe, daret quantum fatis effet; nec fibi damno
Dedecorique foret. verum hoc fe amplectitur uno,
Hoc amat, hoc laudat: matronam nullam ego tango:
Ut quondam Marfæus, amator Originis, ille, 55
Qui patrium mimæ donat fundumque laremque ;
Nil fuerit mî, inquit, cum uxoribus unquam alienis.
Verum eft cum mimis, eft cum meretricibus, unde
Fama malum gravius, quam res, trahit, an tibi abunde
Perfonam fatis eft, non illud, quidquid ubique
Officit, evitare? bonam deperdere famam,
Rem patris oblimare, malum eft ubicunque. quid inter-
eft in matronâ, ancillâ, peccefne, togatâ ?
Villius in Fauftâ Sullæ gener, hoc mifer uno

60

Nomine deceptus, pœnas dedit ufque, fuperque 65
Quam fatis eft, pugnis cæfus, ferroque petitus,
Exclufus fore, cum Longarenus foret intus.
Huic fi mutonis verbis mala tanta videntis

70

Diceret hæc animus, Quid vis tibi? numquid ego a te
Magno prognatum depofco confule cunnum,
Velatumque ftolâ, mea cum conferbuit ira?
Quid refponderet ? magno patre nata puella eft.
At quanto meliora monet, pugnantiaque iftis,
Dives opis natura fuæ ! tu fi modo recte
Difpenfare velis, ac non fugienda petendis
Immifcere; tuo vitio, rerumne, labores,

75

Nil réferre putas? quare, ne poeniteat te,

Define matronas feetarier; unde laboris

Plus haurire mali eft, quam ex re decerpere fructus.
Nec magis huic inter niveos viridefque lapillos, 80
Sit licet hoc, Cerinthe, tuum, tenerum eft femur, aut crus
Rectius; atque etiam melius perfæpe togatæ.
Adde huc, quod mercem fine fucis geftat; aperte,
Quod venale habet, oftendit : nec, fi quid honesti est,
Jactat habetque palam; quærit quo turpia celet. 85
Regibus hic mos eft; ubi equos mercantur, opertos
Infpiciunt; ne, fi facies, ut fæpe, decora
Molli fulta pede eft, emtorem inducat hiantem,
Quod pulcræ clunes, breve quod caput, ardua cervix.
Hoc illi recte. ne corporis optima Lyncei
Contemplere oculis : Hypfæâ cæcior, illa

90

Quæ mala funt fpectes. o crus! o brachia! verum
Depygis, nafuta, brevi latere, ac pede longo, est.
Matronæ præter faciem nil cernere poffis,
Cætera, ni Catia eft, demissâ vefte tegentis.
Si interdicta petes vallo circumdata, nam te
Hoc facit infanum, múlta tibi tum officient res :
Cuftodes, lectica, ciniflones, parafitæ,

Ad talos ftola demiffa, et circumdata pallâ

95

Plurima, quæ invideant pure apparere tibi rem. 100
Altera nil obftat: Cois tibi pene videre eft

Ut nudam; ne crure malo, ne fit pede turpi:
Metiri poffis oculo latus.

an tibi mavis

Infidias fieri, pretiumque avellier, ante

Quam mercem oftendi ? leporem venator, ut altâ 105 In nive fectatur, pofitum fic tangere nolit :

Cantat et apponit: meus eft amor huic fimilis ; nam Tranfvolat in medio pofita, et fugientia captat. Hifcene verficalis fperas tibi poffe dolores,

Atque æftus, curafque graves, e pectore pelli ? 110 Nonne cupidinibus ftatuit natura modum, quem, Quid latura fibi, quid fit dolitura negatum,

Quærere

115

Quærere plus prodeft, et inane abfcindere foldo ?.
Num, tibi cum fauces urit fitis, aurea quæris
Pocula? num efuriens faftidis omnia præter
Pavonem rhombumque ? tument tibi cum inguina,num,fi
Ancilla, aut verna eft præfto puer, impetus in quem
Continuo fiat, malis tentigine rumpi?

Non ego, namq; parabilem amo Venerem facilemque :
Illam, poft paulo, fed pluris, fi exierit vir,

:

120

Gallis hanc, Philodemus ait, fibi, quæ neque magno
Stet pretio, neque cunctetur, cum eft juffa, venire.
Candida rectaque fit, munda hactenus, ut neque longa,
Nec magis alba, velit, quam det natura, videri.
Hæc, ubi fuppofuit dextro corpus mihi lævum, 125)
Ilia et Egeria eft: do nomen quodlibet illi.
Nec vereor ne, dum futuo, vir rure recurrat ;
Janua frangatur : latret canis : undique magno
Pulfa domus ftrepitu refonet: ne pallida lecto
Defiliat mulier: miferam fe confcia clamet:
Cruribus hæc metuat, doti, deprensa, egomet mî.
Difcinctâ tunicâ fugiendum eft, ac pede nudo ;
Ne nummi pereant, aut pyga, aut denique fama.
Deprendi miferum eft: Fabio vel judice vincam.

SATYRA III.

130

MNIBUS hoc vitium eft cantoribus, inter amicos Ut nunquam inducant animum cantare rogati ; Injuffi nunquam defiftant. Sardus habebat Ille Tigellius hoc. Cæfar, qui cogere poffet, Si peteret per amicitiam patris atque fuam, non Quidquam proficeret. fi collibuiffet, ab ovo Ufque ad mala citaret, Io Bacche, modo fummâ Voce, modo hâc, refonat quæ chordis quatuor ima. Nil æquale homini fuit illi: fæpe velut qui Currebat fugiens hoftem; perfæpe velut qui Junonis facra ferret: habebat fæpe ducentos,

Sæpe

"

15

Sæpe decem, fervos: modo reges atque tetrarchas,
Omnia magna, loquens; modo, fit mihi menfa tripes, et
Concha falis puri, et toga, quæ defendere frigus,
Quamvis craffa, queat. decies centena dediffes
Huic parco paucis contento, quinque diebus
Nil erat in loculis. noctes vigilabat ad ipfum
Mane; diem totum ftertebat. nil fuit unquam
Sic impar fibi. nunc aliquis dicat mihi: quid tu?
Nullane habes vitia? imo alia, et fortasse minora. zo
Mænius abfentem Novium cum carperet, heus tu,
Quidam ait, ignoras te? an ut ignotum dare nobis
Verba putas? egomet mî ignofco, Mænius inquit.
Stultus et improbus hic amor eft, dignusque notari.
Cum tua prævideas oculis mala lippus inunctis,
Cur in amicorum vitiis tam cernis acutum,
Quam aut aquila, aut ferpens Epidaurius? at tibi contra
Evenit, inquirant vitia ut tua rurfus et illi.
Iracundior eft paulo; minus aptus acutis

25

Naribus horum hominum; rideri poffit, eo quod 30 Rufticius tonfo toga defluit, et male laxus

35

In pede calceus hæret. at eft bonus, ut melior vir
Non alius quifquam; at tibi amicus; at ingenium ingens
Inculto latet hoc fub corpore. denique teipfum
Concute, num qua tibi vitiorum inseverit olim
Natura, aut etiam confuetudo mala: namque
Neglectis urenda filix innascitur agris.
Illuc prævertamur, amatorem quod amicæ
Turpia decipiunt cæcum vitia, aut etiam ipfa hæc
Delectant; veluti Balbinum polypus Hagnæ.
Vellem in amicitiâ fic erraremus, et isti
Errori nomen virtus pofuiffet honeftum.
At, pater ut nati, fic nos debemus amici,
Si quod fit, vitium non faftidire. ftrabonem
Appellat Pætum pater; et Pullum male parvus
Si cui filius eft; ut abortivus fuit olim
R

40

45

Sifyphus.