VII, 17. 25 30 32 31 23 35 corpus et membra delictum erit "perinde et caelum et 22caelestia Matth. et quicquid inde conceptum prolatumque est. Et mala arbor malos 24 fructus edat necesse est. Caro igitur Christi de caelestibus structa de peccati 26 constat elementis, peccatrix de peccatorio "censu, et 28 pars iam erit eius substantiae, id est nostrae, quam ut peccatricem Christo dedignantur inducere. Ita si nihil de ignominia interest, aut aliquam purioris notae 23 materiam excogitent Christo quibus displicet nostra, aut eandem agnoscant qua etiam 36 caeI Cor. XV,47. lestis melior esse non potuit. Legimus plane, Primus homo de terrae limo, secundus homo de caelo. Non tamen ad materiae differentiam spectat, sed tantum terrenae retro substantiae carnis primi hominis, id est Adae, caelestem de spiritu substantiam opponit secundi hominis, id est Christi. Et 38 adeo ad spiritum, non ad carnem caelestem hominem refert, ut quos ei comparat constet in hac A carne terrena caelestes fieri, spiritu scilicet. Quodsi secundum carnem quoque caelestis Christus, non compararentur illi non secundum carnem caelestes. Si ergo qui fiunt caelestes, qualis "et Christus, terrenam carnis substantiam gestant, hinc quoque confirmatur ipsum etiam Christum in carne terrena fuisse caelestem, sicutii sunt qui ei adaequantur. Cap. IX. 37 43 40 42 45 Praetendimus adhuc nihil quod ex alio acceptum sit, ut aliud sit quam id de quo sit acceptum, ita aliud esse ut non suggerat unde sit acceptum. Omnis materia sine testimonio originis suae non est, etsi demutetur in novam proprietatem. Ipsum certe corpus nostrum hoc, quod de limo figulatum etiam ad fabulas nationum veritas transmisit, utriusque originem elementi confitetur, 21. perinde ACd. proinde reliqui. sub 22. caelestia et quicquid Ad. caelestia cum caelo. 23. Et mala Ad. Mala reliqui. 24. fructos A3. el tres Vaticani. peccatis reliqui. 26. constat Ad. constitit reliqui. 27. sensu B. censui Aß. 28. pars iam erit Ad. pars erit B. par erit reliqui. 29. substantia id est nostra amg. substantia vel nostra C. stantiae vel nostrae B. 30. Christo dedignantur inducere Ad. Christus dedignatur induere reliqui. 31. Istas nihil A. 32. aliquam A. aliam reliqui. 33. materiae A. 34. eandem agnoscant Ad. omnia cognoscant B. eam cognoscant reliqui. 35. 36. caelestis ABD (in marg.) abcd. caelesti CD. 37. id est Adae om. A. 38. ab eo amg. 39. ad om. A. 40. quos ei (Aẞ)d. quos Aq. quos sic reliqui. 41. materia C. 42. compararentur (AB)BDabcd. comparentur Aq. compararent C. 43. ergo qui fiunt (AB)abcd. ergo..... unt A. ergo fiunt reliqui. 44. et Ad. reliqui. 45. hinc Aamgbed. hic BDa. et hic C. 46. ii (hii A.) sunt Ad. sant reliqui. acceptum ita om. A. quae A. Cap. IX. 1. aliud est 2. aliud esse ut non sngita in totum aliud esse gerat Ad. in totum aliud est cui non snggerat CDabc. elementom BCDabe. 14 1 'carne terram, sanguine aquam. Nam licet alia sit species qualitatis, hoc est quod ex alio aliud fit, ceterum quid est sanguis quam rubens humor? quid caro quam terra in figura sua? Considera singulas qualitates, musculos ut 10 glebas, ossa ut saxa, etiam circum papillas calculos quosdam. Aspice nervorum tenaces 11 conexus ut traduces radicum, et venarum ramosos discursus ut ambages rivorum, et lanugines ut muscos, et comam ut cespitem, et ipsos medullarum in abdito thesauros ut metalla carnis. Haec omnia terrenae originis signa et in Christo fuerunt 12 et sunt quae illum dei filium 13 celaverunt, non alias tantummodo hominem existimatum quam extantem humana substantia corporis. Aut edite aliquid in illo caeleste de Septentrionibus et 15 Virgiliis et 16 Suculis emendicatum. Nam quae enumeravimus, adeo terrenae testimonia carnis sunt ut et nostrae. 17 Sed nihil novum, nihilque peregrinum deprehendo. Denique verbis et factis tantum, doctrina et virtute sola, 19 Christum hominem obstupescebant. Notaretur 20 autem etiam carnis in illo novitas miraculo habita. Sed carnis terrenae non mira condicio ipsa erat quae cetera eius miranda faciebat, cùm dicerent, Unde huic doctrina et signa ista? Etiam despicientium xIII,54. formam 22 eius haec erat vox. 23 Adeo nec humanae honestatis corpus fuit, nedum caelestis claritatis. Tacentibus "apud nos quoque prophetis de ignobili aspectu eius, ipsae passiones ipsaeque contumeliae 25 loquuntur. Passiones quidem humanam carnem, contumeliae vero inhonestam 28 probavere. probavere. An ausus esset "aliqui ungue summo 30 perstringere corpus novum, "sputaminibus contaminare faciem, 32 nisi merentem? Quid dicis caelestem carnem quam unde caelestem intellegas non habes? Quid terrenam negas quam unde terrenam agnoscas habes? Esuriit sub diabolo, sitiit 27 33 21 26 8. 6. carne terram Ad. carne terrenam BDabc. carnem terra amg. carne terrenum Christum hominem Ad. Christi ho- 29. aliqui Aq. ali31. sputaminibns Ad. nullam sputaminibus BC. Matth. XXVI, 41. Cap. X. 34 41 sub Samaritide, lacrimatus est super Lazarum, 35 trepidat ad morMatth. tem (Caro enim, inquit, infirma), sanguinem fundit postremo. Haec sunt, opinor, signa caelestia. Sed quomodo, inquam, contemni et pati 38 posset, sicut et dixi, si quid in illa carne 40 de caelesti generositate radiasset? Ex hoc ergo convincimus nihil in illa de caelis fuisse, propterea ut contemni et pati posset. Convertor ad alios aeque sibi prudentes, qui carnem Christi animalem affirmant, quod anima caro sit facta, ergo et caro anima, et sicut caro animalis, ita et anima carnalis. Et hic itaque causas requiro. Si, ut animam salvam faceret, in semetipso suscepit animam Christus, quia salva non esset nisi per ipsum, dum in ipso, non video cur eam carnem fecerit animalem induendo carnem, quasi aliter animam salvam facere non posset, nisi 2 carnem factam. Cum enim nostras animas non tantum non carneas, sed etiam a carne disiunctas salvas praestet, quanto magis illam, quam ipse suscepit, etiam non carneam redigere potuit in salutem? Item cum prae-sumant non carnis, sed animae nostrae solius liberandae causa processisse Christum, primo quam absurdum est ut animam solam liberaturus id genus corporis eam fecerit quod non erat liberaturus? Deinde si animas nostras per illam, quam gestavit, liberare susceperat, illam quoque, quam gestavit, nostram gestasse debuerat, id est nostrae formae, cuiuscunque formae est in occulto anima nostra, non tamen carneae. Ceterum non nostram animam liberavit, si carneam habuit; nostra enim carnea non est. Porro si non nostram liberavit, quia carneam liberavit, nihil ad nos, quia non nostram liberavit. Sed nec liberanda erat, quae non erat nostra, ut scilicet carnea. Non enim periclitabatur, si non erat nostra, id est non carnea. Sed liberatam constat illam. Ergo non fuit carnea, et fuit nostra, "si ea fuit quae liberaretur, niam periclitabatur. Iam ergo si anima non fuit carnalis in Christo, nec caro 13 potest animalis fuisse. 10 8 34. lacrimatus est Ad. lacrimatur reliqui. 35. trepidat ABCDabc. Cap. X. 1. alios Aẞabcd. 2. carnem AC. quo trepidavit d. fundit (ita pre 37. inquitis A. 41. nibil illi illos BCD., et A. teste Rigallio. igitur non ultra comparebit. 6. gestu amg. illos alios Ap. 4. praeSiglum A. 7. formae est om. BC. 8. carneae 9. quia carnem (carneam cd., ex emendat. Latinii) nihil ad nos, quia carnea non est CD. Vaticanorum unus. si carneam habuit, nihil ad nos, quia carnea non est C. 10. vel non car11. si ea non fuit BC., et D. in marg. 12. quomodo potuit B. nea C. et non carnea B. 11 1 14 Sed aliam argumentationem eorum convenimus, exigentes cur Cap. XI. animalem carnem 2subeundo Christus animam carnalem videatur habuisse. Deus enim, 'inquiunt, gestivit animam visibilem hominibus exhibere, faciendo eam corpus, quae retro invisibilis extiterit, natura nihil, nec semetipsam, videns prae impedimento carnis huius,ut etiam disceptaretur nata anima an non. Itaque animam corpus effectam in Christo, ut eam el nascentem et morientem, et quod sit amplius, resurgentem videremus. Et hoc autem quale erat ut per carnem demonstraretur anima sibi aut nobis, quae per carnem non poterat agnosci, ut sic ostenderetur, dum id fit cui latebat, id est caro? Tenebras videlicet accepit ut lucere posset. Denique 10 ad hoc prius retractemus an isto modo ostendenda fuerit anima, 12 dehinc an in totum invisibilem eam retro 13 allegent, utrum quasi incorporalem, an etiam habentem aliquod genus corporis proprii. Et tamen cum invisibilem dicant, corporalem eam constituunt, habentem quod invisibile sit. Nihil enim habens invisibile quomodo 'potest invisibilis dici? Sed 16 ne esse quidem potest "nisi habens per quod sit. Cum autem sit, habeat necesse est aliquid per quod est. 18 Si habet aliquid per quod est, hoc erit corpus eius. Omne quod est, corpus est sui generis. Nihil est incorporale 19 nisi quod non est. Habente igitur anima invisibile corpus, qui visibilem eam facere susceperat utique dignius id eius visibile fecisset quod invisibile habebatur, quia nec hic mendacium aut infirmitas deo competit; mendacium, si aliud animam quam quod erat demonstravit, infirmitas, si id quod erat demonstrare non valuit. Nemo ostendere volens hominem cassidem aut personam ei inducit. autem factum est 23 animae, si in carne conversa alienam induit superficiem. Sed et si incorporalis anima deputetur, ut aliqua vi rationis occulta sit quidem anima, corpus tamen non sit, quicquid est anima, proinde impossibile deo non erat, et proposito eius congruentius competebat, nova aliqua corporis specie eam demon 15 25 24 20 26 Hoc Cap. XI. 1. eorum argumentationem B. 2. Christus subeundo B. 3. inquit gestavit BCD. 4. nata anima an non, mortalisne sit an non abed., ex Gangneii codicibus. nata est anima an non BCD. Vaticani tres. 5. Et hoc (BC)d., Fulv. Ursinus. Ex hoc reliqui. 6. erat d., Fulv. Ursinus. erit BCDabc. 7. aut a nobis B. autem a nobis C. 8. licebat BC. 9. posset BCd. possit reliqui. ad hoc BCDa. adhuc amgbcd. 11. prius om. BC. 12. debine an in totum a., ex libris Gangneii. dehinc in totum bc. an in totum BCDd. 13. adlegant BC. 17. nibil 10. 14. eam om. BC. 15. invisibilis potest BC. 16. nec BC. tres Vaticani. Cap. XII. strare quam ista communi omnium, alterius iam notitiae, ne sine causa visibilem ex invisibili facere gestisset animam, istis scilicet quaestionibus opportunam, per carnis in illam humanae defensionem. Sed non poterat Christus inter homines nisi homo videri. Redde igitur Christo fidem suam, ut qui homo voluerit incedere, animam quoque humanae condicionis ostenderit, non faciens eam carneam, sed induens eam carne. Ostensa sit nunc anima per carnem, si constiterit illam ostendendam 'quoquo modo fuisse, id est incognitam sibi et nobis. Quamquam in hoc vana distinctio est, quasi nos seorsum ab anima simus, cum totum quod sumus anima sit. Denique sine anima nihil sumus, ne hominis quidem, sed cadaveris nomen. Si ergo ignoramus animam, ipsa se ignorat. 'Ita superest hoc solummodo inspicere, an se anima *hic ignorarit, ut nota 'quoquo modo fieret. Opinor, sensualis est animae natura. Adeo nihil animale sine sensu, nihil sensuale sine anima. Et ut impressius dixerim, animae anima sensus est. Igitur cum omnibus anima sentire praestet, et ipsa sentiat omnium etiam sensus, nedum qualitates, cui verisimile est ut ipsa sensum sui ab initio sortita non sit? Unde illi scire 'quod interdum sibi sit necessarium, ex 10 naturalium necessitate, si non scit suam qualitatem, cui quid necessarium est? Hoc quidem in omni anima recognoscere est, notitiam sui dico, sine qua notitia sui nulla "anima se ministrare potuisset. Puto autem magis hominem, animal solum rationale, 12 competere et animam esse sortitum quae illum "faciat animal rationale, ipsa in primis rationalis. "Porro quomodo rationalis quae efficit 15 hominem rationale animal, si ipsà rationem suam nescit, ignorans semetipsam? Sed adeo non ignorat, ut auctorem et arbitrum et statum suum norit. Nihil adhuc de deo discens deum nominat. Nihil adhuc de iudicio eius admittens deo commendare se 16 dicit. Nihil magis audiens quam spem nullam esse post mortem et bene et male "defuncto cuique imprecatur. Plenius haec prosequitur libellus quem scripsimus DE TESTIMONIO ANIMAE. Alioquin si 18 anima semetipsam ignorans erat ab initio, nihil a Christo cognovisse debuerat nisi qualis esset. Nunc autem non effigiem suam didicit a Christo, sed 27. et invisibilem C. 28. in illam humanae defensionem abcd., ex codd. Gangneii. humanae defensionem reliqui, et codex Pithoei. 29. ostenderet B. Cap. XII. incognitam C. libris Gangneii. 8. qui D. 1. quo modo fuisse BCD., Fr. Junius. 2. et incognitam B. vel 3. Itaque cd., ex uno Vaticanorum. 4. hic ignorarit abcd., ez 5. quo modo BCD., Fr. lunius. 6. est om. B. 9. quid BC. 10. naturalium BCDad. codex Pithoei. 7. pressius D. naturali amgbe. 11. anima a se abc., ex libris Gangneii. 12. competere et ego. computes et BCD. compotem et abcd. 13. facit abcd. 14. Porro quomodo rationalis quae abcd., ex codd. Gangneii. quae reliqui. 15. rationale hominem B. 16. didicit D. 17. cuique defuncto BC. 18. anima om. BC. |