Obrazy na stronie
PDF
ePub

alud, quam certam permistionem Lyturgiarum Graecarum cum Lyturgia Romana: merito semper reiecta fuit ista.

7. S. IACOBI LYTURGIA, de qua inquit Bergier: « on ne peut pas douter de l'antiquité de cette Liturgie, lorsqu'on la confronte avec la cinquième catechèse mystagogique de saint Cyrille de Jérusalem l'an 347 ou 348; ce saint évêque en expliquait aux nouveaux baptisés la partie principale qui commence à l'oblation, et il en suit exactement la marche. Et jamais les Orientaux n'ont douté qu'elle ne fut effectivement de S. Jacques. Dans la suite, lorsque les patriarches de Constantinople ont eu assez de crédit pour faire supprimer dans l'étendue de leur jurisdiction toutes les Liturgies, à l'exception de celles des saints Basile, et Jean Chrysostome, ils ont cependant souffert que dans les Églises de Syrie l'on se servit de celle de S. Jacques, au moins le jour de sa fête. Elle a donc toute l'authenticité que donne à un monument l' antorité des Églises: cette Liturgie de S. Jacques fournit un argument invincible contre les protestans, puisque l'on y trouve la profession claire et formelle des dogmes qu'ils ont osé taxer de noveauté, et les cérémonies qu'ils reprochent à l'Église Romaine comme des pratiques superstitieuses; la présence réelle, et la transubstantiation; le mot sacrifice, la fraction de l'hostie, les encensements, la prière pour les morts, l'invocation des Saints » ..... Sed quod singularissime nos attinet ibi invenimus Immaculatam Conceptionem B. M. V. Matris Dei, et adprobationem factam a Concilio Trullano, uti diximus in Moment. de Conciliis, ad annum 692, quod approbavit hanc Lyturgiam S. Iacobi apostoli..... « Le savant Bingham même admet l'antiquité « de cette Liturgie et dans toutes les Liturgies du monde »: Verum cum nos sermonem fecerimus de Haereticis, qui Immaculatam B. M. V. Conceptionem admittunt, alia dicimus.

>>

8. S. MARCI LYTURGIA: «On sait par une tradition constante que l'Église d'Alexandrie, capitale de l'Égypte, fut fondée par S. Marc, et l'on ne peut pas douter que ce saint Évangéliste n'y est établi une forme de Liturgie. Elle s'y conserva, comme ailleurs, par tradition jusqu'au cinquième siècle (dicimus per traditionem, quia on ne pré

tendait pas pour cela que ses divers personnages les eussent écrits, mais qu'elles venaient d'eux par tradition; et il nous paraît que, dans cette question, la tradition d'une Église entière mérite croyance), et selon l'opinion commune, ce fut saint Cyrille d'Alexandrie qui rédigea pour lors et mit par écrit la Liturgie de son Église. Il écrivit en grec, qui était alors parlé en Égypte, de la cette Liturgie a été nommé indifféremment Liturgie de saint Marc, et Liturgie de saint Cyrille » quae postea ad maiorem intelligentiam versa fuit e graeca in linguam cophtam, et nonnullae Ecclesiae praedictam serbarunt. Hinc tres inventae sunt Lyturgiae: 1. S. Cyrilli, quae est illa de qua usque nunc locuti sumus; 2. S. Basilii; 3. S. Gregorii Nazianzeni theologi dicti. De his duobus ultimis silemus, de prima solum observamus cum Renaudotio, ac P. le Brun, sive graecam, sive cophtam evasisse immunem ab omni corruptione Dioscori, Euthychetis, nec non lacobitarum? « On n'y trouve aucune erreur, mais une confor« mité parfaite avec la croyance catholique sur tous les points cona testés entre les protestants et nous. De quel droit dira-t-on que « cette Liturgie de saint Marc est une pièce apocryphe, et supposées a qui n'a aucune autorité ? Dans les deux autres Liturgies des « Cophtes on ne trouve rien de changé, ni d'ajouté que la profes«sion de l'Eutychianisme, depuis que l'Arabe est devenu la langue « vulgaire de l'Égypte, les Cophtes n'ont pas laissé de célébrer en << Cophte; quoiqu'ils n'entendent pas cette langue ». Insuper praeter hanc recensetur quoque altera Lyturgia S. Ioannis Chrysostomi pro Constantinopolitana Ecclesia, quae pariter authentica est, et sic de quibusdam aliis: licet videatur haec digressio nimis longa, nihili refert tamen, quia sicuti in istis laudatis Lyturgiís mentio fit distincta de Immaculata Conceptione B. V. M., sic oportebat easdem in lucem mittere.

9. Occidens vero retinet quatuor Lyturgias videlicet: Romanam; Mediolanensem; Gallicanam, et Hispanicam. De Gallicana, quae adhuc viget in pluribus dioecesibus Galliae fas nobis non est loqui; Mediolanensis vero vel Ambrosiana etiam modo robur habet. Quoad Romanam, ut postea pauca de Hispanica itidem praelibemus, Romae

nunquam dubitatum fuit, quin huiusce Ecclesiae Lyturgiae per traditionem ad metipsum S. Petrum ascenderet, ut putarunt iv in saeculo Innocentius I, epist. ad Decentium, et Vigilius Papa in vi saeculo, epist. ad Profut. In hac Lyturgia repetuntur eaedem expressiones, quae a tredecis saeculis inveniebantur in Iacobi Lyturgia, et a quinto saeculo circa fere nulla mutatio (praecipue vero in canone missae) ne accidentalis quidem eidem facta fuit: porro sicuti inter Apostolos eminet et dignitate et potestate S. Petrus; ita igitur inter Orientales, et Occidentales Lyturgias hae sunt illis praeferendae, praecipue vero Romana et in re theologica, uti docent Bocquillot, et Coteler: « Nam, ut aiebat S. Irenaeus, lib. 3, cap. 5 de Ro« mana Ecclesia, ad hanc enim Ecclesiam propter potentiorem prin<< cipalitatem, necesse est omnem convenire Ecclesiam: hoc est, eos « qui sunt undique fideles, in qua semper ab his qui sunt, undique « conservata est ea quae ab Apostolis est traditio»: Quare Walfridus abbas, lib. de Reb. Eccl., cap. 22 addit: « Et Romani quidem << usum observationum a B. Petro principe Apostolorum accipiena tes, suis quique temporibus qua congrua indicata sunt, addide<< runt. Quarum morem ideo in sacris rebus tam multae gentes imi<< tantur, quia et tanti magisterii; ex apice apostolico primordiis << clarunt, et nulla per orbem Ecclesiae aeque ut Romana ab omni << face haereseon cunctis retro temporibus pura permansit ».

10. Hisce omnibus necessario praenotatis gratia viae praecludendae negantibus testimoniorum auctoritatem referendorum, cum nempe istae omnes Lyturgiae contineant mentionem de B. M. V. Conceptu Immaculato explicite, vel saltem implicite. Ad nostram methodum revertimur modo, iuxtamque saeculorum seriem momenta exponeremus, ut invicte appareat Triumphus B. M. V. Matris Dei in originale peccatum.

11. Stamus promissis nostris et primo adlegamus S. IACOBI LYTURGIAM testibus ipsis Bergier, Goar, Le Brun, Zaccaria, Abdia lib. 4, hist. suae, de cuius antiquitate nemo dubitat; in qua de Beata Maria Virgine haec leguntur: Très-sainte, très-glorieuse, immaculée, hors du rang des hommes pécheurs en toute manière; V. au commencement de la bibliothèque des Pères.

12. LYTURGIA S. MARCI evangelistae, qui in sua Lyturgia teste Abdia ibid., et au commencement de la bibliothèque des Pères: De B. Virgine Maria sic loquitur: Très-Sainte, Immaculée, et bénie, toujours Vierge Marie, Mère de Dieu. « Lui donneraient-ils ce glorieux titre d'Immaculée, s'ils avaient cru que sa Conception eut été maculée per le péché originel »? Auctor libri, les grandeurs de la Très-Sainte Vierge Marie Mère de Dieu, tom. 1, c. 2, §. iv.

13. LYTURGIA S. IOANNIS CHRYSOSTOMI, quae huius Patris longe antecedit tempori, et non solum gaudet tanta auctoritate, qua fruitur ipse S. Doctor, sed et suffragio Ecclesiarum Orientalium, quae ipsam sunt secutae, et adhuc ea utuntur. Nunquam Ecclesiae illae tam tenaciter istam retinuissent, ni reperissent in eadem omnia momenta propriae fidei, imo videtur probabile ab ipsis Apostolis confecta fuisse cum usque ad saeculum vi Lyturgia Apostolorum vocata fuerit: Bergier verbum, Liturgie. In hac igitur Lyturgia B. Maria absolute ab omni labe vocatur immunis: ex omni parte inculpata, Lebrun, tom. 4, pag. 408. Haec omnia claudantur verbis prorsus aureis Lohner Tobiae, qui instruct. pract. tom. 6, 1738, pag. 402, aliam refert Lyturgiam apud Germanos suo tempore vigentem: «Tunc « cum fiducia diceremus, inquit ipse, quod in calendario novo morientium hodie petitur his verbis »: O Maria, sine macula concepla, fiat cor meum immaculatum, ut plus te amet, et honoret apud omnes, quam ulla creatura te possit inhonorare, tu vitam tuam sine macula inchoasti, ora pro me apud Filium tuum Iesum, ut ego sine macula eam finiam.

MOMENTA ORIENTALIS ECCLESIAE

14. Post expositas Lyturgias apostolicas nunc investigare iuvat in remotioribus saeculis apud Ecclesiam Orientalem primo, postea Occidentalem huius festi Immaculatae Conceptionis B. M. V. celebrationem. Comperitur in Cursu Theologiae completo praefatione de testimoniis in gratiam Immaculatae Conceptionis B. M. V. tom. 22, pag. 669 apud Orientales, versus annum 406; coeptum fuit cc

lebrari festum Immaculatae Conceptionis; quod de suo tempore indubitatum reddit Andreas Cretensis, qui circiter anno 560 canonem Ecclesiasticum Graecorum antiquorum composuit.

15. Festum, denuo affirmat Bergier, Immaculatae Conceptionis B. V. M. iam in septimo saeculo celebrari: en eius verba: « Déjà << au septième siècle sous le règne d'Heraclius, Georges de Nicome<< die regardait la Conception Immaculée de la S. Vierge, comme << une fête d'ancienne date, et au moins depuis cette époque, les << Grecs ont constamment appelé Marie PANAKANTE; toute pure, « sans tache, sans péché; Ils n'ont pas emprunté cette croyance de l'Église Romaine; puisqu'ils la conservent encore: verbum Concept. In lucem edidit P. Combefisius sermones, quos Georgius archiepiscopus Nicomediae versus annum 880 in hocce festo habuerat, dicens in istis hoc festum non esse novum; quoad suam institutionem sed antiquum, non novissime institutum.

16. Inter eos, qui circa annum quo Conceptionis B. M. V. puritatem celebrarunt, Leo Augustus imperator cognomento sapiens citatur a cardinali Baronio in notis ad Martyrol. Romanum. Vide Cursum Theol. compl. cit.

17. Emmanuel Comnenus imperator, qui suum auspicatus est imperium anno 1143, et obiit anno 1180 in Novella apud Theodorum Balsamonem ad observ. in Nomocanone Photii, Festa recensens, quae a populo essent observanda, ait: Nonus dies decembris; QUIA tum Genitricis Dei nostri Conceptio celebratur; quorum non is sensus est, ut hanc ille festivitatem institueret, sed ut veterem, et multo antea institutam populus, quemadmodum caeteras de praecepto festivitates, coleret: non enim novam, sed vetustam esse hanc celebritatem testatur Georgius episcopus Nicomediensis cit. n. 15, ad annum. 880, sub imperatore Heraclio, addit Benedictus XIV, de festis B. M. V. c. xv, n. 17.

18. De Archiepiscopo Armeniae narrat Matthaeus Parisius, illum in Angliam profectum anno 1228, exceptumque in monasterio S. Albani testatum esse, inter caeteras Armenorum festivitates celebritatem etiam Conceptionis Mariae a vetustatis temporibus cele

« PoprzedniaDalej »