ROMANUS:

Qui sedes ad dextram Patris, miserere nobis. Quoniam tu solus sanctus. Tu solus Dominus. Tu solus altissimus, Iesu Christe (inclinat caput). Cum sancto Spiritu in gloria Dei Patris. Amen.

Sic dicitur Gloria in excelsis etiam in Missis beatae Mariae, quando dicenda est. Relicetur in Missis de tempore inter Adventum, a Septuagesima usque ad Pascha, exceptis Feria Vta in Coena Domini et Sabbato sancto, in plurimis Vigiliis, in Missis Defunctorum, in plurimis Missis votivis, in feriali Officio etc.

VII. Hymno angelico finito osculatur Altare in medio et versus ad populum dicit:

Dominus vobiscum. R. Et cum spiritu tuo. Postea dicit Oremus et Orationes unam aut plures, ut ordo Officii postulat.

VIII. Sequitur Epistola, qua finita a ministris respondetur Deo gratias. Si desumpta est ex Actibus apostolorum, incipit: In diebus illis, ex epistolis: Fratres, si ex epistolis Pauli pastoralibus. Carissime etc. Interdum, ut in

Legitur Epistola.

ROMANUS.

feriis Quatuor Temporum legun- * tur ante Epistolam plures lectiones, praecipue e velere testamento, orationibus seiunctae.

IX: Post Epistolam dicitnr Graduale, post Graduale dicuntur duo Alleluia, deinde Versus et post Versum unum Alleluia e. g. in festivitate S. Augustini :

Os iusti meditabitur sapientiam et lingua eius loquitur Iudicium. W. Lex Dei eius in corde ipsius et non supplantabuntur gressus eius. Alleluia, Alleluia, Versus. Inveni David, servum meum: oleo sancto meo unxi eum. Alleluia..

Tempore Paschali saepe non dicitur Graduale, sed duo dicuntur Versus v. c. in Dominica secunda post Pascha:

Alleluia, Alleluia. W. Cognoverunt discipuli Dominum Iesum in fractione Panis. Alleluia. V.. Ego sum pastor bonus et cognosco oves meas .et çognoscunt me meae.. Alleluia.

A Septuagesima usque ad Sabbatum sanctum non dicitur Alleluia, neque dicitur in Missis de Feriis inter Adventum etc. Tempore Quadragesimali eius loco dicitur Tractus hoc modo:

Domine non secundum peccata nostra, quae fecimus nos: neque secundum iniquitates nostras retribuas nobis. W. Domine, ne memineris iniquitatum nostrarum antiquarum: cito anticipent nos misericordiae tuae:

AMBROSIANUS.

Sequitur post Epistolam Alleluia el Versus, vel cantus sine Alleluia pro ratione temporis.

MOZARABICUS.

GALLICANUS.

In festis Sanctorum praecedit lectionem Epistolae lectiò passionis seu vilae Sanctorum, quorum festa recolebantur. Mabillon l.c.p.39. Habet igitur vetus Lectionarium Gallicanum in festo Sanclorum Petri et Pauli Passionem sanctorum Apostolorum Petri et Pauli. Damus, quae in calce posita sunt. Et comprehenderunt eos in loco, qui dicitur Catacumbas, via Appia, miliario tertio et ibi sunt custodita corporą anno uno et mensibus septem, quousque fabricarentur loca, in quibus fuerunt posita corpora eorum: et ibi revocata sunt cum gloria et hymnorum cantica et posita sancti Petri in Vaticano, via Neumacia, et sancti Pauli in via Osttensi ab urbe Roma miliario secundo: ubi praestantur beneficia Christi per orationem eorum in saecula saeculorum. Alii putant non in Missa, sed in Officio matutino tales historias locum habuisse, at conferas p. 27.

༡

14

ROMANUS.

quia pauperes facti sumus nimis. W. Adiuva nos, Deus salutaris noster et propter gloriam nominis tui, Domine, libera nos et propitius esto peccatis nostris propter nomen tuum. Supradictus Tractus a Feria quarta Cinerum dicitur Feria secunda, quarta, sexta usque ad Fer. IV. maioris hebdomadae, nisi proprius assignetur.

In Resurrectione Domini dici tur post Graduale Sequentia Victimae Paschali, in Pentecoste: Veni, sancte spiritus, in festo Corporis Christi: Lauda Sion Salvatorem, in Missa Defunctorum: Dies irae dies illa.

IX. [His finitis si est Missa sollemnis, Diaconus deponit librum Evangeliorum super medium Altaris et Celebrans' benedicit in censum ut supra: deinde Diaconus genuflexus ante Altare manibus, iunctis dicit:

Munda cor meum ac labia mea omnipotens Deus, qui labia Isaiae Prophetae calculo mundasti ignito: ita me tua grata miseratione dignare mundare, ut sanctum Evangelium tuum digne valeam nuntiare. Per Christum Dominum nostrum.

Postea accipit librum de altari et rursus genuflexus petit benedictionem a Sacerdote dicens: Iube Domine benedicere.

Sacerdos respondet: Dominus sit in corde tuo et in labiis tuis: ut digne et competenter anun