་

inquit, est, ac si dicatur: Et ad perfectam ætatem A post bestiam, id est, in subjectione illius tanquäch' intelligendi pervenerunt, et tamen errorem, suum membra, et illi subditi accipient; :99. !! super se regnare voluerunt. Et iste est rex totius Hi unum consilium habent. Contra Christum et corporis diaboli, quisquis talis est; unde de qui- membra illius, ut negent Christum, et confiteantur busdam Deum cognoscentibus, et tamen errorem Antichristum. Sed consilium bestiæ destruet Agni insequentibus dicit Apostolus: Cum cognovissent Deum, nocentia, juxta illud: Dominus dissipat consilia gennon sicut Deum glorificaverunt, aut gratias egerunt, tium (Psal. XXXII). El virtutem et potestatem suam sed evanuerunt (Rom. 1), in vanitatibus suis, etc. bestiæ tradent, id est, quidquid virium et fortitudinis: Quod autem sequitur; alius nondum venit, ad resi- habent, ipsi tribuent dicentes: Tibi gratias agimus, duum corpus Antichristi pertinet, vel ad ipsum quia quidquid habemus, a te accepimus, mai Antichristum, qui licet modo regnet in membris, Hi cum agno pugnabunt, et verbo et opere, ut fitamen amplius et manifestius regnaturus est per deles a fide illius separent; et Agnus vincet illos, quiaseipsum. De quo sequitur: Et cum venerit, oportet constantiam dabit suis, ut ante possint occidi, quam, illum brevi tempore regnare, id est, tribus annis et a fide Christi separari, qui dicit: Gaudele, quia egos dimidio. Unde et Dominus in Evangelio dicit: Nisi vici mundum (Joan. XVI), Vel, vincet, eos quando; abbreviati fuissent dies illi, non fuisset salva omnis B damnabit illos cum capite suo diabolo. Quoniam caro, sed propter electos breviabuntur (Matth. XXIV.) Dominus dominorum est, et Rex regum.Ac. si diceret: Et bestiac quæ erat et non est, et ipsa octava est, et Etsi reprobi gloriam filiorum Dei amittent, tamen, ex septem est. Bestia quæ erat in prioribus membris dominium ejus non evadent, sed semper eum Domidiaboli, in præcedentibus et subsequentibus, cum num sustinebunt; utitur enim eis ad utilitatemisanipsa quæ non est adhuc, sed ventura, est, sicut ctorum, etiam cum pugnat adversus eorum perfidiximus, juncta fuerit corpori suo, hoc est Anti- diam. Secundum hunc sensum Nabuchodonosor serchristo, in novissimo tempore. Et septima erit, quia vus Dei vocatur, et spiritus etiam, malus Domini de eodem genere; et octava erit, quia septuplum spiritus dicitur. Malus scilicet a se, Domini autem transcendit malitiam et hypocrisim membrorum spiritus, quia a Deol creatus, et potestati illius subdiaboli, qui nunc sunt vel fuerunt. Ad nihil enim jectus. Et qui cum illa sunt electi el vocati et fideles, aliud appellavit octavam, quæ septima erit, nisi ut subauditur propterea reges, exsuperant. Electi in ostenderet quia septies tantum tune dominabitur Dei prædestinatione ante mundi constitutionem.voAntichristus in corpore suo, cum solutus fuerit, cati per apostolorum prædicationem, fideles per quamque nunc faciat Sicut et Dominus dum in Evan- bonorum operum exsecutionem. C gelio de uno maligno spiritu loqueretur, ut ostenderet quia pro septem unus est, statim subnectit : Tu .c, inquit, vadit et assumit septem alios spíritus nequiores se (Luc. x1). Qui utique non diceret septem alios, nisi in uno etiam septem voluisset intelligi. Et in interitum vadit. De eodem corpore diaboli dicit, quod proculdubio cum capite suo peribit cum dies judicii advenerit,dicente Domino: Ilein ignem æternum, etc. Et decom cornua quæ vidisti decem reges sunt, qui regnum nondum acceperunt. Temporibus Antichristi decem regna erunt in terra, sicut liber Danielis propheta testatur, sed sicut idem Daniel dicit, quartum regnum erit in terra, quod majus erit omnibus regnis, et devorabit universam terram, et conculcabit et comminuet eam. Porro cornua decem ipsius regni, decem reges erunt, e quibus ille tres interficiet, regem videlicet Ægypti, regem Africæ, et Æthiopiæ, cæteri autem subdent se illi Et potestatem tanquam in reges una hora accipient post bestiam. Una hora intelliguntur tres anni et dimidius, quibus ipsi cum capite suo regnabunt. Post bestiam, id est, secundi ab eo in honore et dignitate erunt, accepta ab ipso capite. Et illi quidem reges jam regnant in avis et proavis, id est in suis similibus, sed tamen ad comparationem illius extremæ potentiæ, necdum perfecte regnum acceperunt, sicut et regnum Ecclesiæ erat quidem ante adventum Redemptoris in mundo, sed tune amplius surrexit, cum caput ejus in carne apparuit. Sed hanc potestatem aunt A Edit E 153 1. 10.

Et dixit mihi : Aquas quas vidisti, ubi meretriz sedet, populi sunt et gentes et linguæ. Hie exponitur quod superius fuerat præmissum quod scilicet bestia super aquas multas sedet. Quæ aquæ multa, sicut hic dicitur, populi multi sunt, ex omnibus gentibus et populis et linguis a diabolo decepti, maxime per libidinem, quæ est mater omnium malorum. Meretrix enim super aquas sedet, quia dominationis regnum libido vitiorum in reprobis tenet. Vel certe quia ipsum regnum antiqui hostis ex multitudine populorum in fastu superbiæ elevatur, ideo meretrix super aquas multas sedere dicitur, tak

Et decem cornua quæ vidisti in bestia, hi odient fornicariam: Cum ipsa regna, quæ per cornua designantur, ut supradictum est, sint bestia, id est omne D corpus. diaboli, et ipsa bestia sit meretrix, id est omnis multitudo reproborum, decem cornua, vel bestia, odient fornicariam, hoc est, ipsi reprobį odient seipsos. Quod tripliciter potest intelligi; dum enim reprobi mali opera faciunt, seipsos odiunt, quia scriptum est: Qui diligit iniquitatem, odit animam suam ; quia unde reprobi se amant voluntates sequendo, inde odisse se convincuntur. Quisquis enim diligit iniquitatem, odit animam suam ; quoniam male amando animam suam, odit justitiam, et ideo aptat animam suam ad suscipiendam futuræ famis miseriam. Aliter, reges et bestia odient fornicariam, quoniam amatores hujus sæculi odio se invicem persequuntur, quia si quis alium vi

1

det ad altiora ascendere, quo ipse non potest, odio A propter præcedentem eorum infidelitatem, ut faciant illum insequitur, quoniam semper inter superbos quod illis est placitum. Quod quid sit,statim aperit jurgia sunt. Hinc Paulus apostolus dicit: Invicem cum subjungit:: Ut dent regnum suum bestia. Grai invidentes, invicem odientes (Galat.v). Vel certe cum tias illi agentes, et honorem et fortitudinem suam viderint se miseri in judicio constitutos et damnatos, illi tribuentes, quasi ab ea perceperint omne quode odient seipsos quod peccaverunt et post peccatum pœ- habent. Non autem fuit Dei voluntas, qui › nullam nitentiam non egerunt. Sed nihil proderit tunc odisse injustitiam vult, cui Psalmista dicit Dilexisti justi» malum quod fecerunt, quando ipso malo carere non tiam, et odisti iniquitatem, ut réprobi contra Deum poterunt. Et desolatam facient illam. Hoc est, seipsos pugnantes, regnum suum bestiæ traderent, sed præ facient extraneos à Deo propter peccata præterita. cedentium iniquitatum illorum merita exigunt ut Jam enim cum illis Deus non habitabit, qui est pa- reprobi in errorem a Deo ire permissi ita ambulent, cis et charitatis habitator. Hinc est quod Jeremiam ut misericordia parcentis non salventur, sed justitia lamentabili voce clamasse legimus: Quomodo sedetsola punientis damnentur. Ac si diceret: Exigentibus civitas plena populo? (Jer.ix. El nudam facient illam, illorum meritis,ita Deus eorum corda permisit ob subauditur a superioribus. Vestimenta fidelium sunt scurari, ut sic agerent, et hoc tam diu, donec consacramenta baptismatis, charitatis, atque innocen- Bsummentur verba Dei. Id est, donec opere comtia. Sed his vestimentis se nudant, quicunque baptis- pleantur omnia, quæ ante sunt prædicta. Quo in mum iterant, vel se gravioribus criminibus macu- loco quæstio oritur, quare Dei verba consummare lant, et charitatis jura violant. Sunt autem et qui- dicantur, cum ipse Dominus in Evangelio dicat: dam, qui etiam in præsenti his vestimentis sunt nu- Calum et terra transibunt, verba autem mea non di, sicut Judæi et pagani, qui neque baptizati sunt, transient (Matth. xxiv). Sed sciendum quia ad ali neque charitatis mandatum custodiunt.Falsi quoque quid verba Dei consummantur, ad aliquid non transChristiani etsi habere videntur hæc vestimenta, ta- eunt. Consummantur ad hoë, ut quæ promissa sunt men in judicio cum illis nudi reperiuntur, quia ea opere compleantur: non transeunt vero,quia ea quæ quæ habuerunt, male vivendo amiserunt. Pariter loquuntur, æternaliter perseverant. Sermo enim Dei ergo nudi reperientur, quia reproborum corpus ex sententias in æternum mansuras explicat. Prædictum apertis infidelibus et falsis fratribus construitur. Et est enim de Christo, quod veniens ad judicium, stacarnes súas commanducabunt, Isaias propheta di- tuet a dextris oves, hoedos autem a sinistris, et dicit de reprobis, quia ignis eorum non exstinguetur et cet rex his qui a sinistris erunt : Esurivi, et non vermis eorum non morietur(Marc.1x). Ipsi ergo carnes dedistis mihi manducare, etc., usquequo dicet illise suas commanducabunt, qu'a pœnis semper pascenC Discedite a me qui operamini iniquitatem (Matth. tur, semperque eos vermes comedent, et nunquam VII. Consummabuntur hæc Dei verba, cum ipse ad defectum, cum jugiter defecerint, pervenient. Et veniens ad judicium dicet reprobis: Ite in ignem dum vermibus æternaliter pastum præbebunt, quasi æternum,qui paratus est diabolo, etc. Tunc ibunt hi in igni carnes suas manducabunt, quia pœnam carnium supplicium æternum (Mat. xxv). Promisit et sanctos suarum sustinebunt. Manducant enim carnes suas statuendos ad dexteram.et gloriam se his daturum. æterno supplicio dediti, sed alienis dentibus, non Consuminabuntur hæc Dei verba, cum audierint: suis, vermium scilicet immortalium, quos ipsi ad Venite, benedicti Patris mei, etc. Sic namque dicitur, devorandum suis iniquitatibus exacuent. Et ipsam donec consummentur verba Dei, tanquam diceretur à igni comcremabunt, quia malis operibus deserviendo, Usquequo boni et mali recipient secundum quod ipsi sibi æternum incendium quo crucientur, præ➡ eloquia Dei promittunt ? Et mulier quam vidisti est paraverunt, seque ultro pravis actionibus eisdem civilas magna, id est omnis malorum multitudo. incendiis præcipites dederunt. Dum ergo suis iniqui- Quæ habet regnum super reges terræ. Quia maxime tatibus, quasi quibusdam lignis ignem quo combu- malorum multitudo in regibus et hujus sæculi runtur accendunt, ipse se concremant. Sic enim usi- principibus in superbiam elevatur. Sic enim dicitata locutione quod in ipsis contigerit. reprobi fa- tur, civitas magna habet potestatem super reges cere perhibentur, sicuti nos quemlibet seipsum in- terræ, tanquam diceretur: Ipsum sæculi regnum in terfecisse dicimus, qui periculum mortis cum posset cunctis superbiæ potentibus regnat. non declinavit, vel seipsum incendisse, qui semet volens in ignem præcipitem dedit.

Deus enim dedit in cordibus eorum,ut faciant quod illis placitum est. Sæpe Deus omnipotens iratus pro præcedentibus hominum peccatis, permittit eos facere unde illum amplius offendunt. Hinc est quod de quibusdam dicitur veritatem non recipientibus: Propter hoc dedit illos Deus in reprobum sensum, ut faciant quæ non conveniunt Rom. 1). Hinc etiam dicitur indurasse cor Pharaonis,quod non merebatur emolliri. Dedit ergo Deus in cordibus infidelium,

D

CAPUT XVIH.

Et post hæc vidi alium angelum descendentem de cœlo. Sic videntur hæc verba sonare, quasi spatium aliquod fuerit in hac revelatione inter visionem, sed non est ita. Uno enim die hæc omnia vidit beatus Joannes, id est, die Dominico. Sic quippe dicitur, vidi alium, quasi diceret, vidi aliam visionem. Unus itaque angelus fuit, qui has visiones manifestavit, sed propter aliam visionem alium se vidisse angelum dicit. Sic et nos de quolibet dicimus Alius mihi videbaris, cum illa et illa verba diceres : alius sh:ob a

et omne donum perfectum desursum est, deseendens a Patre luminum (Jac. 1). Ipse quoque habet potestatem magnam, quam ab ipso suo capite percepit, quando Petro, qui est princeps prædicatorum,dictum est: Quodcunque ligaveris super terram,erit ligatum et in cœlis : et quodcunque solveris super terram, erit solutum et in cælis (Matth. xxIII). Et terra, hoe est, Ecclesia illuminata est a majestate ejus, quia sua prædicatione totum mundum infidelitatis circumdatum tenebris, repletum lumine fidei, quando prædicaverunt ubique, incipientes ab Jerusalem, et pervenientes usque ad terminos universæ terræ,quoniam ante defecit eis terra quam lingua. Hinc Psalmista dicit: In omnem terram exivit sonus eorum, B etc. (Psal. xvIII).

nunc appares, cum dissimilia loqueris. Post hæc, A Hinc etenim Jacobus dicit: Omne datum optimum, inquit,id est, post præcedentem visionem,vidi alium angelum de cœlo descendentem. Iste angelus Christus est, qui est nuntius paternæ voluntatis, et qui vitam æternam suis nuntiat quotidie fidelibus. Quo in loco quæritur.quomodo descendisse de cœlo eum Joannes vidit, cum Filius Dei in divinitatis substantia cum Patre et Spiritu sancto ubique sit, juxta quod ipse per prophetam dicit: Cœlum et terram ego impleo. Et iterum: Extra cœlum et terram locus non est, ubi non sit Dominus. Sed descendit de cœlo, non quo de loco ad locum transiret, sed quando in utero virginali suscepit animam et carnem, ut posset videri in nostra, naturaqui invisibilis erat in sua. Descensio ergo illius nihil est aliud quam carnis assumptio, de quo Paulus dicit: Qui cum in forma Dei esset,humiliavit semetipsum, factus obediens usque ad mortem (Philip. 11).— Habentes potestatem magnam.Hæc potestas ad utramque ejus naturam potest referri, et ad divinam scilicet et humanam. Fuit enim hæc potestas in ipso per divinitatem sine tempore, ante omnia sæcula, quia sicut cum Patre et Spiritu sancto cuncta creaverat, ita cum Patre et Spiritu sancto omnia possidebat. Hæc etiam potestas data est ei in tempore, quando post triumphum resurrectionis data est ei potestas in cælo et in terra, ut in nomine Jesu omne genu flectatur, celestium, terrestrium, et infernorum (Ibid.). De hac enim ipse resurgens a mortuis dicit: Data est mihi omnis potestas in cælo et in terra. De illa vero quam ante tempora habet cum Patre, Daniel dicit: Potestas ejus, potestas æterna; et terra, id est, Ecclesia electorum illuminata est a gloria ejus, id est, a potestate ejus. Ipse enim tenebras infidelitatis et ignorantiæ et peccatorum evacuavit a cordibus fidelium, qui est lux vera illuminans omnem hominem venientem in hunc mundum. Unde scriptum est: Populus qui ambulabat in tenebris vidit lucem magnam; habitantibus in regione umbræ mortis,lux orta est eis (Is. IX). Nam et ipse de seipso dicit: Quandiu in mundo sum, !ux sum mundi (Joan.1x). Et alibi de eo scriptum est: Lux venit in mundum, et dilexerunt homines magis tenebras quam lucem (Joan.111). Quia iste angelus ad destruendam venit potentiam diaboli, recte fortis perhibetur, utpote contra fortem fortior, contra robus-immundi dicuntur propter spurcitiam omnium pectum robustior advenisse insinuetur. Quia vero ad evacuandam humanam sapientiam accessit,bene terra a gloria illius illuminata pronuntiatur, ac si diceretur: Contra tumentem sæculi potestatem magna potestas, contra false doctrinæ tenebras veræ scientiæ lux apparuit. Potest etiam et iste angelus intelligi primus ordo prædicatorum, qui fuit in apostolis et apostolicis viris. Nam et per ipsos loquebatur Christus, qui est magni consilii angelus. Hinc est quod Joannes vox clamantis Christi dicitur. Et Paulus dicit: An experimentum quæritis ejus qui in me loquitur Christus? (II Cor. XII). Qui angelus de cœlo descendisse dicitur, quia quidquid sancti prædicatores habent, seu in doctrina, seu in opere, cœlitus illis datum est.

Et exclamavit in forti voce dicens. Fortem vocem intelligimus prædicationem Christi, qui ait: Pœnitentiam agite, appropinquabit enim regnum cœlorum. Quæ scilicet vox ab ipso Domino, postea per apostolos totum orbem clamore complevit. Et vox ista fortis fuit, quia fortissima limina regni gentium destruxit. Cecidit, cecidit Babylon. Postquam in superbiam se erexit. Unde est: Dejecisti eos dum allevarentur (Ps. LXXII), vel cecidit jam in Dei præsentia. Novit enim Dominus, qui pertineant ad Babylonem, et casuri sunt in perpetuam damnationem. Qui etiam jam ceciderant in capite suo de cœlo, qui per superbiam ab illa cœlesti ædificatione irreparabiliter corruit, Et facta est habitatio dæmoniorum, et custodia omnis C spiritus,immundi et custodia omnis volucris immundæ. Quantum ad litteram pertinet,hoc de Babylone dicit,quæ capta a Medis et Persis, interfecto Balthasar, destructa est, nec diu ibi postea habitaverunt homines, quia in solitudines sempiternas est redacta, viaque est pro ea ædificata. Et ubi quondam erant pulcherrimæ et præcipuæ inhabitationes hominum, ibi sunt modo inhabitationes dæmonum et bestiarum, ibique inhabitant dracones, serpentes, et volucres diversi generis. Ipsa autem Babylon istam significabat,quæ ex multitudine constat reproborum, in qua est omnis custodia omnis spiritus immundi, quia videlicet ibi in cordibus pravorum hominum, velut in carceribus, dæmones tenentur inclusi. Qui

catorum, in quibus versantur. Ipsi quoque sunt volucres immundæ, qui per hunc aerem discurrunt usque ad diem judicii, exspectantes damnationem suam, juxta illud Judæ Jacobi : Angelos vero qui non servaverunt principatum, sub caligine hujus aeris tradidit cruciandos in judicium diei (Jud. 6). Sive etiam immundas volucres possumus intelligere leves et superbos homines, qui in eadem Babylone morantur. Maligni ergo spiritus propter malitiam, dæmones propter carnis illecebras, spiritus immundi: propter mentis vero elationem, volucres appellantur. De his volucribus et bestiis Isaias plura loquitur: Omnes, inquit, bestiæ ludent ibi, et erit eubile draconum, et pascua struthionum, et occurrent

dæmonia onocentauris, et pilosi clamabunt alter ad A non recipietis ; verum hoc non nostris meritis, sed alterum (Isa. XXXIV).

misericordia fiet ipsius Salvatoris.

Et de ira fornicationis ejus biberunt omnes gentes. Quoniam pervenerunt peccata ejus usque ad cælum. Id est vindictam peccatorum illius omnes gentes suPeccata illorum perveniunt usque ad cœlum,qui nostinebunt. Et reges terræ qui cum illa fornicati sunt. lentes agere pœnitentiam, contra Deum habitatorem Hoc est principes hujus sæculi, qui cum semetipsis cœli elevantur, quia si potuisset fieri, justum judifornicati sunt diligendo terrena plusquam cœlestia, cium ejus voluissent eludere.Isti tempus sibi datum vel etiam immunditiam carnis sectando autidola co- ut agant pœnitentiam, vertunt in augmentum culpæ, lendo.Et isti enim vindictam sanguinis sustinebunt, et unde diutius exspectantur,inde districtius ferienquoniam ipsi principes malorum sunt, ideoque in tur.Ideoque recte Babylon nequaquam ante ad plagas societate Babyloniorum consistunt. Et mercatores pervenit, nisi cum peccata ejus ad cœlum pertinterræ de virtute deliciarum ejus divites facti sunt. gunt: quia qui converti a pravitatibus nolunt, et Mercatores terræ appellantur, quia animam suam exspectantur adhuc ut amplius delinquentes durius venalem faciunt, nec timent committere peccata, feriantur, non nisi consummatis delictis damnabuntantum ut honores hujus sæculi et dignitates sibi ac- tur. Unde Apostolus dicit: Ut impleant peccata sua semquirere possint. Isti de virtute deliciarum ejus, hoc B per (1 Thess.11). Et hæc quidem specialiter de singulis est de ambitione sæcularis pompæ divites facti sunt, Babyloniæ membris dicuntur. Cæterum generaliter non virtutibus, sed peccatis. Isti sunt mercatores, tunc peccata ejusdem corporis usque ad cœlum pervequi pro abundatia temporali suas animas commu- niunt,cum novissime principaliter vel pleniter contant infelici mercatu. Notandum autem quod in hoc tra Deum in superbiam erigitur, quando adunata loco tres personæ reproborum, et tria comprehen- compage membrorum, conjuncto etiam per Antiduntur genera peccatorum, in quibus et omnes ini- christum capite membris immanitas transgressionis qui designantur, et omnia peccata, gentes scilicet ejus indicat, quia non est ultra quo peccando transsubjectæ,reges illarum,et mercatores. Hoc duces et eat. Vox ergo qua dicitur? Exite de ea, populus principes, qui suas animas venales faciunt, ut ac- meus, et ne sitis participes delictorum,toto quidem quirant comitatus et episcopatus,cæterasque digni- nunc tempore aures electorum pulsat, sed tunc intates hujus sæculi.Tria autem genera vitiorum sunt: stantius clamabit, cum jamjamque delictis cœlum lascivia, gastrimargia, et avaritia, a quibus omnia tangentibus, perfida civitas ad debitas suppliciorum peccata prodeunt. In nomine enim fornicationis la- plagas in articulo diei pervenerit. Dicatur ergo : scivia voluptatum: in virtute deliciarum, gulæ ap- Exile de ea, populus meus, etc. Ac si diceretur, ut petitus in ditatione, mercatorum avaritia designa- C æternis verberibus cum reproba civitate non affligamini, dum adhuc modicum tempus superest, participationem delictorum fugite, quoniam jam terminus appropinquabit, quo peccata debitum finem accipiant El recordatus est Dominus Deus iniquitatum ejus. Recordari dicitur Deus,non quod aliquando oblivionem patiatur, sed more nostro Scriptura loquitur, condescendens fragilitati nostræ, sicut supradictum est. Videtur enim oblivioni tradere bona justorum, et facta impiorum,quando istos permittit affligi, illos autem honoribus et dignitatibus pollere. Econtra in judicio, facta bonorum videbitur recordare,cum eos pro suis bonis remunerabit operibus: et bona impiorum oblivioni tradet, qui in præsenti remunerationem recipiunt, unde illis diD centibus: Nonne in nomine tuo prophetavimus, Dæmonia ejecimus,et virtutes mullas fecimus (Matth. vII) ? dicet illis : Amen dico vobis,nescio vos (Matth. xxv).

tur.

Et audivi alteram vocem dicentem: Exite de illa, populus meus.Vox ista,vox intelligitur Dei omnipotentis, qui quotidie clamat, hortans electos sive per doctrinam fidelium, sive per internam inspirationem, ut exeant de Babylone. Sed illam vocem, quæ fit in aure per officium prædicatorum,simul audiunt boni et mali: istam autem quæ fit in corde, soli audiunt justi.Dicit ergo: Exite de illa, populus meus, non corpore, quia non potestis, sed mente. Quod statim manifestat cum subjungit : Et ne participes sitis delictorum ejus. In præsenti enim vita, corpore quidem boni cum malis morantur, sed tamen moribus et vita longe ab eorum consortio distant. Idcirco ipsa vox Dei monet, ut exeant de ea mente et moribus et vita,non corpore: et ne participes sint delictorum illius,ne forte fiant et socii pœnarum. Quod si socii fuerint culpæ, similes erunt tormento. Si autem ab eorum vita fuerint separati, separabuntur in pœna. Quod in Lot probare possumus, qui cum corpore quidem morabatur in medio iniquorum, sed mente procul erat ab eorum conversatione.Ideoque cæteris pereuntibus, ipse solus meruit liberari Et non accipiatis de plagis ejus. Ac si diceret: Idcirco videte ne participes sitis delictorum ejus, ne forte cum peccata illius fuerint consummata,pariter cum illa incipiatis affligi.Quorum enim vitam similem habere in peccatis noluistis, ultionem cum eis parem

Reddite illi sicut ipsa reddidit vobis.Alloquitur hic sermo divinus chorum doctorum, quibus Babylon, hoc est,multitudo reproborum mala intulit. Ubi notandum, quia non dixit, facite illi sicut ipsa fecit vobis, sed reddite illi sicut ipsa reddidit vobis. Si enim diceret, reddite illi sicut illa fecit vobis, manifestum esset. Ecclesia enim in suis principibus judicabit omnes reprobos, quibus Dominus dicit: Sedebitis super sedes duodecim, judicantes duodecim tribus Israel (Matth. xix). Sed quia sæpe Deus omnipotens per reprobos mala bonorum purgat,idcirco

dicitur fidelibus: Reddite i!li,sicut illa reddidit vo- ▲ ciant,supernis inhient. Econtra, meretrix cum errcbis. Ac si diceretur,sicut illa antea vindictam meam neo intellectu ad interitum tendit spirituali intellectu exercuit de vobis, sic vos meam injuriam vindicate intima cordis sui disponere se jactat. Hic enim locus de illa.Et duplicate duplicia secundum opera ejus. superioribus jungitur, ubi dicitur, quod quinque reId est, in corpore et anima punite illam: vel certe ges ceciderunt, et unus superest. Quinarius siqui'duplici 'pœna tradite illam, calori scilicet et frigori. dem numerus pertinet ad quinque corporis sensus, In inferno enim reprobi cum anima et corpore cru- quibus post infantiam cadentibus in homine, surgit ciabuntur,et duplici pœna torquebuntur. Cum enim in infidelibus error, in fidelibus autem rationabilis impii in tempore peccaverunt, æternaliter punien- intellectus, qui est vir fidelium. Porro reprobi non tur, quia Deus ad judicium veniens, non tantum istum, sed erroneum intellectum habent, quasi viopera. quantum singulorum affectus et voluntates rum. Hinc est quod mulieri Samaritanæ Dominus judicabit. Reprobi quippe si fieri posset æternaliter dicit: Quinque enim viros habuisti, et nunc quem haoptarent vivere, ut semper possent peccare, et ideo bes non est tuus vir (Joan. v). Quasi diceret, non hasemper sustinebunt tormenta, qui semper si fieri bes rationalem intellectum, sed error dominatur posset cuperent perpetrare peccata. In poculo quo tui. Cum itaque improba civitas rationabili careat miscuit vobis, miscete illi duplum. Quid poculum B intellectu, putat se falsa æstimatione habere virum, nisi tormentum exprimitur passionis, quo martyres dicens: Vidua non sum, quia intellectum mentis afflixerunt reprobi in præsenti vita? Ait ergo, In habeo, et luctum non videbo, quasi fulta intellectu, poculo quo miscuit vobis, miscete illi, id est sicut et virtutibus in gaudio perseverabo. vobis afflictionem tribulationis intulit, ita et vos modo illi inferte tormenta, et vestro judicio damnate illam. Apa

¿ :' Quantum glorificavit se, et in deliciis fuit,tantum date illi tormentum et luctum. Hæc omnia jam superius dicta fuerant. Sed propter diversorum diversæ significantur personæ, una plus, alia minus delinquens,ac si diceretur? In quartum quis gloria temporali lætitiaque deditus, ac voluptatibus resolutus est, intantum date illi tormentum et luctum, id est unicuique secundum opus suorum actuum tribuite. Propter discretionem enim pœnarum hæc ipsa impia civitas tantum recepit quantum deliquit, sed tamen nihil pœnarum illi deerit: et quæ temporaliter peccavit, æternis cruciabitur tormentis. Quia in corde suo dicit: Sedeo regina, id est, in honore et dignitate sum constituta, sicut regina sedet in gloria et honore. Et vidua non sum. Quia virum habeo.et ejus amissione, luctum non videbo. Loquitur hæc meretrix, id est civitas reproborum, dum gloriatur in principibus nequam, et regibus hujus sæculi, sicut fuit Nero et Domitianus. In quibus divitiis et honoribus maximis exaltata putabat se cum eis æternaditer regnare et vivere,et nunquam eos amittere, ut -in eorum amissione lugeret, sicut lugere solent mu-lieres viros, dum eos amittunt. Vel aliter: Sicut Ecclesia proprium habet virum, id est Christum, ut ait Apostolus: Despondi enim vos uni viro virginem castam exhibere Christo (II Cor. XI): ita meretrix, id est, civitas reproborum adulterino juncta est viro, id est diabolo, a quo putat se regi, et in hoc mundo regnare, quæ dum præsentibus delectatur luxuriis, æternum non præcavet supplicium, sed tantum temporalibus affluens deliciis, in his vitam -suam ponit, nunquam se putans vitam temporalem amittere, ut ipsa luctum quem reprobi in supplicio sempiterno sustinent patiatur. Aliter, electorum animæ virum habent proprium, id est spiritualem intellectum, a quo ad æternam salutem reguntur, ut intimo discretionis examine terrena cuncta despi

Ideo in una die venient plagæ ejus. Vel in una hora, tempore scilicet judicii, quoniam subito dum non speratur veniet Christus ad judicium, ut reddatunicuique secundum opera sua. Quæ sunt autem plagæ istæ, aperit cum subjungit, mors et luctus. Has plagas per contrariam partem intelligere possumus, id est ex consideratione præmiorum, quæ sancti sunt percepturi. Primum enim attendamus quæ sit mors corporis, mors corporis est absentia animæ, mors animæ absentia Dei : quia anima quæ peccaverit, ipsa morietur (Ezech. xvIII). Electi enim habentes Deum, C habebunt vitam, juxta illud : Hæc est vita æterna, ut cognoscant te verum Deum,et quem misisti Jesum Christum. (Joan. XVII.) Ideoque perpetuo vivent, quia in præsentia vitæ manebunt. Quam vitam, id est Deum, cum amiserint reprobi, mortem incurrent,quia cum eo partem habebunt, cui nomen est mortis, sicut supra legimus: Et sanctis gaudentibus et laudes creatori suo decantantibus, juxta illud: Beati qui habitant in domo tua, Domine, in sæcula sæculorum laudabunt te (Psal. c). Miseris erit luctus juxta illud : Væ vobis qui ridetis nunc, quia lugebitis (Luc. vi). Quia enim præsentibus delectati deliciis nolunt ultionem pavere futuram, lætantes cum male fecerint, ideo in brevi tempore descendentes ad inferos, luctu perpetuo merebunt. Et fames. Societati justorum præsens erit omnipotentis Dei vultus, in cujus conspectu satiabuntur æterna refectione. Juxta illud Psalmistæ: Saliabor dum manifestabitur gloria tua (Psal. xvi). Cum ergo reprobi Deum perdiderint, qui est sanctorum refectio, famem æternam sustinebunt Adultimum autem igni comburentur. Cum audierint: Ite in ignem æternum, qui paratus est diabolo et angelis ejus (Matth xxv). — Quia fortis est Dominusqui judicabit illam. Idcirco fortis Dominus qui judicabit illam dicitur, quia nullius poterit precibus flecti. At idcirco in æternum cruciabitur, quia nullus angelorum, aut hominum audebit, vel valebit vel cupiet Deo obviare, cum dederit fortem damnationis sententiam in reprobos.

D