Obejmujący Księgi: Rodzaju, Wyjścia, Kapłańską, Liczby, Powtórzonego Prawa, WILNO Nakladem i drukiem Józefa Zawadzkiego 1907 B5272 Servatis conditionibus in impressione Sacrorum Bibliorum servandis, licentiam per praesentes dedimus S-am Scripturam utriusque Testamenti cum Commentariis Menochii S. J., editionis Excellentissimi, Illustrissimi ac Reverendissimi Simonis Kozłowski, Archiepiscopi Mohiloviensis, imprimendi, impressamque absque ullis mendis, diligenti prius revisione et collatione facta, evulgandi. No 632. Datum Vilnae die 29 mensis Aprilis 1895 anno. Antonius Franciscus Eppus mpr. Franciscus Wolodźko. In spiritualibus Secretarius. PRZEDMOWA WYDAWCY. Religia Chrystusowa, mająca na celu usposobienie ludzi do coraz ściślejszego jednoczenia się z Bogiem przez łaskę, jest nauką nadprzyrodzoną, czyli Boską; przeto potrzeba jest, aby nadprzyrodzoną czyli Boską była i władza, której powierzone zostały straż i szafunek téj nauki i wszystkich tajemnic Objawionej Religii gdyż konieczną cechą dzieł Bożych jest największa zgodność pomiędzy środkami i celem, między całością i jej częściami. Taką władzą odpowiedną wielkości swojego przeznaczenia jest Kościoł nasz Święty. Pismo Święte, ten „List wszechmocnego Stwórcy do swego stworzenia" (Epistola omnipotentis Dei ad creaturam suam. Epist. 84. ad Teod. 1, 4), jak się wyraża Ś. Grzegorz Wielki, ma początek nadprzyrodzony, albowiem jego autorem jest sam Bóg; przeto właściwym stróżem i tłumaczem Pisma Świętego może być nie kto inny, jedno Kościoł Święty. Jakoz Pismo Święte wtedy tylko staje się dla nas nieprzebraném źródłem mądrości Boskiej, kiedy je przyjmujemy łącznie z Podaniem przechowującem się w nauce Katolickiego Kościoła. Bez tej powagi władzy kościelnéj, nie moglibyśmy ani wiedzieć, ile jest i jakie są te księgi, które należy uważać za natchnione i autentyczne, aniby podobna było zrozumieć je prawdziwie, czyli zgodnie z zamiarami Ducha Świętego, pierwotnego ich twórcy. Owszem Pismo Święte, uważane odrębnie od nauki powszechnego Kościoła, staje się dla człowieka tylko jakby owym listem prywatnym, znalezionym w obcych stronach przez pielgrzyma, dla którego, jako nieświadomego celu, ni okoliczności, w jakich był pisany, nie może on obudzać wielkiego interesu, ani wyświadczyć rzetelnej przysługi. W niniejszém przeto wydaniu Biblii Łacińsko-Polskiej najwierniej zachowany jest text laciński Wulgaty, i text polski przekładu X. Jakóba Wujka, jako przyjęte i zatwierdzone przez Kościoł nasz Święty. (Patrz Wstępu § 5 i 6). Z wielu względów jest do życzenia, aby kapłani czytywali Pismo Święte w języku łacińskim. Naprzód dla tego, że text łaciński Wulgaty może być uważany niejako za oryginalny, gdyż wersya Wulgaty jest najdawniejsza i najwięcej mająca powagi. Powtóre, najwłaściwiéj i najpożyteczniej jest dla kapłanów przywykać do rozumienia Ksiąg Świętych w mowie kościelnej, w której codziennie obowiązani są czytać wyjątki z nich w Brewiarzu, we Mszale i innych książkach liturgicznych. Nakoniec, użycie Konkordancyi, dzieła tak wielkiego użytku dla kapłanów, może mieć swoje zastosowanie tylko wtenczas, kiedy tkwią w pamięci wyrazy i texta łacińskie. Lecz niezbędne jest takoż dla polskich czytelników i Pismo Święte przekładu X. J. Wujka; albowiem nie wolno im jest przytaczać w kazaniach, lub innych zdarzeniach, textów innych tłumaczeń, jako nie upoważnionych przez Stolicę Apostolską. Tym przeto wymaganiom, w najdogodniejszy sposób, czyni zadosyć Biblia taka, jak niniejsza, w której text łaciński Wulgaty obok z przekładem X. Wujka, podają możność użycia jednego z nich lub drugiego, i służą do wzajemnego objaśnienia. Wydanie takiej Biblii Łacińsko-Polskiej pojawiło się po dwakroć w przeszłém stuleciu we Wrocławiu, które oddawna już wyczerpnięte zostało. Lecz, Pismo Święte, w jakim bądź języku czytane, nie jest dla wszystkich jednakowo dostępne. (Wstępu § 3). Ztąd nader pożądaną przysługę wyświadczają czytelnikom Komentarze katolickich autorów. Dla tego w niniejszém wydaniu zamieszczono przy końcu każdego rozdziału |