PATROLOGIÆ

CURSUS COMPLETUS

SEU BIBLIOTHECA UNIVERSALIS, INTEGRA, UNIFORMIS, COMMODA, OECONOMICA,

OMNIUM SS. PATRUM, DOCTORUM SCRIPTORUMQUE ECCLESIASTICORUM,

SIVE LATINorum, sive GRÆCORUM,

QUI AB EVO APOSTOLICO AD TEMPORA INNOCENTII III (ANNO 1216) PRO LATINIS
ET CONCILII florentini (ANN. 1439) Pro græcis floruerunt :

OMNIUM QUÆ EXSTITERE MONUMENTORUM CATHOLICÆ TRADITIONIS PER QUINDECIM PRIMA
ECCLESIÆ SÆCULA,

JUXTA EDITIONES ACCURATISSIMAS, INTER SE CUMQUE NONNULLIS CODICIBUS MANUSCRIPTIS COLLATAS, PERQUAM DILIGEN-
TER CASTIGATA; DISSERTATIONIBUS, COMMENTARIIS, VARIISQUE LECTIONIBUS CONTINENTER ILLUSTRATA; OMNIBUS
OPERIBUS POST AMPLISSIMAS EDITIONES QUÆ TRIBUS NOVISŠĪMIS SÆCULIS DEBENTUR ABSOLUTAS DETECTIS, AUCTA;
INDICIBUS PARTICULARIBUS ANALYTICIS, SINGULOS SIVE TOMOS SIVE AUCTORES ALICUJUS MOMENTI SUBSEQUENTI-
BUS, DONATA; CAPITULIS INTRA IPSUM TEXTUM RITE DISPOSITIS, NECNON ET TITULIS SINGULARUM PAGINA-
RUM MARGINEM SUPERIOREM DISTINGUENTIBUS SUBJECTAMQUE MATERIAM SIGNIFICANTIBUS, ADORNA-
TA; OPERIBUS CUM DUBIIS, TUM APOCRYPHIS, ALIQUA VERO AUCTORITATE IN ORDINE

AD TRADITIONEM ECCLESIASTICAM POLLENTIBUS, AMPLIFICATA ;

DUCENTIS ET AMPLIUS LOCUPLETATA INDICIBUS AUCTORUM SICUT ET OPERUM, ALPHABETICIS, CHRONOLOGICIS, STATI-
STICIS, SYNTHETICIS, ANALYTICIS, ANALOGICIS, IN QUODQUE religionis puNCTUM, DOGMATICUM, MORALE, LITUR.
GICUM, CANONICUM, DISCIPLINARE, HISTORICUM, ET CUNCTA ALIA SINE ULLA EXCEPTIONE; sed PRÆSERTIM
DUOBUS INDICIBUS IMMENSIS ET GENERALIBUS, ALTERO SCILICET RERUM, QUO CONSULTO, QUIDQUID
NON SOLUM Talis talisve PATER, VERUM ETIAM UNUSQUISQUE PATRUM, NE UNO QUIDEM OMISSO,
IN QUODLIBET THEMA SCRIPSERIT, UNO INTUITU CONSPICIATUR; ALTERO SCRIPTURE
SACRÆ, EX QUO LECTORI COMPERIRE SIT OBVIUM QUINAM PATRES ET IN QUIBUS OPERUM
SUORUM LOCIS SINGULOS SINGULORUM LIBRORUM S. SCRIPTURÆ VERSUS, A PRIMO
GENESEOS Usque ad novISSIMUM APOCALYPSIS, COMMENTATI SINT:

EDITIO ACCURATISSIMA, CÆTERISQUE OMNIBUS FACILE ANTEPONENDA, SI PERPENDANTUR CHARACTERUM NITIDITAS,
CHARTE QUALITAS, INTEGRITAS TEXTUS, PERFECTIO CORRECTIONIS, OPERUM RECUSORUM TUM VARIETAS,
TUM NUMERUS, FORMA VOLUMINUM PERQUAM COMMODA SIBIQUE IN TOTO PATROLOGIÆ DECURSU CONSTANTER
SIMILIS, PRETII EXIGUITAS, PRÆSERTIMQUE ISTA COLLECTIO, UNA, METHODICA ET CHRONOLOGICA,
SEXCENTORUM FRAGMENTORUM OPUSCULORUMQUE HACTENUS HIC ILLIC SPARSORUM, PRIMUM AUTEM
IN NOSTRA Bibliotheca, EX OPERIBUS ET MSS. AD OMNES ÆTATES, LOCOS, LINGUAS FORMASQUE
PERTINENTIBUS, COADUNATORUM.

SERIES LATINA PRIOR,

IN QUA PRODEUNT PATRES, DOCTORES SCRIPTORESQUE ECCLESIÆ LATINÆ
A TERTULLIANO AD INNOCENTIUM III.

ACCURANTE J.-P. MIGNE,
Bibliotheca Cleri universe,

SIVE CURSUUM COMPLETORUM IN SINGULOS SCIENTIÆ ECCLESIASTICÆ RAMOS EDITORE.

PATROLOGIE TOMUS CXXXIII.

S. ODO ABAS CLUNIACENSIS; MARINUS II, AGAPETUS II, JOANNES XII, PONT. ROM.; S. ODO EPISCOPUS CANTUARIENSIS, RORICO LAUDUNENSIS EPISCOPUS; ARTHALDUS, ODALRICUS, RHEM. ARCHIEP.; CAPPIDUS STAVRIENSIS SACERD., COSMAS JAPYGUS MATERIENSIS, JOANNES ITALUS, LAURENTIUS, CASSIN. MONACH.; SIGEHARDUS MONACH. S. MAXIMINI, FRIDEGODUS BENED. MONACH.

TOMUS UNICUS.

PARISIIS

APUD GARNIER FRATRES, EDITORES ET J.-P. MIGNE SUCCESSORES,
IN VIA DICTA: AVENUE DU MAINE, 189, OLIM CHAUSSÉE DU MAINE, 197.

1881

BR

•M4
t. 133

Ex typis societatis dicta Societas impressionis et librariæ administrationum viarumque ferratarum PAULO DUPONT.

Parisiis, in via dicta Jean-Jacques-Rousseau, 41. (Cl.) 114.9.80.

SÆCULUM X.

SANCTI ODONIS

ABBATIS CLUNIACENSIS SECUNDI

OPERA OMNIA,

JUXTA EDITIONEM D. MARRIER, CLUNIACENSIS ORDINIS MONACHI, ET BIBLIOTHECAM PATRUM
AD PRELUM REVOCATA.

SEQUUNTUR :

MARINI II, AGAPETI II, JOANNIS XII,

PONTIFICUM ROMANORUM,

EPISTOLÆ ET PRIVILEGIA.

INTERMISCENTUR

SANCTI ODONIS EPISCOPI CANTUARIENSIS, RORICONIS LAUDUNENSIS EPISCOPI;
ARTHALDI, ODALRICI, RHEMENSIUM ARCHIEPISCOPORUM; CAPPIDI STAVRIENSIS
SACERDOTÍS, COSME JAPYGI MATERIENSIS, JOANNIS ITALI, LAURENTII, CASSI-
NENSIUM MONACHORUM, SIGEHARDI MONACHI S. MAXIMINI, FRIDEGODI BENE-
DICTINI MONACHI,

SCRIPTA VEL SCRIPTORUM FRAGMENTA QUÆ EXSTANT.

ACCURANTE J.-P. MIGNE,

Bibliothecæ Cleri universæ

SIVE

CURSUUM COMPLETORUM IN SINGULOS SCIENTIÆ ECCLESIASTICÆ RAMOS EDITORE

TOMUS UNICUS.

PARISIIS

APUD GARNIER FRATRES EDITORES ET J.-P. MIGNE SUCCESSORES,
IN VIA DICTA: AVENUE DU MAINE, 189, OLIM chaussée du maine, 127.

1881

ELENCHUS

AUCTORUM ET OPERUM QUI IN HOC TOMO CXXXIII CONTINENTUR.

SANCTUS ODO

ABBAS CLUNIACENSIS.

PROLEGOMENA.

S. ODONIS ELOGIUM HISTORICUM AUCTORE MABILLONIO.

(Acta Sanctorum ordinis S. Benedicti, sæc. V, pag. 124.)

CAP. I. Vitæ scriptores, ejusque parentes et patria.

1. Etsi res a sancto Odone gestas scripserint auctores duo, Joannes scilicet atque Nalgodus, ambo monachi Cluniacenses; multa nihilominus ab ipsis prætermissa sunt, quæ in commentarios referri merentur. Quapropter ne viri de re publica Benedictina quam optime meriti facta segniter exquisisse videamur, duobus illis scriptoribus elogium ejus historicum præmittere juvat, in quo res ab eis intactæ, aut non satis explicatæ exponendæ sunt.

Et primo quidem ordiri decet ab istis duobus auctoribus, quorum primus Joannes fortunam suam ipse commemoravit sparsim in tribus de Odone libellis, quos in duos contrahit codex compendiensis. Fuit is natione Italus, patria Romanus, professione canonicus, quem Odo Romam anno 939 profectus, secum inde adduxit Ticinum usque, ibique monachum instituit, ex lib. 1 num. 2 et 4. Tum eum in peregrinationis socium assumens, dein priorem ordinavit, ut legitur non semel in lib. 11, nempe num. 4, 7 et 10, Cluniaci, an Romæ ad S. Paulum, quæ dubitatio oriri potest conferenti num. 10 et 21. Denique Joannes se Neapolim << monasterii sui cogente necessitate missum >> fuisse testatur num. 21. Biennium computat in lib. 111, num. 5, totum illud temporis spatium, quo Odonis socius fuit. Per istud intervallum quidquid in Odonis de ipso dictis quidquid in factis (sic enim fere præfatur) observare potuit, postea litteris mandavit, aliis rebus omissis, quas tum ab Arnulfo magistro suo, tum ab Hucberto Tiburtino episcopo, tum a Landrico monacho et Hildebranno præposito suo de Odone resciverat. Nempe in suismet duntaxat oculis atque Odonis relatui fidebat, utinam minus suspiciosus de fide aliena. Hanc jacturam utcunque sarcire conabimur. Cæterum opus suum Joannes dedicat Salernitanis monachis, nescio an cœnobii sancti Petri Salernitani << subtus et prope Fistulam, » quod a Petro episcopo ante annum 958 conditum fuisse Ughellus probat in tomo VII Italiæ sacræ col. 503. In digressiones aliquando exspatiatur Joannes, nec sePATROL. CXXXIII

A riem temporum factorumve ordinem satis observat. 2. His incommodis occurrere volens Nalgodus monachus, Joannis lucubrationem in compendium melioremque ordinem redigere aggressus est, quod item præstitit de sancti Maioli vita. Nalgodum Odonis «< discipulum » appellat Petrus de Rivo in chronico Cluniacensi, eumque esse tradit qui << post decessum ipsius sancti Odonis vitam ejus et miracula luculenter descripsit. >> Godefridus Henschenius in Maio id interpretatur de vita sancti Maioli, cujus discipulum fuisse Nalgodum opinatur. Verum annis post Odonem « fere ducentis, » post Maiolum paulo minus, vivebat Nalgodus, id quod ipse diserte asserit num. 29, nimirum Urbano secundo pontifice, aut certe post ipsum, ex num. 23. Auctoris istius scriptionem tribus Joannis libellis minutiori charactere subjicere statuimus propter nonnullas de morte et sepultura Odonis aliasque circumstantias, quæ apud Joannem non leguntur. Odonis cum laude meminerunt multi alii auctores, quorum indicem exhibet Chesnius in notis ad bibliothecam Cluniacensem. In his fuse de sancto Odone agit Petrus Equilinus in lib. x, cap. 8.

B

3. Antequam de Odone Cluniacensi dicere incipio, non ab re erit observare, duos alios præter ipsum eodem ævo exstitisse illustres ejusdem nominis abbates, unum Masciacensem, alterum sancti Maxentii apud Pictones. De Masciacensi apud Biturigas cœnobio revocanda sunt ea quæ in elogio Bernonis abbatis superius diximus. Isti loco post Bernonem suffectus Odo Cluniacensis, proabbatem ibi constituit sibi cognominem, qui « anno 935 abbas ordinatus >> memoratur in chronico Masciacensi apud Labbeum in tomo II Bibliothecæ novæ. De cujus secundi Odonis obitu ibidem etiam hæc leguntur : « Anno 967, vIII Idus Junii hic obiit Odo abbas bonæ memoriæ, et Arduicus monachus Nonis Septembris. » Diem sequentem signat Kalendarium sanctorum Thuano-Colbertinum num. 99 his verbis: « vi Idus Junii Odonis abbatis Mascia censis. » Alter Odo fuit abbas apud sanctum Maxentium, nempe anno 963, cui Ramnulfus abbas successit anno 968. testante chronographo Malleacensi apud eumdem Labbeum.

1

449