ejus, mala tamen Sodomæ noluit audita judicare, ▲ diripuit. Quis namque iniquus verius dici potest,' quam diabolus? Cujus molas conterimus, quoties dis- CAPUT XXVI [Rec. XV]. VERS. 17. Conterebam molas iniqui, et de dentibus illius auferebam prædam. 47. Ecclesia diabolo prædam eripit, cum aliquem ab errore aut peccato revocat. O qualem de ore diaboli prædam tulit, quando ipsum raptorem Saulum convertendo rapuit quando adhuc spirans minarum, acceptis epistolis, pergebat Damascum, et dum persequendo fideles congregaret prædam diabolo, cognoscendo fidem ipse aggregatus est Christo (Act. 1x, 2)! Toties ex iniqui dentibus Ecclesia prædam tulit, quoties ex erroris morsu animam prædicando Gemet, ac plur. Norman., et Gomorrhæ. b Vindoc., per prælatos suos. Ita Mss. Anglic. et nostri, præter Corb. Germ., ubi ut in Ed. tum vet. tum recentioribus legitur, congregaret plebem. Plurimi Mss., contrivit... confregit. D VERS. 18. CAPUT XXVII [Rec. XVI]. Dicebamque: In nidulo meo moriar, et e sicut palma multiplicabo dies. et sinu remaneant. 48. Ejus filii, si pace frui desiderant, in ejus nido Quid hoc loco per nidi nomen exprimitur, nisi tranquilla quies fidei, qua unusquisque infirmus nutritur? Multitudo quippe illa bonorum, quæ persecutionum temporibus fuerit deprehensa, nutrimentorum suorum dies quasi in nido, sic in loco quietis, explere se credidit. Nam nisi sancta Ecclesia infirmos quosque filios nunc in uido pacis enutriret, Psalmista non diceret: Etenim passer invenit sibi domum, et turtur nidum, ubi reponat pullos suos (Psal. LXXXI, 4). Jam quippe domum invenit sibi passer, quia æternum cœli habitaculum noster Redemptor intravit. Et turtur invenit nidum, quia sancta Ecclesia amore conditoris affecta, crebris gemitibus utitur, et velut nidum sibi, id est pacatissimam fidei quietem construit, in qua crescentes filios quasi plumescentes pullos, quousque ad superiora evolent, charitatis gremio calefactos fovet. Igitur A mem, pro acquirendis divitiis atque honoribus tole quia tune erunt qui pacis tempore se ad superna migrare, id est a nido evolare crediderunt, eorum vox beati Job voce prævenitur, cum ait: Dicebamque : In nidulo meo moriar. Quia vero hoc ipsum sibi pacis otium ex multorum dierum longitudine promittebant, recto subjungit, dicens: Et sicut palma multiplicabo dies. Palma enim tarde proficit, sed diu in viriditate subsistit. Cum multis autem difficultatibus sancta Ecclesia ad fidei statum venit, et pro collectione plurimorum in ejusdem fidei gloria diutius stare concupiscit. 630 Sicut palma ergo multiplicare se dies credidit, quæ, emergente subitæ tentationis articulo, pacis suæ gratiam et tarde a fidelibus adeptam, et citius ab infidelibus interceptam dolet. rant, et earum rerum se abstinentia cruciant ad quas adipiscendas festinant; superna autem laboriose quærere tanto magis dissimulant, quanto ea retribui tardius putant. Hi itaque quasi aliarum arborum more deorsum vasti sunt, sursum angusti, quia fortes in inferiora subsistunt, sed ad superiora deficiunt. At contra ex qualitate palmarum designatur proficiens vita justorum, qui nequaquam sunt in terrenis studiis fortes, et in cœlestibus debiles; sed longius atque distantius studiosos se Deo exhibent quam sæculo fuisse meminerunt. Nam cum quibusdam per prædicatorem nostrum dicitur: Humanum dico, propler infirmitatem carnis vestræ; sicut b enim exhibui slis membra vestra servire immunditiæ et iniquitati ad В iniquitatem, ila nunc exhibele membra vestra © servire justitiæ in sanctificationem (Rom. vi, 19); eorum procul dubio infirmitati condescenditur, ac si eis apertius diceretur: Si nequaquam amplius potestis, saltem tales estote in fructu bonorum operum, quales fuistis dudum in actione vitiorum, d ne debiliores vos babeat sancta libertas charitatis, quos in carne validos habuit usus terrenæ voluptatis. Vet. XXV.] 49. Cur justi palmæ comparantur. Nec immerito justorum vita palmæ comparatur, quia scilicet palma inferius tactu aspera est, et quasi aridis corticibus obvoluta; superius vero et visu fructibus pulchra; inferius corticum suarum involutionibus angustatur, sed superius amplitudine pulchræ viriditatis expanditur. Sic quippe est electorum vita, despecta inferius, superius pulchra ; in imo ista quasi multis corticibus obvolvitur, dum innumeris tribulationibus angustatur, in summo vero illa quasi pulchræ viriditatis foliis amplitudine retributionis expanditur. Habet quidem aliud palma quo a cunctis arborum generibus differt. Omnis namque arbor in suo robore juxta terram vasta subsistit, sed crescendo superius angustatur, et quando paulisper sublimior, tanto in altum subtilior redditur. Palma vero C a minoris amplitudinis ab imis inchoat, et juxta ramos ac fructus ampliori robore exsurgit; et quæ tenuis ab imis proficit, vastior ad summa succrescit. Quibus itaque alia arbusta nisi terrenis mentibus inveniuntur esse similia, inferius vasta, superius angusta? quia nimirum omnes hujus sæculi dilectores in terrenis rebus fortes sunt (Dist. 47, c, 3), in cœlestibus debiles. Nam pro temporali gloria usque ad mortem desudare appetunt, et pro spe perpetua ne parum quidem in labore subsistunt. Pro terrenis lucris quaslibet injurias tolerant, et pro cœlesti merIcede vel tenuissimi verbi ferre contumelias recusant; terreno judici toto etiam die assistere fortes sunt, in oratione vero coram Domino vel unius horæ momento lassantur. Sæpe nuditatem, dejectionem, fa- D Ita cum Mss. Norm., Laud., Turon., Vindoc., Bellov., vet. Ed., cujus lectionis loco in Germ. et in Ed. recent. habetur palma vero minor ab imis. Corb. Germ. habet minoris altitudinis. b Deest enim in plerisque. nem. Gemet., servire justitiæ Deo in sanctificatio d flic multum variant Codices mss. et Editi. Turon. habet ne debiliores vos habeat sancta libertas, quos, etc. Norman. cum 1 Laud., ne... libertas aeris quos. Corb. Germ., nec debiliores.... libertas aeris quos. Vindoc., ne debiliores vos habeat sancta liberlas, eis quos en carne validos habent usus terrena voluntatis. Codex Bellov. hic est corruptus. Vetus Ed. e [Vet. XXVI.] 50. Non vero palmæ comparantur - Sunt qui cum bene cœperint, minime perseverant. vero nonnulli qui cum cœlestia appetunt, 631 alque hujus mundi noxia facta derelinquunt, ab inchoatione sua quotidie inconstantiæ pusillanimitate deficiunt. Quibus hos nisi arbustis reliquis similes dixerim qui nequaquam tales superius surgunt quales inferius oriuntur? Hi quippe ad conversionem venientes non tales quales cœperuut perseverant, et quasi more arborum inchoatione vasti sunt, sed tenues crescunt, quia paulisper per augmenta temporum patiuntur detrimenta virtutum. Sensim quippe in eis desideria superna languescunt; et qui robusta ac fortia proposuerant, debilia atque infirma consummant; dumque ætatis augmento proficiunt, quasi flexibiles crescunt. Palma vero, sicut dictum est, (vastioris in summitate est quam esse cœperit quantitatis ex radice, quia sæpe electorum conversio plus finiendo peragit quam proponit inchoando; et si tepidius prima inchoat, ferventius extrema consummat, videlicet semper inchoare se æstimat, et idcirco infatigabilis in novitate perdural. Hanc scilicet justorum constantiam propheta intuens, ait: Qui conParis., ne debiliores.... sancti libra operis, quos. Germ. et Edit. Basil., sancta libertas hæredes quos. Gilot.ita habet. In omnibus Mss. legitur quos, non quam, ut in Ed. Gussanv. Gratianus etiam legit quos, ut videre liquet dist. 47, c. Omnes. e Germ., duo Laud., Gemet., aliique Norm., in conversatione venientes. Corb. Germ. et Prat., in conversationem. Sic duo Laud., Corb. Germ., Norm., etc. Editorum vero non eadem est lectio. In vet. ut in ms. Germ. legitur: vastior in summitate est quam esse cœperit qualitatis ex radice. Poster. eadem habent, dempla voce qualitatis, quam Corb. Germ. servavit. fidunt in Domino, mutabunt fortitudinem suam, assu- ▲ (Luc. xx!, 51)? Lignum ergo secus decursus aqua rum est, quia fructum et protectionem sui nobis umbraculi proferens, apparuit creator in carne, ut bumanum genus per resurrectionem figeret, quod per defectum quotidie ibat in mortem. Sequitur: CAPUT XXIX. ment pennas ut aquilæ, current et non laborabunt, ambulabunt et non deficient (Isai. XL, 31). Mutant quippe fortitudinem, quia fortes student esse in spiritali opere, qui dudum fuerant fortes in carne. Assumunt autem pennas ut aquilæ, quia contemplando volant. Currunt et non laborant, quia velocibus magna celeritate prædicant. Ambulant et non deficiunt, quia intellectus sui velocitatem retinent, ut tardioribus condescendant. In cunctis vero bona quæ accipiunt quanto aliis libenter accommodant, tauto ipsi incommutabiles in novitate perdurant; et qui tenues a radice inchoationis exeunt, fortes in culminis perfectione convalescunt. Dicat itaque beatus Job ex persona sua, dicat ex voce sanctæ Ecclesiæ a pro his quos pacis tempore ad se conversos habuerat, atque B namque desuper cadit, messis deorsum colligitur. in bonis moribus perseveraturos credebat : Dicebamque: In nidulo meo moriar, et sicut palma multiplicabo dies. b Quasi enim palma multiplicare se dies credidit, quæ mentes fidelium ad extremum usque robustiores exsurgere putabat. Cum enim multorum corda persecutionibus cœperint lassata mollescere, dolet jam in se quasi ad debilitatem tendere, quos mirabatur fortia proposuisse. Et quia mente semper spiritali scientiæ intendit, recte subjungitur CAPUT XXVI. VERS. 19. Radix mea aperta est secus aquas. 51. Spiritali scientiae semper intendit Ecclesia. Juxta aquas enim radix aperitur, quando ad percipienda veritatis fluenta latenter cogitatio mentis ex- C panditur. Ut enim in superiori libro jam diximus (Lib. vin, n. 81), solet in saero eloquio radicis nomine occulta cogitatio designari. Radicem igitur nostram secus aquas aperimus, cum infusioni intimæ cogitationem taciti cordis intendimus. [Vet, XXVII.] Quæ scilicet verba e si ad vocem sanctæ Ecclesiæ ducimus, radix illius ipsa debet incarnatio Redemptoris intelligi. Quæ juxta aquas aperta est, dum Deus invisibilis per assumptionem humanitatis suæ patuit aspect bus visionis nostræ. Creator quippe qui in divinitate videri 632 non poterat, assumpsit a nobis unde videretur a nobis. Radix ergo secus aquas aperitur, quia auctor humani generis per humanitatem suam hominibus demonstratur. Unde recte quoque per Psalmistam dicitur: Et erit tanquam lignum qu d plantatum est secus decursus aquarum (Psal. 1, 3). Decursus quippe aquarum sunt quotidiani transi; tus deficientium populorum. Et de semetipsa Veritas dicit: Si in ligno viridi hæc faciunt, in arido quid fiet a In recent. Ed. omissam particulam pro supple-yimus ex Mss. et vet. Vulg. b Vitiose in Gilot., Vatic., Gussanv., quasi enim palmam. Emend. ex antiq. Cod. sive Mss. sive excusis. c Al., persecutionis tempore. d Gemet., quia semper mentem spirituali, etc. Turon., mentes, etc. e Vindoc., si a voce sanctæ Ecclesiæ. f 1 Laud., per resurrectionem fierel. IBID. Et vos morabitur in messione mea. 52. Ejus messio rori gratiæ tribuenda. Subaudis, dicebam. Messio enim sanctæ Ecclesiæ non inconvenienter accipitur, cum perfectæ animæ a corporibus abstractæ, velut maturæ segetes a terra deeisæ, ad cœlestia horrea demigrant; quod quia non nostra virtute, sed cœlesti gratia largiente agitur, bene ait : El ros morabitur in messione mea. Ros Ergo ros moratur in messione, quia gratia desuper veniens agit ut digni simus qui de inferioribus colligamur. Ipsa quippe nos desuper infundente, fruetum bonorum operum ferimus. Unde recte quoque per Paulum dicitur : Gratia Dei sum id quod sum, et gratia ejus in me vacua non fuit (1 Cor. xv, 10). Si enim quæratur quid sit ros desuper veniens, ait : Gratia Dei sum id quod sum. Si intueamur messem sub rore crescentem, ait: Et gratia ejus in me va◄ cua non fuit, sed abundantius illis omnibus laboravi. Sequitur : VERS, 20. CAPUT XXX. Gloria mea semper innovabitur, et arcus meus in manu mea instaurabitur. 53. Ecclesia deflet filios quos ad veterem vitam redire cognoscit.Subaudis dicebam. Superiori quippe sententiæ conjungitur quod locutione continua subinfertur, cum ait: Dicebamque: In nidulo meo moriar, et sicut palma multiplicabo dies. Ac deinde subjungitur: Radix mea aperta est secus aquas, et ros morabitur in messione mea. Gloria mea semper innovabitur, et arcus meus in manu mea instaurabitur. Cunclis vera scientibus liquet quod ad vetustam vitam vitia pertinent, virtutes ád novam. Hinc enim Paulus dicit: Exuentes vos veterem hominem cum actibus suis, el induentes novum (Coloss. II, 9). Hinc rursus ait: Vetus homo noster simul crucifixus est (Rom. vi, 6). Hinc Psalmista ex typo humani generis loquens, inD inter omnes inimicos meos (Psal. vi, 8). A fervore ter malignos spiritus deprehensus dicit: Inveteravi etenim mentis vel inter spiritales inimicos, vel inter carnales i quosque proximos, ipso aliquo modo vivendi usu veterascinius, et assumptæ novitatis speciem fuscamus. A qua tamen vetustate quotidie k si Corb. Germ., et duo Laud., demigrantur. h Norm., quæratur vos desuper veniens, gratia. Corb. Germ. et Germ., si enim quæramus ros desuper veniens. i 1 Laud., quoque. 1 Germ., Corb. Germ. et Laud., veterescimus. * Ita duo Laud., Corb. Germ., Bellovac., Norm., etc., quibus consentiunt vet. Ed. At recentioribus magis placuit lectio quam exhibet Germ., si studio circumspectionis invigilamus, studia circumspectionis invigilent, orando, legendo, A quo arcu scilicet vasa mortis præparat, quia secun bene vivendo renovamur, quia vita nostra dum laeryinis lavatur, bonis operibus exercetur, sanctis meditationibus tenditur, ad novitatem suam sine cessatione reparatur. Beatus igitur Job sic sua narrat, ut nostra significet, quia sancta Ecclesia cum fideles suos conspicit ad vitæ veteris 633 culpas redire, eos quos novitatem mentis intuetur perdere, cogitur plorare. Prædicator quippe egregius discipulis suis dicit: Quæ est enim nostra spes, aut gaudium, aut corona gloriæ? nonne vos ante Dominum (1 Thess. 11, 19)? Sancta ergo Ecclesia quasi amissam gloriam deplorat, cum fideles suos ad vitam veterem redire considerat. Ait enim : Dicebam : Gloria mea semper innovabitur, quia eos quos a in se novæ vitæ militare credidit, vetustis desiderifs servire cognoscit. B [Vers. XXVIII.]54. Quot significentur in sacris Scripturis, arcus nomine. Arcus autem nomine in saero eloquio aliquando malorum insidia, aliquando dies judicii, aliquando vero ipsa eadem sacra eloquia designantur. Per arcum quippe insidiæ figurantur, sicut per Psalmistam dicitur: Intenderunt arcum suum, rem amaram (Psal. LXII, 4). Per arcum quoque dies extremi judicii designatur, sicut per eumdem rursum Psalmistam dicitur : Ostendisti populo two dura, potasti nos vino compunctionis; dedisti metuentibus te significationem, ut fugiant a facie arcus (Psal. LIX, 5). In arcu enim quanto longe trahitur chorda, tanto de eo districtior exit sagitta. Sic nimi' rum sic extremi judicii dies quanto longe differtur ut veniat, tanto cum venerit de illo districtior senten- C tia procedit. Idcirco autem diversis nunc cladibus percutimur, ut his correcti paratiores tunc inveniri valeamus. Unde illic præmissum est: Ostendisti pópulo tuo dura, flagella videlicet sæculi, quæ sécuturum gravius judicii diem præcurrunt. Polasti nos vino compunctionis, ut terrena gaudia in lacrymas verterentur. Dedisti metuentibus te significationem, ut fugiant a facie arcus. Ac si aperte diceret: Hoc tempus misericordia est, illud tempus judicii erit. Per ista ergo hujus temporis flagella significas quomodo tunc percussurus es quando non parcens judicas, qui sic districte modo percutis quando parcis. 55. Ipsa Script. sacra arcus est Ecclesiæ. Aliquando autem per arcum etiam sacra Scriptura signatur. Ipsa quippe arcus est Ecclesiæ, ipsa arcus est Domini, de qua ad corda hominum sicut ferientes sagittæ, sic terrentes sententiæ veniunt. Unde recte - quoque per Psalmistam dicitur : Arcum suum lelendit et paravit illum, et in ipso paravit vasa mortis, sagittas suas ardentibus effecit (Psal. vi, 13). Arcum namque suum Dominus tetendit; quia cunctis peccatoribus per Scripturam sacram minas exhibuit. In • Vindoc., in novitate militare. b Germ., Gemet. ac alii, ingredientur. Corb. Germ., ingrediuntur. e1 Laud. et Corb. Germ. sicut in hoc eodem. Recent. Ed., jam non vellet. Repugnat sensus, b dum eloquii sui sententiam eos qui nunc corrigi negligunt reprobos damnat. In quo etiam sagittas suas, ardentibus effecit, quia in eos quos per terrorem corrigit, accensas verborum sententias emittit. De hoc prædicatorum arcu per Isaiam dicitur : Cum sagittis et arcu ingrediuntur illuc (Isai. v11, 24), quia nimirum sancti apostoli ad feriendam gentilis vitæ duritiam cum districtis verborum spiculis venerunt. Quid igitur hoc in loco arcus nomine nisi sacrum elo quium debet intelligi? In chorda etenim Testamen¬ tum Novum, in cornu vero Testamentum Vetus accipitur. In arcu autem dum chorda trahitur, cornu curvatur; sic in hoc eodem sacro eloquio dum Testamentum Novum legitur, duritia Testamenti Veteris emollitur. Ad ejus namque spiritalia et blanda præcepta illius 634 litteræ se rigor inclinat, quia Testamentum Novum, dum quasi quodam bonæ operationis brachio trahitur, in Testamento Veteri severitatis jura flectuntur. Nec indecenter dicimus chordam Testamento Novo congruere, quod de incarnatione dominica certum est exstitisse. Quasi ergo chorda trahitur, et cornua curvantur, quia dum in Testamento Novo incarnatio mediatoris agnoscitur, ad spiritalem intelligentiam rigor Testamenti Veteris inclinatur. Ait igitur sanctus vir: Dicebam : Gloria mea semper innovabitur, et arcus meus in ma-nu mea instaurabitur. 56. Hoc arcu recte utitur, qui divina eloquia intelligens, opere perficit. — Arcus in manu est Scriptura sacra in operatione. In manu etenim arcum tenet qui divina eloquia quæ intellectu cognoscit operatione perficit. Instauratur ergo arcus in manu, dum quidquid de sacro eloquio studendo cognoscitur, vivendo completur. Hinc etiam Salomon dum fortes spiritalis pugnæ describeret bellatores, ait: Omnes tenentes gla lios, ad bellu doctissimi (Cant. 111, 8). Quid namque in divina Scriptura per gladium figuretur, Paulus aperuit, dicens: Et gladium spiritus, quod est verbum Dei (Ephes. vi, 17). [Vet. XXIX.] Salomon autem non ait: Omnes habentes gladios, sed tenentes, quia videlicet verbum Dei non est mirabile solummodo scire, sed facere. Habet quippe, sed non tenet gladium, qui divinum quidem eloquium novit, sed secundum illud vivere negligit. Et doctus esse ad bella jam non valet, qui spiritalem quem habet gladium minime exercet. Nam resistere tentationibus omnino non sufficit, qui hunc verbi Dei tenere gladium male vivendo postponit. Sancta itaque Ecclesia, quæ subsequenti e persecutione deprimitur, màD lorum abundantiam et bonorum inopiam pensans, beati Job vocibus damna sua prænuntiet, dicens: Dicebamque : In nidulo meo moriar, et sicut palma nullique quorum copiam habuerimus favent Mss. Lectionem nostram exhibent Cod. Laud., Turon., Vindoc., Norm., Corb. Germ., necnon vet. Excusi, • Vindoc., tribulatione. nequa jam nunc inchoasse ingemiscimus, cum multos intra Ecclesiam positos cernimus, qui aut nolunt operari quod intelligunt, aut hoc ipsum quoque sacrum eloquium intelligere ac nosse contemnunt. A veritate etenim avertentes auditum, ad fabulas convertuntur, dum omnes quæ sua sunt quærunt, non quæ sunt Jesu Christi (Philip. 11, 21). Scripta Dei ubique reperta opponuntur oculis, sed hæc cognoscere homines dedignantur. Pene nullus quærit scire quod credidit. Multitudo ergo bonorum præcedentium arcum suum destrui e doleat, quæ sacrum eloquium restaurari semper per studium subsequentium credebat Multiplicabo dies. Radix mea aperta est secus aquas, A dicationis gratiam restaurare. Quæ tamen tempora et ros morabitur in messione mea. Gloria mea semper innovabitur, et arcus meus in manu mea instaurabitur. Quæ videlicet cuncta considerans, a quam spe cassa fallebatur. Nam perfecti quique mullos nunc ejus conspiciunt b adjutores, sed pensant procul dubio quod emergente persecutionis articulo, ex his plerique hostes illius fiunt, qui esse pacis tempore ejus cives videntur. Non autem de omnibus ita desperant, sed tamen plerumque contingit ut hi de quibus majorem fidei fiduciam habuerant, ipsi ejusdem fidei hostes d atrociores fiant, ut eos tunc videant contra sacra eloquia agere, ex quorum se opeatione crediderant hæc eadem sacra eloquia ad præ 1 Laud., neque se peccasse fallebatur. b Duo Laud., auditores; quod olim scriptum in Utic. Sic etiam habent vet. Ed. • Pratel., Gemet. et nonnulli, majorem spei fid. B LIBER VIGESIMUS. Explicantur fusius quinque ultimi versus cap. xxIx lib. Job, cum integro cap. xxx, maxime de hæreticis et carnalibus Ecclesiam vexantibus. CAPUT PRIMUM. C illos stillabat eloquium meum. Exspectabant me sicut pluviam, et os suum aperiebant, quasi ad imbrem serotinum. 2. Fideles Ecclesiam docentem audiunt, ejus verba secuturi, non judicaturi. — Hanc etenim apud beatum Job fuisse subjectorum reverentiam indubitanter credimus. Sed, sicut jam sæpe diximus, sancta Ecclesia, hæreticorum vel carnalium tribulationibus pressa, præteritorum reminiscitur temporum,in quibus omne quod ab ea dicitur cum metu a fidelibus auditur, et adversariorum suorum proterviam deplorans, dicit: [Rec. 11.] Qui me audiebant, exspectabant sententiam, et intenti lacebant ad consilium meum. Acsi aperte dicat: Non ut hi protervi ac tumidi, qui dum veritatis verba suscipere renuunt, prædicationis meæ sententias quasi docendo præcurrunt. Cujus nunc discipuli intenti ad ejus consilium tacent, quia verba ejus non audent impugnare, sed credere. Ut enim proficere' ex ipsis possint, ea procul dubio non judicaturi, sed secuturi 635 1. Scriptura sacra cæteris libris anteponenda.Quamvis omnem scientiam atque doctrinam Scriptura sacra sine aliqua comparatione transcendat, ut taceam quod vera prædicat, quod ad cœlestem patriam vocat; quod a terrenis desideriis ad superna amplectenda cor legentis immutat; quod dictis obscurioribus exercet fortes, et parvulis humili sermone blanditur, quod nec sic clausa est ut pavesci debeat, nec sic patet ut vilescat, quod usu fastidium tollit, et tanto amplius diligitur quanto amplius meditatur; quod legentis animum humilibus verbis adjuvat, sublimibus sensibus levat, quod aliquo modo cum legentibus crescit, quod a rudibus lectoribus quasi recognoscitur, et tamen doctis semper nova reperitur; ut ergo de rerum pondere taceam, scientias tamen omnes atque doctrinas ipso etiam locutionis suæ mo› re transcendit, quia uno eodemque sermone dum narrat textum, prodit mysterium, et sic scit præterita dicere, ut eo ipso noverit futura prædicare, et non D audiunt. immutato dicendi ordine, eisdem ipsis sermonibus novit et anteacta describere, et agenda nuntiare, sicut hæc eadem beati Job verba sunt, qui dum sua dicit, nostra prædicit; dumque lamenta propria per sermonem indicat, sanctæ Ecclesiæ causas per intellectumn sonat. Ait enim: CAPUT II. CAP. XXIX, VERS. 21-23.- Qui me audiebant, exspectabant sententiam, el intenti tacebant ad consilium meum. Verbis meis addere nihil audebant, et super Germ., Corb. Germ. et Cod. ms. Vallis Claræ ad quem sequentes libros Moral. recognovimus, et 3. Ejus doctrinæ nihil addunt. Secus hæretici. De quibus recte subjungitur: Verbis meis addere nihil audebant, quia nimirum tunc hæretici cum contra hanc libertate pessima fuerint effrenati, dictis ejus addere aliquid præsumunt, cum prædicamentorum ejus rectitudinem quasi emendare moliuntur, Quæ adhuc de bonis auditoribus subdit: Et super illes stillabat eloquium meum. 4. Prædicatores ad auditorum captum debent se contrahere. In hac stillatione eloquii quid aliud alii habent, et acta. Laudatum Codicem hac nota deinceps designabimus: Val. Clar. |