Obrazy na stronie
PDF
ePub

phrastes eam ex Leontio hauserit.

laris synodus ibi habita sit. Vel intellige secundam A dum habet, ut nulla mihi dubitatio sit quin et Metasynodum in Nicæa respectu synodi apostolorum, quæ omnium prima generalis fuit.

(79) Porta Solis.] Locus Alexandriæ, cui proxima est ecclesia sancti Metræ, ut hic sequitur.

(80) In ecclesia Metræ.] Editio Coloniensis, in ecclesia metre. Vetus, in ecclesia metre. Manusc. Aquicinctinus, in ecclesia metræ. Manuscrip. 210 Gemblacensis, in ecclesia meretricula. Metras, seu Metranus martyr Alexandriæ, 31 Januarii. Martyrologium Romanum, 31 Januarii : ‹ Alexandriæ natalis sancti Metrani martyris, qui sub Decio imp. cum ad jussionem paganorum nollet impia verba proferre, illi totum ejus corpus fustibus colliserunt, vultumque et oculos præacutis calamis terebrantes, ipsum extra urbem cum cruciatibus expulerunt, ibique lapidibus oppressum interemerunt.

(81) Denos.] Ita uterque Ms. Editi, denarios. Jubebat dominus ut quinque nummos furaretur, ille denos furabatur.

(82) Facit missas in oratorio suo, nullum habens nisi ministrum suum.] Ecce usum in Ecclesia celebrandi missas privatim.

(83) Pejerant corpus.] Ita uterque manuscr. Vetus editio, petierant corpus. Coloniensis, indigne percipiunt corpus.

(84) Ficus turbatur.] Ita vetus et Coloniensis editio, et manusc. Aquicinct. At in manusc. Gemblac. est, ficus tunditur.

(85) Simeoni, qui in columnis stetit.] Visio hæc deest in Vita Simeonis Stylitæ, sup. Ait autem eum stetisse in columnis, quia varias columnas institit idem Simeon. Vide supra, in Vita ejus, cap. 5.

(86) Feminæ legitime dudum conjunctus.] Non ait feminæ conjunctum cum patriarcha esset, sed dudum, et jam olim. Clare Metaphrastes initio Vitæ ejus.

(87) Thuribulum.] Simile castitatis exemplum sup., in Vita sancti Basilii, cap. 9.

B

(88) Unum mendacium propter Deum.] Cave intel- C ligas ulla unquam ratione mentiendum. Ipse se explicat quomodo piam hanc fraudem intellexerit, etsi alter verum in terra pretium inventum existimabat.

(89) Quando permittente Deo. | Baron., t. VIII, anno Christi 620, Bonifacii V papæ 3, Heraclii imp. 11. Porro, inquit, qui exscripsit ex prototypo Metaphrastem paraphrastice aliquid addidisse ad Acta Leontii, non negamus, ut quæ postea addidit haud veritate constantia verbis istis: Hic revera bonus pastor, divinus inquam patriarcha, credens Principi pastorum Christo, qui jubet : Si persecuti fuerint vos in una civitate, fugite in aliam (Matth. x): cum esset Alexandria tradenda Persarum manibus, divina providentia illinc quidem recedit, migrat autem in suam patriam Cyprum, suum ei corpus largiturus, ut quæ eum aluerat; præsciverat enim jam appropinouare decessum. ›

Hæc, inquam, ab ipso addita, nulla est apud me dubitatio. Eienim Persarum incursionem factam in Ægyptum diu ante contigisse certum est ex iis quæ superius dicta sunt, quo tempore ipse nequaquam suam reliquit ecclesiam, et si latebras, ne captivus duceretur, captasse potuit. Cæterum hujus Alexandria profectionis alia causa longeque diversa fuit. Cum enim virtutem tanti viri Nicetas patricius cognovisset, optavit eum ducere ad imperatorem Constantinopolim, quo ab ipso percepta benedictione, securior ille ad Persicum bellum proficisceretur. Id quod demonstrant ipsius verba Leontii, quæ sequuntur. Hactenus Baronius.

Optassem equidem, Baronio in memoria hæsisse, quod scripserat in Martyrologio Romano ad diem 23 Januarii, ubi ait duplicem esse editionem et translationem Actorum Joannis; nou de periodo illa, quasi a Metaphraste inserta sit, illi in mentem venisset. Nam et Leontius, quem hic edimus, eamdem perio

D

Etsi vero anno 6 Heraclii (cui Baron. Christi annum 615 assignat) habeat Paulus Diaconus in Historia miscella, 1. xvII, Persas Ægyptum depopulatos, tamen statim ad propria redierunt. Post vero immine bat gravis tempestas, qua non tantum opes, sed et vita Christianorum periclitabatur; de qua idem Paulus: Anno 11 imperii Heraclii durus Chosroes jugum suum super omnes homines fecit in effusione sanguinis et ratione tributorum. › Atque eam tempestatein fugit Joannes noster, qua occasione arrepta (ut narrat Leontius et Metaphrastes) Niceta patricius eum ad imperatorem deducere voluit, qui se jam ad bellum contra Persas accingebat, ut illi videlicet benedictionem suam impe tiretur.

(90) In Rhodum.] Ita uterque manuser. Editi, interdum. Notissima insula Rhodus.

(91) Veni jube.] Ita Manusc. Aquicinct. Gemblacensis, veni. Editi, venire juberis. Vox hæc jubeo, a posterioris ævi Scriptoribus varie esurpata. Aurelius Victor Maximianum imperatorem jubet. Idem: Cæsarem jubet. Quod Casaubonus, notis ad Ælium. Verum Spartiani, capit pro creat. Sic non jubere dictum notat pro prohibere, in Alexandro Severo Spartiani.

(92) Amathunta.] Ita formabantur hoc sæculo nomina. Amathus Ptolomæo est oppidum Cypri, ut a Persis Persidos formabant Persida nominaudi casu, ita ab Amathus Amathuntis formarunt Amathunta, etiam nominandi casu.

(93) Hoc econtra.] Totum hoc membrum contrarium, et tamen sensui necessarium, deest omnibus editionibus. Supplevi ex utroque Manuscripto.

(94) Tychonis.] Manusc. Aquicinct., Thiconis. Manuscr. Gemblacen., Tichonis. Editi, Tyronis. Omnino Tychonis legendum, cujus memoria exstat in tabulis ecclesiasticis. Martyrologium Romanum, 16 Junii: Amathunt in Cypro sancti Tychonis episcopi tempore Theodosii junioris.› Menologium Græcum et Menæa, 16 Junii.

(95) Corpora sua separantes.] Etiam in primogenia Ecclesia simile quid factum. Tertul. I. de Anima, c. 51 Est et alia relatio apud nostros, in cœmeterio corpus corpori juxta collocando, spatium recessu communicasse. Si et apud ethnicos tale quid traditur, utique Deus potestatis suæ signa proponit, suis in solatium, extraneis in testimonium. Similia exempla in aliis sanctorum vitis legisse videor. Vide Gregor. Turonensem de Gloria confess., c. 32, de duobus amantibus, ubi sepulcra a se invicem exarata se junxere.

(96) A Rhodo.] Ita uterque Ms. Editi, Arbodo, pessinie.

(97) Pittacium.] Ita uterque Ms. Editi, peccatum. Sed pittacium rectum esse, suadent sequentia. Scribitur plerumque pyctacium vel pictacium, rúxtı est libellus, epistola, tabella. Vide Onomast. Simile exemplum in Vita Basilii, supra, cap. x.

(98) Lipsani.] Ita recte uterque Ms. Et Aquic. superscribebat: id est, corporis vel reliquiarum. Vetus editio, lipsam. Unde Coloniensis fecit, ipsa.

(99) Uno hinc el altero hinc aspitantibus.] Ita Manuscriptus Aquicinctinus. Editi: uno hinc et altero inde ei assistentibus. Ex lectione Aquicinctini Codicis fors quis divinabit legendum, astantibus vel aspeciantibus. Repræsentavi veterem lectionem, si forte proba sit, et alibi etiam reperiatur. Invenio in Glossis Isidori: Aspita, ruina. Ita et in Glossario Ms. Camberonensi

(100) Sancti martyris Mennæ.] Festum ejus occurrit in Menologio et Mæneis 11 Novembris. Et tamen in iisdem Joannis festum ponitur 12 Novembris. An hoc factum ex translatione festi, quod Mennas celeberrimus erat martyr toto Oriente notus? Ut Joanni diem sequentem dederint?

VITA SANCTORUM

EPICTETI PRESBYTERI

ET

ASTIONIS MONACHI",

AUCTORE INCERTO.

habitum dignare, ut agnoscat hæc generatio incredula

CAPUT PRIMUM. -Temporibus Diocletiani profanis- A cum pignus per tuam gratiam recuperare in priorem simi imperatoris (2), erat quidam presbyter in partibus Orientis, nomine Epictetus, religiosam vitam agens, et castus in omni sua conversatione existens. Ilie namque a parva ætate in servitio Doinini enutritus, exercebatur in omnibus justificationibus Jesu Christi (Psal. CXVIII). Cum autem ad maturam pervenisset ætatem, ut Samuel quondam ephod sacerdotale promeruit portare (I Reg. 11), eo quod multa signa ac prodigia per eum divina gratia in omnibus operabatur. Denique cæcorum sæpe oculos orationibus illuminabat, sed et leprosos ad se venientes emundabat, paralyticos sanabat, ac de obsessis corporibus dæmonia effugabat.

[ocr errors]

el perversa, sanctum et terribile nomen tuum colere, et enarrare mirabilia tua in omni tempore. Et finita oratione, de sanctificato oleo puellæ membra universa perunxit. Quæ hauc sanitatem ac medelam consecuta, una cum parentibus suis Dominum benedicebat. Tunc sanctus Epictetus præcepit patri puellæ dicens : Si cupis, o charissime mi, ut nulla de reliquo infirmitas seu vexatio aliqua in domo tua prævaleat, per singulas septimanas cum omni tua familia dominica sacramenta cum devotione intima et mundo corde percipere festina. Hæc cum dixisset, lætum eum et bono animo cum omnibus ad propria abire imperat.

CAP. II. Igitur una e diebus, dum solus sua in CAP. III. Item alio tempore, dæmoniacus quicella resideret, ac solitas orationes Christo exhiberet, B dam ad eum deductus. Quem cum secum degere Dei

quædam puella comitis cujusdam filia, omnibus mem-
bris præter linguam tota mortua ad eum perducitur.
Cumque pro foribus ejus pater filiam posuisset, in-
gressus ipse ac sanctum, genibus ejus subito advolu-
tus, taliter clamans et dicens: Miserere mei, o homo
Dei excelsi, eo quod Deus tuus, totus misericors et
miserator a servis suis pronuntiatur. Ne velis me,
quæso, projicere a facie tua, cum ille gratanter susci-
piat omnes ad se confugientes. Ego enim unicam
habeo filiam annos fere xv ætatis agentem, sed hæc
per triennium temporis a nimia paralysi dissoluta est.
Itaque non dubito quod ille qui x11 annorum fluxum
sanguinis restrinxit (Matth. 1x), poterit, si voluerit,
et filiæ meæ per te integram incolumitatem præstare,
eo quod fidei ipsius nos vovimus, et filii sanctæ Ec- C
clesiæ existimus, atque in nomine Patris et Filii et
Spiritus sancti sumus baptizati. Hoc audiens sacer-
dos Domini, jussit puellam intro ad se perduci. Quam
cum ante ipsius pedes pater posuisset, taliter pro ea
homo Dei preces profudit ad Dominum Deum dicens:
Deus æterne, agitator cherubim, qui de cœlo descen-
disti, ut paradiso exulatum in antiquam reduceres
possessionem, qui per humanitatis tuæ dispensatio-
nem nostram infirmitatem suscepisti, ut te nos in
nostris vasis fictilibus possidere promereamur, quæso,
Domine, quæso, dignare respicere in fidem famuli
tui; et sicut filiam archisynagogi de mortis januis
revocasti ad vitain (Marc. v), ita et nunc hujus uni-
PATROL. LXXIII.

D

homo fecisset, cœpit triduum taliter diabolus ad eum vociferari et dicere: 0 crux, o tormenta, quæ sine causa patior. Quam bene mihi semper in Phrygiæ partibus erat, quomodo quotidie hominibus 212 meum sacrificium ritumque suadebam? in quantis itaque honoribus ego miser illic degebam, sed nunc usque non intellexi, eo quod levitate quadam inde recessi et huc perveni. Ego (3) namque sum ille, qui per Montanum plurima verba, et blasphemia plena protuli. Ego per Maximillam diversa perpetravi scelera. Ego totam illam regionem ad meam culturam sordesque detraxi. Ego per Arium Alexandrinam urbem invasi, atque ut Filium Dei vivi creaturam diceret, persuasi. Ego per Manem Manichæorum hæresim institui, atque ut mihi jejunia consecrarent, ostendi. Ego per Donatum totam African devastavi. Et ecce, nunc ab uno famulo tuo ut mancipiun) fugitivum ligatus teneor, o Christe. Hæc et plura horum dæmone vociferante, a beato viro increpatus, tertio die a suo domicilio recessit, purgataque persona Christo Domino gratias referebat.

CAP. IV. Alio rursus tempore cæca mulier ad eum perducta est, et stans coram ipso, taliter deflebat dicens: Qui sis, agnosco; sed et quantum apud Deum valeas, credo. Ne ergo velis despicere fletuin meum, nec iu vanum ducere obsecrationem meam. Totius namque provinciæ hujus medici suam in me prudentiam industriamque exercentes, in nullo pro 13

desse potuerunt; sed et quantum in me suam artem A partitur dicens: Suadeo tibi emere a me aurum ignidemonstraverunt, in tantum ego misera doloribus dissolvebar. Unde obsecro sanctitatem tuam ut digneris tantummodo dexteram tuam super oculos meos in nomine Christi tui imponere, et credo quod mox meorum luminum visio per te mihi tribuatur. Tune sanctus Epictetus admirans hujus feminæ fidem, dexteram suam super oculos ejus posuit, glorificans Domini bonitatem, et dicens ad eam : Secundum quod credidisti, o filia, fiat tibi. Adhuc verba in ore Christi sacerdotis volvebantur, et repente patefactis oculis mulier lumen aspexit, clamaus et dicens : Gloria tibi, Deus Christianorum, qui non despicis peccatores in errore positos, sed propter magnam misericordiam tuam suscipis et salvas ad te convertentes se. Et cum hæc dixisset, statim cum univers domo sua credidit in Deum Salvatorem. Et quia satis longum est, si velimus universa mirabilia que per eum Dominus operatus est studioso lectori exponere, hac interim pauca de multis in transcursu perstrinxisse sufficiat. Nunc vero ad propositum opus revertamur. CAP. V. Una itaque e diebus, dum quidam adolescens nimium decorus vultu, et pulcher aspectu, Astion nomine, visitationis gratia ad eum devenisset atque juxta se eum sedere beatus presbyter rogasset, ponens manum super caput ejus, cœpit eum blandis sermonibus taliter ad fidem Domini cohortari dicens : Quis, inquit, es tu, o dulcissime fili, et unde venis, aut quo vadis? aut cujus filius seu generis sis indica mihi. At ille respondens dixit ad eum: Originem vel genus meum, qualiter beatitudini tuæ exponam, o С beatissime pater, ignoro. Hoc ergo quod scio, tantummodo breviter et in transcursu tibi indicabo. Pater meus primarius urbis hujus et nimium ditissimus babetur; mater vero de illustrium genere et Juliani senatoris exstitit filia, qui me quotidie quasi unicum pignus ac pretiosissimam inspiciunt margaritam. Et sanctus ad hæc Bene dixisti, mi nate, quia velut margaritam inspiciunt; non enim jam habent; sed Inspiciunt tantummodo, eo quod benedicta anima tua pretiosior omni margarita omnique metallo habetur Christo, quam sibi ipse Salvator noster jam in suum ministerium et ad serviendum elegit, ut video. Veni ergo, mi nate, et respue ea quæ in mundo hoc habentur, ut cum sanctis omnibus illa in futuro percipias quæ hic non videntur. Ista enim omnia quæ hic intuentur, transitoria sunt et peritura; illa autem quæ Deus sibi servientibus præparavit, manent in æternum, quomodo et ipse manet in æternum. Nam aurum hoc, fili, quod videtur, non est verum, sed quædam vanitas est phantasie, per quam in boc mundo illuduntur animæ justorum. Similiter et argentum quod istis oculis cernitur, falsum possidet nomen, quod ab omnibus fabricatur et limatur, tantummodo ut decipiat rapaces et suadeat insipientes. Veni ergo, et audi me, fili dulcissime, et ego tibi ostendo quale aurum tibi est eligendum, vel quale argentum sit concupiscendum, illud scilicet quod Dominus noster atque Salvator in se credentibus im

tum probatum, ut locuples fias et vestimentis albis induaris, ut non appareat confusio nuditatis tuæ (Apoc. 111). Aurum ergo hoc ignitum probatum Christus Dominus noster est. Et, fili, qui voluerit eum in sede sui pectoris habere, statim divitias cœlestes promerebitur, et vestimentis albis induetur, id est, fide, spe et charitate, per quas de reliquo non hunc visibilem mundum tantum, sed et diabólum, quem vos ut dominum colitis, com universis angelis ejus poteris superare. Nam et pater tuus iste qui videtur, fili, non est verus pater, sed omnipotens dicitur Deus Pater tuus, et ideo alius dicitur ille, et alius iste pronuntiatur. Ille 213 namque invisibilis et inenarrabilis existit, hic vero visibilis et corruptibilis est. Ille B incomprehensibilis permanet et immortalis, hic corruptibilis et mortalis in omnibus degit. Per illius igitur dispensationem constant universa, per istius vero ordinationem nihil permanet stabilitum. Ille jussit, et factus es; mandavit, et in utero matris formatus es; præcepit, et egressus es; imperavit, et ad hanc juvenilem ætatem perductus es. Et quidem iste visibilis pater honorandus est, fili, non tamen sicut ille; eo quod ille ad imaginem et similitudinem suam nos condidit et creavit, intellectum quoque ac prudentiam donavit, sensum pervigilem, et memoriam bonorum habere concessit, atque super omnia opera sua nos constituit dominatores, ex servis in filios et fratres atque amicos nos sibi per suam gratiam adoptavit; et ideo hune verum patrem, qui nobis tanta præstitit bona, semper convenit, fili, agnoscere et adorare. Nam et isto visibili patri ad hoc tantum honor est deferendus, quod servi ministerium erga nos sæpe exercuit in parva ætate constitutos, frequenter nos dum pavit, sæpius dum sollicitus fuit ad ea quæ infantiæ nostræ erant necessaria, dum osculata est caro quæ carnis sunt, dum sollicitudinem habuit pro visceribus propriis. Ecce itaque pro talibus causis honor ei deferendus est.

Sed et mater nostra alia habetur, fili. Non hæc visibilis, sed immortalis permanet; et quæ digne Salvatori nostro est desponsata, atque per angelos est adornata, per prophetas exornata, per apostolos glorificata, per martyres et confessores exaltata, alque in Christo, et per Christum in cœlesti thalamo D est elevata, quæ et ab hominibus hæc sancta mater Ecclesia pronuntiatur. Cujus vox, ut turturis habetur, ad cujus labia distillant aromata, scilicet apostolorum doctrina. Cujus oculi, duo sunt cœli luminaria ! cujus dentes sunt candidi, et quasi lavacro ascendentis. Quem mysticum sensum viginti quatuor libri (4) sacratissima habent in figura. De cujus manib s stillat myrrha, quod est justitia et fides vera. Cuj s decem digiti, decalogi virtutem continent et sacramentum. Cujus ubera duo sunt Testamenta, Moysaica scilicet lex, et Evangelii gratia. Cujus pedes similes sunt aurichalco; cujus venter et interiora sacratissimi fontem Baptismi et omnium gentium declarant regenerationem. Veni ergo, dulcissime mi

.

nate, et hujus verissimæ matris tuæ ubera suge; et A devenerunt, ubi nullus erat qui eos vel eorum påacquiescens monitionibus, respue quæ in hoc sæculo triam posset agnoscere. videntur, ut illis frui merearis, quæ in futura vita suis filiis se Deus repromisit donare. Sed et verum Patrem nostrum audi dicente: Exi de terra tua, et de cognatione tua, et veni in illam terram, quam demonstravero tibi (Gen. x1); in terram scilicet viventium, et regionem sanctorum in terram fluentem lacte et melle, id est, in doctrina apostolorum et prophetarum. Et cum universa quæ tibi præceperat expleveris, tunc tradet possessiones paradisi, pandet tibi sacramenta cœlestia, donabit regni cœlorum gloriam, demonstrabit apostolorum immensam lætitiam, martyrum choros, angelorum atque archangelorum frequentiam sæpius declarabit. Sed super hæc omnia, ut filium et fratrem te sibi per gratiam ado- B ptabit. Hæc audiens juvenis sapientissimus, procidit ad senis genua, et rogare eum cœpit, ut illi se potius offerret, cui ipse ab ineunte ætate deserviret, qui et lantæ potentiæ et magnitudinis solus haberetur. Et quia propter servos seu ministros, quia ad ejus erant obsequium, ne quispiam eorum hæc patri indicaret, amplius nibil Astion in die illa ad hominem Dei locutus est.

CAP. VI. — Alia vero die surgens primo diluculo, ut apis prudentissima, ad eumdem locum unde hesterna die cœlestes flores fuerat depastus, properavit. Et ingressus in mansionem sacerdotis Domini, Laliter eum salutavit, dicens: Ave, o apostole Christi, et novi Testamenti minister. Et sanctus ad hæc: Ave et tu, juvenis, qui martyrii stolam et coronam C variis gemmis contextam in capite gestas. Cumque juxta se eum sedere fecisset, taliter ad eum locutus est: Quid est, fili? Semen Dominicum, quod hesterna die in terram cordis tui per divinam gratiam semipavimus, ascendit ad fructum, an adhuc infidelitatis vitio detinetur? Et Astion ait : Ut novit beatitudo tua, o sanctissime pater, unicus mei genitoris, nimiumque charus existo; et satis timeo, si Christiapus effectus fuero, ille præ nimia desperatione, aut spiritu violenter careat, aut in profundum maris semetipsum præcipitet; et aut vere, quod absit, propter me amens efficiatur; atque unde mihi salutem spero devenire, illi mortem perpetuain et gehennæ præparem ignes. Ergo si diguaris consilium meum accipere, facito interim quæ dico. Jube me hodie D fieri catechumenum, et impone mibi jejunium in quantos volueris dies, et post dies definitos mihi sacramentum baptismatis tribue. Cumque omnia quæ Christianæ pertinent religioni explevero, tunc precor ut pariter ab hac urbe ambo egrediamur, et in regionem longinquam, 214 ubi nos Spiritus sanelus perduxerit, properemus, ne immaculatam conscientiam meam per suas lacrymas polluat pater. Cumque in prudentissimo juvene, quæ disposuerat ipse, consummata fuissent, post dies paucos, oralione ad Christum præmissa. ambo ab urbe egrediuntur et descendentes navim, in Scytharum fines ingressi sunt, atque in Almiridensium civitatem (5)

CAP. VII. — Igitur cum hanc sanctam fugam beatissimi viri perpetrassent, cœperunt parentes sancti Astionis per diversa loca eum requirere, et nomen ejus, huc illucque discurrentes, cum nimió mærore inclamare. Siquidem pater ejus vociferabatur, dicens: Fili dulcissime, et unicum meum pignus, Astion charissime, quid tibi factum est, vel qualis fera te subito devoravit, ut nec parum aliquid reliquiarum tuarum potuerim reperire? O baculus senectutis meæ, et viscerum meorum lumen, ubi te jam ulterius requiram nescio, et in quam regionem propter te meos mittam famulos ignoro. Tu enim eras urbis hujus pretiosissima margarita, tu inter tuos cives ut columba pulcherrima incedebas; tú ut radius solis inter omnes fulgebas; tu ut splendidissima luna inter populare vulgus coruscabas; tu inter sapientes sapientior existebas. Et quid multa? Per tua melliflua verba universos ad tui amoris desiderium provocabas. Hæc quidem pater. Sed et mater scindens vestimenta sua, ac feriens manibus pectus, tali modo deflebat, dicens: Quis te a me separavit, vel quis seduxit? seu qualis avis demens de gremiis rapuit, o dulcissime fili Astion, ignoro. Sed, ut suspicor, forte ille Christianorum Deus, unum misit de suis, et pervertit cor tuum, et abalienavit te a nobis. Et nunc væ mihi miseræ soli, eo quod infinita tristitia, et intolerabilis dolor me apprehendit, et tantorum annorum labor inanis inventus est. Cecidit corona capitis mei. Aruit siquidem fructus ventris mei, et sedeo ut civitas desolata. Mater fui usque nodie per te, fili mi, ac regina, et nunc te amittens, nec reginæ gloriam, nec matris gaudium habeo. Sed et tu, nate dulcissime, arbor fuisti, et excisa es; margarita, et a Galilæis (6) furatus es; gemma pretiosa, et in obscuro collocatus es; ut lampas, et exstincta es; columna eras, et dejectus es; regalis statua, et eversus es. Et quid multa? Homo fuisti, et in momenti hora, ut suspicor, súbito mortuus es. Et nunc propter te, fili mi, amens effecta sum, ut nec vel vitam, vel nomen meum intelligam. Hæc et hujuscemodi verba pater ejus et mater dicentes, nullo modo se poterant a moerore maximo relevare.

CAP. VIII. Igitur cum in memorata urbe, sancti Dei homines mansiones sibi aptas invenissent, in ea gratiarum actiones soli Deo exhibebant. Et quia scriptum est: Non potest civitas abscondi super montem posita (Matth. v), neque divina gratia latere sub modio, cœpit iterum cœlestis virtus per sanctum Epitectum plura signa et prodigia in regione Scytharum, quam ea quæ in Orientis partibus fecerat operari. Nam una dierum quædam mulier ad eum veniens, obtulit ei filium suum, annorum fere xv, mutum et surdum, et aridum existentem; projiciensque eum ad pedes sancti Epitecti, taliter ad illum loquebatur, dicens: Unde adveneris nescio, veí de qua regione existas ignoro. Hoc autem tantummodo credo, quia si vis, potes languentibus sanitatis 'me

delam præstare, eo quod habitus tuus atque religio A
Nazareni illius te esse discipulum declaret. Audivi-
mus siquidem quanta signa et prodigia alii de numero
tuo in illius sunt nomine operati. Ergo quia unus ex
illius discipulis haberis, subveni infirmitatibus
nostris. Prædica nobis de mirabilibus illius, ex-
pone de natione ipsius, seu divinitatis sacramen-
tum, ut et nos servi ejus per te effici mereamur. Hæc
audiens sacerdos Domini, taliter mulieri locutus est,
dicens: Si credere vis mulier in eum quem ego præ.
dico Deum, et nullum deinceps infidelitatis vitium in
animo tuo resederit, sed credideris ex toto corde tuo
quod ipse sit conditor cœli et terræ, maris quoque et
fontium aquarum, et omnium quæ in eis sunt, erit
quod petisti. Nec enim longe est ab unoquoque no-
strum, eo quod in ipso sumus, vivimus, et movemur B
(Act. vi). Hæc dicens, puerum dissolutum jubet ele-
vari; et sublevatis oculis ad coelum, taliter pro eo
Dominum deprecabatur, dicens: Omnipotens Deus,
qui es immensus et invisibilis, inenarrabilis quoque
et incomprehensibilis, salus Christianorum, infir-
mantium medicus, gubernator navigantium, pericli-
tantium portus, lumen cæcorum, pes claudorum, via
errantium, respice, quæso, Domine, super hunc fa-
mulum tuum, et solve vinculum linguæ illius ad
laudem nominis tui. Aperi quoque aures ipsius, ad
audiendum tua coelestia sacramenta. Sana universa
membra ejus contrita, tam animam quam etiam cor-
pus, sicut illius paralytici quem post triginta et octo
annos tuus venerabilis adventus integra donavit sa-
nitate (Joan. v), ut agnoscant nomen tuum qui te
non noverunt, 215 et credant quia tu es solus et
verus Deus, qui regnas et permanes una cum Patre
et Spiritu sancto in sæcula sæculorum. Expleta ora-
tione, exspuit ter in os infantis, atque interrogans
eum, dixit: Fili, in quem Deum nos convenit cre-
dere, in idola quæ ab hominibus fiunt, aut in Jesum
Christum crucifixum, qui te hodic sanare dignatus
est? At ille cum magna voce exclamavit dicens : In
Jesum Christum nos convenit credere, o beatissime,
qui tanta beneficia semper et usque in præsentem
diem in hominibus operatur. Cumque hoc miraculum
cerneret Almiridensium multitudo, dedit gloriam
Deo, et plusquam mille animæ in illa die crediderunt
in Dominum Salvatorem.

CAP. IX. -Non solum igitur sanctus Epictetus, sed et beatissimus Astion plurima miracula in nomine Domini operabatur. Denique collata est eis plurima gratia adversus omnes infirmitates, sed et contra dæmones maxima illis potestas tributa est. Una igitur e diebus, dum ad hauriendum aquam pergeret ad Danubium, occurrit ei homo qui a dæmonio vexabatur. Et appropians juxta illum, et orans pro eo sufficienter, salutare signum in fronte ejus fecit, et per universa membra ejus depinxit. Qui eadem hora egressus est ab eo. Fugiens autem diabolus, dicebat: Fides tua, o Astion, ac puritas mentis, magnam adversus genus nostrum a Salvatore accepit potestatem. Et hæc dicens, nusquam comparuit.

C

CAP. X. Item alio tempore vidit hominem qui de nimia altitudine lapsus, semimortuus a parentibus in domum propriam ducebatur. Cumque intueretur illos de repentino facto nimium lamentari, pia miseratione commotus, secessit in quemdam locum occultum; et stans, taliter Dominum nostrum pro eo precatus est, dicens; Christe Deus, qui per beatum Paulum apostolum, Eutychum de fenestra ruentem a mortis januis revocasti ad vitam (Act. xx), et qui Æneæ ab annis LXXX in grabato jacenti, per sanctum Petrum stabilitatem tribuisti membrorum, et claudo ex utero matris existenti integram sanitatem præstitisti (Act. 1), et nunc, quæso, Domine, respice super istum hominem, qui per diaboli operationem a tanta cecidit altitudine; dona ei integram sanitatem, facitoque eum esse de numero gregum tuorum, quia ta es pastor noster, verus Dominus, qui in tuo sancto Evangelio locutus es, dicens (Joan. x): Ego sum pastor bonus, et cognosco meas oves, et cognoscunt me meæ. Sicut novit me Pater, et ego agnosco Patrem, et animam meam pono pro ovibus meis. Oratione finita, accedens juxta hominem, taliter ad eum locutus est, dicens: In nomine Jesu Christi surge et ambula. Et apprehensa ejus manu dextera elevavit eum; et protinus consolidatæ sunt bases ejus et plantæ, et exsilivit et ambulavit. Et veniens una cum parentibus suis usque ad habitaculum sanctorum, exclamavit magna voce, dicens : Unus Deus Epicteti et Astionis, vere unus Deus Christianorum; ideoque non recedo hinc, nisi hodie Christianus cum meis parentibus fuero effectus. Tunc sacerdos Domini assumens hominem,cum universis qui aderant, eadem hora catechumenos effecit, et post paucos dies sacramentum eis baptismi tradidit.

D

CAP. XI. Alio quoque tempore, dum ad hauriendam aquam ex flumine ipse beatissimus Astion, sine jussione vel commendatione senis perrexisset, turpis quædam cogitatio in via eunte illo, mentem ejus subito invasit. Et cum per triduum hic talis ac tantus vir non potuisset de suo pectore eam extrudere, nimium tristis effectus est, et vultus ejus valde pro hoe permanebat confusus. Quem intuens venerabilis senior, ait ad eum : Quid est hoc, fili, quod sic tristem te intueor, et insolito moerore aspicio confectum ? Hæc siquidem tristitia, quæ te nunc detinere videtur, non est illa quam sancti solent habere in vultu, vel pœnitentes pro sua communi salute; sed puto hanc esse illam mortiferam tristitiam, quæ aut apostatam Judam (Matth. xxvII), vel Achitophel consiliatorem Absalonis necavit (III Reg. xvi). Tunc ille: Ante hoc triduum, quando tua venerabilitas cum hominibus illis de cœlesti mysterio loquebatur, pudore vetante, ego, le nesciente, ad hauriendam aquam ad fluvium perrexi. Eunte me vero in via, turpis quædam et satis sordida cogitatio, et, ut puto, per diabolum in mentem mihi ascendit. Et nunc itaque, ecce jain per triduum, quantum valeo cum lacrymis et oratione Scripturarum laboro ad expellendam eam, et nullo modo valeo superare. Tunc sanctus Epictetus

« PoprzedniaDalej »