VITA SANCTI ONUPHRII«, EREMITÆ, AUCTORE PAPHNUTIO (2) ABBATE, INTERPRETE ANONYMO Prologus interpretis anonymi. 99 Beati Onuphrii Vitam inter Græcorum commenta scriptam nuper reperi, ut quondam á venerabili ac prudentissimo viro, scilicet Gregorio (3), ipsius gesta narrante, cognovi. Hanc Paphnutius, vir quoque sanetissimus, Græco sermone retexit ab exordio. Quem ego secutus, e Græco transtuli in Latinum, largiente Domino, ut ejus probabilis vita secundum vires meas manifestată, admirationem legentibus præbeat et initationem. Non perpendite, quæso, mei sermonis rusticitatem, sed tanti laboris animo revolvite longanimitaLem quam vir Deo plenus patienter sustinuit, dum mundanæ vanitatis gloriam sprevit, et cœleste regnum districte vivendo sibimet hæreditavit. VITA. Beatæ memória Paphnutius quædam cogitatio- A geretur (5). Pro vestimento quoque foliis herbisque num et actuum suorum secreta taliter reseravit, di cens: CAP. I. Quodam die, dum ego Paphnutius solus tacitusque sederem, cogitavi in corde meo quod deserta peterem, et universa loca sanctorum monachorum, piæque conversationis habitum lustrarem, ac qualiter Deo ministrarent, considerarem. Unde factum est ut tacitus iter arriperem, et in eremum cursu desiderabili properarem. Panes itaque cum aqua exigua mecum portavi, ne deficerem a labore itineris cœpti. Quarto autem die peracto, alimenta quæ mecum sumpsi defecerunt, meaque membra nullo victu refocillata vires perdiderunt. Moxque divina illustrante gratia, mors imminens ablata est; assumptisque viribus iter arripui, atque dies alios quatuor nihil gustando peregi. His itaque completis, nimium fessus, humo prostratus jacui velut mortuus. Extemplo quoque cœlesti solatus adjutorio, assistere mihi vidi virum, gloria mirabilem, splendore terribilem, pulchritudine laudabilem, magnitudine procerum, aspectu præclarum. Quem ut aspexi, vehementer obstupui; sed tamen ille vultu placido accedens, nunc manus, nunc labia mea tetigit, mihique vires potenter restauravit (Joannes, libello m, n. 12). Continuo lætus surrexi, Deoque favente, per solitudinem exinde decem et septem dierum cursum direxi, quousque ad locum quem Dominus mihi famulo suo indigno providebat ostendere, verveni; illic ab itineris labore cessavi. B CAP. II. Igitur dum fessus requiescerem, et C quam ægre (4) profectus essem cogitarem, virum procul aspectu terribilem vidi, in modum besti pilis undique circumseptum; cui tanta scilicet capillorum prolixitas erat, ut corpus illius ipsorum diffusione te utebatur, quibus subteriora renum (6) tantummodo cingebat. Tali viso homine, nimio perterritus suma terrore, anxiatus ultra quam credi potest timore et admiratione, quoniam tam mira forma meis oculis nunquam fuit ostensa in humanà specie. Quid facerem ignoravi; sed quantum valui, fugami petii, montemque propinquum concito cursu ascendi; ìbique tremefactus corrui, atque me sub frondium densitatea facie illius abscondi, multa dans suspiria. 100 Defeci pene ætate et labore abstinentiæ. Hic vero dum me cernebat in monte jacentem, voce nimia clamavit, et dixit: Vir Dei, descende de monte. Noli timere; ego enim sum homo passibilis, tibi similis. His itaque consolatus verbis, mentem recipi, moxque descendi, et ad virum sanctum perveni, atque pedibus ejus me timidus prostravi. Ille quoque me prohibens ante se jacere, Surge, inquit, surge; tu enim es Dei servus, et vocaris Paphnutius, sanctorum amicus. Statim surrexi; et quamvis fessus, tamen lætus ante eum sedi, jam ferventi desiderio, quis ipse, et qualis ejus esset vita, cupiens dignoscere, dicens: Ecce votum adimplevit, qui me per hanc eremum direxit. En artus mei fatiscentes aliquod sentiunt solatium, sed mens sitibunda non adhuc invenit refrigerium. Idcirco te, senior, corde devoto deprecor, atque per illum, ob cujus amorem hujus solitudinis deserta habitas, te contestor, ut unde sis aut quomodo voceris, seu quando huc adveneris, apertis mihi verbis denunties. Et vir Dei recognoscens quam libenti animo sententiam sui laboris audirem, dixit mihi : CAP. III. Quoniam te, frater dilecte, avida mente vitæ meæ longas ærumnas, velle scire video, repetere me tibi non dubites has ab exordio. Ego, licet immeritus, vocor Onuphrius. Et ecce non mi- A tium, constat eos habere divinum (9). Et si esuriunt, nus sunt quam septuaginta anni (7), quòd in hoc deserto laborioše viti. Cum feris conversatus sum crebrius, pro pane comedi jugiter herbarum fructus, in montibus et in speluncis et in vallibus meum reclinavi miserabile corpus. Tot annis nemínem nisi te solum adspexi, alimentum a nullo hominum sumpsi, in monasterio Hermopolim dicto matritus, in provincia Thebaida (8) nominata, ubi simul pene centum monachi degebant. Porro vitä illorum talis exstitit, ut more et actioné æquanimiter omnes viverent, et uno corde et uno spiritu, jogo ac disciplinæ sanctæ regulæ colla submitterent, atque fluctus hujus sæculi omnino non formidarent. Quidquid uni placebat, cunctis placebat. Mente sancta, fide pura, charitate perfecta ante Deum В incedebant. cui die noctuque omni mansuetudine et patientia ministrare non cessabant. Tanta his erat taciturnitas cum abstinentia, ut nullus auderet nisi cum justa interrogatione, vel recto responso, reddere verbum. Ibi quoque pabulum sanctæ doctrinæ ab adolescentia suscepi; ibi reguláris vitæ normam a fratribus didici, a quibus amabiliter diligebar; ab his, qualiter instituta mandatorum Dei servare deberem, diligenter instruebar. CAP. IV. Profecto vitam beati Patris nostri Eliæ venerabiles fratres meos audivi frequenter laudare, qui se in eremo in tanta abstinentia et oratione studuit affligere, ut maximam virtutem à Domino mcruisset accipere; et igneo curra transvectus, spirites sancti dona quæ habuerat, discipulo impartiri, C ác adhuc longævus senio, mortis pœnam non videre. Insuper ad exemplum, beatum Baptistam Joannem protulerant, qui în novi Testamenti serie clarissimus effulsit, perque plurima annorum spatia divino mancipatus officio, corpus suum maceravit, donec in Jordanis undà Redemptorem mundi baptizare dignus existeret, atque ipsum Dei Agnum esse digito suo demonstraret. quis eis panem dabit? Si sitiunt, quis eis aquam tri- CAP. V. Ego vero cum talia eos recitantes audirem, dicebam illis : Quare, seniores mei, vitam et miracola eorum obstupescitis? aut cur illorum facta tam assidue commémoratis? An sunt vobis fortiores, qui desertum habitant, an leviores? At illi respondentes, dixerunt : Fili, fortiores nobis sunt, quia sine adjutorio humano vivunt. Nos itaque alter ab D altero conspicimur, pariterque divinum officium a nobis celebratur. Si quando cibum cupimus, paratum reperimus; si quando infirmitas aut aliqua corporis imbecillitas irrepserit, statim cura fratrum cum omni sollicitudine nos adjuvat. In edificiis lucide constructis habitamus, in quibus et ab æstu solis cooperti sumus, et ab inundatione pluviæ, et a turbine venti ac tempestate manemus defensi. Monachi vero, qui in 'deserto sunt, nihil consolationis nisi a beo recipiunt. Si quando angustias aut tribulationes perpessi fuerint, vel cum diabolo antiquo huimani generis inimico pugnare cœperint, quis eis astal? a quo adjuvantur? Sed quibus humanum deest sola monere. CAP. IX. Quodam autem tempore, juxta consuetudinem ad me veniens, inter verba salutationis prostratus in terram corruit: Dominoque remittens animam, obdormivit. Quod cum viderem, nimis sum contristatus; et devolutus humi, lacrymis obortis uberrime flevi. Corpus ejus mox accepi, et secus Calidiomeam terræ commendavi mecum detuli cum exiguis leguminibus, ut vix ▲ deberem vivere, divinis alloquiis non cessabat adusque in quartam diem sufficeret; sicque secundum Dei dispensationem et ejus pietatem profectus sum, ut mihi ostenderet meæ habitationis locum. Egrediente autem me de monasterio in montana, veni in desertum; cogitansque ut manerem ibi, continuo lumen splendidum ante me, quasi obvians mihi, vidi. Quo viso, valde timui. Idcirco quoque putavi me debere ad monasterium regredi, unde exivi. Extemplo autem de radio præclari luminis vir aspeelu pulcherrimus accessit ad me, et dixit nihi: Noli pavescere, ego enim sum Dei angelus, tibi ad custodiendum ab ortu tuo (11) providentia divina destinatus, ut jubente Deo tecum manerem, et te in hanc eremum ducerem. Perfectus esto, humilis incede coram Domino, cum gaudio labora, cor tuum in omni custodia conserva, vive sine querela, in bono opere persevera. Ego vero te non derelinquam, donec animam tuam in præsentiam summæ majestatis offeram. Hæc locutus est mihi angelus, iter inceptum mecum comitatus. CAP. X. Dum autem ego Paphnutius a viro sauclissimo Onuphrio, rationis hujus loquelam audirem, inquam ad eum: Pater sancte, laborem esse non modicum jam sentio, quem pro nomine Christi tolerasti in hac eremo. Vir sanctus respondit : Mibi, frater, crede dilectissime in deserto sustinui, ut B sæpius putarem me morte superari. Abspes etiam (16) multoties vitæ, ut vix halitum in corpore sentirem remanere. Per diem æstu et igne solis ardentis urebar, per noctem rore et pruina infectus, lame et siti defectus. O quanta et qualia passus sum! Non sufficit, neque quempiam decet plagas ac labores enarrare, quos homo moriturus pro Dei viventis amore debet tolerare. Reddet Dominus mercedem laborum sanctorum suorum (Sap. x). Cujus divitia sicut non augentur, ita nequaquam minuentur. Per quem enim famem, sitim, frigus et æstum, atque multigenarum cruciamenta molestiarum sustinui, potens est cum divitiis cœlestibus inter angelorum catervas me consolari: alimenta vero sprevi corporalia, ut dignus acciperem spiritalia. Sanctus enim angelus quotidie panem mihi offerebat, et aquam pro mensura ministrabat, ut corpus meum conforta retur, ne deficeret, et jugiter in laude Dei perseveraret. Arbores palmarum ibidem constitutæ erant, quæ duodecies in anno dactylorum fructus germinabant (17). Quos per singulos dies colligens, pro pane edebam, mixtos herbarum foliis, et erant in ore meo tanquam favus mellis. Nam in Evangelio legitur: Non in solo pane vivit homo, sed in omni verbo quod procedit de ore Dei (Matth. iv). Frater Paphnuti, si implere studes voluntatem Dei, omnia tibi necessaria præparantur ab eo. Unde ipsa Veritas admonet, dicens: Ne solliciti sitis animæ vestræ quid manducetis, aut quid bibatis, neque corpori vestro quid induamini, scit enim Pater vester quia his omnibus indigetis. Quærite primum regnum Dei, et justitiam ejus, et hæc omnia adjicientur vobis (Matth. vi). CAP. VIII. Pergebamus ita simul sex milliaria vel septem, et ad quamdam venimus speluncam nimis decoram. Appropiavi, volens sciscitari, si forte quispiam intus maneret. Secundum consuetudinem monachorum clamare cœpi, benedictionem humillime petii (12). Inde virum sanctissimum exire vidi, quem prostratus humo tenus adoravi. Ille vero manus suas mihi porrexit, de terra me elevavit, osculum mihi pacis tribuit (13), atque dixit: Tu es enim frater meus, eremitica cooperator vitæ, o fili, in- C gredere. Deus tibi concedat, ut timor ejus in te permaneat, opus tuum in illius conspectu complaceat. Statim cum eo specum introivi, diesque plures apud illum pausavi, opera ejus cupiens discere, et solitariam habitationem curiosius investigare; ipse quoque ut meum desiderium agnovit, consilium honorabile mihi præbuit; ac qualiter insidias diaboli superare deberem, verbis charitativis gratanter patefecit. Transactis itaque quibusdam diebus, talibus admonuit me verbis, dicens: Fili, surge, mecum perge; interiora deserti debes intrare, et in alia spelunca solus habitare: ibi si viriliter dimicas, omnia dæmoniorum tentamenta superas. Idcirco vero Deus in hoc deserto vult te probare, si mandatis ejus fideliter velis obedire. Fidelia omnia mandata ejus, confir- D mata in sæculum sæculi, facta in veritate et æquitate (Psal. cx). Vir autem sanctus hæc dicens, surrexit, et mecum in interiora deserti iter quatuor dierum perrexit. Quinta vero die devenimus in lo¡ cum qui (14) Calidiomea dicitur, ibi palmæ propinquæ erant. Tunc vir Dei inquit: Ecce, fili, vide locum quem tibi Dominus præparavit ad manendum. Fuit autem ille mecum spatio triginta dierum, edocens ne servare cauta diligentia (15) doctrinam Dei mandatorum. Quibus ita peractis, oratione sua sancta Domino 102 me commendavit; et separatus a me, ad propria remeavit. Per singulos vero annos solitus erat me visitare, ac quali industria et simplicitate CAP. XI. Cumque hoc a beato viro Onuphrio intentius auscultarem, mirans in sermonibus et actibus ac laboribus illius, dixi: Pater benigne, die Dominico vel Sabbato communionem percipiebas (18) ab aliquo? At ille respondens, ait: Omni die Dominico vel Sabbato angelum Domini paratum invenio, sacrosanctum corpus et sanguinem Domini nostri Jesu Christi secum deferentem de cujus manu mihi pretiosissima donantur munera, vitæque ineæ salus perpetua, Verum etiam omnes qui vitam spiritalem ducunt in eremo monachi tali particivan tur gaudio. Hi vero sancti eremitæ, qui hanc solitu- A regno cœlorum æternæ hæreditatis capax fiel. Si dinem habitant, si fortasse aliquando videre hominem desiderant, illico in cœlum ab angelo deportantur visionem illic animæ justorum, fulgentium sicut sol in regno Patris eorum, ibi multitudinem contemplantur angelorum, suasque animas cœtibus mixtas beatorum. Quare omnes qui in agone contendunt, tota mente, toto corde, totis viribus in bono opere fervent, quatenus gloriam coelestis patriæ cum Christo et cum sanctis mereantur possidere. Ista denique omnia, venerando Onuphrio narrante, cognovi juxta summitatem ipsius monticelli (19), ubi obviavit mihi. Ita videlicet gaudium meum impletum est, ut omnem adversitatem, quam in itinere tuleram, traderem oblivioni. : quis vero oblationem non valet offerre, vel præ inopia redimere, is in nomine Domini et ad honorem illius eleemosynam (22) pauperi tribuat, et ego orabo pro eo in conspectu Dei, ut dignus in cœlestibus vita superna perfrui valeat. Si quis neque oblationem, nec eleemosynam potest offerre, pro charitate mea incensum Domino Deo nostro in odorem suavitatis accendat, et ego rogo pro eo, ut gaudium perenne possideat. Cui inquam : Pater mi, ne irascaris si loquar Si incensum nec quis habet, nec facultatis aliquid, unde Deum placare potest (23), ut tamen tua benedictione non careat, in quacunque tribulatione te invocat? Tunc ille respondit : Si quis pauper in deserto, vel in aliquo alio loco oblationem aut B eleemosynam, seu incensum non habeat ad immolandum, surgat, el manus suas ad Dominum extendat, ter Dominicam orationem, id est, Pater noster, pro me cum intenta mente, et in nomine sanctæ Trinitatis psallat. Ego vero pro ipso ad Dominum intercedo, ut vitæ colestis mereatur particeps fieri cum omnibus sanctis Dei. -- CAP. XIV. Iterum dixi ad eum : Domine, si dignus essern, aut si donis gratiæ tuæ mihi liceret, post obitum tuum locum istum libentissime obtinerem. At ille ait : Nequaquam tibi, fili, conceditur, nec idcirco misit te Deus in peregrinationem istius solitudinis, ut hic obtineres locum habitationis; sed ut cun justis qui in deserto sunt gratuleris; et intimare ea studeas mundo, quæ cognovisti in eremo. CAP. XII. Credo, inquam, Pater, inter felices me deputari, quia videre te et opera tua egregia promerui. Verba tua nimis pulchra, omni dulcedine mellita, ita mei penetrant cordis intima, ut possim dicere cum Psalmista : Quam dulcia faucibus meis eloquia tua, super mel et favum ori meo (Psal. cxvm)! Qui ait: Fili, mecum vade; locum meæ habitationis conspice, parcamus paululum verbis. Continuo surrexit, præivit, secutus sum. Duxit me secum quasi trium milliariorum iter venimus Calidiomeam in spiritalem locum, arboribus palmarum gratanter ornatum. Ibi preces Domino fudimus; eisque completis in terram sedimus, in divinis altercantes eloquiis. Sole jamjamque in occasum verso, vidi panem positum cum aqua exigua. Vir etenim Dei sentiens me fatigari, dixit mihi : Profecto, fili, C In Egyptum perge: ibi esto usque ad finem vitæ cerno te periclitari, nisi cibum capias. Surge ergo et comede. Cui inquam Viyit Dominus (111 Reg. XVII), et benedictus Dominus Deus meus, in cujus conspectu erimus; non manduco, neque bibo, donec charitate pura pariter cibum sumimus. Igitur vix eum coegi ut faceret quod volui. Verumtamen ut meum agnovit desiderium, panem fregit, tribuit mihi; manducavimus, et saturati sumus 103 nobisque fragmenta superfuerunt edentibus. Noctem illam insomnem pene duximus, divinisque laudibus immorati sumus. CAP. XIII. Mane facto, post horam orationis, videbam vultum ejus pallore ita mutatum, et quid acciderit quæsivi ab eo. Qui ait: Non expavescas, frater Paphnuti, quoniam omnipotens Deus recto itinere in hanc solitudinem direxit te, ut honorifice sepelias me, atque corpus meum commendes terræ. Hac etenim hora anima carnis vinculis absolvitur; atque ad creatorem suum in cœleste regnum deportatur. Frater amantissime, (scio namque desiderium tuum) quando redieris in Ægyptum, memorare mei in præsentia fratrum tuorum, et in conspectu omnium Christum colentium. Hæc est postulatio mea (20), quam impetravi a Domino Deo. Si quis oblationem ob amorem nominis mei ante conspectum Domini nostri Jesu Christi, et ad laudem ejus (24) immolat, ab omni tentatione diaboli, et a vinculo pravitatis humanæ liber existit, atque cum sanctis angelis in D tuæ; opus bonum perfice, et accipies coronam perpetuæ gloriæ. : CAP. XV. Hæc cum homo Dei loqueretur, ad volutus sum pedibus ejus, dicens: Pater chare, scio enim quia quidquid petieris a Deo, dabit tibi Dominus propter immensum laborem certaminis longissimi, quo corpus tuum afflixisti septuaginta annis pro nomine Domini; præbe ergo mihi munera tuæ sanctæ benedictionis, quatenus tibi in virtute efficiar similis, et tua interventione spiritus meus dirigatur, et in futuro tecum participari merear. Qui mox econtra respondens, protulit ista: Paphnuti, ne contristeris petitio tua, tribuente Domino, erit stabilis. Sta in fide, viriliter age, oculos cum mente ad Deum erige, in mandatis corroborare, bonum facere impiger contende, et vitam æternam apprehende (1 Cor. xvi). Protegant te angeli Dei, et conservent te ab omni consilio pravitatis, ut purus ante Deum et immaculatus in die sui examinis inveniaris. Post hæc surrexit, et ad Dominum lacrymans oravit, genua flexit, atque subito dixit: In manus tuas, Deus, commendo spiritum meum. Cumque hæc dixisset, lumen splendidum corpus ejus obumbravit, et in ipsius claritate luminis anima sancta carne soluta est. CAP. XVI. -Repente vero vocem angelorum multorum audivi, laudantium Deum, et in discessu sanctissimæ animæ sancti Onuphrii, æthera scilicet angelicis canticis resonantia (24), gaudium ineffabile gna ruina, et palmæ radicitus eruta simul procubuerunt. Cognovi itaque ego Paphnutius, quia non esset voluntas Domini, me in loco illo habitare; secessi inde, in Ægyptum redii: ibique Ecclesiæ retuli quæ vidi et audivi. astris intulerunt, per quem cœlestes exercitus ani- Á Denique me astante, ipsa spelunca cecidit cum mamam militis inclyti cœlis invexerunt. Mox oculi mei fletu profluunt, interiora gemitus producunt, lacrymarum rivi manarunt, planctus mei miseri Paphnutii exuberant: illud flebilis planxi, quia quem vix inveni, diutius habere non potui. Deinde tunicam (25) meam per dimidium scidi, una parte indutus sum, in alte ram collocavi corpus beatum, et sepelivi illud in sepulcro quod excisum erat de petra. Tunc videns me solum remanere, iterum cœpi lugere. Ita morens surrexi, specusque illius habitaculum intrare volui. Sanctus igitur Onuphrius obiit mense Junio, die undecimo (26), id est, 1 Idus ejusdem mensis. Ibi beneficia ejus præstantur usque in præsentem diem: ad laudem et gloriam Domini nostri Jesu Christi, cui est honor et potestas in sæcula sæculorum. Amen. ROSWEYDI NOTATIO. 104 (1) Onuphrii.] Apud Metaphrastem 11 Junii dicitur Honophrius. Mrtyrologium Romanum, 11 Junii: in Ægypto sancti Onuphrii anachoretæ, qui in vasta eremo sexaginta annos vitam religiose peregit, et maguis virtutibus ac meritis clarus migravit in cœlum, cujus insignia gesta Paphnutius abbas conscripsit. Menologium Græcorum, eodem die : « Sancti B Patris nostri Onuphrii Ægyptii, qui cum esset in coenobio in urbe Hermopoli Thebarum, et audiret de Elie prophete et Joannis præcursoris Vita, egressus ex coenobio habitavit eremum annos sexaginia, hominem omnino non videns. Ubi post admirabilem vitæ monasticæ conversationem in column migravit, quem magnus Paphnutius sepelivit. Cujus dies natalis celebratur 12 Junii, in sanctissimo ejus oratorio, in monasterio sancti Alipii. Eadem în Menæis, sed quibusdam additis, quæ non exscribo, ne notæ excre· scant. Alius est Onuphrius, cujus mentio exstat apud Metaphrastem in Actis SS. Galationis et Epistemis mar. tyrum, 5 Novembris, quæ recitat Lipomanus tom. V, et Surius tom. VI. Qui vixit eo tempore quo gentilium in Christianos persecutio sæviebat. Menologium sub Deció eorum martyrium ponit. Vixit autem apud Emesam Phoenicia, quæ ad montem Libanum est. Non fuit ile segregatus ab hominum consortio, ut noster hic. Ejus precibus Leucippe, ante sterilis, prolem impetravit Galationem. (2) Paphnutio. Varii faere Paphnutii, de quibus vide hic ad librum u Ruffini, cap. 13. De Paphnutio confessore dixi ad Vitam sancti Antonii, capite 30, n. 68. Acta hæc Paphnutio auctore (quo tamen Paphnutio, nondam mihi constat) habes etiam apud Metaphrastem, sed Timothei anachoretæ Vita, et quibusdam aliis intermistis, que recitat Lipomanus tom. VI, et Surius tom. Ill, Junii 11, Gentiano Hervelo interprete. Sed et aliam interpretationem Actorum Onuphrii, quibus etiam intexta est Timothei anachoretæ vita, accepi ex monasterio sancti Jacobi Leodii, sed vulgatam hactenus in Vitis Patrum malui nunc retinere, cujus quidem nullum Ms. Latinum exemplar habui, sed Græcum tamen textum e Boica Bibliotheca accepi. (5) Gregorio. Quis hic Gregorius sit, nondum mihi lique. (4) Egre.] Vetus editio, peregre. Intelligit per hoc, ut opinor, procul; nisi forte fbi legendum peragre. Sane peragre se profectum viribus deficientibus, testatur ipse capite præcedente. (5) Ut corpus illius ipsorum diffusione tegeretur.] Hieronymus, prologo in Vitam sancti Pauli primi eremita Subterraneo speca crinitum calcaneo tebus hominem. In Vita Macari Romani infra, pite 15 Capilli capitis totum viri corpus operue ruot. > ca (6) Subteriora renum.] Intelligit pudenda tantum foliis herbisque velata. (7) Septuaginta anni.] Ita vett. editiones cum CoJoniensi. Martyrolog. Rom., Menologium Græcum, Menæa et Metaphrastes habent sexaginta anni. D (8) In monasterio Hermopolim dicte nutritus, in provincia Thebaida.] Græce est: axov yap πрány ἀπαγῇ μοναστηρίῳ Θηβαίων χώρας ἐπιλεγομένου τοῦ Epnuomokirov. Habitabam prius in abage monasterio, regionis Thebaidis, quæ dicitur eremopolites. Non dubium corruptum esse ερημοπολίτου pro Ερμο tokirov. Quomodo et in Menais restituendum Epμou módει Onhãy, pro épúμov módec. Apud Metaphrasten est: Habitavi autem antea in sancto nonasterio, quo nomine appellatur Eriti Hemepolitani Thebanorum regionis, sine dubio corrupte. Ex Herveti versione in sancto monasterio, apparet eum reperisse in Graeco ἐν ἁγίῳ μοναστηρίῳ, quomodo forte ante le gendum pro ἐν ἀβαγῇ μοναστηρίῳ. (9) Quibus humanum deest solatium, constat eos habere divinum.] Hoc expertus est sanctus noster Xave. rius, qui cum Rome esset, humanum habebat solatium a sociis; at dum inter barbaros et feras solus versatur, ad Deum confugit, qui mirificis eum gaudiis perfudit. (10) Qui sitiunt, de superno fonte condiuntur,] Nondum mihi locus hic in sacris Litteris occurrit. Paulo aliter citat Metaphrastes, et ex Isaia ait desumptum. ་ (11) Angelus tibi ad custodiendum ab ortu tuo.] Angeli custodis meminere varii Patres. Hieronymus, libro II, Comment. in Matth. capite xvii. Magna dignitas animarum, ut unaquæque habeat ab ortu nativitatis in custodiam sui angelum delegatum. › Idem, in c. LXVI Isaiæ : ‹ Quod autem unusquisque nostrum habeat angelos, multæ Scripturæ docent. E quibus illud est : Nolite contemnere unum de minimis istis, quia angeli eorum vident quotidie faciem Patris, qui est in cœlis (Matth. xvm). Et puella Rhode Petrum apostolum nuntiante, alii angelum ipsius esse credebant (Act. XII). Sin autem hoc de minimis dicitur, et de uno homine, quanto magis de omnibus sanctis, et præcipue de apostolis, sentiendum est? quorum angeli quotidie vident faciem Patris, juxta illud quod scriptum est: Circumdat angelus Domini in circuitu timentium eum (Psal. xxxii). Et Jacob de se loquitur: Angelus qui liberavit me (Gen. XLVIII). Isti sunt, qui ascendunt et descendunt super Filium hominis. Apud Augustinum, libro Soliloquiorum, cap. 52 Facis, Domine, Angelos tuos spiritus proper me (Psal. cxxx), quibus mandasti at custodiant me in omnibus viis meis, ne forte offendam ad lapidem pedem meum (Psal. xc). Hi enim sunt custodes super muros civitatis tua novæ Jerusalem. › (12) Benedictionem humillime petii.] Bene addit, secundum consuetudinem monachorum. Nihil frequentios in his Vitis quam ut adventans hospes benedictionem ab hospite excipiente petat. (15) Osculum mihi pacis tribuit.] Solent olim adventantes excipere osculo fi, apud quos divertunt. Vide Onomasticon. (14) Calidiomea. Non dubito quin interpres in Codicem Græcum depravatum inciderit, et Calidiomea 'ortum ex kalóẩn vều, vel simili. Certe Græce hic est, zahvб pixpo. Sic et cap. 9: Et secus Calidiomeam |