CURSUS COMPLETUS
SEU BIBLIOTHECA UNIVERSALIS, INTEGRA, UNIFORMIS, COMMODA, UECONOMICA,

OMNIUM SS.PATRUM, DOCTORUM SCRIPTORUMQUE ECCLESIASTICORUM,

SIVE LATINORUM, SIVE GRÆCORUM,
QUI AB ÆVO APOSTOLICO AD TEMPORA INNOCENTII III (ANNO 1216) PRO LATINIS
ET CONCILII FLORENTINI (ANN. 1439) PRO GRÆCIS FLORUERUNT :

RECUSIO CHRONOLOGICA
OMNIUM QUÆ EXSTITERE MONUMENTORUM CATHOLICÆ TRADITIONIS PER QUINDECIM PRIMA

ECCLESIÆ SÆCULA,
JUXRA EDITIONES ACCURATISSIMAS INTER SE CUMQUE NONNULLIS CODICIBUS MANUSCRIPTIS COLLATAS, PERQ UMA
DILIGENTER CASTIGATA; DISSERTATIONIBUS, COMMENTARIIS, VARIISQUE LECTIONIBUS CONTINENTER ILLUSTRATA;
OMNIBUS OPERIBUS POST AMPLISSIMAS EDITIONES QUÆ TRIBUS NOVISSIMIS SÆCULIS DEBENTUR ABSOLUTAS
DETECTIS, AUCTA; INDICIBUS PARTICULARIBUS ANALYTICIS, SINGULOS SIVE TOMOS SIVE AUCTORES ALICUJUS
MOMENTI SUBSEQUENTIBUS, DONATA ; CAPITULIS INTRA IPSUM TEXTUM RITE DISPOSITIS, NECNON ET
TITULIS SINGULARUM PAGINARUM MARGINEM SUPERIOREM DISTINGUENTIBUS SUBJECTAMQUE MATE-
RIAM SIGNIFICANTIBUS, ADORNATA; OPERIBUS CUM DUBIIS, TUM APOCRYPHIS, ALIQUA VERO

AUCTORITATE IN ORDINE AD TRADITIONEM ECCLESIASTICAM POLLENTIBUS, AMPLIFICATA;
DUCENTIS ET AMPLIUS LOCUPLETATA INDICIBUS AUCTORUM SICUT ET OPERUM, ALPHABETICIS, CHRONOLOGICUS,
STATISTICIS, SYNTHETICIS, ANALYTICIS, ANALOGICIS, IN QUODQUE RELIGIONIS PUNCTUM, DOGMATICUM, MORALE,
LITURGICUM, CANONICUM, DISCIPLINARE, HISTORICUM, ET CUNCTA ALIA SINE ULLA EXCEPTIONE ; SED PRÆ-
SERTIM DUOBUS INDICIBUS IMMENSIS ET GENERALIBUS, ALTERO SCILICET RERUM, QUO CONSULTO,
QUIQUID NON SOLUM TALIS TALISVE PATER, VERUM ETIAM UNUSQUISQUE PATRUM, NE UNO QUIDEN
OMISSO, IN QUODLIBET THEMA SCRIPSERIT, UNO INTUITU CONSPICIATUR; ALTERO SCRIPTURÆ
SACRÆ, EX QUO LECTORI COMPERIRE SIT OBVIUM QUINAM PATRES ET IN QUIBUS OPERUM
SUORUM LOCIS SINGULOS SINGULORUM LIBRORUM S. SCRIPTURÆ VERSUS, A PRIMO

GENESEOS USQUE AD NOVISSIMUM APOCALYPSIS, COMMENTATI SINT.
EDTIO ACCURATISSIMA, CÆTERISQUE OMNIBUS FACILE ANTEPONENDA, SI PERPENDANTUR CHARACTERUM NITIDITAS
CHARTÆ QUALITAS, INTEGRITAS TEXTUS, PERFECTIO CORRECTIONIS, OPERUM RECUSORUM TUM VARIETAS, TUM
NUMERUS, FORMA VOLUMINUM PERQUAM COMMODA SIBIQUE IN TOTO PATROLOGIÆ DECURSU CONSTANTER
SIMILIS, PRETII EXIGUITAS, PRÆSERTIMQUE ISTA COLLECTIO, UNA, METHODICA ET CHRONOLOGICA,
SEXCENTORUM FRAGMENTORUM OPUSCULORUMQUE HACTENUS HIC ILLIC SPARSORUM, PRIMUM AUTEX
IN NOSTRA BIBLIOTHECA, EX OPERIBUS ET MSS. AD OMNES ÆTATES, LOCOS, LINGUAS FORMASQUE

PERTINENTIBUS COADUNATORUN.

SERIES LATINA PRIOR,
IN QUA PRODEUNT PATRES, DOCTORES SCRIPTORESQUE ECCLESIÆ LATINÆ

A TERTULLIANO AD INNOCENTIUM III.
ACCURANTE J.-P. MIGNE,

Bibliothecæ Cleri universæ,
SIVE CURSUUM COMPLETORUM IN SINGULOS SCIENTIÆ ECCLESIASTICÆ RAMOS EDITORE.

PATROLOGIÆ TOMUS CXXXII.

REGINO PRUMIENSIS ABBAS, HUCBALDUS MONACHUS ELNONENSIS; JOANNES X, LEO VI, STEPHANUS VII, LEO VII,

STEPHANUS VIII, ROM. PONT.; S. RADBODUS TRAJECTENSIS, WALDRAMMUS ARGENTINENSIS, SALMO
CONSTANTIENSIS, STEPHANUS LEODIENSIS, WALTERIUS SENONENSIS, DADO VIRDUNENSIS, EPISC.; HERVÆUS
RHENENSIS, AGIO NARBONENSIS, SEULFUS RHENENSIS, ARCHIEP.; ODILO MONACHUS, S. MEDARDUS
SUESSIONENSIS, RADBODUS DOLENSIS, ABBO SANGERMANENSIS, MONACHUS, CYPRIANUS CORDUBENSIS.

TOMUS UNICUS.

PARISIIS
APUD GARNIER FRATRES, EDITORES ET J.-P. MIGNE SUCCESSORES,

,
IN VIA DICTA: AVENUE DU MAINE, 189, OLIM CHAUSSÉE DU MAINE, 127.

1880

Ex typis societatis dictæ Societas anonyma impressionis et librariæ administrationum viarumque ferratarum.

PAULO DUPONT, Directore. Parisiis, in via dicta Jean-Jacques-Rousseau, 41. (CI.) 84.6.80.

REGINONIS

PRUMIENSIS ABBATIS

HUCBALDI MONACHI ELNONENSIS

OPERA OMNIA

AD EDITIONES MELIORIS NOT.E RECOGNITA, VARIIS MONUMENTIS ILLUSTRATA, NEMPE OPUSCULIS DE ARTE

MUSICA, QUÆ SUPPEDITAVIT D. MARTINI GERBERTI, S. BLASII IN SILVA NIGRA ABBATIS, COLLECTIO
SCRIPTORUM ECCLESIASTICORUM DE MUSICA.

ACCEDUNT

JOANNIS X, LEONIS VI, STEPHANI VII, LEONIS VII, STEPHANI VIII

PONTIFICUM ROMANORUM

EPISTOLÆ ET DIPLOMATA

Intermiscentur

ROBERTI METENSIS, RADBODI TRAJECTENSIS, WALDRAMME ARGENTINENSIS,

SALOMONIS CONSTANTIENSIS, STEPHANI LEODIENSIS, WALTERII SENONENSIS,
DADONIS VIRDUNENSIS, EPISCOPORUM, HERVÆI RHEMENSIS, AGIONIS NARBONENSIS,
SEULFI RHEMENSIS, ARCHIEPISCOPORUM, ODILONIS MONACHI S. MEDARDI SUES-
SIONENSIS, RADBODI DOLENSIS, ABBONIS SANGERMANENSIS MONACHI, CYPRIANI
CORDUBENSIS.

APUD GARNIER FRATRES, EDITORES ET J.-P. MIGNE SUCCESSORES,

IN VIA DICTA : AVENUE DU MAINE, 189, OLIM CHAUSSÉE DU MAINE, 127.

1880

AUCTORUM ET OPERUM QUI IN HOC TOMO CXXXII CONTINENTUR.

REGINO PRUMIENSIS ABBAS. De ecclesiasticis Disciplinis et Religione Christiana. 175. - Stephani Baluzii nolæ ad librum Reginonis De ecclesiasticis Disciplinis. 400.- Appendix actorum veterum quorum in notis facta mentio est. 455. – De harmonica Institutione. 483.

BERTARIUS VIRDUNENSIS PRESBYTER. Gesta episcoporum Virdunensium. 502.

ROBERTUS METENSIS EPISCOPUS. Diplomata et epistolæ. 529.

S. RADBODUS TRAJECTENSIS AD RHENUM EPISCOPUS. Radbodi breve Chronicum. 548. Sermo de S. Switberto. 548. — Sermo de Vita S. virginis Christi Amelbergæ. 550. – Homilia de S. Lebwino. 553. – Carmina. 557.

SALOMON CONSTANTIENSIS EPISCOPUS. Versus ad Dadonem episcopum. 562.

WALDRAMMUS ARGENTINENSIS EPISCOPUS. Carmina. 575.

ODILO MONACHUS S. MEDARDI SUESSIONENSIS. De translatione reliquiarum S. Sebastiani martyris et Gregorii pape. 576. — Epistola ad Hucbaldum monachum S. Amandı. 628. Sermones tres. 629.

STEPHANUS LEODIENSIS EPISCOPUS. Vita S. Lamberti. 643.

HERVÆUS RHEMENSIS ARCHIEPISCOPUS. Epistola ad Wilonem archiepiscopum Rothomagensem. 661. – Concilium Rhemense præside Hervæo. 673.

WALTERIUS SENONENSIS EPISCOPUS. Statüta. 717.

RADBODUS DOLENSIS. Epistola ad Adelstanum regem. 719.

ABBO SANGERMANENSIS MONACHUS.
De Bello Parisiaco. 721.

DADO EPISCOPUS VIRDUNENSIS.
De Vita Hattonis et Berhardi. 779. — Fragmentum historicum. 779.

AGIO ARCHIEPISCOPUS NARBONENSIS.
Historia abbatiæ Vabrensis. 782.

CYPRIANUS CORDUBENSIS ECCLESIÆ ARCHIPRESBYTER. Epigrammata. 797.

JOANNES PAPA X. Epistolæ et privilegia. 799.

LEO PAPA VI. Epistola ad episcopos Dalmatia. 813.

HUCBALDUS MONACHUS S. AMANDI. OPERUM PARS PRIMA. - HAGIOGRAPHICA. 825. – Epistola de S. Theoderico. 825. - Hymnus de S.

. Theoderico. 826. - Vita S. Rictrudis abbatisse Marcianensis. 828. – Passio S. Quirici et Julittæ martyrum. 851. – Vita S. Aldegundis virginis. 857. - Vita S. Lebwini presbyteriet confessoris. 875. — De S. Jonato confessore 893. - OPERUM FARS SECUNDA MISCELLANEA. 905. — Opuscula de musica. 905. De Harmonica Institutione, 905. Musica Enchiriadis. 958. — Scholia de arte musica. – Monachi egloga de laudibus Calvitii. 1041. – Epistola metrica ad Carolum Calvum imperatorem. 1048. – Epitaphium Milonis monachi S. Amandi Elnonensis Hucbaldi magistri. 1049.- . epitaphium duplex. 1049.

STEPHANUS PAPA VII, AL. VIII. Epistolæ et privilegia. 1051.

JOANNES PAPA XI. Epistolæ et privilegia. 1055.

SEULFUS RHEMENSIS ARCHIEPISCOPUS. Concilium Rhemense præside Seulfo. 1065.

LEO PAPA VII. Epistolae et privilegia. 1065.

STEPHANUS PAPA VIII, AL. IX. Epistolæ et privilegia. 1089.

FESSA REGIXONIS CONTINET OSSA.

ABBAS EGREGIUS. PRAFUIT IPSE PICS.

Regino, si Annalibus Prumiensibus, sæculo de- A antiquum aut Vitæ sanctorum, tum gesta regum cimo sexto conscriptis, fides, nobilibus parentibus Francorum, Pauli Diaconi Historia LongobardoAltrepii ad Rhenum natus, inde ab anno 892 Pru- rum, gesta pontificum Romanorum, gesta Damiensis in Arduenna monasterji regimen tenuit. goberti, Vitæ sanctorum Goaris et Lamberti ; sub fuo æmulis agentibus, ut ipse conqueritur, desti- finem etiam libri, dum Bedae Cronicon rebus in tutus, anno 899 Richarium, fratrem Gerhardi et temporum ordinem redigendis non amplius suffiMathfridi, potentissimorum in Lotharingia comi- ceret, annis Caroli majoriselomus 4, 5, 10, 15, 16, tum, « invidiosum sui negotii successorem susti- 17, 18, 20, 21, 22, 244, 26, Annales Petaviani adhinuit, » et reliquo vitæ in monasterio sancti Maxi- biti sunt. In libro secundo triplex scribendi genus mini prope muros Treverice urbis exacto, ibi distinguas. Annis 741-811 auctor, Annalibus Lauetiam diem suppremum obiit

. Lapis ejus sepulcra- rissensibus innixus, praeter ea quæ inde desumlis una cum pedo fracto an. 1581 repertus, inscri- psit et haud raro corrupit (1), clausulam de Pipptis elegis, licet valde mutilatis annum obitus pini regis consecratione (2), et annis 746 et 753 915 indicare videtur :

quædam ex narratione seniorum audita in rem
suam vocavit, quæ, dubiæ licet fidei serioris ta.
men ævi scriptoribus placuerunt annis 814-870

rerum gestarum ordinem in tantum pervertit, ut COENOBIO QUONDAM PRUMIEXSI MORIBUS ALMIS omnia ea non monumentis, sed, quas ipse fontem POSTQUAM.

suum esse confitetur. Patrum relationibus et meB moriæ non satis fidæ deberi pateat. Annis tantum

829, 847, 851, 860, necrologium monasterii sui, et ....0 DCCCCXV.

in causa Lotharii et Theatbergæ enarranda colle-
Otium quo ultimis vitæ annis fruebatur, conscri- ctionem aliquam epistolarum, qualem hodieque
bendis tum chronicis, tum, ex jussu Ratbodi Tre- Treveris superesse V. cl. Wyttenbachius refert (3),
virorum archiepiscopi, libris duobus de ecclesia- consuluisse videtur. Denique post annum 870 ipse,
sticis Disciplinis et religione Christiana, atque epi- non indiligens temporis sui spectator, plurima
stolæ de harmonica Institutione ad eumdem Ratbo- alias incognita memoriæ servavit ; nec tamen vel
dum, lectionario totius anni præfixæ, impendit. Et in iis fieri potuit, ut quidquid suo anno assignaret,
hæc quidem nondum luci dáta est ; libros de ec- cum totum opus post annum demum 900 (6) in-
clesiastica Disciplina, quorum prior de rebus et choaverit. Absolvit illud anno 907, antequam nun-
personis ecclesiasticis, alter de vita et conversa- tius de Alani, Brittonuin regis, obitu (5) in Ger-
tione laicorum agit, post Joachimum Hilde- maniam perferretur , præfationem ad Adalbero-
brandum Stephanus Baluzius Parisiis an. 1671 nem, Augustensem episcopum, initio anni 908,
edidit ; Chronicorum libri, una cum anonymi Burchardo Thuringorum duce nondum defuncto
continuatione usque ad an. 967, sæpius typis dati (6), addidisse videtur.
sunt, quod eos historiæ illustrandæ multum con- Jam igitur, qualis et in quibus Reginoni aucto-
ferre dudum omnibus persuasum esset. Quibus ritas tribuenda sit, dijudicari potest. Quæ ex aliis
tamen paulo diligentius inspectis, maximam eorum hausit, non apud eum, sed in fontibus ipsis requi-
partem nullam legentibus utilitatem afferre fatea- Cras ; reliqua quo propius ad anum 900 accedunt,
mur necesse est. Nam liber primus, Bedæ Chroni- eo majorem fidein merentur ; auctorem vero con-
co de sex ætatibus mundi velut fundamento suo sulto nunquam veritatem adulterasse, tota operis
superstructus, in rebus enarrandis nihil fere nisi ratio, et ea quæ annis 892 et 899 de se ipso profi-
ipsa fontium verba sententiasque profert. Exseri- tetur, persuadent.
buntur in eo præter Bedam Martyrologium aliquod Annos ab incarnatione Domini numerat, qua ta-

(1) Exempli gratia anno 796, Iringum gentis tum. Cf. a. 888 narrationem de Ruodolfo rege ;
Avarorum principem ; a. 799, civitatis quæ dici- fortasse et post annum 901, cui Ungarorum ir-
tur Oscaclavis ; a. 803, Calistus et Candidatus ; ruptio in Italiam, quae jam 900 contigerat, ascri-
a. 806, Geta patricius , a. 808, rex Nortdanibro- bitur.
rum; a. 810, transito Rheno in loco qui Lippo di- (5) Cf. Chron. a. 37'1 : Alanus qui et hanc (Bri-
citur ; et plura ejusmodi.

tanniam) strenue hactenus gubernat. (2) Boug., t. V., pag. 9, 10.

(6) Cf. Chron. a. 892 : ducatus..... Burchardo (3) Archiv., etc., t, iii, p. 377-380.

comiti committitur, qui eum hartenus strenue gido 14. Post Zuendiboldi Lotharingiorum regis obi- bernat, et præfationem. PATROL. CXLI.

1

251112