Druga różnica w tém leży, że artykuł 24, termin do założenia apelacyi od wyroku, każe liczyć „od daty proto-" kularnego ogłoszenia go z zasadami," a artykuł 25 termin ten liczy od dnia ogłoszenia decyzyi obwinionemu;" wyrażenie się zaś artykułu poprzedniego co do formy protokularnéj i zasad, zupełnie pomija. Różnica ta ztąd pochodzi, że wyroki ogłaszają się dwojako: najprzód, zaraz po ich wydaniu na posiedzeniu sądu wyrokującego publicznie, przez odczytanie sentencyi, bez motywów, przez prezydującego lub pisarza sądu; a drugi raz, samemu osądzonemu zwykle protokularnie i z motywami, dla jego osobistej wiadomości (1). Ponieważ przy pierwszém ogłoszeniu obwiniony może się nie znajdować, a zatém, pomimo takiej publikacyi, o wyroku nie wiedzieć, dlatego prawo nie przyjęło tego pierwszego ogłoszenia za epokę, od której fatalia apelacyjne upływają, lecz nakazało liczyć je dopiero od daty drugiego ogłoszenia, tojest protokularnego, czyli od chwili, w której sąd otrzyma dowód w protokule publikacyjnym, że skazany wié już rzeczywiście, jak i dlaczego został osądzony. Decyzye zaś nie ogłaszają się publicznie, ale tylko raz, tojest obwinionemu, i dlatego przy redakcyi artykułu 25, nie było potrzeby mieć na względzie dwojakiego rodzaju publikacyi i zastrzegać, że termina apelacyjne upływają od daty publikacyi protokularréj. Taki jest istotny powód téj różnicy. Że jednak mniemanie, jakoby apelacye w sprawach karnych tylko protokularnie mogły być zakładane, bywa opiérane na literalném tłumaczeniu wyrazów od daty protokularnego ogłoszenia," dlatego, nie bacząc na to wszystko cośmy (1) Obowiązujące u nas postępowania karne nazywają ten pierwszy rodzaj publikacyi Kundmachung, Publication des Urtheils; a drugi rodzaj Eröfnung des Urtheils. Jenull tak rozróżnia te dwie publikacye: „Właściwa publikacya (Kundmachung) wyroku, różni się od zwykłego ogłoszenia, otwarcia okazania (Eröffnung) wyroku tém: a) że ma na celu obznajmienie skazanego z osnową wyroku, iżby wiedział co w skutek takowego ma być wykonaném; drugie (Eröffnung) dopełnia się dlatego, aby powziąć wiadomość, czy skazany chce użyć prawnych środków obrony; b) ogłoszenie (Eröffnung) następuje zawsze tylko w sądzie, a publikacya (Kundmachung) odbywa się często publicznie; c) druga połączona jest niekiedy z pewnemi obrzędami, które przy pierwszém zawsze się pomijają." dotąd powiedzieli o istotném znaczeniu rozporządzeń artykułu 24 i 25, a trzymając się także wyrazów i powodów różnicy téj szukając koniecznie w jakoby przepisanéj formie publikacyi, doszlibyśmy prosto do tego: że tylko wyroki ogłaszane i apelacye od nich zakładane być mają Protokularnie, gdyż artykuł 24 mówi o protokularném ogłaszaniu tylko wyroków, zaś decyzye na przyaresztowanie obwinionego, nietylko, że dopełnienia tej formy nie wymagają, ale nawet, że nie wolno ogłaszać ich protokularnie, ani protokularnie apelacyj od nich przyjmować, gdyż znów artykuł 25 nie wspomina nic o protokularnéj publikacyi decyzyi. Takie tlumaczenie prawa zgadzałożby się z przyjętą praktyką i odpowiadałożby celowi, dla jakiego postanowienia sądowe podają się do wiadomości obwinionych? A przecież, jest ono słowo w słowo tłumaczeniem na sposób tego, na jakiém opiérane bywa mniemanie, którego podzielać nie możemy. WIT STWOSZ U PRĘGIERZA. W Norymberdze gwarno, smętno; „Za co? jak mógł, w czém przewinil ,Apostata, zdrajca w wierze, "Gdzież dowody?" -„Sąd burmistrza Nie potrzebuje dowodu, I ja sam dziś dzieło mistrza Tak w zgiełku miejskiéj hołoty Sam on rzeźbiarz i nie dawno I widząc jak po mistrzowsku Dziś jaki powód go kłoni, A Wit Stwosz już u pręgierza, I ci co jego przyjaźni On przecieź, chociaż sromoty I chociaż wie, że niewinny I gdy tłum wrzaskiem złowrogiem Ale gdy ujrzał młodziana, „Tyżeś to Korneliuszu! " O! żal mi ciebie młodzieńcze, Bo gdy w ślepem uniesieniu „I gdy rozwagą dojrzejesz, Tom I. Luty 1861. 44 Tak snać ku tobie samemu się zbliża I choćby nawet brat wziął rolę kata, |