§. 88. Nemo absque speciali privilegio omnia peccata etiam venialia evitare potest 406 §. 89. Vires liberi arbitrii. 408 §. 90. Homo potest sine speciali gratia cognoscere veritates religionis naturalis, tum speculativas tum practicas 408 §. 91. Potest homo ante suam justificationem aliqua bona opera perficere, nec omnia infidelium opera sunt vitia seu peccata 413 §. 93. Notio gratiae justificantis seu justitiae, atque justifi cationis 418 §. 94. Continuatio 425 §. 95. Gratia justificans est donum Dei animae intrinsecus inhaerens 428 §. 96. Continuatio 438 §. 97. Gratia justificans est donum stabiliter manens 440 §. 98. Gratia justificans non est a charitate re distincta §. 99. Charitas a Spiritu S. diversa 445 §. 100. Gratia justificans in diversis diversa est et augmenti §. 101. Gratia justificans ea non est, quae ex natura sua amitti non possit 452 §. 102. Gratia justificans non est, de qua homo sine speciali revelatione possit esse absolute certus 457 §. 104. Datur gratia actualis, intellectum illuminans, et vo luntatem movens, §. 105. Datur gratia efficax operans, et cooperans §. 106. Gratia efficax non est necessitans §. 107. Datur gratia sufficiens §. 108. Gratia haec non tantum physice, sed et moraliter sufficiens, seu nonnunquam cum effectu conjuncta est §. 109. Varia Theologorum systemata ad explicanda diversa gratiae phaenomena 461 462 464 466 471 475 478 §. 111. Gratia omnis gratuita 484 §. 112. In adultis tamen ad justificationem praeparatio est §. 113. Et quidem necessaria est a) fides, qua omnia vera tenemus, quae divinitus sunt revelata · 494 §. 114. b) Praeter fidem necessariae sunt aliae adhuc virtu tes seu opera 501 §. 115. Gratia actualis sufficiens omnibus datur §. 120. Nemo sine speciali revelatione scire potest de sua §. 122. Datur reprobationis decretum §. 123. Decretum reprobationis est hypotheticum 522 523 525 527 533 535 Pagina Articulus IV. De fructibus gratiae divinae, seu de bonis operibus. §. 124. Notio boni operis, atque summa doctrinae Catholicae §. 125. Dei praecepta justo ad observandum sunt possibilia §. 126. Dantur opera bona 538 541 543 §. 127. Opera bona sunt ad salutem necessaria §. 128. Opera bona sunt meritoria 545 548 §. 129. Licet in meritis fiduciam aliquam collocare, atque intuitu mercedis aeternae bene operari 554 §. 130. Continuatio 555 §. 131. Meremur bonis operibus augmentum gratiae, felicitatem aeternam, ejusque incrementum 557 §. 132. Conditiones operum meritoriorum 558 PARS QUARTA. De homine. (Ανθρωπολογία.) §. 1. Momentum ac divisio. Post angelicam naturam in regno Dei excellit natura huma na, ex corpore et spiritu constituta, per quam proinde quasi uterque mundus, spiritualis et corporalis, conjungitur. Unde tractatum de Angelis excipit Anthropologia, quae doctrinam divinitus revelatam de hómine, prout ab Ecclesia custoditur atque traditur, exponit. Solvuntur in hac Theologiae speculativae parte quaestiones illae, quae ad nos proxime attinent, et quae quemvis quam maxime exagitant, scilicet de nostra origine, de nostro fine ac mediis eundem obtinendi, atque de nostra sorte futura. Unde et tractatus hic omnem nostram meretur attentionem, non solum ut non simus nobis ipsis hospites et peregrini, sed et ut finem nostrum consequi valeamus. Sane nil nos magis dedeceret, nilque majori periculo a fine nostro ultimo aberrandi exponeret, quam defectus justae notitiae de nobismet ipsis. Quis enim nobis potior esse potest nobismetipsis? et quomodo ad finem nostrum tendere poterimus, si hunc nescierimus? aut eundem assequi, si justa media eum assequendi ignoraverimus? Potest autem doctrina de homine commode in tres partes seu sectiones dividi. Quarum 1. agit de homine generatim spectato; 2. de triplici ejus conditione, ante lapsum, in lapsu, et post lapsum reparatum, sive de statu tendentiae et viae, atque 3. de ejusdem conditione post mortem, seu de statu termini et patriae. SECTIO I. De homine generatim considerato. §. 2. Summa. Multa quidem sunt, quae ad doctrinam de homine generatim spectato pertineant; nos tamen hic nonnisi de iis disseremus, quae ex revelationis documentis certo erui possunt, et quae immediate ad cognitionem atque vitam religiosam referuntur, videlicet: de naturae humanae origine generatim, ejusque partibus; de animae nostrae indole, et ejus origine speciatim; atque de naturae nostrae fine ac dignitate; reliqua ad philosophos remittentes. §. 3. Naturae humanae creatio. Quoad originem naturae humanae revelatio divina tradit, initio rerum Deum duos homines, Adamum et Evam, et quidem non tantum quoad animam, sed et quoad corpus immediate creasse, atque ab hoc pari hominum universum genus humanum ortum ducere. Cui doctrinae tres praecipue adversantur errores. Primus est eorum, qui statuunt hominem ex terrae vi vegetativa, vel putredine, vel aqua et limo, vel uteribus radicibus terrae inhaerentibus, vel ovis, vel piscibus, etc. processisse, ut antiqui Gentilium philosophi finxerunt, et etiam recentiorum quidam, ut Neldham, Buffon1) De Mailet 2), Ritgen 3) etc.. Alter error est Gnosticorum, qui Adamum a Demiurgo, et Manichaeorum, qui eum a principio malo conditum esse affirmabant, nec non opinio Philonis, non paucis Judaeorum probata ), Adami corpus ab Angelis formatum fuisse. Tertius vero error illorum est, qui autumant, ante Adam alios homines fuisse conditos, qui propterea Praeadamitae audiunt. 1) Cf. Wiest. Instit. theol. Ingolst. 1788. T. 4. p. 664 s. 2) Cf. Perrone. Praelect. theol. Tr. de Deo Creat. p. 3. c. 1. n. 228. ed. Lov. 1838 ss. T. 3. p. 112 s. 3) Cf. Papst, Adam und Christus. Wien, 1835. p. 221 s. 4) Cf. Chrysost. Hom. 8. in c. 1. Gen. n. 2. Opp. T. 4. p. 59 s. |