NUMBER III.

GREGORIUS1 Menna Telona, Sereno Massilia, Lupo Cabilloni, Aigulfo Mettis, Simplicio Parisiis, Melantio Rotomo, et Licinio, episcopis Francorum a paribus.

5

LICET fraternitatem vestram suscepti officii cura commoneat, ut religiosis viris, et præcipue in causa animarum laborantibus, omni debeat adnisu concurrere; non tamen ab re est, si sollicitudinem vestram epistolarum nostrarum sermo pulsaverit: quia, sicut ignis, aura flante, fit grandior, 10 ita bonæ mentis studia commendatione proficiunt. Quia igitur, Redemtoris nostri gratia cooperante, tanta de Anglorum gente ad Christianæ fidei gratiam multitudo convertitur, ut reverendissimus communis frater et coepiscopus noster Augustinus eos, qui secum sunt, ad hoc 15 opus exsequendum per diversa loca asserat non posse sufficere; aliquantos ad eum monachos, cum dilectissimis et communibus filiis Laurentio presbytero, et Mellito abbate, prævidimus transmittendos. Et ideo fraternitas vestra eis caritatem, quam decet, exhibeat, atque ita illis, 20 ubicumque necesse fuerit, auxiliari festinet; quatenus dum, vobis opitulantibus, nullas illic remorandi causas habuerint, et ipsi vestra se relevatos consolatione congaudeant, et vos solatiorum exhibitione in causa, pro qua directi sunt, possitis participes inveniri2.

25

vided with letters to numerous other bishops, from which the following passages are extracted.

1 Beda informs us (H. E. 1. xxix. §72) that Augustine having applied to Gregory for further aid in the conversion of Britain, Ex epistola ad Desiderium Vireceived additional assistants, of ennensem episcopum, 'Monachos whom Mellitus, Justus, Pauli- vero, quos una cum dilectissimo nus and Rufinianus were the filio nostro Laurentio presbytero, chief. These he furnished with et Mellito abbate, ad reverendisthe above recommendatory letter simum fratrem et coepiscopum to several Gallican bishops, nostrum Augustinum transmisiwhich is found in his Epp. Lib. mus, vobis in omnibus commenVI. ep. lviii. damus, ut fraternitate vestra 2 The missionaries were pro- solatiante, nulla illos ad profi

GREGORIUS Brunichilda reginæ Francorum.

GRATIAS omnipotenti Deo referimus, qui inter cetera pietatis suæ dona, quæ excellentiæ vestræ largitus est, ita vos amore Christianæ religionis implevit, ut quidquid 5 ad animarum lucrum, quidquid ad propagationem fidei pertinere cognoscitis, devota mente et pio operari studio non cessetis. Quanto autem favore, quantaque opitulatione excellentia vestra reverendissimum fratrem et coepiscopum nostrum Augustinum proficiscentem ad An10 glorum gentem adjuverit, nec ante silentio fama conticuit, et postea quidam ab eo ad nos monachi redeuntes subtiliter retulerunt. Et quidem hæc de Christianitate vestra mirentur alii, quibus adhuc beneficia vestra minus sunt cognita; nam nobis, quibus experimentis jam nota sunt,

ciscendum mora valeat impedire.' | Julii, indictione iv.' Lib. VI. ep. Lib. vi. ep. liv. lvi.

Ex epistola ad Virgilium Arelatensem episcopum, 'Monachos vero, quos ad reverendissimum fratrem et coepiscopum nostrum Augustinum transmisimus, fraternitas vestra habeat in omnibus commendatos; et ita eis ad proficiscendum solatiari studeat, atque concurrere, ut vobis sibi opitulantibus celeriter, Deo protegente, quo directi sunt, valeant pergere.' Lib. vi. ep. lv.

Ex epistola ad Aetherium Lugdunensem episcopum, 'Præterea fraternitas vestra monachos, quos ad reverendissimum fratrem et coepiscopum nostrum Augustinum direximus, habere studeat in omnibus commendatos, suamque illis caritatem propter Deum exhibeat; atque illis ita studio sacerdotali obnixe concurrat, et suo eos solatio ad agendum iter adjuvare festinet; ut dum nulla eis illic res morandi causas intulerit, et hi celerius pergere, et vos mercedem de præstitis invenire, possitis. Datum die 10

Ex epistola ad Arigium Vapicensem episcopum, 'Præterea monachis, quos ad reverendissimum fratrem et coepiscopum nostrum Augustinum transmisimus, caritatem suam fraternitas vestra, ut consuevit, impendat; etita eis, tam per se quam per alios, quos potuerit, ad proficiscendum solatiari studeat ; ut dum, vobis providentibus, nullas illic difficultates vel moras habuerint, et nos, quod de vobis confidimus, sentiamus, et Deus vobis omnipotens pro conversione animarum, pro quibus transmissi sunt, suam gratiam recompenset.' Lib. VI. ep. lvii.

1 Gregory thought it expedient to secure the assistance and protection of the secular power as well as of the ecclesiastical in favour of the monks who were on their way into England. For this purpose he furnished them with the present letter. Epp.Lib. VI. ep. lxii.

non mirandum est, sed gaudendum: quia per hoc, quod aliis impenditis, vos juvatis. Qualia igitur, quantaque in conversione suprascriptæ gentis Redemtor noster fuerit miracula operatus, excellentiæ vestræ jam notum est. Ex qua re magnam vos oportet habere lætitiam; quia 5 majorem sibi partem hac in re præstitorum, vestrorum solatia vendicant, cujus post Deum auxiliis verbum illic prædicationis innotuit. Nam qui alterius bonum adjuvat, suum facit.

Sed ut mercedis vestræ magis magisque sit fructus 10 uberior, petimus, ut monachis præsentium portitoribus, quos cum dilectissimis filiis nostris Laurentio presbytero et Mellito abbate ad prædictum reverendissimum fratrem et coepiscopum nostrum, pro eo quod illos qui secum sunt, sufficere sibi dicit non posse, transmisimus, patro- 15 cinii vestri suffragia benignius ministretis, atque ita eis in omnibus adesse dignemini; quatenus dum bonis excellentiæ vestræ initiis meliora successerint, et nullas illic moras vel difficultates invenerint, tanto erga vos ac dulcissimos nobis nepotes vestros Dei nostri misericordiam 20 provocetis, quanto pro ejus vos amore in hujusmodi causis misericorditer exhibetis1.

Anglorum gentem reverendissimo fratri et coepiscopo nostro Augustino excellentia vestra impenderit, referentibus quibusdam monachis, qui ab eo reversi sunt, cognovimus. De qua re maximas gratias exsolventes, petimus ut ex monachis, præsentium portitoribus, quos ad eumdem fratrem nostrum direximus, vestra uberius beneficia ministretis; quatenus dum, vobis patrocinantibus, nullas illic difficultates invenerint, sed coeptum iter facile, Christo adjuvante, peregerint, uberiorem mercedis vestræ fructum ante Dei nostri oculos faciatis.' Ep. lx.

1 They were also provided | præterea bona proficiscenti ad with other letters, from which the following extracts are given. Ex epistola ad Theodoricum, regem Francorum. Quanta præterea bona reverendissimo fratri et coepiscopo nostro Augustino, ad Anglorum gentem proficiscenti, excellentia vestra præbuerit, revertentes ab eo quidam monachi retulerunt. Unde uberes gratias referentes, petimus ut his quoque monachis, qui ad eum directi sunt, suffragia vestra copiosius præbere, atque eos ad proficiscendum juvare, dignemini; ut quanto beneficia vestra eis amplius exhibetis, tanto majorem vicissitudinem ab omnipotente Deo, cui serviunt, exspectetis.' Ep. lix.

Ex epistola ad Theodbertum, regem Francorum. Quanta

Clothario regi Francorum. 'Inter tot curas et sollicitudines, quas pro subjectarum

NUMBER IV1.

FELICIS Messanensis episcopi ad S. Gregorium.

2

DOMINO beatissimo et honorabili, sancto patri Gregorio papæ, Felix, vestræ salutis ac sanctitatis amator. Bea5 tissimæ vestræ salutis ac sanctitatis jura, penes Deum sunt manifesta. Dum prædicationibus scilicet apostolicis et doctrinis, veræ fidei cultura, universa repleta sit terra; per divinorum tamen eruditionem eloquiorum, vestra instruente admonitione exhortatoria, superædificatur ortho10 doxa Christi ecclesia, apostolica institutione fundata et a fidelibus patribus firmissime roborata. Ad quam beatissimi omnes apostoli pari honoris et potestatis consortio præditi, populorum agmina convertentes, pie sancteque de tenebris ad lumen, de lapsu ad veram fidem, de morte

vobis gentium regimine susti- | transmisimus, habeatis peculianetis, exsistere vos in causa Dei riter commendatos. Et quidquid laborantibus adjutores, eximiæ illi ante exhibuistis, his quoque laudis et magnæ mercedis est. ad laudis vestræ cumulum ubeEt quia tales vos bonis præce- rius impendatis; quatenus dum, dentibus ostendistis, ut præsu- vobis providentibus, coeptum mere de vobis meliora possimus, sine mora iter expleverint, bopetere quæ pro mercede vestra norum vestrorum omnipotens sunt, libentissime provocamur. Deus recompensator exsistat, Quidam igitur, qui cum reve- atque vobis et in prosperis cusrendissimo fratre et coepiscopo tos, et in adversitatibus sit adnostro Augustino ad Anglorum jutor.' Ep. lxi. gentem perrexerant, revertentes, quanta eumdem fratrem nostrum excellentia vestra in præsentia positum, caritate refecerit, quantisque suffragiis proficiscentem adjuverit, narraverunt. Sed quia illorum Deo nostro opera grata sunt semper, qui a bonis, quæ cœperint, non recedunt; paterno affectu salutantes, petimus, ut monachos præsentium portitores, quos ad prædictum fratrem nostrum, una cum dilectissimis filiis nostris Laurentio presbytero et Mellito abbate,

1 This and the following epistle have reference to the directions which Augustine received from Gregory (H. E. 1. xxvii. § 63), respecting the marriage of relatives. Felix, bishop of Messana, imagining that too great laxity had been permitted in these instructions, addressed to Gregory the letter of expostulation, given above, and received in answer that by which it is followed.

2 Lib. xiv. ep. xvi.

ad vitam, homines divinæ prædestinationis gratia præscitos, salutaribus præceptis ac monitis perduxerunt. Quorum sanctorum apostolorum vestra paternitas honoranda sequens merita, et perfectius implens exempla, ecclesiam Dei morum probitate et actuum sanctitate condecorat; 5 et fide sacra Christianisque moribus vigens, quæ fieri Deo placita præcepit, studiis pontificalibus indesinenter operatur et perficit, servans divinæ legis præcepta, quia Non auditores legis justi sunt apud Deum,' sicut narrat apostolus, sed factores legis justificabuntur.'

10

Hæc quidem meditantes, ad nos perlatum est a quibusdam Roma venientibus, vos Augustino consodali nostro, per venerabilem sanctitatem vestram postmodum episcopo Anglorum genti ordinato et illuc directo, atque Anglis scripsisse, quos olim ad fidem conversos per vos cogno- 15 vimus, ut quarta progenie conjuncti non separentur. Quæ consuetudo dudum in illis aut in istis partibus, quando una vobiscum ab infantia nutritus atque edoctus fui, non erat; nec in ullis prædecessorum vestrorum decretis, vel reliquorum generaliter vel specialiter patrum institutis 20 legi, vel hactenus ab ullis sapientibus esse concessum didici. Sed semper usque ad septimum originis suæ gradum hæc a sanctis antecessoribus vestris et ceteris sanctis patribus, tam in Nicæna synodo, quam et in aliis sanctis Conciliis congregatis, servari debere reperi; et a 25 recte viventibus ac Dominum timentibus hominibus, studiose prævideri cognovi. Dum hæc nobiscum versabantur, supervenere et alia, de quibus necessarium nobis videtur vestram consulere auctoritatem. Venerunt quippe ad nos tam Benedictus Syracusanæ ecclesiæ episcopus, 30 quam et alii fratres nostri equidem episcopi, lacrimantes ac dicentes per seculares et laicos nimis se esse turbatos atque animo afflictos super immoderatis actibus eorum, pro quibus et aliqua injusta eis impingebantur. Sunt etiam quædam ecclesiæ in nostra provincia, super quarum 35 consecrationibus dubitatur, et tam propter antiquitatem, quam et propter earum custodum incuriam, nescitur utrum dedicatæ ab episcopis fuerint, necne.

Super quibus omnibus nos a vestra sanctitate ac vestræ sanctæ sedis auctoritate instrui precamur; et utrum ea 40 quæ, sicut prædiximus, vos præfato consodali nostro Augustino episcopo et Anglorum genti scripsisse audivivimus, specialiter eis, aut generaliter omnibus, scripta