Religio est. At mi: sum paulo infirmior, unus
Multorum; ignosces; alias loquar. Hunccine solem
Tam nigrum surrexe mihi! fugit improbus, ac me
Sub cultro linquit. Casu venit obvius illi
Adversarius: et, Quo tu, turpissime? magna
Exclamat voce, et, Licet antestari? Ego vero
Oppono auriculam: rapit in jus: clamor utrimque :
Undique concursus. Sic me servavit Apollo.

75

Haud religioni duxero, inquam. Ego vero ducam, ait: sum paulo superstitiosior, atque pluribus similis: indulge mihi: alias alloquar. Tum demum ego: Ergone merui diem hunc adeo funestum mihi esse? Interim fugit malignus, at me sub gladio deseruit. Verum ecce adversarius isti garrulo forte occurrit, statimque vociferatur: Ecquo nempe tu, vilissime, abis? ad me vero: Potes testis esse? Ego mox aurem offero. Tum hic illum ad judicium trahit. Exclamant ambo. Hinc et inde plebs affluit. Ita me Apollo liberavit.

Francis, Wakef. et Kidd.-73 Gott. ap. Gesn. Tam mihi surrexisse nigrum.— 76 'Sic editiones, Exclamat voce; neque quicquam ex libris suis proferunt Interpretes, excepto Bersmanno is vero in duobus se testatur invenisse, Inclamat voce. Et sic plane codd. nostri Gal. Regius, Reg. Soc. Trinit. et pro var. lect. Regin. Rectius sine dubio. Lucr. III. 967.' Bentl.

NOTE

71 At mi] Respondet Aristius: Ego contra, mores Judæorum colo: unde religio mihi esset hodiernum festum cum illis non celebrare.

Unus Multorum] Εἷς τῶν πολλῶν, unus e plebe, ejus similis ego, pariter infirmus et superstitiosus: si libet, ita me appella: at mihi veniam dabis, Horati, si in hoc tibi contradi

cam.

ni it, aurem capito antestati.' Quod sic ille ibid. explicat: in antestatione, inquit, actor imam auriculam tangebat antestati, addens hoc verbum 'Memento.'

77 Oppono auriculam] Plin. xI. 45. Est in aure ima memoriæ locus, quem tangentes attestantur;' vel potius antestantur:' ut contra Rævardum ex lege et more veteri asserit

73 Surrexe] Vide supra Sat. v. ad Lipsius mox citatus. vocem erepsemus.'

76 Et, Licet antestari] Et conversus ad me, dixit, Vis antestari? Cui libentissime annui, ac de more aurem obtuli tangendam. Lex XII. Tab. ita jubebat: 'Si in jus vocatus, ni it, antestatus manum injicito: aurem antestati capito.' vel ut habet J. Lips. Epistolic. Quæst. lib. iv. Epist. 26. Si vis vocationi fuat, antestaminor :

Rapit in jus] Post factam antestationem licebat trahere in jus vel reluctantem reum.

78 Apollo] Bonorum is poëtarum tutor ac vindex. Alii respici volunt ad Augusti forum, ubi erat statua Apollinis eburna eo ipso in loco, in quo jus dicebatur. Plin. xxxvI. 5. Juvenal. Sat. 1. 128. Sportula ; deinde forum, Jurisque peritus Apollo.'