List I. Do króla. A czy godzi się spytać, najjaśniejszy panie? Moc czynienia szczęśliwych nie jest to rzecz płocha; I pamięć wielkich czynów w sławie nieśmiertelna; List I. Do króla. Tekst podług L, s. 5-7; odmiany podług R2 k. 15', 16′-17′, Rg s. 43-44, D s. 215-217. Tytuł: Do króla L2 R1, Do króla, o Przyjaciołach D, w R, tytułu niema. 2 2 Powiadają] Powiedają R.; bardzo] barzo R,; taki(ch)e R. 8 Tron prawda (piękne) miejsce [zacne] (tryumf) [(źródło) pełne] wspaniałości R. 9 nikt] Ale co[ż] (mi) [i] po tronie (gdy mnie) [kiedy] nicht nie kocha? R2 10 Moc czynienia szczęśliwych nie jest to] (Sława) Sława w wieki najdalsze, (i to) [nie jest] jest rzecz płocha R.. 11 I skarby wiele ważą i powaga dzielna] I skarby (mało) ważą (cześć szczera) [(podchlebs) (wygody) skarby] [wspaniałość], igraszka R2. 12 I pamięć wielkich czynów w sławie nieśmiertelna] I moc (podchlebstwo, wspaniałość wszystko to jest) [niewiele nada i wygody] fraszka R„ 13 (Wszystko to nic nie waży) [(Zgoła nic to nie waży)] [wszystko jest czczością] [Ale to], gdy serce nie czuje R,. 14 zwierzę] zwierze L, R, R.; gdy (w) tym R2; tym] tém D. 5 10 15 Iż w podobnym zaufa, przestaje być człekiem. 16 (Więc co świeżo) [Co więc dawniej] mówiono (i dawniejszym) [co późniejszym] wiekiem R2. 17 Wolter (dowcipnie) [(powiedział)] wy19 uwodzi (unosi) [(omamia) je razil dowcipnym wierszykiem R.. - dnak(o)że] w tej mierze R2. 20 Powtarzam, mości królu, iż temu nie wierzę] Ja temu Mci królu jednakże nie wierze R, Od 21 nie porównano tekstu L, z R, a to z tej przyczyny, że zestawienie mogłoby być niejasne. Tym się kierując, przytoczono cały list od 21 począwszy w pierwszym rzucie z R2, potem dopiero umieszczono waryanty z R, i D. (Nie ażebym podchlebia(m)) już (mam), co (mieć mogłem.) Nie czynię t(z)o z pochlebstwa, (już mam co mieć mogłem) (A choćbym i mniej zyskał) 5 (A choćbym też i nie miał choćby nie urosłem) (Brzydzę się tym dusz podłych właściwym) [gardzę tym] rzemiosłem Wiesz Panie Miłościwy, iż nim nie urosłem (Z młodu jeszcze) (W pierwszych moich pierwiastkach) [Nie czynię to z podchlebstwa] widząc podłość z żalem 10 (Przed żadnym kolan moich nie zgiąłem Baalem) Nie zgiąłem kolan moich przed żadnym Baalem Co prócz tronu osoby względem wielorakim 15 Mogą mieć przyjacielów i prawych królowie Mogli mieć i mieć mogą byle tylko chcieli przysłowie (A) Kłóż[by] nie chc(e)ial? Chcieć łatwo, lecz dobrze chcieć sztuka 20 Kto winien? (czy) nieznalezion(y), czy ten co nie szuka? Między dopiero co przytoczonym a następującym na tej samej karcie ustępem (22—51) po prawej stronie R2 napisano: cieszył czasem Pożądanym naówczas Rzym się (Gdy) Agryppa z Mecenasem Wiersze 22--25 (zestawione poniżej) przechowały się w R, w dwóch redakcyach. Pierwsza (k. 15′), którą poprzedza szkic prozą, pisana jest chorą ręką, druga (k. 17) zdrową. Podwójna redakcya 22-25 wskazuje, że 1-20 oraz 1-21 pisane były przed chorobą Krasickiego t. j. przed drugą połową czerwca 1781 r. oraz, że do czasu tej choroby odnieść należy poprawki w 1-20 i w 1-21, a także i pierwszą redakcyę 22-25. Wobec tego dokończenie listu Do króla w R2 (t. j. druga redakcya 22- 25 oraz następujące po niej wiersze 26-51) przypadałoby na czasy po pierwszej połowie sierpnia 1781 r. 2 K. 15'. Egoista Samoludek. Król egoista mniema poddanych bydłem siebie pasterzem Więc i on sam bydlęciem tylko w lepszej paszy straszy Ten co o swoim tylko pasterstwie Ten co tylko o swoim pasterstwie pamięta A że pasterz, co pasie, mniema, iż bydlęta Samoludek dla siebie, co pieści i straszy pamięta, A że pasterz co pasie mniema iż bydlęta 25 Bydle jest a różnica z lepszej tylko paszy Samoludek dla siebie co pieści Że (los) [go] wyniósł (nad zamiar,) [przypadek] nie zmienił istoty (Koronowany) [choć czczony kiedy] zbójca czcią przestępstw nie Ten przypadek co na nim zaszczyty zgromadził 30 Ten go przypadek gnębi; Roztropność w wyszukaniu przyjaciół ostrożna zgładził (Trudno mówić iż znaleźć) [Lecz czyż można to twierdzieć iż zna leźć nie można?] Pełno ludzi nieprawych, lecz w niezmiernym tłoku (Wyda się) Byle pilnemu 35 Usil Tron prawdę |