CURSUS COMPLETUS

SIVE

BIBLIOTHECA UNIVERSALIS, INTEGRA, UNIFORMIS, COMMODA, OECONOMICA,

OMNIUM SS. PATRUM, DOCTORUM SCRIPTORUMQUE
ECCLESIASTICORUM

QUI AB AVO APOSTOLICO AD USQUE INNOCENTII III TEMPORA
FLORUERUNT;

RECUSIO CHRONOLOGICA OMNIUM QUÆ

EXSTITERE MONUMENTORUM CATHOLICÆ TRADITIONIS PER DUODECIM
PRIORA ECCLESIÆ SÆCULA,

JUXTA EDITIONES ACCURATISSIMAS, INTER SE CUMque nonnullis CODICIBUS MAnuscriptis coLLATAS, PERQUAM
DILIGENTER CASTIGATA;

DISSERTATIONIBUS, COMMENTARIIS Lectionibusque variantibus continenter illustrata ;

OMNIBUS OPeribus posT AMPLISSIMAS EDITIONES QUE TRIBUS NOVISSIMIS SÆCULIS DEBENTUR ABSOLUTAS
DETECTIS, AUCTA;

INDICIBUS PARticularibus ANALYTICIS, SINGULOS SIVE tomos, sive AUCTORES ALICUJUS MOMENTI
SUBSEQUENTIBUS, DONATA;

CAPITULIS INTRA IPSUM TEXTUM RITE dispositis, necnon et titulIS SINGULARUM PAGINARUM marginem SUPERIOREM
DISTINGUENTIBUS SUBJECTAMQUE MATEriam signifiCANTIBUS, ADORNATA ;

OPERIBUS CUM DUBIIS TUM APOCRYPHIS, ALIQUA VERO AUCTORITATE IN ORDINE AD TRADITIONEM
ECCLESIASTICAM POLLENTIBUS, AMPLIFICATA;

DUOBUS INDICIBUS Generalibus LOCUPLETATA: Altero scilicet RERUM, QUO CONSULTO, QUIDQUID
UNUSQUISQUE PATRUM IN QUODLIBET THEMA SCRIPSERIT UNO INTUITU CONSPICIATUR; ALTERO
SCRIPTURÆ SACRÆ, EX QUO lectori comperire sit obvium QUINAM PATRES ET IN
QUIBUS OPERUM SUORUM Locis singulos SINGULORUM LIBRORUM SCRIPTURÆ
TEXTUS COMMENTATI SINT.

VARIETAS

EDITIO ACCURATISSIMA, CÆTerisque omniBUS FACILE ANTEPONENDA, SI PERPENDANTUR: CHARACTERUM NITIDITAS,
CHARTÆ QUALITAS, INTEGRITAS TEXTUS, PERFECTIO CORRECTIONIS, OPERUM RECUSORUM TUM
TUM NUMERUS, FORMA VOLUMINUM PERQUAM COMMODA SIBIQUE IN TOTO OPERIS DECURSU CONSTANTER
SIMILIS, PRETII exiguitas, præsertimQUE ISTA COLLECTIO, UNA, METHODICA ET CHRONOLOGICA,
SEXCENTORUM FRAGMENTORUM OPUSCULORUMQUE `HACTENUS HIC ILLIC SPARSORUM, PRIMUM
AUTEM IN NOstra biblioTHECA, EX OPERIBUS AD OMNES ÆTATES, LOCOS, LINGUAS
FORMASQUE PERTINENTIBUS, COADUNATORUM.

SERIES PRIMA,

IN QUA PRODEUNT PATRES, DOCTORES SCRIPTORESQUE ECCLESIE LATINE
A TERTULLIANO AD GREGORIUM MAGNUM.

ACCURANTE J.-P. MIGNE, Cursuum Completorum IN SINGULOS SCIENTIE
ECCLESIASTICE RAMOS EDITORE.

PATROLOGIE TOMUS XI.

S. S. ZENONIS ET OPTATI TOMUS UNICUS.

PARISIIS, EXCUDEBAT VRAYET,
ARISIIS,

IN VIA DICTA D'AMBOISE, PRES LA BARRIERE D'ENFER,

OU PETIT-MONTROUGE.

1815.

HARVARD COLLEGE LIBRARY

1875, March 22.
Bequest of

James Walker D. D., L. L. D.
(H. U. 1814.)

President of Harv. Univ,

7490

41-165

19-1

FACEM

NUNC PRIMUM CURA QUA PAR ERAT REDACTA :

PRÆFERENTIBUS, QUOD AD ZENONEM ATTINET, ILLUSTRISSIMIS
BALLERINIIS, QUORUM DILigentia disseRTATIONIBUS, ANNOTATIONIBUS
PERPETUIS, NEC NON DUOBUS OPUSCULIS FRANCISCI BONACCHI,
SACERDOTIS PISTORIENSIS, TEXTUM ILLUSTRAVIT, PLURIMO-
RUMQUE CODICUM OPEM ADHIBUIT, INter quos reMENSIS,
SCRIPTUS ANTE ANNOS CIRCITER MILLE, PER MAR-
CHIONEM SCIPIONEM MAFFEIUM IN GALLIA

COLLATUS;

QUOD AUTEM AD OPTATUM SPECTAT, SUAM ACCURATISSIMAM EDITIONEM
PRÆBENTE ELLIA DUPINIO, EJUSDEM NEC NON GAB. ALBASPINÆI,

MER. CASAUBONI, CASP. BARTHII, ET ALIORUM NOTIS,

SIMUL ET VARIANTIBUS LECTIONIBUS LOCUPLETA

Appendix secunda complectens duos de Sermonibus et Martyrio S. Zenonis libros, cum duplici dissertationc ipsis subjuncta.

599

Præfationes Francisci Balduini ad primam editionem Optati.
Annotationes ejusdem.

1103

1133

Albaspinæi observationes.

1160

Monumenta vetera ad Historiam Donatistarum pertinentia,

1179

Gesta Collationis Carthaginensis, quam sequuntur Historia cjusdem Collationis, auctore Balduino, nec non Indices analytici cum Zenonis tum Optati operum.

1223

PROLEGOMENA.

[I-VIII] EPISTOLA DEDICATORIA.

Eminentissimo ac reverendissimo Principi Dominico A et magnam quidem, spem non implevisses solum, at
Passioneo S. R. E. Cardinali Petrus et Hieronymus
Fratres Ballerinii Presbyteri Veronenses.

superasses; legatio apostolica primum apud Helvetios,
dein apud Carolum VI, Cæsarem Augustum tibi cre-
dita fuit: in qua dici vix potest, quot subieris labores,
quot prudentiæ et diligentiæ documenta reliqueris, quot
denique et varietate dissimillima, et amplitudine difficil-
lima, et rebus ipsis incurrentibus impeditissima negotia
summa cum facilitate ac felicitate transegeris. Neque
enim iis in muneribus honorem, vel otium, sed opus,
sollicitudinem, cur asque tibi proponens, illud assidue
volvebas animo, qua via posses aliquid in dies efficere,
quod in Romana sedis, in catholicæ Ecclesiæ, ac reli-
gionis decus et utilitatem rediret. Acta Apostolicæ Lc-
gationis Helvetica Tugii edita an. MDCCXXIX, in qui-
bus priscorum Patrum zelus, gravitas, sanctitas, ac
disciplina a te impensius excultæ relucescunt, si quis
allente legerit; specimen eorum, quæ innuimus, satis
idoneum inveniet. At nihilo minus ( quis crederet?) tot
et tam diuturnæ, ac propemodum assiduæ cogitationes
te non ita distraxerunt, ut studiis quietum et vacuum
animum postulantibus, nihil tribueres : sed quidquid a
muneribus publicis supererat temporis, te totum in stu-
dia colligere, et nunc legendo, nunc commentando et
scribendo proficere semper aliquid naviter studuisti, ut
ex oratione in funere magni Eugenii Sabaudiæ` princi-
pis a te lucubrata, summisque laudibus a litteratis doc-
tisque viris suscepta, nec non ex laudatis nuper legatio-
nis Helvetica Actis aliquot insignia tui ingenii, eloquen-
tiæ, doctrinæque monumenta continentibus conjicere li-
cet. Hinc etiam nulli industriæ, nulli sumptui parcens,
exquisitis undequaque cujusque generis et codicibus et
editis libris, insignem, immensam, et ab ipso quidem
Bernardo de Montfaucon (1) jam ante triginta annos,
ob ducentos præsertim Græcos lectissimos Codices exi-
mie commendatam, et subinde magis magisque auctam
bibliothecam tibi comparasti, non ad ostentationem el
ornamentum, quemadmodum plerique magnæ dignita-
tis viri id temporis faciunt, sed ut in ea subcisivis ho-
ris, somno potius quam officio decerptis, vitam tradu-
ceres indeque pro egregia mentis tuæ facultate miram
plane non tam librorum, quam rerum, quæ in iisdem
continentur, notitiam præ te fers, adeo ut, quod gra-
vium virorum testimonio accepimus, ipsam bibliothe-
cam, quam parasti, in tuam mentem transtulisse quo-
nes se habet, vel amicorum ope nancisci potest, quibus-
vis litterariæ rei operam dantibus, nec rogatus offerat.
Item in præfatione pag. xxn, ubi recensentur varia
bibliothecæ in quibus habentur Græci Codices,
Bibliotheca Illustrissimi Abbatis Dominici Passionei,
librorum copia et delectu insignis, ducentos circiter
Græcos Codices continet: aliquorum specimina dedimus
lib. v et in Appendice Calligraphorum subscriptiones
non nullas. Similia leguntur in Appendice pag. 510.

Sermonum Sancti Zenonis Episcopi Veronensis inter omnes Latinos Patres, quorum conciones supersunt, antiquissimi collectionem multis antea semper nominibus apud doctos et eruditos, nedum catholicos, sed heterodoxos etiam mirifice commendatam; nunc autem, quacumque per nos facultate ac diligentia licuit, plurium antiquorum codicum, quos invenire et conferre fortunate obtigit, ope a pluribus purgatam mendis, aliquot in lacunis suppletam, et segregatis genuinis a spuriis, primigeniæ nativæque fidei redditam, a non nullorum tandem censuris vindicatam luculenter, sistimus ante te, Eminentissime Princeps; et ut in eam conjicias huma- B niter oculos, eamdemque in patrocinium ac fidem tuam recipias, etiam atque etiam petimus et obsecramus. Si porro consilii nostri rationem aperire fas est, illud cogitavimus, ab editoribus librorum ejusmodi Patronos optari, qui non minus ob dignitatem et auctoritatem patrocinio sint, quam ob eruditionem atque doctrinam cognoscere et judicare de nova editione possint, susceplique patrocinii, si opus sit, rationem afferre. Sed du plicem hanc laudem desiderare quidem in uno facile est, sperare autem, et invenire difficillimum. Ejusmodi enim plerumque res humanæ sunt, ut qui ob egregiæ naturæ dotes optimis in studiis proficere, et ob dignitatum gradus iisdem patrocinari possent; ii alterum sane, ad patrocinium quod pertinet, facile præstent, alterum vero rerum gerendarum procuratione impediti æque præstare C non possint. Nobis autem sedulo inquirentibus, numquis esset, qui nostra hac ætate utramque eam laudem sit consecutus, tu statim occurristi, in quo summis cum dignitatibus eximius semper studiorum amor et cultus emicuit. Enimvero jam a prima adolescentia politioribus, ac subinde sacris præsertim in disciplinis versatus summa cum laude ; in quibus multa ingenii ac doctrinæ specimina præbens, doctorum variæ quoque nationis hominum, queis utebaris familiariter, commendationem el amorem tibi conciliasti, cum maximis muneribus obeundis apprime idoneos inventus esses, perdifficili provincia tibi a Romano pontifice statim commissa, in Belgium submissus es: ubi cum præconceptam de le, (1) In Paleographia Græca editionis Parisiensis D anni 1 08, lib. IV, cap. 5, pag. 290, hæc leguntur: Prima Tabula specimina septem exhibet ex Bibliotheca Illustrissimi nobisque amicissimi viri, Dominici Pussionei; qui annos viginti quatuor vix emensus, bili fulget rerum disciplinarumque notitia, Græcis Latinisque litteris apprime eruditus, Bibliothecamque numerosam Manuscriptorum editorumque exemplarium comparavit, librorum delectu cum paucis numerandam. Litteratorum commodis sic advigilans, ut quæ vel pe

PATROL. XI.

incredi

1