Obrazy na stronie
PDF
ePub

ODE IV.

AD L. SEXTIUM, CONSULAREM.

Hortatur L. Sextium, Consularem virum, et quondam Brutianæ et Pompeiana factionis asseclam, ut vere jam ineunte, dimissa Catoniana sua severitate, ad Epicureismum se recipiat.

Primus versus est Heptameter Archilochius, constatque ex Bucolico, h. e. er Tetrametro Heroico, cujus ultimus pes est semper Dactylus, et ex tribus Trochais. Alter versus est Trimeter Iambicus Catalectus.

5

10

SOLVITUR acris hiems grata vice veris et Favonî,
Trahuntque siccas machinæ carinas;

Ac neque jam stabulis gaudet pecus, aut arator igni;
Nec prata canis albicant pruinis.

Jam Cytherea choros ducit Venus imminente Luna;
Junctæque Nymphis Gratiæ decentes

Alterno terram quatiunt pede; dum graves Cyclopum
Vulcanus ardens urit officinas.

Nunc decet aut viridi nitidum caput impedire myrto,
Aut flore, terræ quem ferunt solutæ.

5 Nam pro Jam MS. Bersm. et pro Venus conj. Cuning. levis h. e. saltans. Z. 8 visit Rutgers. e MSS. Bersm. it. Bentl. Z.

ODE IV.

1 Solvitur hiems et mox v. 10 terræ solute respectum habent ad gelu, quo adstringi dicuntur humida. G.

Ver incipit secundum Varronem (De Re Rustica 1. 28.) vii Idus Febr. quo etiam die, ut Columella (II. 2. 15.) refert, Favonius (qui et Zephyrus) spirare incipit. Mancinellus. 2 Jacobus Cruquius putavit machinas istas palangas fuisse, navium carinis suppositis, nostra vernacula Trundles; crediderim et trochleare machinamentum aliquod fuisse insuper adhibitum.

5 Clara nocte; Erant enim Idus. Rustica numina saltare non solent nisi ad claram Lu

[blocks in formation]

8 Sudans præ nimio labore æstuque fornacis. Vulcanum inducit, quia Venerem jam nominavit, ridicule et festive. Fecit Vulcanus, quod optimum maritum decebat. Imperiti erat Librarii de urit, longiuscula r, rescribere usit, ussit, atque visit, quod miror potuisse placere magno Bentleio. B. Urit officinas. Cum dixerit non modo Juvenal. 14. 118. ardente camino; sed Ovid. Fast. 4. 473. Antra Cyclopum positis exusta caminis, quæ antra profecto sunt ipsa officina: non video, cur non patiatur Bentleius officinas uri a Vulcano. Quod autem visit reponit, eo minus probare possum, cum visere officinam, sit ejus, qui modo per intervalla eo veniat, non qui ita assiduus sit, ut bonus vir Vulcanus. Nec bis idem dicit ardens urit : sed res diversas diversis vocibus eloquitur. G. Cæterum Lambinus recte monet, hanc temporis descriptionem sumtam esse ab incendio Ætnæ aut insularum Vulcaniarum. Z.

9 Nitidum h. c. unguentis delibutum. Z.

Nunc et in umbrosis Fauno decet immolare lucis,
Seu poscat agna, sive malit hædo.

PALLIDA mors æquo pulsat pede pauperum tabernas,
Regumque turres. O beate Sexti,

15 Vitæ summa brevis spem nos vetat inchoare longam. Jam te premet nox, fabulæque manes,

Et domus exilis Plutonia; quo simul meâris,
Nec regna vini sortiere talis ;

20 Nec tenerum Lycidan mirabere, quo calet juventus Nunc omnis, et mox virgines tepebunt.

13 pede pulsat MS. Bersm. 16 fabulæque et manes Gott. 17 exilii conj. Heins. [† quem

12 agnam-hædo Gott. agnam-ædos Flor. 1482. it. Brod.
C. 14 Sesti MS. Bersm. edd. Glarean. Bentl. Z.
manesque Cun. fabulæque inanes conjiciebat Bonfin.
refellit Rutgers. Lectt. Venusin. p. 240.] et Barth. Z.

11 Sacra Fauni, seu Panis, circa Idus Febr. erant.

12 Omnes Torrentii MSS. habebant agna et hædo in Ablativo; sic et Vet. Schol. et Cruquius legit. Nescio quomodo quædam elocutiones per fœmininum genus gratiores fi unt. Vet. Schol.

14 Beatus dicitur qui multa habens, sine malo aliquo degit. Cicero in Tuscul. Mancinellus.

15 Summam pro paucorum annorum numerum posuit. Vet. Sch. Dicitur summa, ut pars, pro magna et parva summa; quia vox est media significationis.

16 Ostendit se plane Epicureum hoc loco. Dü boni manes dicebantur, nam manes apud antiquos, boni dicebantur. Vet. Schol. Cruq. B. Posse aliquem fabulas putare manes, et tamen non Epicureum esse, vel principium Tusculanæ primæ satis ostendit. G. Jam, mox, opinione citius. Premet, opprimet, ex improviso in te ingruet. Nox, mors, Orci tenebræ. Z.

17 Exilis, quod et tenuis et umbratilis, Dilogia manifesta. Exilis domus est ubi non et plura supersunt. Epist. 2. Lib. I. B.

Plutonis appellatio, Harduino inter argumenta est, non esse Odarum libros antiqui illius Horatii: cum tamen Plutonem Ciceroni non ignotum fuisse, doceat locus de N. D. 2. c. 26. et Græca amare Horatium, constet. Ceterum domum Plutoniam intelligo inferos ipsos, exilem domum, i, vacuam, inanem. G.

18 Mirifice mihi placet Francisci Luisini interpretatio, ab aliis explosa; neque sane vera est vulgaris. (Qua scilicet talis est talorum jactu, præsertim cum præcedat sortiere. Z.) Omnia enim peraguntur apud Inferos quæ hic; sed quasi per somnium et imaginem. Sortiere regna vini, sed non talis quale hic est. Hæc sublato manu poculo proferenda. Mirari nequeo non placuisse erudito Bentleio Luisini interpretationem ovov volov, vini talis, cum jam meminerit Flaccus Erilis Plutonice domus. Sed gaudere solent Eruditi in diversa discedere. B. Haud nego, non valde vornous homines mihi videri, nec valde poëtas, quibus non placet illa Luisini interpretatio, quæ motum et quasi vitam addit versiculo. Vinum sibi adesse, fingit Poëta, Lycidan interesse convivio. G.

19 Quid refert Lycidam legatur, an Græca Declinatione cum Bentleio Lycidan? Verum ille consueto sibi more Hellenismo favet, æque atque Archaismo in scribendis Latinis vocabulis. B. Lycidan cum Bentl. Iano et codd. nonnullis edidi. Nam infra Serm. II. 4.3. est Pythagoran: nec abhorret Noster a Græcismis. Z.

20 Mire tepebunt de virginibus, calet de juvenibus. Vet. Schol. Cruq. frigebunt, marcescent: quasi diceret lento igne macerabuntur. An Lycidas Sextii erat pocillator? B. Imo amasius fuit, ut Jovis iste Ganymedes. Z. Tepere de virginum modesto amore, ca❤ lere de vehementiore affectu juvenum. G,

ODE V.

AD PYRRHAM.

Amica suæ inconstantiam, quam ficto Pyrrhæ nomine designat, pulcherrima Allegoria

insectatur.

Duo priores versus sunt Choriambici Asclepiadei, tertius Pherecratius, quartusque Glyconicus.

[blocks in formation]

4 flavas r. comas MS. Bersm. C. 5 quotiens MSS. tria Bersm. C. 6 ut aspera conj. Cun. 8 Ut mirabitur conj. Bentl. Heu mirabitur al. apud Cun.

ODE V.

1 Ille tamen gracili cum Ganymede jacet. Martialis. B. Gracilis, delicatus, tenellus. Schol. Z.

2 Perfusus, largiter unctus, delibutus: liquidis odoribus, unguentis, Schol. urguet, tenet, amplectitur, Schol. Z.

4 Cui, in cujus gratiam, ut placeas.

5 Munditias ejus laudat, sed quadam amantis invidia. Schol. B. Simplex mund. simpliciter ornata, quia et sine exquisito ornatu videris placere ob formæ scilicet præstantiam. Z.

6 Mutatos deos pronum est intelligere ex propitiis iratos. Nam felicitatem quamcunque DIs assignabant: iraggódros, cui Venus favet, felicem generatim notabat, ut in Sullæ cognomine. Sed hic jungitur Fidem mutatosque deos. Fidem mutare est rescindere contractum. Vid. Ter. Phor. 3. 2. 27. Fidem et deos mutat puella, cum deos perjurio fallit. G.

7 Nigros ventos per metonymiam dicit, qui nubes obscuras cient, mare turbant. Sic Auster nigerrimus, Virg. Georg. 2. 278. Contra Albus notus est mox 7. 15. Quid si huc tandem redeunt, quæ Huet. Dem. Evang. 4. 8. 14. p. 124. de nigri appellatione rebus septentrionalibus tributa disputat? G. Cæterum amorem mulierum inconstantem solent poëtæ cum mari comparare sæpe. Z.

8 Insolens, insuetus, nondum expertus. Z. 9 Blanda, pulchra, propitia. Vet. Schol. Cruq.

10 Vacua mulier, non occupata ab alio, uni soli se præbens, ut Tac. An. 13. 44. vacua est, quæ a marito discessit, quo nubere possit alii. Amabilem etiam active hic accipiendum videtur. Bene Vet. Schol. Vaeuam sibi soli paratam, contemtis aliis; amabilem, suo amori deservientem. Amatoris tormentum amare non amantem. Sic ipse Magister posuit, ut ameris, amabilis esto. Vid. ad 1. 3. 22. G. Amabilem jam posuit pro aditu facilem.

[blocks in formation]

Horatius adhuc Semipompeianus callide se excusat M. Agrippæ, Augusti genero, poscenti ut Carmen Heroicum in civile bellum componat. (Similis est argumenti, cujus prima Anacreontis, Oíλw Xiyuv 'Argiídas. Add. Car. 1. 19. 10. it. 4. 15. G.)

Metrum tribus versibus Choriambicum, quarto Glyconicum.

SCRIBERIS Vario fortis, et hostium

Victor, Mæonii carminis aliti,

Quam rem cunque ferox navibus aut equis
Miles te duce gesserit.

1 Ad Agrippam, plenius Lamb. Ad. M. Vipsanium Agrippam.

2 alite vulgo: alteri conj.

Markland. æmulo conj. Jones. 3 Qua Bentl. e conjectura Mureti: quum conjicit Bentl. Z.

13 Intentata, cujus mores nondum usu cogniti sunt. Tropus ductus est quoque a mari, quod quis nondum pernavigavit. Nites, places, fidelis et amabilis videris. Mare nitet pr. si tranquillum est. Me tabula etc. Sensus est: ego naufragium feci, h. e. inconstantiam amoris Pyrrhæ expertus sum. Z.

14 Madidus extrinsecus, uvidus intrinsecus. Vet. Schol.

15 Videmus autem quosdam hodie quoque pingere in tabulis suos casus, quos in mari passi sint, atque in fanis marinorum deorum ponere. Sunt autem qui vestem quoque ibi suspendunt, düs eam consecrantes. Vet. Schol. B. vid. Art. Poet. 20. G.

ODE VI.

2 Alite, Homerici carminis sublimitate. Vet. Schol. Cruq. Multa Dircæum levat aura Cygnum, Tendit, Antoní, quoties in altos Nubium tractus, Lib. III. Od. 2. Jure ridet Rodellius Galli Interpretis Gallum Galli

naceum. Frustra sunt etiam qui mutant alite in aliti: Est enim ista constructio satis frequens: Atque sua casum matre queruntur Ityn. Ovid. B. Aliti recte, puto, legendum judicarunt Passeratius et Lambinus, ut referatur ad Vario, tertio casu, velut apud nostrum bella tibi pugnata; apud Maronem, Nulla tuarum audita mihi neque visa sororum. Quod Ovidii locum pro Ablativo sine præpositione laudat Baxterus, nihil est. Nam sic habetur Am. 2.14, 30. Atque sua cæsum matre queruntur Ityn. Deinde consuetum est cycnos vocari poëtas, qui sunt alites, Multa Dircæum levat aura cycnum, infra 4. 2. 25: alitem ponere pro sublimitate et majestate carminis, nisi fallor, inauditum. G.

3 Pro Quam rem cunque Bentleius de ingenio suo reposuit, qua rem cunque (i. e. sive terra sive mari) sed nihil opus. B.

Quam rem cunque rectum esse puto. Scriberis Vario i. Varius de te scribet, quamcunque rem gesserit miles te duce. G.

5

Nos, Agrippa, neque hæc dicere, nec gravem
Peleidæ stomachum, cedere nescii,

Nec cursus duplicis per mare Ulyssei,

Nec sævam Pelopis domum,

Conamur, tenues grandia; dum pudor,
10 Imbellisque lyræ musa potens vetat
Laudes egregii Cæsaris, et tuas
Culpa deterere ingenî.

Quis Martem tunica tectum adamantina
Digne scripserit? aut pulvere Troico
15 Nigrum Merionen? aut ope Palladis
Tydeiden superis parem?

Nos convivia, nos prælia virginum,
Sectis in juvenes unguibus acrium,
Cantamus vacui, sive quid urimur,

Non præter solitum leves.

10 ve

7 reducis conj. Bentl. duplices Br. coll. Sar. Gott. Flor. MSS. duo Bersm. Ulixei tria MSS. Bersm. Bentl. et alü. Z. 9 Post tenues ponit punctum MS. Bersm. C. tant MSS. Fabric. C. 14 Troio conj. Heins. quod tanquam poëticum recepit Iani. Z. 17 convicia conj. Acidalii ad Vellei. II. 110. C. 18 sectos conj. Gronovius, et strictis i. e. armatis conj. Bentl. sed vulg. melius: nam præcisos habere ungues puellas elegantes, est in promtu. Z. 19 quod edd. Glarean. Lamb, et Baxt. Z. 6 Neque Iliada neque Odysseida valemus imitari, quod fecit Virgilius. B. Stomachum, iram. Cedere nesci, ferocis, inexorabilis. Z.

7 Duplicis Ulissei woλurgómov, versuti, qui simplicitatem cum præ se ferret, aliud semper agebat, quam volebat videri. Hæc multo faciliora, quain duplicis intelligere Accusativo plurali ad cursus i. e. itum et reditum (seu cursus per mare Mediterraneum et Atlanti cum, quæ Vossii est opinio). G.

Quid opus fuerat Bentleium pro Ulyssei reponere Ulirei, sequiori scriptura, cum notissimum sit antiquo tempore Literam X sonum habuisse duarum S? Sic apud Suetonium legimus ire pro isse vel ipse, in Augusto. 8 Pelopis domum argumentum Tragoediarum habebant Poëtæ : ex hac enim Thyestes, Atreus, Agamemnon, Orestes, Electra. G. Fuit autem Q. Varius et ipse Carminis, Tragudiarum, et Eclogarum auctor, Virgilii Contubernalis. Vet. Sch. Thyesten Tragoediam Varius scripsit. Idem. Imo Cassii Parmensis serinia compilavit. Vide ad Epist. 4. B. Sacam, cædibus domesticis famosam et horribilem. Z.

10 Imbellis, ineptæ ad carmen heroieum et tragedias. Musa potens, facultas, quæ in

me est, poëtica: in cujus potestate sita est lyra imbellis. Z.

11 Laudes pro merita ut apud Virgilium, Sunt hic etiam sua præmia laudi. B. 12 Culpa d. ing. i. e. imbecillitate ingenii imminuere et extenuare. Z.

13 Homerica argumenta hic ponit, quibus tacite comparat res Augusti: non autem puto speciatim illum personas personis comparare voluisse: sed nominare aliquot heroas peculiariter laudatos Homero. V. G. Tydeiden i. Diomedem Tydei F. laudat ab amicitia et ope Palladis i. prudentia ete. G. Martem, intelligit Augustum, et Merionem Agrippam, nec non Diomedem Augustum.

Adamas non solum de lapide dicitur verum etiam de durato ferro, ex quo loricæ. 'Adáμavra vis didngov. Theocriti Schol. B. Nempe etymologice ponit, pro indomita, impenetrabili. V. 3. 24. 5. G.

18 Sectis unguibus ad jocosa prælia aptius est. Severas et serias nobis pugnas strictis unguibus narrat Bentleius, quas huc vix putem convenire. Conf. mox 9 extr. et 2. 12 extr. G.

19 Ostendit se sive ex otio, sive ex amore levitatis usum jam contraxisse. Male doctis

« PoprzedniaDalej »